FOMO ↔ FOBI: V&#242;ng luẩn quẩn cảm x&#250;c thị trường – L&#224;m thế n&#224;o bứt ra?
FOMO v&#224; FOBI – hai cảm x&#250;c tr&#225;i ngược nhưng thường xuy&#234;n xuất hiện c&#249;ng nhau trong đầu tư t&#224;i ch&#237;nh. B&#224;i viết gi&#250;p bạn hiểu, nhận diện v&#224; vượt tho&#225;t khỏi v&#242;ng xo&#225;y cảm x&#250;c nguy hiểm n&#224;y.
&#129694; 1. Khi cảm x&#250;c dẫn dắt quyết định: Bạn đang ở đ&#226;u trong v&#242;ng xo&#225;y FOMO – FOBI?
Bạn từng nghe một người bạn khoe lời 50% chỉ sau 2 tuần mua cổ phiếu XYZ, v&#224; bạn ngay lập tức muốn nhảy v&#224;o?
Bạn từng b&#225;n th&#225;o t&#224;i sản khi thị trường hơi giảm, rồi nh&#236;n gi&#225; leo thang trở lại m&#224; kh&#244;ng d&#225;m mua lại?
Nếu bạn từng trải qua hai cảm gi&#225;c n&#224;y – bạn kh&#244;ng đơn độc. Đ&#243; ch&#237;nh l&#224; v&#242;ng xo&#225;y FOMO v&#224; FOBI – một cặp đ&#244;i cảm x&#250;c c&#243; thể khiến nh&#224; đầu tư lặp đi lặp lại những sai lầm t&#224;i ch&#237;nh đầy tốn k&#233;m.
&#129504; 2. FOMO &amp; FOBI – Hai nỗi sợ ngược chiều, c&#249;ng nguy hiểm
• FOMO (Fear of Missing Out): Sợ bỏ lỡ cơ hội. Khi thấy người kh&#225;c kiếm lời, bạn vội mua theo v&#236;… sợ “chậm ch&#226;n”. Nhưng ch&#237;nh l&#250;c đ&#243;, bạn thường mua v&#224;o ngay khi thị trường đ&#227; tăng mạnh – v&#224; dễ đu đỉnh.
• FOBI (Fear of Being Invested): Ngược lại, l&#224; sợ đang đầu tư. Bạn đang cầm cổ phiếu, thấy thị trường c&#243; dấu hiệu đảo chiều l&#224; lo sợ v&#224; muốn b&#225;n sớm. Nhưng nếu sau đ&#243; thị trường tiếp tục tăng, bạn lại nhảy v&#224;o lại → quay lại FOMO.
Cả hai đều l&#224; cảm x&#250;c sai lầm, l&#224;m bạn phản ứng theo đ&#225;m đ&#244;ng thay v&#236; theo chiến lược đầu tư của ch&#237;nh m&#236;nh.
&#128260; 3. V&#242;ng luẩn quẩn FOMO ↔ FOBI: Tại sao bạn kh&#243; tho&#225;t?
H&#224;nh vi phổ biến:
• Thị trường tăng n&#243;ng → bạn FOMO → mua gi&#225; cao
• Thị trường chỉnh nhẹ → bạn FOBI → b&#225;n sớm
• Thị trường hồi lại → bạn FOMO tiếp → mua lại cao hơn
Một nh&#224; đầu tư từng chia sẻ với t&#244;i: “T&#244;i từng mua cổ phiếu đầu ng&#224;nh khi thị trường đang ‘hưng phấn’. Gi&#225; tăng 15% sau v&#224;i phi&#234;n, nhưng sau đ&#243; giảm mạnh. T&#244;i b&#225;n ra v&#236; sợ thua lỗ th&#234;m. Nhưng 1 th&#225;ng sau, gi&#225; cổ phiếu đ&#243; tăng gấp đ&#244;i – t&#244;i lại quay v&#224;o, v&#224; lần n&#224;y… d&#237;nh đỉnh thực sự.”
T&#226;m l&#253; đ&#225;m đ&#244;ng, thiếu kỷ luật v&#224; kh&#244;ng c&#243; chiến lược cụ thể l&#224; l&#253; do ch&#237;nh khiến nhiều người rơi v&#224;o chu kỳ FOMO–FOBI li&#234;n tục.
&#129517; 4. L&#224;m sao để bứt ra? 5 chiến lược c&#225; nh&#226;n ho&#225; cảm x&#250;c đầu tư
✅ 1. X&#225;c định r&#245; chiến lược trước khi đầu tư
Trước khi tham gia thị trường, h&#227;y viết xuống:
– Mục ti&#234;u lợi nhuận
– Ngưỡng rủi ro chấp nhận được
– Kịch bản xử l&#253; nếu thị trường tăng / giảm
✅ 2. Thiết lập quy tắc “cooling-off 24h”
Khi bạn c&#243; cảm x&#250;c mạnh (muốn mua gấp hay b&#225;n gấp), h&#227;y dừng lại 24 tiếng. Quy tắc n&#224;y gi&#250;p bạn tho&#225;t khỏi phản ứng cảm t&#237;nh.
✅ 3. Đa dạng ho&#225; danh mục – đừng “all in”
FOMO thường đến khi bạn kh&#244;ng c&#243; g&#236; trong tay. Khi danh mục bạn đang nắm đủ vững chắc, bạn sẽ &#237;t bị hấp dẫn bởi s&#243;ng tăng ngắn hạn.
✅ 4. Ghi nhật k&#253; cảm x&#250;c đầu tư
Sau mỗi quyết định, h&#227;y ghi lại: bạn đang nghĩ g&#236;, cảm thấy g&#236;, v&#224; quyết định ra sao. Qua thời gian, bạn sẽ nh&#236;n thấy m&#244; h&#236;nh cảm x&#250;c của ch&#237;nh m&#236;nh.
✅ 5. Theo d&#245;i người c&#243; kỷ luật &amp; g&#243;c nh&#236;n d&#224;i hạn
Học hỏi những người đi trước, kh&#244;ng phải để copy danh mục, m&#224; để học c&#225;ch họ giữ vững nguy&#234;n tắc, kể cả khi thị trường nhiễu loạn.
&#127919; 5. Kết lại: Kh&#244;ng ai lu&#244;n đ&#250;ng – nhưng ai cũng c&#243; thể lu&#244;n tỉnh t&#225;o
“Thị trường l&#224; nơi chuyển tiền từ người thiếu ki&#234;n nhẫn sang người c&#243; chiến lược.”
Bạn kh&#244;ng thể kiểm so&#225;t thị trường. Nhưng bạn ho&#224;n to&#224;n c&#243; thể kiểm so&#225;t c&#225;ch bạn phản ứng với n&#243;. V&#224; đ&#243; ch&#237;nh l&#224; nơi FOMO &amp; FOBI kh&#244;ng c&#242;n nắm quyền nữa.
&#128073; Theo d&#245;i k&#234;nh Tuấn Trần – D&#242;ng chảy chứng kho&#225;n để học th&#234;m về kỹ năng xử l&#253; t&#226;m l&#253;, kiểm so&#225;t cảm x&#250;c, v&#224; đầu tư bền vững.

FOMO ↔ FOBI: Vòng luẩn quẩn cảm xúc thị trường – Làm thế nào bứt ra?
FOMO và FOBI – hai cảm xúc trái ngược nhưng thường xuyên xuất hiện cùng nhau trong đầu tư tài chính. Bài viết giúp bạn hiểu, nhận diện và vượt thoát khỏi vòng xoáy cảm xúc nguy hiểm này.
🪞 1. Khi cảm xúc dẫn dắt quyết định: Bạn đang ở đâu trong vòng xoáy FOMO – FOBI?
Bạn từng nghe một người bạn khoe lời 50% chỉ sau 2 tuần mua cổ phiếu XYZ, và bạn ngay lập tức muốn nhảy vào?
Bạn từng bán tháo tài sản khi thị trường hơi giảm, rồi nhìn giá leo thang trở lại mà không dám mua lại?
Nếu bạn từng trải qua hai cảm giác này – bạn không đơn độc. Đó chính là vòng xoáy FOMO và FOBI – một cặp đôi cảm xúc có thể khiến nhà đầu tư lặp đi lặp lại những sai lầm tài chính đầy tốn kém.
🧠 2. FOMO & FOBI – Hai nỗi sợ ngược chiều, cùng nguy hiểm
• FOMO (Fear of Missing Out): Sợ bỏ lỡ cơ hội. Khi thấy người khác kiếm lời, bạn vội mua theo vì… sợ “chậm chân”. Nhưng chính lúc đó, bạn thường mua vào ngay khi thị trường đã tăng mạnh – và dễ đu đỉnh.
• FOBI (Fear of Being Invested): Ngược lại, là sợ đang đầu tư. Bạn đang cầm cổ phiếu, thấy thị trường có dấu hiệu đảo chiều là lo sợ và muốn bán sớm. Nhưng nếu sau đó thị trường tiếp tục tăng, bạn lại nhảy vào lại → quay lại FOMO.
Cả hai đều là cảm xúc sai lầm, làm bạn phản ứng theo đám đông thay vì theo chiến lược đầu tư của chính mình.
🔄 3. Vòng luẩn quẩn FOMO ↔ FOBI: Tại sao bạn khó thoát?
Hành vi phổ biến:
• Thị trường tăng nóng → bạn FOMO → mua giá cao
• Thị trường chỉnh nhẹ → bạn FOBI → bán sớm
• Thị trường hồi lại → bạn FOMO tiếp → mua lại cao hơn
Một nhà đầu tư từng chia sẻ với tôi: “Tôi từng mua cổ phiếu đầu ngành khi thị trường đang ‘hưng phấn’. Giá tăng 15% sau vài phiên, nhưng sau đó giảm mạnh. Tôi bán ra vì sợ thua lỗ thêm. Nhưng 1 tháng sau, giá cổ phiếu đó tăng gấp đôi – tôi lại quay vào, và lần này… dính đỉnh thực sự.”
Tâm lý đám đông, thiếu kỷ luật và không có chiến lược cụ thể là lý do chính khiến nhiều người rơi vào chu kỳ FOMO–FOBI liên tục.
🧭 4. Làm sao để bứt ra? 5 chiến lược cá nhân hoá cảm xúc đầu tư
✅ 1. Xác định rõ chiến lược trước khi đầu tư
Trước khi tham gia thị trường, hãy viết xuống:
– Mục tiêu lợi nhuận
– Ngưỡng rủi ro chấp nhận được
– Kịch bản xử lý nếu thị trường tăng / giảm
✅ 2. Thiết lập quy tắc “cooling-off 24h”
Khi bạn có cảm xúc mạnh (muốn mua gấp hay bán gấp), hãy dừng lại 24 tiếng. Quy tắc này giúp bạn thoát khỏi phản ứng cảm tính.
✅ 3. Đa dạng hoá danh mục – đừng “all in”
FOMO thường đến khi bạn không có gì trong tay. Khi danh mục bạn đang nắm đủ vững chắc, bạn sẽ ít bị hấp dẫn bởi sóng tăng ngắn hạn.
✅ 4. Ghi nhật ký cảm xúc đầu tư
Sau mỗi quyết định, hãy ghi lại: bạn đang nghĩ gì, cảm thấy gì, và quyết định ra sao. Qua thời gian, bạn sẽ nhìn thấy mô hình cảm xúc của chính mình.
✅ 5. Theo dõi người có kỷ luật & góc nhìn dài hạn
Học hỏi những người đi trước, không phải để copy danh mục, mà để học cách họ giữ vững nguyên tắc, kể cả khi thị trường nhiễu loạn.
🎯 5. Kết lại: Không ai luôn đúng – nhưng ai cũng có thể luôn tỉnh táo
“Thị trường là nơi chuyển tiền từ người thiếu kiên nhẫn sang người có chiến lược.”
Bạn không thể kiểm soát thị trường. Nhưng bạn hoàn toàn có thể kiểm soát cách bạn phản ứng với nó. Và đó chính là nơi FOMO & FOBI không còn nắm quyền nữa.
👉 Theo dõi kênh Tuấn Trần – Dòng chảy chứng khoán để học thêm về kỹ năng xử lý tâm lý, kiểm soát cảm xúc, và đầu tư bền vững.