CTCP Sách Việt Nam (VNB) có tiền thân là Nhà in Quốc gia được thành lập từ năm 1952. Đến năm 2016, doanh nghiệp này đã chuyển sang mô hình công ty cổ phần với cổ phiếu mã VNB được giao dịch trên sàn UPCoM.
Hoạt động chính của đơn vị là kinh doanh các loại xuất bản phẩm trong nước và nước ngoài tại Việt Nam, liên kết xuất bản, in ấn và dịch vụ in các loại xuất bản phẩm… Năm 2023 ghi nhận dấu ấn lớn của VNB khi hoạt động kinh doanh công ty tương đối khởi sắc. Dù doanh thu không tăng trưởng nhiều so với năm 2022 nhưng lợi nhuận mang về lại tăng vọt tới hơn 72%.
Lợi nhuận cho vay lãi cao gấp nhiều lần bán sách
Theo BCTC Quý 4/2023 của CTCP Sách Việt Nam, doanh thu Quý 4 đạt 9 tỷ đồng, giảm nhẹ so với cùng kỳ. Lợi nhuận gộp mang về 3,3 tỷ đồng, không biến động quá nhiều.
Tuy nhiên, điểm sáng của Sách Việt Nam không đến từ hoạt động kinh doanh thông thường mà từ doanh thu tài chính lên tới 26,7 tỷ đồng. So với doanh thu kinh doanh từ hoạt động bán sách, doanh thu tài chính đang cao gấp gần 3 lần.
.png)
Một địa chỉ kinh doanh đắc địa của VNB trên phố Tràng Tiền - Hà Nội.
Thuyết minh về phần doanh thu tài chính này cho thấy chỉ có 1,7 tỷ là lãi tiền gửi ngân hàng, 342 triệu đồng từ cổ tức, lợi nhuận được chia, còn 24,6 tỷ đồng đến từ lãi cho vay. Tại cùng kỳ năm ngoái, doanh thu đếntừ lãi cho vay của Sách Việt Nam cũng ghi nhận tới 16,9 tỷ đồng.
Khoản thu đáng kể từ việc cho vay lãi đã giúp Sách Việt Nam ghi nhận lãi sau thuế tới 22,7 tỷ đồng tại Quý 4, tăng tới 54,4% so với cùng kỳ.
Luỹ kế doanh thu cả năm 2023 của VNB cũng cho thấy tình trạng tương tự khi doanh thu từ cho vay lãi lớn gấp nhiều lần hoạt động kinh doanh chính. Doanh thu thuần cả năm đạt 34,2 tỷ đồng trong khi doanh thu tài chính lên tới 99 tỷ đồng. Chi phí tài chính cũng tương đối nhỏ, chỉ chiếm 76 triệu đồng.
Chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp lần lượt chiếm 5,8 tỷ và 21,2 tỷ đồng. Kết quả năm 2023, VNB mang về tới 86 tỷ đồng lãi sau thuế, tăng tới 72% so với cùng kỳ.
Mang tới 78% tài sản đi cho vay
Việc một doanh nghiệp đầu tư tài chính để mang lại nguồn thu thêm cho công ty không phải là điều quá xa lạ, nhất là trong giai đoạn suy thoái kinh tế như hiện nay. Tuy nhiên, rủi ro sẽ tiềm ẩn nếu doanh nghiệp mang phần lớn tài sản đi đầu tư vào một lĩnh vực không thuộc hoạt động kinh doanh chính.
Với Sách Việt Nam, tại cuối năm 2023 đơn vị này ghi nhận tổng tài sản ở mức 1.055,8 tỷ đồng. Trong đó bao gồm 1,8 tỷ đồng tiền mặt, 138,5 tỷ đồng tiền gửi tại ngân hàng.
Đáng chú ý, VNB ghi nhận tới 882,7 tỷ đồng tài sản dưới dạng phải thu ngắn hạn. Trong đó có tới 827 tỷ đồng đến từ phải thu về cho vay ngắn hạn. Lượng cho vay này cao hơn 7,4% so với cùng kỳ. Thuyết minh về khoản cho vay này, VNB chỉ ghi nhận đây là khoản cho một số doanh nghiệp vay ngắn hạn 1 năm, lãi suất 11%-12%/năm. Danh tính đơn vị vay không được giải trình rõ.
Như vậy, tại cuối năm 2023, Sách Việt Nam đã mang tới 78,3% tài sản đi cho vay lãi. So sánh với vốn chủ sở hữu đang có 1.027,2 tỷ đồng tại cuối Quý 4/2023 thì lượng tiền cho vay của VNB cũng chiếm tới 80,5% nguồn vốn chủ.
