Trump v&#224; b&#243;ng đen phủ l&#234;n chiếc ghế Chủ tịch Fed nhiệm kỳ tới
Việc Tổng thống Donald Trump li&#234;n tục c&#244;ng k&#237;ch Chủ tịch Fed Jerome Powell kh&#244;ng chỉ khiến thị trường bất an, m&#224; c&#242;n đặt ra th&#225;ch thức nghi&#234;m trọng cho người kế nhiệm &#244;ng Powell – bất kể đ&#243; l&#224; ai.
Trump v&#224; b&#243;ng đen phủ l&#234;n chiếc ghế Chủ tịch Fed nhiệm kỳ tới. Việc Tổng thống Donald Trump li&#234;n tục  ...
Trong tuần qua, Tổng thống Trump đ&#227; gọi Chủ tịch Cục Dự trữ Li&#234;n bang Mỹ (Fed) Jerome Powell l&#224; “kẻ thất bại lớn” v&#236; từ chối lập tức hạ l&#227;i suất để hỗ trợ nền kinh tế trước c&#225;c biến động do ch&#237;nh s&#225;ch thương mại kh&#244;ng ổn định của Nh&#224; Trắng. D&#249; sau đ&#243; &#244;ng Trump khẳng định kh&#244;ng c&#243; &#253; định sa thải &#244;ng Powell, những ph&#225;t ng&#244;n c&#244;ng khai của Tổng thống đ&#227; khiến giới đầu tư lo ngại về khả năng độc lập của Fed – một yếu tố cốt l&#245;i đảm bảo hiệu quả điều h&#224;nh ch&#237;nh s&#225;ch tiền tệ.
Theo c&#225;c chuy&#234;n gia kinh tế v&#224; cựu quan chức Fed, việc &#244;ng Trump g&#226;y sức &#233;p ch&#237;nh trị l&#234;n Fed c&#243; thể l&#224;m x&#243;i m&#242;n niềm tin v&#224;o người kế nhiệm &#244;ng Powell, dự kiến sẽ được bổ nhiệm khi nhiệm kỳ của &#244;ng kết th&#250;c v&#224;o th&#225;ng 5/2026. Giới đầu tư c&#243; thể đặt dấu hỏi: liệu Chủ tịch Fed tiếp theo c&#243; cam kết độc lập, hay đ&#227; c&#243; “thỏa thuận ngầm” với Tổng thống?
Thực tế, việc &#244;ng Trump từng đe dọa sa thải &#244;ng Powell – d&#249; thiếu cơ sở ph&#225;p l&#253; – đ&#227; tạo tiền lệ nguy hiểm. &#212;ng David Wilcox, nh&#224; kinh tế học tại Viện Peterson v&#224; Bloomberg Economics, nhận định rằng &quot;kh&#244;ng thể x&#243;a nh&#242;a h&#236;nh ảnh một tổng thống đe dọa Fed&quot; v&#224; điều n&#224;y sẽ để lại “b&#243;ng đen nghi ngờ” l&#234;n người kế nhiệm.
Độc lập của Fed – di sản bị thử th&#225;ch
Kể từ khi Fed kiểm so&#225;t được lạm ph&#225;t cao v&#224;o những năm 1980, c&#225;c đời Tổng thống Mỹ – bắt đầu từ &#244;ng Bill Clinton – đ&#227; giữ khoảng c&#225;ch với Fed, thừa nhận rằng việc can thiệp sẽ phản t&#225;c dụng. Tuy nhi&#234;n, dưới thời &#244;ng Trump, truyền thống n&#224;y đang bị đảo ngược. Những lời c&#244;ng k&#237;ch c&#244;ng khai l&#224;m gia tăng rủi ro l&#227;i suất d&#224;i hạn, do thị trường phản ứng với nỗi lo về một Fed chịu sức &#233;p ch&#237;nh trị.
&#212;ng Lawrence Summers, cựu Bộ trưởng T&#224;i ch&#237;nh dưới thời Tổng thống Clinton, cảnh b&#225;o: “C&#244;ng k&#237;ch Fed l&#224; tr&#242; chơi dại dột. Nếu Fed cảm thấy bị &#233;p, họ c&#243; thể h&#224;nh động để chứng minh sự độc lập của m&#236;nh – đồng nghĩa l&#227;i suất sẽ kh&#244;ng giảm, thậm ch&#237; tăng.”
Ghế Chủ tịch Fed: Kh&#244;ng chỉ l&#224; quyền lực, m&#224; c&#242;n l&#224; sự đồng thuận
Ngay cả khi &#244;ng Trump c&#243; cơ hội bổ nhiệm Chủ tịch mới v&#224; th&#234;m một Thống đốc Fed v&#224;o năm 2026, quyền lực của &#244;ng vẫn bị giới hạn. Chủ tịch Fed chỉ c&#243; một phiếu trong Ủy ban Thị trường Mở Li&#234;n bang (FOMC), vốn gồm 12 phiếu từ c&#225;c thống đốc v&#224; chủ tịch ng&#226;n h&#224;ng khu vực. Một Chủ tịch mang t&#237;nh ch&#237;nh trị cao sẽ kh&#243; tạo được đồng thuận.
&#212;ng Jason Furman, cựu cố vấn kinh tế trưởng của Tổng thống Obama, v&#237; von: “Chủ tịch Fed như một tiền vệ b&#243;ng bầu dục – c&#243; thể gọi chiến thuật, nhưng kh&#244;ng thể đảm bảo đồng đội sẽ chạy đ&#250;ng hướng.”
Ai sẽ l&#224; người tiếp theo?
Danh s&#225;ch ứng vi&#234;n cho chiếc ghế Chủ tịch Fed đang bắt đầu được Nh&#224; Trắng c&#226;n nhắc. Trong số n&#224;y c&#243; Kevin Warsh – cựu th&#224;nh vi&#234;n Hội đồng Thống đốc dưới thời George W. Bush – v&#224; Kevin Hassett, từng l&#224; Gi&#225;m đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia. D&#249; vậy, uy t&#237;n của ứng vi&#234;n sẽ bị đặt dưới lăng k&#237;nh nghi ngờ nếu họ được bổ nhiệm sau khi &#244;ng Trump c&#244;ng khai chỉ tr&#237;ch người tiền nhiệm.
Fed c&#243; thể tr&#225;nh kịch bản mất uy t&#237;n nếu người kế nhiệm &#244;ng Powell bảo vệ truyền thống độc lập. “Điều quan trọng nhất l&#224; liệu Chủ tịch mới c&#243; tiếp tục l&#224;m ch&#237;nh s&#225;ch theo hướng phi ch&#237;nh trị kh&#244;ng,” &#244;ng Christopher Waller – Thống đốc Fed do &#244;ng Trump bổ nhiệm năm 2020 – nhấn mạnh.
B&#236;nh luận
Dưới g&#243;c độ nh&#224; đầu tư, điều đ&#225;ng quan ngại kh&#244;ng chỉ l&#224; danh t&#237;nh của người kế nhiệm Jerome Powell, m&#224; l&#224; mức độ cam kết của họ đối với t&#237;nh độc lập của Fed – yếu tố sống c&#242;n với ổn định t&#224;i ch&#237;nh vĩ m&#244;. Một Chủ tịch Fed mất uy t&#237;n hoặc bị xem l&#224; “người của Tổng thống” c&#243; thể khiến c&#225;c quyết s&#225;ch tiền tệ mất hiệu lực, g&#226;y biến động l&#227;i suất v&#224; t&#226;m l&#253; thị trường.
Trong bối cảnh Fed vẫn đang vật lộn giữa &#225;p lực kiểm so&#225;t lạm ph&#225;t v&#224; hỗ trợ tăng trưởng, nh&#224; đầu tư cần theo d&#245;i s&#225;t c&#225;c t&#237;n hiệu ch&#237;nh s&#225;ch từ Washington – kh&#244;ng chỉ để dự b&#225;o l&#227;i suất, m&#224; c&#242;n để đ&#225;nh gi&#225; độ tin cậy của cả hệ thống ng&#226;n h&#224;ng trung ương Hoa Kỳ.

Trump và bóng đen phủ lên chiếc ghế Chủ tịch Fed nhiệm kỳ tới
Việc Tổng thống Donald Trump liên tục công kích Chủ tịch Fed Jerome Powell không chỉ khiến thị trường bất an, mà còn đặt ra thách thức nghiêm trọng cho người kế nhiệm ông Powell – bất kể đó là ai.
Trump và bóng đen phủ lên chiếc ghế Chủ tịch Fed nhiệm kỳ tới. Việc Tổng thống Donald Trump liên tục  ...
Trong tuần qua, Tổng thống Trump đã gọi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell là “kẻ thất bại lớn” vì từ chối lập tức hạ lãi suất để hỗ trợ nền kinh tế trước các biến động do chính sách thương mại không ổn định của Nhà Trắng. Dù sau đó ông Trump khẳng định không có ý định sa thải ông Powell, những phát ngôn công khai của Tổng thống đã khiến giới đầu tư lo ngại về khả năng độc lập của Fed – một yếu tố cốt lõi đảm bảo hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ.
Theo các chuyên gia kinh tế và cựu quan chức Fed, việc ông Trump gây sức ép chính trị lên Fed có thể làm xói mòn niềm tin vào người kế nhiệm ông Powell, dự kiến sẽ được bổ nhiệm khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 5/2026. Giới đầu tư có thể đặt dấu hỏi: liệu Chủ tịch Fed tiếp theo có cam kết độc lập, hay đã có “thỏa thuận ngầm” với Tổng thống?
Thực tế, việc ông Trump từng đe dọa sa thải ông Powell – dù thiếu cơ sở pháp lý – đã tạo tiền lệ nguy hiểm. Ông David Wilcox, nhà kinh tế học tại Viện Peterson và Bloomberg Economics, nhận định rằng "không thể xóa nhòa hình ảnh một tổng thống đe dọa Fed" và điều này sẽ để lại “bóng đen nghi ngờ” lên người kế nhiệm.
Độc lập của Fed – di sản bị thử thách
Kể từ khi Fed kiểm soát được lạm phát cao vào những năm 1980, các đời Tổng thống Mỹ – bắt đầu từ ông Bill Clinton – đã giữ khoảng cách với Fed, thừa nhận rằng việc can thiệp sẽ phản tác dụng. Tuy nhiên, dưới thời ông Trump, truyền thống này đang bị đảo ngược. Những lời công kích công khai làm gia tăng rủi ro lãi suất dài hạn, do thị trường phản ứng với nỗi lo về một Fed chịu sức ép chính trị.
Ông Lawrence Summers, cựu Bộ trưởng Tài chính dưới thời Tổng thống Clinton, cảnh báo: “Công kích Fed là trò chơi dại dột. Nếu Fed cảm thấy bị ép, họ có thể hành động để chứng minh sự độc lập của mình – đồng nghĩa lãi suất sẽ không giảm, thậm chí tăng.”
Ghế Chủ tịch Fed: Không chỉ là quyền lực, mà còn là sự đồng thuận
Ngay cả khi ông Trump có cơ hội bổ nhiệm Chủ tịch mới và thêm một Thống đốc Fed vào năm 2026, quyền lực của ông vẫn bị giới hạn. Chủ tịch Fed chỉ có một phiếu trong Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), vốn gồm 12 phiếu từ các thống đốc và chủ tịch ngân hàng khu vực. Một Chủ tịch mang tính chính trị cao sẽ khó tạo được đồng thuận.
Ông Jason Furman, cựu cố vấn kinh tế trưởng của Tổng thống Obama, ví von: “Chủ tịch Fed như một tiền vệ bóng bầu dục – có thể gọi chiến thuật, nhưng không thể đảm bảo đồng đội sẽ chạy đúng hướng.”
Ai sẽ là người tiếp theo?
Danh sách ứng viên cho chiếc ghế Chủ tịch Fed đang bắt đầu được Nhà Trắng cân nhắc. Trong số này có Kevin Warsh – cựu thành viên Hội đồng Thống đốc dưới thời George W. Bush – và Kevin Hassett, từng là Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia. Dù vậy, uy tín của ứng viên sẽ bị đặt dưới lăng kính nghi ngờ nếu họ được bổ nhiệm sau khi ông Trump công khai chỉ trích người tiền nhiệm.
Fed có thể tránh kịch bản mất uy tín nếu người kế nhiệm ông Powell bảo vệ truyền thống độc lập. “Điều quan trọng nhất là liệu Chủ tịch mới có tiếp tục làm chính sách theo hướng phi chính trị không,” ông Christopher Waller – Thống đốc Fed do ông Trump bổ nhiệm năm 2020 – nhấn mạnh.
Bình luận
Dưới góc độ nhà đầu tư, điều đáng quan ngại không chỉ là danh tính của người kế nhiệm Jerome Powell, mà là mức độ cam kết của họ đối với tính độc lập của Fed – yếu tố sống còn với ổn định tài chính vĩ mô. Một Chủ tịch Fed mất uy tín hoặc bị xem là “người của Tổng thống” có thể khiến các quyết sách tiền tệ mất hiệu lực, gây biến động lãi suất và tâm lý thị trường.
Trong bối cảnh Fed vẫn đang vật lộn giữa áp lực kiểm soát lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng, nhà đầu tư cần theo dõi sát các tín hiệu chính sách từ Washington – không chỉ để dự báo lãi suất, mà còn để đánh giá độ tin cậy của cả hệ thống ngân hàng trung ương Hoa Kỳ.