Việc cổ phiếu DIG bị b&#225;n th&#225;o xảy ra trong bối cảnh nh&#224; đầu tư lo ngại sau th&#244;ng tin Thanh tra Ch&#237;nh phủ c&#244;ng bố kết luận thanh tra việc chấp h&#224;nh ph&#225;p luật trong cổ phần ho&#225; v&#224; tho&#225;i vốn Nh&#224; nước tại tổng c&#244;ng ty n&#224;y v&#224;o ng&#224;y 27/8.

Kết luận đ&#227; chỉ ra một số vi phạm. Đơn cử, Bộ X&#226;y dựng ban h&#224;nh quyết định ph&#234; duyệt gi&#225; trị vốn Nh&#224; nước tại thời điểm 0 giờ ng&#224;y 13/3/2008 để b&#224;n giao doanh nghiệp Nh&#224; nước l&#224; C&#244;ng ty Đầu tư Ph&#225;t triển X&#226;y dựng sang Tổng CTCP Đầu tư Ph&#225;t triển X&#226;y dựng kh&#244;ng đảm bảo đ&#250;ng thời gian theo quy định. CTCP Gi&#225;m định, thẩm định Việt Nam (VIVACO) v&#224; Bộ X&#226;y dựng kh&#244;ng x&#225;c định lại gi&#225; trị quyền sử dụng đất dự &#225;n Khu đ&#244; thị du lịch sinh th&#225;i Đại Phước m&#224; sử dụng tập hợp chi ph&#237; đầu tư v&#224; gi&#225; trị quyền ph&#225;t triển dự &#225;n để t&#237;nh v&#224;o gi&#225; trị doanh nghiệp cổ phần ho&#225;, kh&#244;ng đ&#250;ng quy định tại Điều 6 Nghị định 17/2006/NĐ-CP của Ch&#237;nh phủ.

Về tr&#236;nh tự, thủ tục tho&#225;i vốn v&#224; việc x&#225;c định gi&#225; trị cổ phần để tho&#225;i vốn Nh&#224; nước, Bộ X&#226;y dựng ban h&#224;nh Văn bản số 2649/BXD-QLDN ng&#224;y 7/11/2017 ph&#234; duyệt phương &#225;n tho&#225;i vốn Nh&#224; nước tại DIC Corp nhưng kh&#244;ng xin &#253; kiến của Bộ T&#224;i ch&#237;nh v&#224; Bộ Kế hoạch v&#224; Đầu tư; DIC Corp cung cấp th&#244;ng tin kh&#244;ng dầy đủ, dẫn đến đơn vị tư vấn kh&#244;ng x&#225;c định lại gi&#225; trị quyền sử dụng đất của 3 địa chỉ đất nhằm bảo đảm s&#225;t với gi&#225; thị trường tại thời điểm thẩm định gi&#225; cổ phần. Tổng số tiền chưa được x&#225;c định theo gi&#225; thị trường để đưa v&#224;o định gi&#225; cổ phần tạm ước t&#237;nh l&#224; 1.821 đồng/cp, ước gi&#225; cp sẽ l&#224; 14.251 đồng (= gi&#225; do tư vấn đ&#227; x&#225;c định l&#224; 12.430 đồng + 1.821 đồng).

Tuy nhi&#234;n, kết quả thẩm định gi&#225; của đơn vị tư vấn v&#224; lịch sử gi&#225; giao dịch tr&#234;n thị trường chứng kho&#225;n của m&#227; cổ phiếu DIG đ&#227; được Bộ X&#226;y dựng tham khảo, tr&#234;n cơ sở đ&#243; Bộ X&#226;y dựng x&#225;c định gi&#225; b&#225;n cổ phần tối thiểu l&#224; 15.000 đồng, cao hơn gi&#225; thẩm định của đơn vị tư vấn (12.430 đồng); gi&#225; b&#225;n khớp lệnh tr&#234;n S&#224;n Giao dịch chứng kho&#225;n đ&#227; thực hiện l&#224; 19.250 đồng/cp, cao hơn gi&#225; do Bộ X&#226;y dựng x&#225;c định. Trong khi đ&#243;, theo quy định của ph&#225;p luật về phương thức chuyển nhượng vốn Nh&#224; nước n&#234;u tại điểm a khoản 4 Điều 38 Nghị định số 91/2015/NĐ-CP của Ch&#237;nh phủ th&#236; gi&#225; b&#225;n cổ phần theo phương thức khớp lệnh tr&#234;n S&#224;n Giao dịch chứng kho&#225;n sẽ do thị trường quyết định.

Từ những hạn chế, thiếu s&#243;t, vi phạm tr&#234;n, Tổng Thanh tra kiến nghị Thủ tướng Ch&#237;nh phủ chỉ đạo Bộ X&#226;y dựng tổ chức kiểm điểm để c&#243; h&#236;nh thức xử l&#253; theo quy định đối với tập thể l&#227;nh đạo giai đoạn 2007 - 2008, 2016 - 2017 v&#224; c&#225;c tổ chức, c&#225; nh&#226;n c&#243; li&#234;n quan trong việc để xảy ra những hạn chế, vi phạm được chỉ ra qua thanh tra. Thanh tra Ch&#237;nh phủ cũng kiến nghị trong qu&#225; tr&#236;nh kiểm điểm, r&#224; so&#225;t, xử l&#253;, khắc phục c&#225;c hạn chế, vi phạm được chỉ ra qua thanh tra, nếu ph&#225;t hiện dấu hiệu vi phạm ph&#225;p luật h&#236;nh sự th&#236; Bộ X&#226;y dựng chuyển th&#244;ng tin đến cơ quan điều tra xem x&#233;t xử l&#253; theo thẩm quyền.

Việc cổ phiếu DIG bị bán tháo xảy ra trong bối cảnh nhà đầu tư lo ngại sau thông tin Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong cổ phần hoá và thoái vốn Nhà nước tại tổng công ty này vào ngày 27/8.

Kết luận đã chỉ ra một số vi phạm. Đơn cử, Bộ Xây dựng ban hành quyết định phê duyệt giá trị vốn Nhà nước tại thời điểm 0 giờ ngày 13/3/2008 để bàn giao doanh nghiệp Nhà nước là Công ty Đầu tư Phát triển Xây dựng sang Tổng CTCP Đầu tư Phát triển Xây dựng không đảm bảo đúng thời gian theo quy định. CTCP Giám định, thẩm định Việt Nam (VIVACO) và Bộ Xây dựng không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất dự án Khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước mà sử dụng tập hợp chi phí đầu tư và giá trị quyền phát triển dự án để tính vào giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá, không đúng quy định tại Điều 6 Nghị định 17/2006/NĐ-CP của Chính phủ.

Về trình tự, thủ tục thoái vốn và việc xác định giá trị cổ phần để thoái vốn Nhà nước, Bộ Xây dựng ban hành Văn bản số 2649/BXD-QLDN ngày 7/11/2017 phê duyệt phương án thoái vốn Nhà nước tại DIC Corp nhưng không xin ý kiến của Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư; DIC Corp cung cấp thông tin không dầy đủ, dẫn đến đơn vị tư vấn không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất của 3 địa chỉ đất nhằm bảo đảm sát với giá thị trường tại thời điểm thẩm định giá cổ phần. Tổng số tiền chưa được xác định theo giá thị trường để đưa vào định giá cổ phần tạm ước tính là 1.821 đồng/cp, ước giá cp sẽ là 14.251 đồng (= giá do tư vấn đã xác định là 12.430 đồng + 1.821 đồng).

Tuy nhiên, kết quả thẩm định giá của đơn vị tư vấn và lịch sử giá giao dịch trên thị trường chứng khoán của mã cổ phiếu DIG đã được Bộ Xây dựng tham khảo, trên cơ sở đó Bộ Xây dựng xác định giá bán cổ phần tối thiểu là 15.000 đồng, cao hơn giá thẩm định của đơn vị tư vấn (12.430 đồng); giá bán khớp lệnh trên Sàn Giao dịch chứng khoán đã thực hiện là 19.250 đồng/cp, cao hơn giá do Bộ Xây dựng xác định. Trong khi đó, theo quy định của pháp luật về phương thức chuyển nhượng vốn Nhà nước nêu tại điểm a khoản 4 Điều 38 Nghị định số 91/2015/NĐ-CP của Chính phủ thì giá bán cổ phần theo phương thức khớp lệnh trên Sàn Giao dịch chứng khoán sẽ do thị trường quyết định.

Từ những hạn chế, thiếu sót, vi phạm trên, Tổng Thanh tra kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng tổ chức kiểm điểm để có hình thức xử lý theo quy định đối với tập thể lãnh đạo giai đoạn 2007 - 2008, 2016 - 2017 và các tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc để xảy ra những hạn chế, vi phạm được chỉ ra qua thanh tra. Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị trong quá trình kiểm điểm, rà soát, xử lý, khắc phục các hạn chế, vi phạm được chỉ ra qua thanh tra, nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì Bộ Xây dựng chuyển thông tin đến cơ quan điều tra xem xét xử lý theo thẩm quyền.