Các chuyên gia HSC nhìn nhận khả năng M&A Pomina là bước đi có tính chiến thuật và giúp VinMetal có chỗ đứng nhanh hơn trong ngành thép bằng cách sử dụng công suất thép xây dựng sẵn có.

Trong báo cáo phân tích mới nhất của CTCP Chứng khoán TP.HCM (HSC – HoSE: HCM), trong đó đề cập đến sự gia nhập thị trường thép của VinMetal và khả năng thâu tóm CTCP Thép Pomina (UPCOM: POM).

Các chuyên gia HSC nhìn nhận đây là bước đi có tính chiến thuật và giúp VinMetal có chỗ đứng nhanh hơn trong ngành thép bằng cách sử dụng công suất thép xây dựng sẵn có của Pomina để cung cấp nội bộ cho Vinhomes.

Sau khi tiến hành khảo sát, HSC nhận thấy các cơ sở sản xuất của Pomina có thể sử dụng được bao gồm một nhà máy cán thép xây dựng (công suất thiết kế 1,5 triệu tấn/năm) và một lò cao (1 triệu tấn/năm) dự định làm nguyên liệu đầu vào.

Tuy nhiên, kể từ khi được đưa vào vận hành vào năm 2019, lò cao này đã tạo ra gánh nặng vốn đầu tư lớn (5,9 nghìn tỷ đồng) cho Pomina và mang lại khó khăn lớn trong vận hành và tình hình tài chính do chuyên môn về lò cao còn hạn chế nên lò cao này phải ngừng hoạt động trong thời gian dài.

"Năm ngoái Thaco đã có nỗ lực nhằm khôi phục hoạt động của lò cao này thông qua việc hỗ trợ về mặt thanh khoản nhưng không thành công. Trong năm 2023, 2024 và 9 tháng đầu năm 2025, POM đã ghi nhận lỗ thuần lần lượt là 960 tỷ đồng/990 tỷ đồng/512 tỷ đồng. Tổng dư nợ của POM tính đến cuối tháng 9/2025 ở mức 6 nghìn tỷ đồng và vốn chủ sở hữu âm 187 tỷ đồng", trích báo cáo của HSC.

Nếu VinMetal mua lại Pomina thành công và khôi phục các cơ sở sản xuất hiện có, công suất thép xây dựng 1,5 triệu tấn/năm có thể được đưa vào thị trường. Sản lượng này tương đương với khoảng 10-11% tổng nhu cầu dự kiến hằng năm của thị trường (trên 13 triệu tấn).

HSC cho rằng nếu vị thế của Pomina cải thiện mạnh sau khi được VinMetal thâu tóm, áp lực cạnh tranh sẽ gia tăng và có tiềm năng lấy đi thị phần của các công ty dẫn đầu hiện tại, trong đó có Tập đoàn Hòa Phát (HoSE: HPG).

Cần tái cơ cấu Pomina một cách toàn diện

Ban đầu VinMetal nhấn mạnh chiến lược gia nhập thị trường thông qua công nghệ hiện đại, các sản phẩm thay thế nhập khẩu (ví dụ: thép làm đường ray và thép dùng để sản xuất ô tô), và tầm nhìn dài hạn hướng đến sản xuất thép xanh. Theo quan điểm của HSC, các cơ sở sản xuất và công nghệ hiện tại của Pomina đã lỗi thời và không phù hợp với các mục tiêu này.

Do đó, nếu việc tiếp quản Pomina được thực hiện, Vingroup sẽ cần tái cơ cấu công ty này một cách toàn diện. Điều này có nghĩa là Vingroup sẽ phải đầu tư một khoản vốn lớn để nâng cấp các cơ sở sản xuất lỗi thời và đầu tư chuyên biệt hơn vào năng lực sản xuất thép dẹt và thép hình, đáp ứng mục tiêu về thép dùng để sản xuất ô tô và thép làm đường ray.

"Nếu không có những bước đi quan trọng và tốn kém này, việc mua lại Pomina không phải là cách làm tối ưu hoặc hiệu quả cho chiến lược thép dài hạn của Vingroup", HSC nêu quan điểm.

Do đó, HSC đánh giá rằng việc Vingroup tham gia sản xuất thép vẫn có rủi ro cạnh tranh đối với HPG trong ngắn hạn nhưng vẫn còn hạn chế. Điều này chủ yếu là nhờ HPG chứng minh được hiệu quả kinh tế lớn và năng lực vận hành đã được kiểm chứng. Trong dài hạn, cần có thêm thông tin về việc thực hiện chiến lược và cam kết đầu tư của VinMetal để tiến hành phân tích sâu hơn về mức độ cạnh tranh.

Link gốc