Thị trường chứng khoán Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ với số lượng nhà đầu tư chứng khoán tăng rất nhanh trong thời gian vừa qua. Những khuyến nghị của các công ty chứng khoán liên tục đưa ra những kỳ vọng lợi nhuận hấp dẫn, nhằm “đánh vào lòng tham” của nhà đầu tư. Hiểu rõ bản chất của những khuyến nghị chỉ mang tính tham khảo, nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ trước khi xuống tiền đầu tư bất kỳ mã chứng khoán nào.

Fanpage TPS - Chứng Khoán Tiên Phong đã đưa ra khuyến nghị mua cổ phiếu MBB

Nghịch lý dự báo nhóm 5 dòng kẻ và trách nhiệm khuyến nghị

Trên thị trường chứng khoán hiện nay, chỉ báo “5 dòng kẻ” là nhận định của 5 công ty chứng khoán (VPBankS, Yuanta, KBSV, BSC và SHS) về diễn biến VN-Index phiên tiếp theo, đang thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư. Những nhận định được chia làm 3 mức: Tích cực (tăng điểm), tiêu cực (giảm điểm) và trung lập. Tuy nhiên, nhiều lần 5 công ty chứng khoán có sự đồng thuận tăng/giảm thì thị trường thường có xu hướng ngược lại ngay trong phiên tiếp theo. Nên trong giới đầu tư chứng khoán lan truyền việc dự đoán của chỉ báo “5 dòng kẻ” như thế nào thì làm ngược lại.

Chỉ báo “5 dòng kẻ” dù sao cũng là tình hình vĩ mô, việc thể hiện vào chỉ số thị trường chung như thế nào trong phiên tiếp theo còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khi thị trường kinh tế chứng khoán đang biến động mạnh trong từng phiên, thậm chí từng giờ, từng phút. Tuy nhiên, nhiều dự báo ngược đã dẫn đến mất niền tin của khách hàng và cả giới đầu tư.

Fanpage TPS - Chứng Khoán Tiên Phong đưa ra khuyến nghị mua cổ phiếu MBB

Ngoài ra, nhiều công ty chứng khoán thuộc các ngân hàng hiện nay thường sử dụng logo nhận diện của ngân hàng để tăng thêm uy tín. Về vấn đề nêu trên, theo quan điểm Luật sư Bùi Đức Nhã - Công ty Luật TNHH Tuệ Anh: “Nếu trong các bản báo cáo/tư vấn có logo của tổ chức chứng khoán liên quan đến các ngân hàng, thì khả năng cao người đọc sẽ tin tưởng nội dung của các bản báo cáo/tư vấn đó. Các ngân hàng là các tổ chức lớn, có độ uy tín cao, như vậy các công ty chứng khoán của các ngân hàng cũng sẽ có độ uy tín tương đương với ngân hàng chủ quản. Người đọc khi nhìn thấy logo của công ty chứng khoán này trong các bản báo cáo/tư vấn sẽ dễ dàng nghĩ rằng, đây là một bản báo cáo/tư vấn đáng tin cậy, vì nó được các công ty chứng khoán thuộc các ngân hàng uy tín ban hành. Nếu có bất kì bản báo cáo/tư vấn trên mạng internet nào không phải do các công ty chứng khoán ban hành, các công ty chứng khoán nên tìm cách xử lý hành vi sử dụng logo của mình để tránh việc hình ảnh công ty chứng khoán bị lợi dụng”.

Nhà đầu tư cần làm gì?

Về trách nhiệm của các công ty chứng khoán hiện nay như thế nào khi đưa ra các khuyến nghị. Luật sư Bùi Đức Nhã - Công ty Luật TNHH Tuệ Anh cho biết: Việc khuyến nghị các nhà đầu tư mua một mã chứng khoán cụ thể, có thể coi là hoạt động tư vấn đầu tư chứng khoán. Theo quy định tại khoản 32, điều 4, Luật chứng khoán 2019: "Tư vấn đầu tư chứng khoán là việc cung cấp cho khách hàng kết quả phân tích, báo cáo phân tích và đưa ra khuyến nghị liên quan đến việc mua, bán, nắm giữ chứng khoán".

Luật sư Bùi Đức Nhã - phó Giám đốc công ty Luật TNHH Tuệ Anh - đoàn luật sư thành phố Hà Nội

Hoạt động tư vấn đầu tư chứng khoán của các công ty chứng khoán được quy định chi tiết tại Thông tư số 121/2020/TT-BTC của Bộ Tài chính. Theo quy định tại Điều 24 của Thông tư 121 này, các công ty chứng khoán khi thực hiện nghiệp vụ tư vấn đầu tư chứng khoán phải có các trách nhiệm sau đây:

1.Công ty chứng khoán phải ký kết hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn đầu tư chứng khoán cho khách hàng. Hợp đồng phải có quy định về một số nội dung tối thiểu theo quy định tại Thông tư 121. Do đó, nếu công ty chứng khoán thực hiện hoạt động tư vấn đầu tư chứng khoán mà không ký hợp đồng, có thể công ty đã vi phạm quy định của Thông tư 121 và có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của Nghị định 156/2020/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 128/2021/NĐ-CP). Ngoài ra, nếu không có hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn đầu tư chứng khoán, các Bên liên quan cũng khó có cơ sở để thực hiện nghĩa vụ và đòi quyền lợi chính đáng của mình;

2.Công ty chứng khoán phải thu thập và quản lý thông tin về khách hàng theo quy định của Thông tư 121;

3.Các nội dung tư vấn đầu tư chứng khoán phải có cơ sở hợp lý và phù hợp dựa trên thông tin đáng tin cậy, phân tích lôgic. Khuyến nghị đầu tư chứng khoán được đưa ra phải liên quan và phù hợp với nội dung phân tích chứng khoán và thị trường chứng khoán. Các báo cáo phân tích chứng khoán và thị trường, khuyến nghị đầu tư phải ghi rõ nguồn trích dẫn số liệu và tên người chịu trách nhiệm về nội dung báo cáo, khuyến nghị đầu tư chứng khoán. Vì vậy, nếu một báo cáo phân tích, khuyến nghị đầu tư thiếu các tiêu chí này, khách hàng có quyền nghi ngờ về độ tin cậy và tính hợp pháp của báo cáo đó;

Công ty chứng khoán thường sử dụng lo go nhận diện của Ngân hàng để tăng thêm uy tín

4.Công ty chứng khoán tư vấn đầu tư cho khách hàng phải đảm bảo rằng khách hàng đưa ra quyết định đầu tư trên cơ sở được cung cấp thông tin đầy đủ bao gồm cả nội dung và rủi ro của sản phẩm, dịch vụ cung cấp;

5.Công ty chứng khoán phải bảo mật các thông tin nhận được từ người sử dụng dịch vụ tư vấn trong quá trình cung ứng dịch vụ tư vấn trừ trường hợp được khách hàng đồng ý hoặc pháp luật có quy định khác;

6.Công ty chứng khoán phải tư vấn đầu tư phù hợp với mục tiêu đầu tư và tình hình tài chính của khách hàng và phải chịu trách nhiệm về kết quả phân tích và độ tin cậy của thông tin cung cấp cho khách hàng;

7.Công ty chứng khoán không được cung cấp dịch vụ tư vấn đầu tư chứng khoán cho công ty mà mình nắm giữ từ 10% trở lên vốn điều lệ.

Khách hàng cần làm gì khi nhận được những khuyến nghị? Luật sư Bùi Đức Nhã nêu quan điểm: “Đối với những nhà đầu tư chứng khoán, khi đọc được một báo cáo bất kì liên quan đến một mã chứng khoán, nhà đầu tư cần tự mình đọc và phân tích một cách cẩn trọng. Nhà đầu tư cần nhớ rằng báo cáo đó chỉ là một khuyến nghị của các tổ chức/cá nhân, quyền quyết định đầu tư hay không đầu tư là của chính nhà đầu tư. Nếu đầu tư theo khuyến nghị của báo cáo mà thu được lợi nhuận, đó là một điều tốt. Tuy nhiên, nếu đầu tư theo khuyến nghị của báo cáo mà bị lỗ, thiệt hại hoàn toàn do nhà đầu tư gánh chịu”.

Còn với các nhà đầu tư, bớt đi được những khuyến nghị “trời ơi”, có thể sẽ bớt đi sự thua thiệt do lỡ nghe theo những lời khuyên có chủ đích.

Công Thắng – Thành Nam

Link gốc