TTCK Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng là dấu ấn khởi đầu, tầm nhìn đến 2030 là được MSCI nâng hạng, chứng khoán trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế.
Mục tiêu xây dựng TTCK thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế. Nguồn: NĐT
Rạng sáng ngày 8/10, FTSE Russell công bố báo cáo phân loại định kỳ thị trường cổ phiếu. Theo đó, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam sẽ được nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp, có hiệu lực từ Thứ Hai ngày 21/9/2026, tùy thuộc vào kết quả của đợt đánh giá giữa kỳ vào tháng 3/2026.
Ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch HĐQT Chứng khoán SSI viết trên trang cá nhân: “Lên hạng chỉ là khởi đầu, điều quan trọng là cạnh tranh sòng phẳng ở FTSE và tiến bước tới MSCI”.
Theo Đề án Nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam công bố giữa tháng 9, mục tiêu ngắn hạn là đáp ứng đầy đủ tiêu chí nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp của FTSE Russell trong năm 2025, duy trì xếp hạng thị trường mới nổi thứ cấp của FTSE Russell. Về dài hạn, TTCK Việt Nam cần đáp ứng các tiêu chí nâng hạng lên thị trường mới nổi MSCI và thị trường mới nổi bậc cao của FTSE Russell từ nay đến năm 2030.
Lộ trình 4 giai đoạn đến 2030
Ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc Chiến lược Thị trường – CTCP Chứng khoán VPBank (VPBankS) làm rõ để đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn MSCI (nghiêm ngặt hơn FTSE) và duy trì thứ hạng emerging market, Đề án Nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam (tháng 9/2025) nêu lộ trình 4 giai đoạn đến 2030.
Ngắn hạn (2025 - 2026): Việt Nam khẩn trương hoàn tất việc nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi thứ cấp theo tiêu chuẩn FTSE Russell, đồng thời củng cố vị thế này lâu dài. Trọng tâm là tháo gỡ "nút thắt" ký quỹ trước giao dịch – một rào cản lớn trong giai đoạn chưa áp dụng cơ chế Đối tác bù trừ trung tâm (CCP) cho thị trường cơ sở. Các giải pháp then chốt bao gồm: (i) đơn giản hóa thủ tục mở tài khoản cho nhà đầu tư ngoại, tăng cường kết nối giữa ngân hàng lưu ký và công ty chứng khoán, đồng thời triển khai cơ chế tài khoản giao dịch tổng (OTA) để giao dịch mượt mà hơn; (ii) ra mắt hệ thống công nghệ thông tin hiện đại từ ngày 5/5/2025, tối ưu hóa hỗ trợ quỹ đầu tư nước ngoài và nền tảng CCP; (iii) ổn định thị trường ngoại hối, đồng thời nâng cấp hạ tầng giao dịch-thanh toán, đảm bảo an ninh và an toàn tuyệt đối.
Để thúc đẩy dòng vốn ngoại, Chính phủ đã ban hành Nghị định 245/2025/NĐ-CP, tập trung "mở rộng cửa" thị trường vốn: (i) rút ngắn thời gian IPO và niêm yết; (ii) linh hoạt hóa giới hạn sở hữu nước ngoài (FOL): loại bỏ quy định bắt buộc FOL tối thiểu; (iii) cấp mã giao dịch điện tử ngay lập tức cho nhà đầu tư ngoại, cho phép giao dịch tức thì mà không chờ chứng chỉ giấy tờ; (iv) xây dựng khung pháp lý vững chắc cho CCP, mở đường cho thanh toán an toàn và hiệu quả.
Kết hợp với việc yêu cầu các doanh nghiệp lớn công bố thông tin đồng nhất bằng tiếng Anh, Việt Nam đang nhắm đến việc lọt vào watchlist của MSCI vào tháng 6/2026, hướng tới nâng hạng chính thức lên thị trường mới nổi vào tháng 6/2027. Chiến lược này không chỉ cải thiện khung pháp lý, thanh khoản mà còn tăng cường tiếp cận cho nhà đầu tư toàn cầu – một bước ngoặt chiến lược, phù hợp hoàn hảo với tiêu chí đánh giá của MSCI, hứa hẹn bùng nổ dòng vốn quốc tế.
Trung hạn (2027-2028): Mục tiêu nâng hạng đầy đủ MSCI emerging dự kiến tháng 6/2027. Triển khai CCP toàn diện, chuyển tất cả cổ phiếu từ HNX sang HOSE, và đạt chuẩn IFRS (báo cáo tài chính quốc tế) cho 80% doanh nghiệp niêm yết.
Dài hạn (2029-2030): Duy trì và nâng cấp lên FTSE advanced emerging. Xây dựng sản phẩm phái sinh (derivatives), đa dạng hóa chỉ số (bao gồm ESG), và đạt "Investment Grade" tín dụng. Hợp tác quốc tế với Sở Giao dịch Chứng khoán London (LSE) và FTSE để giám sát định kỳ. Lộ trình này đảm bảo tính bền vững, với trọng tâm là hợp tác quốc tế và giám sát thực thi để duy trì vị trí ổn định trong khu vực thị trường mới nổi.
Thanh khoản tăng mạnh
Chuyên gia VPBankS cho rằng nâng hạng thị trường mở ra cánh của cho dòng vốn đầu tư lớn vào Việt Nam với cơ hội thu hút hàng tỷ USD từ các quỹ đầu tư thụ động và chủ động, ước tính khoảng 3 - 7 tỷ USD giai đoạn sau khi quyết định nâng hạng có hiệu lực.
Kết hợp với những cải cách, như loại bỏ yêu cầu pre-funding (nộp tiền trước khi giao dịch) sẽ khuyến khích các nhà đầu tư tổ chức tham gia, giúp thị trường gia tăng giá trị giao dịch hàng ngày.
Ông Sơn dự báo, giai đoạn 2025-2026, thanh khoản tăng từ 860 triệu USD hiện tại lên 1,5-2 tỷ USD/phiên, nhờ dòng vốn ngoại 3-5 tỷ USD từ nâng hạng FTSE và KRX. Giai đoạn 2027-2030, thanh khoản đạt 3-5 tỷ USD/phiên, với số tài khoản chứng khoán có thể lên tới 15 – hơn 20 triệu tài khoản. Yếu tố thúc đẩy gồm tăng số doanh nghiệp niêm yết (từ 1.600 lên 2.000), sản phẩm mới (derivatives, ETF), và FDI vào công nghệ xanh/logistics.
Tăng thanh khoản sẽ giúp TTCK trở thành kênh vốn quan trọng, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế bền vững. Theo Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến 2030, vốn hóa TTCK Việt Nam sẽ đạt 100% GDP vào 2025 và 120% GDP vào 2030, từ mức khoảng 70-100% GDP hiện tại (vốn hóa đạt ~300 tỷ USD năm 2025).
Tổng thể, nâng hạng không chỉ mang lại lợi ích tài chính mà còn thúc đẩy cải cách cấu trúc, giúp Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu thu nhập cao vào năm 2045.
Bình luận (7)
