Bậc thầy về đầu tư tr&#234;n thị trường chứng kho&#225;n Jesse Stine n&#243;i rằng &quot;Nếu bạn chưa biết g&#236; về đầu tư, bạn sẽ khởi đầu tốt đ&#225;ng kinh ngạc chỉ với kỹ năng b&#225;n tốt&quot;. Mổ xẻ 1 ch&#250;t nh&#233;:
T&#226;m l&#253; phổ biến của mỗi người (được nu&#244;i dưỡng v&#224; củng cố từ khi c&#242;n b&#233;) l&#224; t&#226;m l&#253; &quot;sợ mắc lỗi&quot;, ch&#237;nh v&#236; sợ mắc lỗi, sợ sai n&#234;n ta lu&#244;n t&#236;m c&#225;ch chứng minh (hoặc t&#236;m l&#253; lẽ biện minh) m&#236;nh đ&#250;ng. Nh&#224; đầu tư nghiệp dư sau khi thực hiện 1 lệnh mua, nếu cổ phiếu quay đầu tạo ra khoản lỗ (chứng tỏ họ sai) - họ kh&#244;ng những kh&#244;ng b&#225;n m&#224; c&#242;n cố gắng nắm giữ để mong chờ một ng&#224;y n&#224;o đ&#243; cổ phiếu quay về lại gi&#225; vốn của họ (để tự chứng minh họ kh&#244;ng sai khi đưa ra quyết định mua cổ phiếu n&#224;y); hoặc nếu cổ phiếu cho họ một khoản lợi nhuận nhỏ - họ sẽ vội v&#224;ng b&#225;n ra một khi cổ phiếu c&#243; sự sụt giảm đ&#244;i ch&#250;t để &quot;kh&#243;a lợi nhuận&quot; (hay n&#243;i thẳng ra l&#224; để chứng minh họ đ&#250;ng v&#236; đ&#227; kiếm được lợi nhuận từ cổ phiếu n&#224;y).
Trong cuộc sống h&#224;ng ng&#224;y, việc bạn t&#236;m c&#225;ch chứng minh với người kh&#225;c quan điểm/c&#225;ch l&#224;m/g&#243;c nh&#236;n... của m&#236;nh đ&#250;ng l&#224; điều ho&#224;n to&#224;n b&#236;nh thường (n&#243; cũng l&#224; động lực để khoa học, kỹ thuật ng&#224;y c&#224;ng ph&#225;t triển), tuy nhi&#234;n khi b&#234; nguy&#234;n c&#225;i t&#226;m l&#253; n&#224;y đặt v&#224;o thị trường th&#236; n&#243; lại dễ l&#224;m bạn mất tiền hơn l&#224; được. V&#236; thị trường/cổ phiếu được vận h&#224;nh bằng &#253; ch&#237; của c&#225;c tay chơi lớn (hay c&#242;n được biết tới với l&#253; thuyết &quot;thị trường kh&#244;ng hiệu quả&quot;). Việc bạn cố chứng minh bạn đ&#250;ng chẳng c&#243; &#253; nghĩa g&#236; tr&#234;n thị trường chứng kho&#225;n.
Thống k&#234; của nh&#224; đầu tư huyền thoại William J.O&#39;neil cho thấy c&#243; rất &#237;t gi&#225;o sư/tiến sỹ/nh&#224; khoa học... (l&#224; những người vốn c&#243; sự th&#224;nh c&#244;ng nhất định trong lĩnh vực n&#224;o đ&#243; - v&#224; thường c&#243; c&#225;i t&#244;i c&#225; nh&#226;n cao) c&#243; thể kiếm được tiền từ thị trường chứng kho&#225;n, đơn giản v&#236; những người n&#224;y lu&#244;n t&#236;m c&#225;ch bảo vệ quan điểm c&#225; nh&#226;n của họ như c&#225;i c&#225;ch họ đ&#227; l&#224;m v&#224; đạt được sự th&#224;nh c&#244;ng ngo&#224;i x&#227; hội. Cũng v&#236; những lẽ tr&#234;n m&#224; nh&#224; đầu tư vĩ đại George Soros cho rằng &quot;Anh đ&#250;ng hay anh sai, điều đ&#243; kh&#244;ng quan trọng; c&#225;i ch&#237;nh l&#224; anh kiếm được bao nhi&#234;u khi anh đ&#250;ng v&#224; mất bao nhi&#234;u khi anh sai&quot;. R&#245; r&#224;ng thước đo cho sự th&#224;nh c&#244;ng tr&#234;n thị trường kh&#244;ng được t&#237;nh bằng số lần đ&#250;ng - sai. C&#225;c bậc thầy đầu tư cho biết tỉ lệ họ chọn đ&#250;ng cổ phiếu chỉ khoảng 30-50%; với tỉ lệ n&#224;y họ vẫn kiếm được lợi nhuận bền vững ch&#237;nh l&#224; nhờ v&#224;o việc nhanh ch&#243;ng cắt bỏ những cổ phiếu yếu v&#224; nắm giữ l&#226;u nhất c&#225;c cổ phiếu chiến thắng theo c&#225;c quy tắc nhất định - Hay n&#243;i kh&#225;c hơn l&#224; họ c&#243; kỹ năng b&#225;n tốt hơn hầu hết c&#225;c nh&#224; đầu tư nghiệp dư.
Trong cuốn s&#225;ch Trading In The Zone, t&#225;c giả Mark Douglas c&#243; nhận định thế n&#224;y: &quot;Khi n&#243;i đến giao dịch, nỗi sợ h&#227;i của bạn sẽ h&#224;nh động chống lại bạn theo c&#225;ch th&#250;c đẩy bạn g&#226;y ra ch&#237;nh điều bạn sợ h&#227;i. Nếu bạn sợ sai, th&#236; nỗi sợ sẽ t&#225;c động l&#234;n nhận thức của bạn về th&#244;ng tin thị trường theo c&#225;ch khiến bạn l&#224;m điều g&#236; đ&#243; dẫn đến c&#225;c sai lầm. Khi bạn sợ h&#227;i, kh&#244;ng c&#243; khả năng n&#224;o kh&#225;c tồn tại; bạn kh&#244;ng thể nhận thức c&#225;c khả năng kh&#225;c hoặc h&#224;nh động đ&#250;ng đắn, ngay cả khi bạn đ&#227; cố gắng nhận ra c&#225;c điều hợp l&#253;, bởi v&#236; nỗi sợ h&#227;i đang hiện diện. Về mặt thể chất, nỗi sợ khiến ch&#250;ng ta đ&#243;ng băng hoặc bỏ chạy; về mặt tinh thần, nỗi sợ khiến ch&#250;ng ta thu hẹp sự tập trung v&#224;o đối tượng g&#226;y n&#234;n sự sợ h&#227;i, điều n&#224;y c&#243; nghĩa l&#224; những suy nghĩ về c&#225;c khả năng kh&#225;c cũng như c&#225;c th&#244;ng tin c&#243; sẵn kh&#225;c về thị trường sẽ bị chặn lại. Bạn sẽ kh&#244;ng c&#242;n khả năng nghĩ đến những điều hợp l&#253; m&#224; bạn đ&#227; học được về thị trường cho đến khi bạn kh&#244;ng c&#242;n sợ h&#227;i, hoặc sự kiện đ&#227; tr&#244;i qua&quot;.
Tr&#234;n thị trường chứng kho&#225;n bạn kh&#244;ng chiến đấu với kẻ th&#249; n&#224;o kh&#225;c ngo&#224;i ch&#237;nh bản th&#226;n bạn (với những cảm x&#250;c hưng phấn, sợ h&#227;i thất thường). C&#225;ch đơn giản nhất để loại bỏ những cảm x&#250;c c&#225; nh&#226;n l&#224; tự nghi&#234;n cứu v&#224; thiết lập cho m&#236;nh 1 bộ quy tắc để x&#225;c định l&#250;c n&#224;o n&#234;n b&#225;n - Sau đ&#243;, h&#227;y để cổ phiếu vận động cho đến khi tự n&#243; k&#237;ch hoạt quy tắc b&#225;n của bạn rồi mới h&#224;nh động.
Bằng c&#225;ch loại bỏ yếu tố cảm x&#250;c khi thực hiện theo c&#225;c quy tắc c&#243; sẵn, bạn đ&#227; loại trừ được phần lớn c&#225;c mối nguy hại tiềm t&#224;ng nằm b&#234;n trong ch&#237;nh con người bạn; từ đ&#243; bạn c&#243; tỉ lệ cao đưa ra c&#225;c quyết định ph&#249; hợp hơn với vận động của cổ phiếu/thị trường. 
Cuối c&#249;ng, chừng n&#224;o bạn c&#242;n dễ mắc phải c&#225;c sai lầm vốn l&#224; kết quả của việc viện l&#253; do, biện minh, do dự, hy vọng v&#224; h&#224;nh động sai thời điểm, bạn sẽ kh&#244;ng thể tin tưởng v&#224;o ch&#237;nh m&#236;nh - nếu bạn kh&#244;ng thể tin tưởng v&#224;o ch&#237;nh m&#236;nh, việc đạt được kết quả nhất qu&#225;n l&#224; điều kh&#244;ng thể.
P/s: Nếu ae muốn t&#236;m hiểu về một số quy tắc b&#225;n th&#236; c&#243; thể gh&#233; k&#234;nh youtube của m&#236;nh tham khảo nh&#225;, &quot;v&#244; t&#236;nh&quot; m&#236;nh c&#243; l&#224;m 1 video ngắn về chủ đề n&#224;y =))

Bậc thầy về đầu tư trên thị trường chứng khoán Jesse Stine nói rằng "Nếu bạn chưa biết gì về đầu tư, bạn sẽ khởi đầu tốt đáng kinh ngạc chỉ với kỹ năng bán tốt". Mổ xẻ 1 chút nhé:
Tâm lý phổ biến của mỗi người (được nuôi dưỡng và củng cố từ khi còn bé) là tâm lý "sợ mắc lỗi", chính vì sợ mắc lỗi, sợ sai nên ta luôn tìm cách chứng minh (hoặc tìm lý lẽ biện minh) mình đúng. Nhà đầu tư nghiệp dư sau khi thực hiện 1 lệnh mua, nếu cổ phiếu quay đầu tạo ra khoản lỗ (chứng tỏ họ sai) - họ không những không bán mà còn cố gắng nắm giữ để mong chờ một ngày nào đó cổ phiếu quay về lại giá vốn của họ (để tự chứng minh họ không sai khi đưa ra quyết định mua cổ phiếu này); hoặc nếu cổ phiếu cho họ một khoản lợi nhuận nhỏ - họ sẽ vội vàng bán ra một khi cổ phiếu có sự sụt giảm đôi chút để "khóa lợi nhuận" (hay nói thẳng ra là để chứng minh họ đúng vì đã kiếm được lợi nhuận từ cổ phiếu này).
Trong cuộc sống hàng ngày, việc bạn tìm cách chứng minh với người khác quan điểm/cách làm/góc nhìn... của mình đúng là điều hoàn toàn bình thường (nó cũng là động lực để khoa học, kỹ thuật ngày càng phát triển), tuy nhiên khi bê nguyên cái tâm lý này đặt vào thị trường thì nó lại dễ làm bạn mất tiền hơn là được. Vì thị trường/cổ phiếu được vận hành bằng ý chí của các tay chơi lớn (hay còn được biết tới với lý thuyết "thị trường không hiệu quả"). Việc bạn cố chứng minh bạn đúng chẳng có ý nghĩa gì trên thị trường chứng khoán.
Thống kê của nhà đầu tư huyền thoại William J.O'neil cho thấy có rất ít giáo sư/tiến sỹ/nhà khoa học... (là những người vốn có sự thành công nhất định trong lĩnh vực nào đó - và thường có cái tôi cá nhân cao) có thể kiếm được tiền từ thị trường chứng khoán, đơn giản vì những người này luôn tìm cách bảo vệ quan điểm cá nhân của họ như cái cách họ đã làm và đạt được sự thành công ngoài xã hội. Cũng vì những lẽ trên mà nhà đầu tư vĩ đại George Soros cho rằng "Anh đúng hay anh sai, điều đó không quan trọng; cái chính là anh kiếm được bao nhiêu khi anh đúng và mất bao nhiêu khi anh sai". Rõ ràng thước đo cho sự thành công trên thị trường không được tính bằng số lần đúng - sai. Các bậc thầy đầu tư cho biết tỉ lệ họ chọn đúng cổ phiếu chỉ khoảng 30-50%; với tỉ lệ này họ vẫn kiếm được lợi nhuận bền vững chính là nhờ vào việc nhanh chóng cắt bỏ những cổ phiếu yếu và nắm giữ lâu nhất các cổ phiếu chiến thắng theo các quy tắc nhất định - Hay nói khác hơn là họ có kỹ năng bán tốt hơn hầu hết các nhà đầu tư nghiệp dư.
Trong cuốn sách Trading In The Zone, tác giả Mark Douglas có nhận định thế này: "Khi nói đến giao dịch, nỗi sợ hãi của bạn sẽ hành động chống lại bạn theo cách thúc đẩy bạn gây ra chính điều bạn sợ hãi. Nếu bạn sợ sai, thì nỗi sợ sẽ tác động lên nhận thức của bạn về thông tin thị trường theo cách khiến bạn làm điều gì đó dẫn đến các sai lầm. Khi bạn sợ hãi, không có khả năng nào khác tồn tại; bạn không thể nhận thức các khả năng khác hoặc hành động đúng đắn, ngay cả khi bạn đã cố gắng nhận ra các điều hợp lý, bởi vì nỗi sợ hãi đang hiện diện. Về mặt thể chất, nỗi sợ khiến chúng ta đóng băng hoặc bỏ chạy; về mặt tinh thần, nỗi sợ khiến chúng ta thu hẹp sự tập trung vào đối tượng gây nên sự sợ hãi, điều này có nghĩa là những suy nghĩ về các khả năng khác cũng như các thông tin có sẵn khác về thị trường sẽ bị chặn lại. Bạn sẽ không còn khả năng nghĩ đến những điều hợp lý mà bạn đã học được về thị trường cho đến khi bạn không còn sợ hãi, hoặc sự kiện đã trôi qua".
Trên thị trường chứng khoán bạn không chiến đấu với kẻ thù nào khác ngoài chính bản thân bạn (với những cảm xúc hưng phấn, sợ hãi thất thường). Cách đơn giản nhất để loại bỏ những cảm xúc cá nhân là tự nghiên cứu và thiết lập cho mình 1 bộ quy tắc để xác định lúc nào nên bán - Sau đó, hãy để cổ phiếu vận động cho đến khi tự nó kích hoạt quy tắc bán của bạn rồi mới hành động.
Bằng cách loại bỏ yếu tố cảm xúc khi thực hiện theo các quy tắc có sẵn, bạn đã loại trừ được phần lớn các mối nguy hại tiềm tàng nằm bên trong chính con người bạn; từ đó bạn có tỉ lệ cao đưa ra các quyết định phù hợp hơn với vận động của cổ phiếu/thị trường. 
Cuối cùng, chừng nào bạn còn dễ mắc phải các sai lầm vốn là kết quả của việc viện lý do, biện minh, do dự, hy vọng và hành động sai thời điểm, bạn sẽ không thể tin tưởng vào chính mình - nếu bạn không thể tin tưởng vào chính mình, việc đạt được kết quả nhất quán là điều không thể.
P/s: Nếu ae muốn tìm hiểu về một số quy tắc bán thì có thể ghé kênh youtube của mình tham khảo nhá, "vô tình" mình có làm 1 video ngắn về chủ đề này =))