Theo báo cáo từ Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM, trong năm 2024, 10 công ty dẫn đầu thị phần sàn HoSE chiếm tỷ lệ 68,25% với những cái tên quen thuộc như VPS, SSI, TCBS, VNDirect…

Việc thị phần chủ yếu nằm trong tay nhóm công ty “Top” đầu đã đặt ra bài toán khó với chiến lược kinh doanh của những công ty chứng khoán vừa và nhỏ, nhóm có đến 72 đơn vị song chỉ nắm vỏn vẹn 31,75% thị phần còn lại.

Trong bối cảnh đó, DNSE trở thành cái tên gây chú ý khi lựa chọn phát triển thị trường “ngách”, trở thành một công ty chứng khoán Fintech (tài chính công nghệ). Sau hơn 4 năm gia nhập thị trường, DNSE từ xuất phát điểm gần như không có khách hàng giao dịch đã chào đón khách hàng thứ 1 triệu trong tháng 1/2025.

Nhadautu.vn đã có dịp trò chuyện với ông Nguyễn Hoàng Giang – Chủ tịch HĐQT CTCP Chứng khoán DNSE về quá trình tái cấu trúc, cũng như định hướng tương lai của DNSE.

Ông có thể khái quát những kết quả đã đạt được sau 4 năm rưỡi tiếp quản Chứng khoán Đại Nam (tiền thân của DNSE hiện tại)?

Ông Nguyễn Hoàng Giang: Sau khi Encapital điều hành và tiếp quản Chứng khoán Đại Nam từ năm 2020, chúng tôi phải mất 3 tháng để xây dựng trung tâm cơ sở dữ liệu, đưa phần mềm vào hoạt động để cung cấp các dịch vụ tốt hơn. Với định hướng phát triển DNSE thành công ty chứng khoán (CTCK) công nghệ, chúng tôi ở thời điểm đó đã có niềm tin người dân sẽ dần quan tâm nhiều hơn đến thị trường chứng khoán, công ty sẽ sớm vượt qua khó khăn và cung cấp các dịch vụ tiện ích cho người dùng.

Giờ đây, DNSE đã có những bước phát triển vượt bậc. 2024 là năm đầu tiên chúng tôi triển khai hệ thống giao dịch chứng khoán phái sinh, thị phần lĩnh vực phái sinh DNSE vào cuối năm 2024 đạt 9,98%, đứng thứ hai trên thị trường.

Bên cạnh đó, DNSE cũng triển khai hệ thống AI (trí tuệ nhân tạo) Ensa và hệ thống Senses (cảm nhận thị trường) nhằm giúp nhà đầu tư tiếp cận thông tin trên thị trường chứng khoán dễ dàng hơn. Đây là bước tiệm cận trong quá trình tự động hóa tổng hợp phân tích thông tin cho khách hàng.

Những ngày cuối cùng năm 2024, DNSE còn triển khai hệ thống lệnh AI - thành quả sau hơn 1 năm nghiên cứu và xây dựng mô hình AI Reinforcement (đào tạo các mô hình học máy để đưa ra một chuỗi các quyết định) với mục tiêu tự động hóa việc đặt lệnh cho nhà đầu tư ở mức giá tốt nhất.

Từ thời điểm mới tiếp quản Chứng khoán Đại Nam và không có khách hàng, DNSE sau 4 năm rưỡi phát triển (từ tháng 7/2020-tháng 1/2025) đã có 1 triệu khách hàng mở tài khoản.

Động lực nào thúc đẩy ông và các cộng sự phát triển DNSE theo hướng AI?

Ông Nguyễn Hoàng Giang: Hiện tại, mô hình phổ biến ở các CTCK Việt Nam là người môi giới tổng hợp tin tức thị trường, doanh nghiệp niêm yết (DNNY), nhận định khuyến nghị… gửi tới khách hàng thông qua các “room” đầu tư. Dù vậy, với số DNNY trên sàn càng nhiều hơn, lượng nhà đầu tư tham gia thị trường càng lớn và sẽ vượt quá khả năng của người môi giới. Hệ thống AI của DNSE vừa tự động hóa các quy trình đầu tư, vừa tự tổng hợp, phân tích và gửi dữ liệu theo nhu cầu của nhà đầu tư.

Trên thị trường đã có một số CTCK áp dụng AI, tại DNSE, chúng tôi tập trung phát triển một cách bài bản, từ mua phần cứng AI, nghiên cứu, đến xây dựng các nền tảng hỗ trợ, với mục tiêu hướng đến là tự xử lý dữ liệu.

Vấn đề lớn nhất của AI là sự chính xác, đội ngũ DNSE phải dành nhiều thời gian để đảm bảo thông tin đầu vào chính xác các dạng dữ liệu như cấu trúc báo cáo tài chính (BCTC), tin tức, thông tin khuyến nghị nhà đầu tư…

Tóm lại, triết lý của chúng tôi là đơn giản hóa việc đầu tư, từ tinh gọn quá trình xử lý thông tin đến việc thực thi các lệnh. Nền tảng hạ tầng công nghệ sẵn có là cơ sở để DNSE phát triển các công cụ hỗ trợ nhà đầu tư.

Đơn giản hóa đầu tư còn thể hiện ở việc khách hàng có thể đầu tư cổ phiếu ngay tại các nền tảng quen thuộc với họ như một số ứng dụng Fintech, ngân hàng, website phân tích… Đó là chiến lược khác biệt của DNSE.

Trong năm 2024, chúng tôi hoàn thành việc ký kết với một số đối tác ngân hàng để nhà đầu tư có thể giao dịch mua bán chứng khoán mà không cần chuyển tiền từ ngân hàng vào tài khoản chứng khoán. Điều này giúp giảm thiểu số bước đầu tư.

Ngoài ra, chúng tôi cũng kết hợp với đối tác Tradingview (đơn vị cung cấp công cụ biểu đồ kỹ thuật với hơn 3 triệu người dùng từ Việt Nam) để nhà đầu tư có thể vừa sử dụng Tradingview mà không phải trả phí.

Sau hơn 4 năm, DNSE trở thành CTCK với tổng tài sản hơn 10.000 tỷ đồng, thị phần phái sinh đạt 9,98%. DNSE thời gian tới sẽ xây dựng hệ thống công nghệ thế nào để tạo nên giá trị khác biệt trên thị trường?

Ông Nguyễn Hoàng Giang: Chúng tôi hướng đến một hệ thống API (đóng vai trò như một sợi dây kết nối hỗ trợ việc trao đổi dữ liệu giữa các phần mềm với nhau) giúp khách hàng có thể tiếp cận và tiến đến giao dịch chứng khoán tần suất cao, cũng như quản trị rủi ro.

Để các nhà đầu tư giao dịch nhanh và đơn giản thì các lệnh phải được xử lý nhanh về khối lượng và thời gian. Đây sẽ là thách thức lớn khi khối lượng dữ liệu nguồn ngày càng nhiều hơn. Nếu ngày trước hệ thống mỗi ngày xử lý dung lượng vài trăm Megabyte, thì trong tương lai phải xử lý được hàng triệu Megabyte. Nhìn chung, bài toán đặt ra với DNSE trong thời gian tới là trả lời câu hỏi làm thế nào để xử lý một lượng giao dịch rất lớn khi thông tin về giá, cổ phiếu ngày càng nhiều hơn?

Song song với đó, DNSE cũng quan tâm tới vấn đề bảo mật khi có đến 90% server công ty là tự động. Ở trường hợp rủi ro nhất bị tấn công, hệ thống DNSE có thể phục hồi trong 4-8 tiếng. DNSE cũng thực hiện diễn tập hàng tháng, hàng quý nhằm đảm bảo đội ngũ vận hành có thể làm quen và thực hiện trơn tru, phòng khi có sự cố xảy ra.

DNSE cũng làm việc với các đối tác để thực hiện việc quản trị, nâng cao bảo mật, và có thể đưa ra phiên bản sao lưu mà ở đó không ai có thể sửa được. DNSE thực hiện hạ tầng bảo mật 2 lớp, bảo mật cho Data Center (Trung tâm dữ liệu) đặt tại trung tâm dữ liệu FPT, xây dựng nền tảng sao lưu…

Chiến lược của DNSE dường như tập trung vào chứng khoán phái sinh. Dù vậy, mảng này có biên lợi nhuận khá thấp, DNSE thời gian tới vẫn tập trung mảng phái sinh, hay phát triển các sản phẩm khác?

Ông Nguyễn Hoàng Giang: Như mọi “startup”, chúng tôi chọn thị trường ngách để phát triển và hiểu nhóm khách hàng. Đối tượng khách hàng giao dịch trên thị trường phái sinh có đặc thù và nhu cầu riêng. Sự cạnh tranh trên thị trường này cũng khá thú vị khi đơn vị đứng đầu có mức thị phần rất lớn và bỏ xa phần còn lại. Cũng chính vì tiềm năng doanh thu hạn chế nên một số đơn vị không quan tâm, song DNSE coi đây là thị trường ngách để phát triển.

Với tỷ lệ vay cao, giao dịch trong ngày, việc đem đến cho khách hàng trải nghiệm giao dịch phái sinh nhanh và hiệu quả cũng đồng thời tạo nền tảng để DNSE đón đầu phát triển các sản phẩm tài chính mới trong tương lai khi TTCK Việt Nam được nâng hạng vào năm 2025, hoặc hệ thống KRX được áp dụng.

Bên cạnh phái sinh, DNSE cũng phát triển hệ thống margin tự động theo “deal” để khách hàng biết được chi phí vốn chính xác nhằm quản lý rủi ro tốt hơn. Đây cũng là nền tảng được xây dựng để chuẩn bị trong tương lai với mô hình miễn phí phí giao dịch với khách hàng và chỉ thu phí cho vay margin.

Chủ trương của DNSE là có cách đi riêng, chiến lược rõ ràng và không lan man. Tôi nghĩ doanh nghiệp sẽ hoạt động không hiệu quả khi cái gì cũng muốn làm.

Vậy để nói một cách tổng quan nhất, hệ sinh thái DNSE có những gì?

Ông Nguyễn Hoàng Giang: Với hạ tầng giao dịch và nền tảng công nghệ được xây dựng, DNSE là đơn vị mở trong việc kết nối xây dựng và cung cấp hệ thống API cho các đơn vị trung gian. Trong tương lai, chúng tôi đặt mục tiêu giúp nhà đầu tư không chỉ kiếm tiến từ giao dịch chứng khoán, mà còn được hỗ trợ quản lý tài sản.

Bài toán mà DNSE đặt ra là luôn sẵn sàng và không bỏ lỡ các “con sóng” tăng trưởng. Giai đoạn đại dịch COVID-19 là một “con sóng” mà chúng tôi đã vượt qua.

Giai đoạn tới, khi TTCK được nâng hạng, cải thiện cơ chế giao dịch, chúng tôi tin rằng thị trường sẽ bước qua một bước nâng cấp mới với tần suất giao dịch, thanh khoản cao hơn. Ngoài ra, DNSE cũng kỳ vọng năm 2025 sẽ chứng kiến nhiều doanh nghiệp lớn niêm yết hoặc thoái vốn Nhà nước. Đây là những cơ hội lớn với CTCK và nhà đầu tư.

Ông đánh giá thế nào về năng lực nhà đầu tư cá nhân trong nước? Bản thân DNSE đã làm những gì để phổ cập kiến thức tài chính, chứng khoán với các nhà đầu tư?

Ông Nguyễn Hoàng Giang: Hiểu biết tài chính luôn là vấn đề với nhiều thị trường, không chỉ Việt Nam. Thậm chí, mức độ hiểu biết tài chính ở Việt Nam còn thấp. Chúng ta có thể thấy gần như không một lớp trung học phổ thông, đại học có chương trình bắt buộc hoặc khuyến khích phổ cập về quản trị tài chính. Chưa kể, từ việc được học rồi đầu tư và quản lý tài chính còn là một chặng đường dài khác.

Hiện nay, nhiều người hiểu về tài chính đơn giản là chi tiêu ít hơn, kiếm nhiều hơn và đầu tư. Tuy nhiên, tài chính không đơn giản như vậy.

Các CTCK với sự gần gũi khách hàng có lợi thế không nhỏ trong việc phổ cập kiến thức đầu tư tài chính. Ở DNSE, thay vì cách tiếp cận truyền thống khô khan và không hiệu quả, chúng tôi lựa chọn chia sẻ kiến thức chứng khoán thông qua các hình ảnh chế hài hước. Từ yếu tố gây cười sẽ khơi gợi sự tò mò của người dân và đưa họ tìm đến TTCK. Đây là lý do trang “Bò và Gấu” ra đời và đã được thị trường đón nhận.

Chúng tôi cũng có chuyên mục chia sẻ thông tin kiến thức, khóa học về tài chính, chứng khoán cho các nhà đầu tư có nhu cầu tìm hiểu.

Dù vậy, để có thể phổ cập kiến thức tài chính, quản lý tài chính thì như thế chưa đủ. Tôi nghĩ còn cần phát triển nền tảng quản lý gia sản chuyên nghiệp. Ở Việt Nam đã có một số đơn vị hoạt động trong lĩnh vực này song gặp nhiều thách thức như sản phẩm chưa đa dạng, hành lang pháp lý chưa đồng bộ. Trong khi đó, ở các nước đang phát triển, việc cấp phép doanh nghiệp quản lý gia sản được diễn ra liên tục.

Còn với thói quen tìm kiếm lợi nhuận ở các cổ phiếu rủi ro cao, tâm lý này đã và sẽ luôn tồn tại. Để hạn chế rủi ro cho nhà đầu tư thì cần có có cơ chế giao dịch giải quyết vấn đề thao túng giá cổ phiếu. Tôi nghĩ cơ chế mua bán T+0 hoặc “short-sell” (bán khống) có thể khắc phục điều này.

Dự cảm của ông về TTCK Việt Nam trong năm 2025?

Ông Nguyễn Hoàng Giang: Tôi nghĩ TTCK Việt Nam đã có sự tích lũy trong suốt 3 năm 2022-2024 và sẵn sàng bước vào con sóng tăng trưởng. VN-Index hiện có “hình hài” giống giai đoạn 2006-2007.

Yếu tố hỗ trợ lớn nhất của TTCK Việt Nam đến từ nội lực trong nước. Kinh tế Việt Nam năm 2024 đạt mức tăng trưởng 7,09%, vượt chỉ tiêu 6,5-7% do Quốc hội đặt ra. Chưa kể, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu đạt 786,29 tỷ USD, tăng 15,4% so với năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 14,3%; nhập khẩu tăng 16,7%. Cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 24,77 tỷ USD.

Sang năm 2025, Chính phủ đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng kinh tế trên 8%, thậm chí 10% nếu thuận lợi. Đầu tư công được kỳ vọng là động lực chính cho nền kinh tế.

Bên cạnh điểm tựa từ kinh tế trong nước, TTCK Việt Nam còn có nhiều yếu tố hậu thuẫn như định giá cổ phiếu thấp, “sóng” chuyển sàn và niêm yết của các doanh nghiệp lớn, hạ tầng công nghệ và cơ chế giao dịch ngày càng được nâng cấp… Đây đều là những cơ hội lớn với nhà đầu tư.

Dù vậy, VN-Index năm 2025 sẽ không tránh khỏi những đợt tăng giảm theo quy luật cung cầu của thị trường. Do đó, nhà đầu tư cần tỉnh táo lựa chọn cổ phiếu với nền tảng tốt, tránh tâm lý ham giàu nhanh, đầu tư theo tâm lý đám đông.

Nhà đầu tư luôn cần lưu ý nâng cao năng lực quản trị tài chính, bảo vệ tài sản. TTCK luôn tồn tại những mã cổ phiếu có tốt, hiệu suất đầu tư lớn lớn lãi suất gửi tiết kiệm ngân hàng.

Xin trân trọng cảm ơn Ông!

Thực hiện: Khánh An
Thiết kế: Hoàng Yến

Link gốc