“QU&#194;N &#193;T CHỦ B&#192;I” MỚI CỦA MỸ TRONG CUỘC CHIẾN THƯƠNG MẠI VỚI TRUNG QUỐC

Trong khi căng thẳng thương mại Mỹ – Trung bước v&#224;o giai đoạn t&#225;i định h&#236;nh, Washington vừa tung ra một động th&#225;i được giới quan s&#225;t coi l&#224; “đ&#242;n phản c&#244;ng chiến lược”: k&#253; kết thỏa thuận kho&#225;ng sản hiếm trị gi&#225; h&#224;ng chục tỷ USD với Australia.

Động th&#225;i n&#224;y kh&#244;ng chỉ nhằm đảm bảo nguồn cung nguy&#234;n liệu quan trọng, m&#224; c&#242;n đ&#225;nh trực diện v&#224;o lĩnh vực m&#224; Trung Quốc nắm quyền kiểm so&#225;t gần như tuyệt đối – chuỗi gi&#225; trị đất hiếm to&#224;n cầu.
Theo thỏa thuận được c&#244;ng bố trong tuần, Mỹ v&#224; Australia sẽ c&#249;ng đầu tư 8,5 đến 13 tỷ USD để ph&#225;t triển chuỗi khai th&#225;c, tinh luyện v&#224; chế biến đất hiếm – nh&#243;m kho&#225;ng sản c&#243; vai tr&#242; sống c&#242;n trong sản xuất chip b&#225;n dẫn, xe điện, pin năng lượng v&#224; thiết bị quốc ph&#242;ng.

Hai b&#234;n cũng thống nhất thiết lập “gi&#225; s&#224;n chiến lược” cho c&#225;c kho&#225;ng sản chủ chốt, một cơ chế nhằm bảo vệ doanh nghiệp khai th&#225;c khỏi biến động gi&#225; v&#224; giảm sự lệ thuộc gần như tuyệt đối v&#224;o nguồn cung từ Trung Quốc, hiện chiếm hơn 70% sản lượng to&#224;n cầu.
Giới ph&#226;n t&#237;ch nhận định, đ&#226;y l&#224; bước đi mang t&#237;nh hai chiều: vừa ph&#242;ng thủ, vừa tấn c&#244;ng.

Về ph&#242;ng thủ, Washington đang x&#226;y dựng một mạng lưới cung ứng độc lập để bảo đảm an ninh nguy&#234;n liệu cho c&#225;c ng&#224;nh c&#244;ng nghiệp trọng yếu – đặc biệt l&#224; quốc ph&#242;ng v&#224; năng lượng sạch.
Về tấn c&#244;ng, việc t&#225;i cấu tr&#250;c chuỗi cung ứng n&#224;y đồng nghĩa Trung Quốc đ&#225;nh mất một đ&#242;n bẩy kinh tế – c&#244;ng cụ m&#224; Bắc Kinh từng sử dụng như “vũ kh&#237; thương mại” trong giai đoạn căng thẳng trước đ&#226;y.
Sự kiện n&#224;y c&#243; thể mở ra một mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung, chuyển trọng t&#226;m từ thuế quan sang cuộc đua kiểm so&#225;t nguồn cung chiến lược.

Trong kịch bản đối đầu mới, Trung Quốc c&#243; thể đ&#225;p trả bằng việc siết hạn ngạch xuất khẩu đất hiếm, hoặc &#225;p thuế cao hơn với c&#225;c sản phẩm kho&#225;ng sản chế biến – động th&#225;i từng khiến thị trường to&#224;n cầu biến động mạnh.

C&#225;c chuy&#234;n gia dự b&#225;o, chuỗi cung ứng to&#224;n cầu sẽ bước v&#224;o giai đoạn t&#225;i cấu tr&#250;c s&#226;u rộng, khi Mỹ c&#249;ng c&#225;c đồng minh như &#218;c, Canada, Nhật Bản v&#224; Li&#234;n minh ch&#226;u &#194;u h&#236;nh th&#224;nh một “li&#234;n minh kho&#225;ng sản tự do”, hướng đến mục ti&#234;u giảm sự phụ thuộc v&#224;o Trung Quốc.

Điều n&#224;y c&#243; thể khiến gi&#225; đất hiếm to&#224;n cầu tăng đ&#225;ng kể, do chi ph&#237; khai th&#225;c tại c&#225;c quốc gia c&#243; ti&#234;u chuẩn m&#244;i trường cao hơn, đồng thời th&#250;c đẩy d&#242;ng vốn đầu tư mới v&#224;o lĩnh vực khai th&#225;c – tinh luyện ngo&#224;i Trung Quốc.

Về bản chất, Washington đang dịch chuyển từ cuộc chiến thuế quan sang cuộc chiến chuỗi cung ứng, trong đ&#243; nguy&#234;n liệu chiến lược – chứ kh&#244;ng phải h&#224;ng h&#243;a ti&#234;u d&#249;ng – trở th&#224;nh trung t&#226;m của cạnh tranh địa kinh tế.
Đ&#226;y kh&#244;ng chỉ l&#224; một ch&#237;nh s&#225;ch c&#244;ng nghiệp, m&#224; l&#224; một nước cờ d&#224;i hạn định h&#236;nh lại c&#225;n c&#226;n quyền lực thương mại to&#224;n cầu.
-------------
Trung Hiếu – HCT
Chuy&#234;n vi&#234;n tư vấn giao dịch h&#224;ng h&#243;a



“QUÂN ÁT CHỦ BÀI” MỚI CỦA MỸ TRONG CUỘC CHIẾN THƯƠNG MẠI VỚI TRUNG QUỐC

Trong khi căng thẳng thương mại Mỹ – Trung bước vào giai đoạn tái định hình, Washington vừa tung ra một động thái được giới quan sát coi là “đòn phản công chiến lược”: ký kết thỏa thuận khoáng sản hiếm trị giá hàng chục tỷ USD với Australia.

Động thái này không chỉ nhằm đảm bảo nguồn cung nguyên liệu quan trọng, mà còn đánh trực diện vào lĩnh vực mà Trung Quốc nắm quyền kiểm soát gần như tuyệt đối – chuỗi giá trị đất hiếm toàn cầu.
Theo thỏa thuận được công bố trong tuần, Mỹ và Australia sẽ cùng đầu tư 8,5 đến 13 tỷ USD để phát triển chuỗi khai thác, tinh luyện và chế biến đất hiếm – nhóm khoáng sản có vai trò sống còn trong sản xuất chip bán dẫn, xe điện, pin năng lượng và thiết bị quốc phòng.

Hai bên cũng thống nhất thiết lập “giá sàn chiến lược” cho các khoáng sản chủ chốt, một cơ chế nhằm bảo vệ doanh nghiệp khai thác khỏi biến động giá và giảm sự lệ thuộc gần như tuyệt đối vào nguồn cung từ Trung Quốc, hiện chiếm hơn 70% sản lượng toàn cầu.
Giới phân tích nhận định, đây là bước đi mang tính hai chiều: vừa phòng thủ, vừa tấn công.

Về phòng thủ, Washington đang xây dựng một mạng lưới cung ứng độc lập để bảo đảm an ninh nguyên liệu cho các ngành công nghiệp trọng yếu – đặc biệt là quốc phòng và năng lượng sạch.
Về tấn công, việc tái cấu trúc chuỗi cung ứng này đồng nghĩa Trung Quốc đánh mất một đòn bẩy kinh tế – công cụ mà Bắc Kinh từng sử dụng như “vũ khí thương mại” trong giai đoạn căng thẳng trước đây.
Sự kiện này có thể mở ra một mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung, chuyển trọng tâm từ thuế quan sang cuộc đua kiểm soát nguồn cung chiến lược.

Trong kịch bản đối đầu mới, Trung Quốc có thể đáp trả bằng việc siết hạn ngạch xuất khẩu đất hiếm, hoặc áp thuế cao hơn với các sản phẩm khoáng sản chế biến – động thái từng khiến thị trường toàn cầu biến động mạnh.

Các chuyên gia dự báo, chuỗi cung ứng toàn cầu sẽ bước vào giai đoạn tái cấu trúc sâu rộng, khi Mỹ cùng các đồng minh như Úc, Canada, Nhật Bản và Liên minh châu Âu hình thành một “liên minh khoáng sản tự do”, hướng đến mục tiêu giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc.

Điều này có thể khiến giá đất hiếm toàn cầu tăng đáng kể, do chi phí khai thác tại các quốc gia có tiêu chuẩn môi trường cao hơn, đồng thời thúc đẩy dòng vốn đầu tư mới vào lĩnh vực khai thác – tinh luyện ngoài Trung Quốc.

Về bản chất, Washington đang dịch chuyển từ cuộc chiến thuế quan sang cuộc chiến chuỗi cung ứng, trong đó nguyên liệu chiến lược – chứ không phải hàng hóa tiêu dùng – trở thành trung tâm của cạnh tranh địa kinh tế.
Đây không chỉ là một chính sách công nghiệp, mà là một nước cờ dài hạn định hình lại cán cân quyền lực thương mại toàn cầu.
-------------
Trung Hiếu – HCT
Chuyên viên tư vấn giao dịch hàng hóa

