VNG – kỳ lân công nghệ hàng đầu Việt Nam – gần đây đã lên tiếng về những khoản đầu tư thua lỗ trong lĩnh vực thương mại điện tử. Trong cuộc phỏng vấn với DealStreetAsia, đại diện công ty thừa nhận rằng đã thận trọng hơn với lĩnh vực này và đang điều chỉnh chiến lược đầu tư để thích nghi với bối cảnh kinh tế đầy thách thức.

Trong cuộc phỏng vấn mới đây với DealStreetAsia, ông Kelly Wong, Phó Tổng giám đốc VNG cho biết chiến lược của công ty là đầu tư vào các doanh nghiệp công nghệ có tiềm năng tại Việt Nam. Tuy nhiên, những năm gần đây là khoảng thời gian rất khó khăn cho các công ty công nghệ, đặc biệt là các doanh nghiệp chuyên phát triển sản phẩm và dịch vụ dành cho người dùng cá nhân, bởi họ vẫn đang tìm cách phục hồi sau đại dịch COVID-19.

“Chúng tôi thận trọng hơn đối với các khoản đầu tư vào thương mại điện tử và đã giảm dần giá trị các khoản đầu tư này. Việc đóng cửa một doanh nghiệp cụ thể sẽ không ảnh hưởng đáng kể đến lợi nhuận của VNG. Hơn nữa, chúng tôi không tập trung quá nhiều vào bất kỳ công ty nào và mỗi khoản đầu tư đều độc lập với hoạt động kinh doanh của VNG. Do đó, ngay cả khi các công ty được đầu tư gặp khó khăn, điều này cũng không ảnh hưởng trực tiếp đến bức tranh chung của VNG”, ông Kelly thông tin.

Start-up Telio đã ngừng mọi hoạt động tại Việt Nam từ cuối tháng 11/2024 và giải thể vào tháng 12/2024.

Khoản đầu tư vào Telio được xem là một ví dụ điển hình về rủi ro của VNG trong lĩnh vực thương mại điện tử. Tháng 11/2024, Telio - start-up mà VNG mua lại 20,33% cổ phần vào năm 2022 đã tuyên bố đóng cửa. Tháng 12/2024, công ty giải thể tư cách pháp nhân, gần 400 nhân viên mất việc. Việc chính thức đóng cửa start-up thương mại B2B đầu tiên tại Việt Nam chuyên số hóa các cửa hàng tạp hóa truyền thống đã khiến VNG đánh mất số tiền đầu tư 515 tỷ đồng (20,1 triệu USD).

Một chuyên gia kỳ cựu trong ngành thương mại điện tử nhận định, dù mất hơn 500 tỷ đồng, nền tảng tài chính của VNG vẫn vững chắc. Khoản đầu tư của VNG vào Telio là một bài học đắt giá về những thách thức khi đầu tư cho các doanh nghiệp đòi hỏi vốn lớn nhưng chưa chứng minh được khả năng sinh lời:

“Trong tương lai, VNG có thể sẽ thận trọng hơn khi đầu tư vào các start-up công nghệ chưa rõ ràng về mô hình lợi nhuận. Những tổn thất như vậy có thể khiến các nhà đầu tư dè dặt hơn, đặc biệt khi VNG đang có kế hoạch niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ”.

Không chỉ Telio, nền tảng thương mại điện tử Tiki cũng là một thương vụ đầu tư đầy thử thách của VNG.

Năm 2016, VNG đã mua 38% cổ phần của Tiki với giá 17 triệu USD. Gần 9 năm sau, cùng với khoản đầu tư bổ sung 20 triệu USD, tỷ lệ sở hữu của VNG tại Tiki đã giảm xuống chỉ còn 14,61%, theo báo cáo tài chính quý IV/2024 của VNG.

Đáng chú ý, Tiki liên tục thua lỗ. Hồ sơ công bố với Cơ quan Kế toán và Quản lý Doanh nghiệp Singapore (ACRA), Tiki Global và các công ty con đã ghi nhận khoản lỗ ròng lên tới 82,85 triệu USD trong năm tài chính kết thúc vào ngày 31/3/2023. Mặc dù khoản lỗ này thấp hơn 30% so với năm trước đó, nhưng vẫn cao hơn mức lỗ 71,3 triệu USD ghi nhận vào năm 2021.

Việc huy động vốn đã trở nên vô cùng khó khăn trong môi trường thương mại điện tử đầy cạnh tranh ở Đông Nam Á. Theo số liệu từ công ty dữ liệu thương mại điện tử Metric, trong nửa đầu năm 2024 Tiki chỉ chiếm vỏn vẹn 1,3% thị phần thương mại điện tử tại Việt Nam, tụt hậu đáng kể so với các đối thủ cạnh tranh như Shopee, Tiktok shop.

Tiki từng được định giá tiệm cận mức “kỳ lân” (unicorn) sau vòng gọi vốn Series E trị giá 258 triệu USD vào năm 2021. Khi đó, các nhà đầu tư đặt kỳ vọng lớn vào kế hoạch IPO của Tiki tại Mỹ. Tuy nhiên, kế hoạch này đã thất bại do nhà đầu tư Mỹ không còn mặn mà với các công ty công nghệ châu Á, khiến giá trị của Tiki suy giảm nghiêm trọng.

Bên cạnh các khoản đầu tư vào Tiki và Telio, VNG còn rót vốn vào start-up thương mại điện tử xuyên biên giới có trụ sở tại Việt Nam mang tên OpenCommerce Group (OCG). Tính đến ngày 31/12/2024, VNG đã đầu tư 5 triệu USD, đổi lấy 12,17%.

Theo ông Kelly Wong, các khoản đầu tư luôn mang tính bổ trợ đối với VNG, ở một mức độ nào đó, công ty tìm kiếm những cơ hội thúc đẩy hợp tác và phát triển chung: "Kết quả của từng khoản đầu tư riêng rẽ không ảnh hưởng đến các chiến lược cốt lõi của VNG, nhưng chúng tác động đến cách chúng tôi phân bổ vốn và đánh giá các khoản đầu tư”. 

Phó Tổng giám đốc VNG nói thêm việc giảm thiểu rủi ro đầu tư, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ, là rất khó.

Đỗ Kiều (theo DealStreetAsia)

Link gốc