Luật hoá tài sản số, Nghị quyết 05 về tài sản mã hoá cùng sự nhập cuộc của nhiều đại gia tài chính như ông Nguyễn Duy Hưng SSI, tỷ phú Hồ Hùng Anh Techcombank, đại gia Ngô Chí Dũng VPBank, tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo HDBank… đang kéo thị trường tỷ đô vào khuôn khổ, minh bạch hoá dòng vốn và mở ra động lực tăng trưởng cho kinh tế Việt Nam 2026.

LTS: Năm 2025 đang khép lại như một thời khắc "bản lề" hiếm có trong tiến trình phát triển của kinh tế Việt Nam, một năm “dọn đường thể chế, kích hoạt thị trường và tái định vị động lực tăng trưởng” trước khi bước vào tham vọng tăng trưởng hai con số từ năm 2026, trùng với thời điểm Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng lần thứ XIV mở ra chu kỳ chiến lược mới.

Dù chịu sức ép tái cơ cấu toàn diện và những bất ổn từ kinh tế toàn cầu, kinh tế Việt Nam vẫn ghi nhận quỹ đạo tăng trưởng ngoạn mục. GDP năm 2025 dự kiến chạm mốc lịch sử 500 tỷ USD, tương đương mức tăng khoảng 8%, đưa nền kinh tế tiến gần nhóm 30 quốc gia có quy mô lớn nhất thế giới, sánh ngang nhiều nền kinh tế trụ cột trong khu vực.

Nhưng con đường để duy trì đà bứt phá ấy không tự nhiên mà có. Nằm phía sau là hàng loạt bản lề chính sách và thị trường đang định hình lại cấu trúc tăng trưởng: Khung pháp lý về tài sản số và bùng nổ kinh tế số; tái cấu trúc hệ thống ngân hàng và chuẩn bị nguồn vốn dài hạn; cải cách thị trường vốn; đột phá công nghệ – AI – dữ liệu lớn và đặc biệt là làn sóng đầu tư hạ tầng giao thông chiến lược trải khắp Bắc – Trung – Nam chuẩn bị cho cuộc chuyển mình mạnh mẽ của kinh tế Việt Nam.

Để làm rõ hơn những giải pháp bản lề, Báo điện tử Dân Việt triển khai loạt bài "Năm bản lề đột phá kinh tế - Cú hích cho kỷ nguyên tăng trưởng 2 con số" nhằm giải mã những quyết định bản lề, động lực quyết định kinh tế Việt Nam liệu có bước vào chu kỳ tăng trưởng 2 con số bền vững từ năm 2026 hay không?

Năm 2025 đánh dấu bước ngoặt mang tính thể chế đối với kinh tế số Việt Nam: lần đầu tiên, khái niệm tài sản số và tài sản mã hóa được luật hóa. Đây không phải là động thái đơn lẻ, nó diễn ra trong bối cảnh giới nhiều đại gia tài chính như ông Nguyễn Duy Hưng SSI, tỷ phú Hồ Hùng Anh Techcombank, đại gia Ngô Chí Dũng VPBank, tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo HDBank… đang âm thầm chuẩn bị bước vào một thị trường mà trong nhiều năm, hàng triệu người Việt đã tham gia nhưng hoàn toàn không được pháp luật bảo vệ.

Khung pháp lý đầu tiên hình thành: Tài sản số được chính thức gọi tên

Sau một thời gian chuẩn bị, ngày 14/6/2025, Quốc hội thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số, chính thức công nhận tài sản số như một loại tài sản trong hệ thống pháp luật dân sự. Nhiều chuyên gia coi đây là “cú nhấn nút khởi động” cho Chiến lược Blockchain Quốc gia theo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị định hướng đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo và kinh tế số của khu vực.

Tiếp đó, ngày 9/9/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết 05/2025/NQ-CP, cho phép thí điểm thị trường tài sản mã hóa trong 5 năm. Từ 1/1/2026, tài sản số thoát khỏi “vùng xám” để trở thành kênh vốn chính thống, giống như chứng khoán đầu những năm 2000.

Những khung pháp lý này đã đưa nền kinh tế Việt Nam chuyển mình từ người tham gia tự phát sang quốc gia xây dựng hạ tầng tài chính số, trong bối cảnh thị trường ngầm tài sản mã hóa của Việt Nam được ước tính trị giá 10–20 tỷ USD, thuộc nhóm 5 quốc gia có khối lượng giao dịch lớn nhất thế giới.

Trao đổi với Dân Việt, ông Hà Trung Kiên, Phó Chủ tịch Tập đoàn G-Group, mô tả giai đoạn trước 2025 thị trường tài sản số như “một thị trường hoạt động trong bóng tối” không được công nhận, không có khung pháp lý, nhưng lại có hàng triệu người tham gia và nhiều dự án huy động vốn hàng trăm triệu USD nhưng không gắn liền với mô hình kinh doanh thực tế.

Những năm gần đây, xu hướng toàn cầu đã thay đổi, nhiều nền kinh tế lớn ban hành hành lang pháp lý rõ ràng, buộc các dự án blockchain phải gắn chặt với giá trị thật đang tạo ra mỗi ngày và tác động trực tiếp đến xã hội. Việt Nam cũng đi theo hướng đó.

“Khi mọi thứ được định nghĩa và quản lý rõ hơn, thị trường sẽ hình thành một môi trường minh bạch và công bằng cho tất cả người tham gia. Năm 2026 sẽ là bước ngoặt của thị trường tài sản số Việt Nam”, ông Hà Trung Kiên, G-Group nhấn mạnh.

Nhấn mạnh ý nghĩa pháp lý về tài sản số, ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và tài sản số Việt Nam (VBA) kiêm Chủ tịch 1Matrix, chia sẻ từ nay, các tranh chấp, giao dịch, thừa kế liên quan đến tài sản số có thể dựa trực tiếp vào Bộ luật Dân sự và Bộ luật Hình sự. Điều này đặt dấu chấm hết cho tình trạng “vô chủ pháp lý” kéo dài nhiều năm.

Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA), Chủ tịch Công ty 1Matrix. Ảnh NT

Theo ông Trung, thực tế những năm qua, thị trường tài sản mã hóa ở Việt Nam tồn tại dưới dạng tự phát, với hàng triệu người tham gia. Bên cạnh tốc độ phát triển nhanh, thị trường tài sản mã hóa cũng có rủi ro lớn. Số vụ lừa đảo, đa cấp, huy động vốn trái phép bằng token từng lên đến hàng trăm triệu USD.

“Vì vậy một khung pháp lý dù chưa hoàn thiện vẫn giúp giảm thiểu tiêu cực, định hình sân chơi minh bạch và hạn chế rủi ro. Kinh nghiệm từ thị trường chứng khoán cách đây hơn 20 năm cho thấy, giai đoạn sơ khai luôn gắn với non trẻ, thiếu chuẩn mực, nhưng chính quá trình thử nghiệm đã mở ra một thị trường quy mô hàng triệu tỷ đồng như hiện nay và thực sự trở thành ngành kinh tế mới có đóng góp cho GDP”, ông Trung bình luận.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Thế Vinh - CEO kiêm Co-founder Ninety Eight cho biết: "Gần đây thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam rất sôi động, được Chính phủ và Nhà nước rất quan tâm. Điển hình là Nghị quyết 05, rồi động thái đưa công nghệ blockchain vào một trong những công nghệ chiến lược quốc gia. Điều này cho thấy Nhà nước và Chính phủ thật sự quan tâm đến lĩnh vực và thị trường này. Đây là động thái mà tôi đánh giá là rất kịp thời so với xu thế phát triển chung của thế giới".

Theo ông Vinh, Việt Nam bắt đầu tích cực tham gia chuyển đổi số cách đây 5 đến 6 năm, bây giờ cũng đang trong quá trình đấy. Việc chuyển đổi số đấy đơn thuần là chuyển đổi về mặt dữ liệu. Thay vì lưu trữ thông tin - dữ liệu trên giấy tờ thì bây giờ thành trong máy tính, trên hệ thống Internet.

"Làn sóng chuyển đổi sắp tới của blockchain là chuyển đổi tài sản. Chuyển đổi từ tài sản thật thành tài sản số. Bản chất tài sản thật vẫn ở đấy nhưng khi chuyển đổi lên hệ thống blockchain thì việc giao dịch sẽ linh hoạt hơn rất nhiều, tạo ra nhiều volume và thu nhập. Việc chuyển đổi tài sản số như thế sẽ là động lực tốt nhất giúp kích thích nền kinh tế, hỗ trợ Việt Nam phát triển hơn trong giai đoạn tới", CEO của Ninety Eight nêu quan điểm.

Vị thế của Việt Nam trên bản đồ tài sản số toàn cầu và kỷ nguyên thanh toán qua blockchain

Nhiều năm liên tiếp, Việt Nam nằm trong nhóm quốc gia có mức độ chấp nhận crypto và blockchain cao nhất thế giới, theo Chainalysis. Cộng đồng lập trình viên blockchain đông đảo, nhiều dự án Việt từng đạt vốn hóa hàng tỷ USD, nhưng do thiếu hành lang pháp lý, phần lớn phải đặt trụ sở ở nước ngoài.

Khi khung pháp lý dần được hoàn thiện, Việt Nam đứng trước cơ hội chuyển hóa năng lực sẵn có thành lợi thế cạnh tranh, trở thành trung tâm blockchain mới của Đông Nam Á.

Ông Hà Trung Kiên, Phó chủ tịch Tập đoàn G-Group, cho biết Việt Nam hiện nằm trong top 5 quốc gia có quy mô giao dịch tài sản số lớn nhất thế giới, một chỉ báo rõ ràng về mức độ quan tâm và tham gia của người dân. Tuy nhiên, ông cho rằng thị trường vẫn đang ở giai đoạn “tiền chuẩn hóa”, khi Nhà nước tiếp tục xây dựng nền tảng pháp lý.

Ông Hà Trung Kiên, Phó chủ tịch Tập đoàn G-Group.

Sự trỗi dậy của tài sản số không chỉ tạo ra lớp sản phẩm mới, mà còn buộc ngành ngân hàng thay đổi tư duy. Nhiều ngân hàng lớn đã thử nghiệm blockchain trong thanh toán xuyên biên giới, rút thời gian xử lý từ vài ngày xuống vài phút. Cùng với đó, token hóa tài sản mở ra các mô hình tài chính mới như trái phiếu số, tiền gửi dạng token hay tài sản đảm bảo số hóa. Sandbox đóng vai trò bệ đỡ, cho phép thử nghiệm linh hoạt mà không vướng rào cản quy định.

Trong lĩnh vực thanh toán, tác động có thể còn mạnh mẽ hơn: ví điện tử, mobile money, stablecoin hay CBDC thử nghiệm sẽ tạo nên hệ sinh thái thanh toán đa lớp, tốc độ hơn và minh bạch hơn.

Ông Kiên cho rằng blockchain giúp tăng hiệu suất kinh doanh, tái cấu trúc mô hình vận hành và đặc biệt phù hợp với các lĩnh vực đòi hỏi sự minh bạch như truy xuất nguồn gốc.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Thế Vinh nhấn mạnh hai lợi thế cốt lõi của tài sản số: (1) công nghệ — blockchain hướng tới tính minh bạch và giải quyết các bài toán niềm tin trong doanh nghiệp; (2) tài chính — tài sản mã hóa giúp giao dịch linh hoạt, tạo thanh khoản mới và mở đường cho hàng loạt mô hình kinh tế số hóa.

Loạt tỷ phú tài chính khởi động dự án nghìn tỷ vào cuộc thị trường tài sản số, hình thành ngành kinh tế mới

Theo Nghị quyết 05/2025 của Chính phủ về thí điểm thị trường tài sản mã hóa, trong đó cho phép tối đa 5 doanh nghiệp được cấp phép vận hành sàn giao dịch đã lập tức thu hút sự quan tâm mạnh mẽ của các đại gia giới tài chính. Tỷ phú Hồ Hùng Anh, tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, đại gia Ngô Chí Dũng, ông trùm chứng khoán Nguyễn Duy Hưng… đã đồng loạt khởi động dự án nghìn tỷ về hạ tầng tài sản số.

Nhanh chân nhất là tỷ phú Hồ Hùng Anh, khi ngay từ đầu năm 2024 đã khởi động dự án khi đưa công ty chứng khoán Techcombank thành lập CTCP Sàn giao dịch tài sản mã hóa Techcom (TCEX). Ngay sau đó, ông trùm chứng khoán Nguyễn Duy Hưng cũng công bố đã thành lập công ty SSI Digital từ năm 2022 và gần đây ký hợp tác với Tether, U2U Network và AWS để phát triển hạ tầng tài chính số và blockchain.

Mạnh tay nhất có lẽ là tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo khi thành lập công ty Sàn giao dịch tài sản mã hóa HD với vốn điều lệ 1.470 tỷ đồng. Tiếp đó là đại gia ngân hàng VPBank Ngô Chí Dũng chi 1.000 tỷ thông qua VPBankS đã góp 11% vốn vào CAEX,

Đáng chú ý nhất là Vimexchange, công ty tài sản số đầu tiên có vốn điều lệ 10.000 tỷ đồng, đáp ứng ngay điều kiện tối thiểu của Nghị quyết 05. Cơ cấu cổ đông gồm nhiều cái tên lớn như Vimedimex (50% vốn), Chứng khoán Hòa Bình, Bảo Tín Mạnh Hải (10%) cùng loạt công ty tài chính khác.

Nghị quyết 05 đặt ra tiêu chuẩn rất cao: vốn tối thiểu 10.000 tỷ đồng, yêu cầu kỹ thuật – bảo mật – quản trị rủi ro – chống rửa tiền nghiêm ngặt.

Theo ông Phan Đức Trung, đây là “bộ lọc” cần thiết để chọn ra những doanh nghiệp đủ năng lực vận hành thị trường tài sản số. Ông nhấn mạnh, doanh nghiệp được cấp phép không chỉ cần vốn, mà phải cùng cơ quan quản lý thiết kế tiêu chuẩn kỹ thuật vi mô, những khâu mà ngay cả các thị trường trưởng thành cũng từng vấp phải.

Ông Trung cũng lưu ý một hiểu lầm phổ biến: thị trường thí điểm không nhằm mở rộng cho người mới, mà nhắm tới nhóm nhà đầu tư chuyên nghiệp, những người đang giao dịch ở nước ngoài và muốn chuyển sang một môi trường trong nước có tính pháp lý và minh bạch cao hơn.

Ở góc nhìn doanh nghiệp, ông Hà Trung Kiên (G-Group) cho biết cách đây 5–6 năm, thị trường tài sản mã hóa ở Việt Nam còn “rất ảo”, không gắn với mô hình kinh doanh thực. Nhưng bối cảnh đã thay đổi, khi nhiều quốc gia ban hành khung pháp lý và Việt Nam đang trong quá trình hoàn thiện hành lang quản lý.

“Đây là thời điểm chín muồi để các hoạt động blockchain gắn liền với đời sống hàng ngày hình thành và phát triển,” ông Kiên nói.

Với tầm nhìn quốc gia, một trong những mục tiêu của Chính phủ khi thúc đẩy tài sản số là thu hút nguồn vốn quốc tế. Ông Nguyễn Thế Vinh (CEO Ninety Eight) đánh giá cấu trúc luật mới tạo điều kiện để dòng vốn ngoại đầu tư vào token và tài sản mã hóa tại Việt Nam. Ba yếu tố hút vốn theo ông Vinh gồm: khung pháp lý đang hoàn thiện, tiềm năng token hóa các tài sản thực như carbon credit, cổ phần doanh nghiệp, thị trường chứng khoán vừa được nâng hạng — tăng độ tin cậy của hệ thống tài chính.

Tuy vậy, quyết định rót vốn của các nhà đầu tư lớn vẫn phụ thuộc vào mức độ minh bạch cuối cùng của hệ thống. Nhiều quỹ quốc tế và nhà đầu tư tổ chức đang chờ những văn bản hướng dẫn chi tiết trong năm 2026 trước khi đưa ra cam kết.

Rõ ràng, khung pháp lý về tài sản số ra đời đã mở ra cho nền kinh tế Việt Nam một ngành kinh tế mới nhằm thu hút nguồn vốn nước ngoài và đóng góp vào tăng trưởng 2 con số.

Link gốc