Nhật Bản &#250;p mở khả năng b&#225;n th&#225;o tr&#225;i phiếu ch&#237;nh phủ Mỹ để g&#226;y sức &#233;p đ&#224;m ph&#225;n thương mại
Bộ trưởng T&#224;i ch&#237;nh Nhật Bản – &#244;ng Katsunobu Kato – mới đ&#226;y tuy&#234;n bố rằng lượng tr&#225;i phiếu kho bạc Mỹ khổng lồ m&#224; Nhật đang nắm giữ c&#243; thể được xem x&#233;t sử dụng như một “qu&#226;n b&#224;i” đ&#224;m ph&#225;n trong quan hệ thương mại với Washington.

Tr&#225;i phiếu Mỹ trở th&#224;nh c&#244;ng cụ chiến lược
Ph&#225;t biểu trong một chương tr&#236;nh truyền h&#236;nh v&#224;o ng&#224;y 25/4, &#244;ng Kato khẳng định: “Mặc d&#249; mục ti&#234;u ch&#237;nh của việc nắm giữ lượng lớn tr&#225;i phiếu l&#224; để đảm bảo thanh khoản trong c&#225;c can thiệp tỷ gi&#225;, nhưng khi v&#224;o b&#224;n đ&#224;m ph&#225;n, Tokyo cần c&#226;n nhắc mọi lựa chọn c&#243; thể.”

T&#237;nh đến đầu năm 2025, Nhật Bản l&#224; chủ nợ nước ngo&#224;i lớn nhất của Mỹ, nắm giữ khoảng 1,17 ngh&#236;n tỷ USD tr&#225;i phiếu ch&#237;nh phủ Mỹ – giảm nhẹ so với mức đỉnh 1,27 ngh&#236;n tỷ USD trước đ&#226;y. Khoản nắm giữ n&#224;y chiếm phần lớn trong tổng dự trữ ngoại hối trị gi&#225; 1,27 ngh&#236;n tỷ USD của Nhật.

Căng thẳng thương mại k&#233;o d&#224;i
Washington từ l&#226;u đ&#227; chỉ tr&#237;ch thặng dư thương mại lớn của Nhật Bản với Mỹ, đặc biệt trong c&#225;c lĩnh vực như &#244; t&#244;, linh kiện điện tử v&#224; m&#225;y m&#243;c. Năm 2024, thặng dư thương mại h&#224;ng h&#243;a của Nhật Bản với Mỹ đạt khoảng 70 tỷ USD.

Trong khi đ&#243;, Mỹ xuất khẩu sang Nhật chủ yếu l&#224; n&#244;ng sản, LNG v&#224; m&#225;y bay. C&#225;c tranh c&#227;i thương mại, đặc biệt li&#234;n quan đến thuế quan đối với &#244; t&#244; Nhật Bản, vẫn l&#224; vấn đề tồn tại dai dẳng giữa hai b&#234;n.

T&#237;n hiệu chiến lược từ Tokyo
D&#249; &#244;ng Kato nhấn mạnh rằng “liệu Nhật c&#243; thực sự sử dụng qu&#226;n b&#224;i đ&#243; hay kh&#244;ng l&#224; một chuyện kh&#225;c”, nhưng tuy&#234;n bố lần n&#224;y cho thấy Tokyo đang chủ động gia tăng &#225;p lực trong bối cảnh quan hệ thương mại ng&#224;y c&#224;ng phức tạp.

Động th&#225;i ph&#225;t ng&#244;n của Bộ trưởng T&#224;i ch&#237;nh Nhật c&#243; thể được xem như một th&#244;ng điệp cảnh b&#225;o, nhất l&#224; trong bối cảnh địa ch&#237;nh trị v&#224; chuỗi cung ứng to&#224;n cầu đang biến động, buộc Nhật Bản phải điều chỉnh ch&#237;nh s&#225;ch t&#224;i ch&#237;nh – thương mại để bảo vệ lợi &#237;ch quốc gia.

Kh&#243; xảy ra nhưng kh&#244;ng thể xem nhẹ
Theo c&#225;c chuy&#234;n gia, nếu Nhật Bản thực sự b&#225;n th&#225;o tr&#225;i phiếu Mỹ với quy m&#244; lớn, điều n&#224;y c&#243; thể g&#226;y rung lắc mạnh tr&#234;n thị trường t&#224;i ch&#237;nh to&#224;n cầu:

Lợi suất tr&#225;i phiếu Mỹ tăng vọt, g&#226;y &#225;p lực l&#234;n chi ph&#237; đi vay của ch&#237;nh phủ Mỹ.

Đồng USD suy yếu, t&#225;c động đến thương mại v&#224; thị trường ngoại hối.

T&#226;m l&#253; nh&#224; đầu tư to&#224;n cầu trở n&#234;n bất ổn, nhất l&#224; khi c&#225;c chủ nợ lớn kh&#225;c như Trung Quốc cũng đang c&#243; xu hướng đa dạng h&#243;a danh mục dự trữ.

D&#249; vậy, khả năng Tokyo thực hiện h&#224;nh động cực đoan n&#224;y vẫn được đ&#225;nh gi&#225; l&#224; thấp, bởi điều đ&#243; c&#243; thể g&#226;y tổn hại đến ch&#237;nh Nhật Bản, nhất l&#224; khi nước n&#224;y cần giữ ổn định tỷ gi&#225; y&#234;n – USD để hỗ trợ xuất khẩu.

Nhật Bản úp mở khả năng bán tháo trái phiếu chính phủ Mỹ để gây sức ép đàm phán thương mại
Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản – ông Katsunobu Kato – mới đây tuyên bố rằng lượng trái phiếu kho bạc Mỹ khổng lồ mà Nhật đang nắm giữ có thể được xem xét sử dụng như một “quân bài” đàm phán trong quan hệ thương mại với Washington.

Trái phiếu Mỹ trở thành công cụ chiến lược
Phát biểu trong một chương trình truyền hình vào ngày 25/4, ông Kato khẳng định: “Mặc dù mục tiêu chính của việc nắm giữ lượng lớn trái phiếu là để đảm bảo thanh khoản trong các can thiệp tỷ giá, nhưng khi vào bàn đàm phán, Tokyo cần cân nhắc mọi lựa chọn có thể.”

Tính đến đầu năm 2025, Nhật Bản là chủ nợ nước ngoài lớn nhất của Mỹ, nắm giữ khoảng 1,17 nghìn tỷ USD trái phiếu chính phủ Mỹ – giảm nhẹ so với mức đỉnh 1,27 nghìn tỷ USD trước đây. Khoản nắm giữ này chiếm phần lớn trong tổng dự trữ ngoại hối trị giá 1,27 nghìn tỷ USD của Nhật.

Căng thẳng thương mại kéo dài
Washington từ lâu đã chỉ trích thặng dư thương mại lớn của Nhật Bản với Mỹ, đặc biệt trong các lĩnh vực như ô tô, linh kiện điện tử và máy móc. Năm 2024, thặng dư thương mại hàng hóa của Nhật Bản với Mỹ đạt khoảng 70 tỷ USD.

Trong khi đó, Mỹ xuất khẩu sang Nhật chủ yếu là nông sản, LNG và máy bay. Các tranh cãi thương mại, đặc biệt liên quan đến thuế quan đối với ô tô Nhật Bản, vẫn là vấn đề tồn tại dai dẳng giữa hai bên.

Tín hiệu chiến lược từ Tokyo
Dù ông Kato nhấn mạnh rằng “liệu Nhật có thực sự sử dụng quân bài đó hay không là một chuyện khác”, nhưng tuyên bố lần này cho thấy Tokyo đang chủ động gia tăng áp lực trong bối cảnh quan hệ thương mại ngày càng phức tạp.

Động thái phát ngôn của Bộ trưởng Tài chính Nhật có thể được xem như một thông điệp cảnh báo, nhất là trong bối cảnh địa chính trị và chuỗi cung ứng toàn cầu đang biến động, buộc Nhật Bản phải điều chỉnh chính sách tài chính – thương mại để bảo vệ lợi ích quốc gia.

Khó xảy ra nhưng không thể xem nhẹ
Theo các chuyên gia, nếu Nhật Bản thực sự bán tháo trái phiếu Mỹ với quy mô lớn, điều này có thể gây rung lắc mạnh trên thị trường tài chính toàn cầu:

Lợi suất trái phiếu Mỹ tăng vọt, gây áp lực lên chi phí đi vay của chính phủ Mỹ.

Đồng USD suy yếu, tác động đến thương mại và thị trường ngoại hối.

Tâm lý nhà đầu tư toàn cầu trở nên bất ổn, nhất là khi các chủ nợ lớn khác như Trung Quốc cũng đang có xu hướng đa dạng hóa danh mục dự trữ.

Dù vậy, khả năng Tokyo thực hiện hành động cực đoan này vẫn được đánh giá là thấp, bởi điều đó có thể gây tổn hại đến chính Nhật Bản, nhất là khi nước này cần giữ ổn định tỷ giá yên – USD để hỗ trợ xuất khẩu.