Mặc d&ugrave; đứng đầu trong khu vực ASEAN về sản xuất th&eacute;p, nhưng Việt Nam vẫn chi hơn chục tỷ USD để nhập khẩu th&eacute;p khiến cho cuộc chiến cạnh tranh về gi&aacute; th&eacute;p th&agrave;nh phẩm tại thị trường nội địa ng&agrave;y c&agrave;ng khốc liệt hơn.

Th&eacute;p nhập khẩu gi&aacute; rẻ li&ecirc;n tiếp đổ bộ về thị trường Việt Nam, chưa dừng lại ở đ&oacute; gần đ&acirc;y cơ quan chức năng ph&aacute;t hiện c&aacute;c chi&ecirc;u tr&ograve; trốn thuế trong nhập khẩu th&eacute;p. C&aacute;c chuy&ecirc;n gia lo ngại nếu kh&ocirc;ng x&acirc;y dựng ch&iacute;nh s&aacute;ch hỗ trợ v&agrave; ch&iacute;nh s&aacute;ch chống gian lận trốn thuế nhập khẩu v&agrave; thuế tự vệ, thuế chống b&aacute;n ph&aacute; gi&aacute;, h&agrave;ng Việt c&oacute; thể thua ngay tr&ecirc;n s&acirc;n nh&agrave;.

Th&eacute;p nhập khẩu li&ecirc;n tiếp đổ bộ v&agrave;o Việt Nam

Th&eacute;p nhập khẩu li&ecirc;n tiếp đổ bộ về thị trường Việt Nam suốt từ đầu năm đến nay. Ri&ecirc;ng trong th&aacute;ng 10, lượng sắt th&eacute;p c&aacute;c loại nhập khẩu đạt 2,41 triệu tấn với tổng kim ngạch đạt 1,51 tỷ USD, tăng 55,9% về lượng v&agrave; tăng 41,7% về kim ngạch so với th&aacute;ng trước.

T&iacute;nh chung 10 th&aacute;ng, lượng sắt th&eacute;p c&aacute;c loại nhập khẩu của cả nước đạt 14,71 triệu tấn với tổng kim ngạch đạt 10,48 tỷ USD, tăng mạnh 38,2% về lượng v&agrave; tăng 23,2% về kim ngạch so với c&ugrave;ng kỳ 2023.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20241122/images/-8556-1732263756_1200x0.jpg" style="height:400px; width:600px" />

Xuất h&agrave;ng th&eacute;p cuộn c&aacute;n n&oacute;ng tại cảng chuy&ecirc;n d&ugrave;ng H&ograve;a Ph&aacute;t Dung Quất.

C&ograve;n b&aacute;o c&aacute;o của Hiệp hội th&eacute;p Việt Nam, hiện Việt Nam đứng thứ 12 thế giới v&agrave; đứng đầu khu vực ASEAN về sản xuất th&eacute;p với quy m&ocirc; sản xuất c&oacute; thể đạt đến 30 triệu tấn trong năm 2024, tăng 7% so với năm 2023. Tuy nhi&ecirc;n, sự phục hồi n&agrave;y kh&ocirc;ng chắc chắn v&agrave; c&aacute;c doanh nghiệp th&eacute;p c&ograve;n gặp nhiều kh&oacute; khăn.

Một trong những nguy&ecirc;n nh&acirc;n ch&iacute;nh l&agrave; c&aacute;c nh&agrave; sản xuất th&eacute;p gặp kh&oacute; khăn trong b&aacute;n h&agrave;ng do sự sụt giảm của thị trường bất động sản, gi&aacute; nguy&ecirc;n liệu tăng v&agrave; cuộc chiến cạnh tranh về gi&aacute; th&eacute;p th&agrave;nh phẩm tại thị trường nội địa ng&agrave;y c&agrave;ng khốc liệt hơn do lượng th&eacute;p nhập ngoại li&ecirc;n tục tăng trong thời gian qua.

Đại diện Ho&agrave; Ph&aacute;t cho biết, trong qu&yacute; III vừa qua, thị trường th&eacute;p nh&igrave;n chung c&ograve;n nhiều kh&oacute; khăn cả trong v&agrave; ngo&agrave;i nước, gi&aacute; b&aacute;n c&oacute; xu hướng giảm. Sản lượng b&aacute;n h&agrave;ng c&aacute;c sản phẩm th&eacute;p x&acirc;y dựng, th&eacute;p cuộn c&aacute;n n&oacute;ng v&agrave; ph&ocirc;i th&eacute;p của Tập đo&agrave;n H&ograve;a Ph&aacute;t đạt tr&ecirc;n 2 triệu tấn, giảm 7% so với qu&yacute; II năm nay.

Điều đ&aacute;ng lo ngại của ng&agrave;nh th&eacute;p Việt l&agrave; đang c&oacute; nguy cơ bị mất thị trường nội địa do th&eacute;p nhập khẩu từ Trung Quốc, bởi đ&acirc;y l&agrave; quốc gia đứng đầu về nhập khẩu th&eacute;p v&agrave;o Việt Nam. Trong 10 th&aacute;ng đầu năm lượng th&eacute;p Trung Quốc nhập khẩu v&agrave;o Việt Nam đạt 10,16 triệu tấn, kim ngạch đạt 6,37 tỷ USD tăng mạnh 58,9% về lượng (tương ứng tăng 3,77 triệu tấn), tăng 43,2% về kim ngạch (tương ứng tăng 1,92 tỷ USD) so với c&ugrave;ng kỳ 2023. Kế tiếp đ&oacute;, Nhật Bản đứng thứ hai với 1,7 triệu tấn, tăng 4,6% (tương ứng tăng 75 ngh&igrave;n tấn); H&agrave;n Quốc đứng thứ ba đạt 1,05 triệu tấn, tăng 15,3% (tương ứng tăng 139 ngh&igrave;n tấn). Với tổng lượng 12,91 triệu tấn, 3 thị trường kể tr&ecirc;n chiếm tới 87,76% tổng lượng sắt th&eacute;p nhập khẩu của cả nước.

L&agrave;m g&igrave; để bảo vệ doanh nghiệp nội địa?

Đ&aacute;ng ch&uacute; &yacute;, trong tất cả c&aacute;c mặt h&agrave;ng sắt th&eacute;p, nhập khẩu th&eacute;p cuộn c&aacute;n n&oacute;ng HRC chiếm kim ngạch v&agrave; đạt tăng trưởng cao bậc nhất. Hiện, Việt Nam đ&atilde; sản xuất được sản phẩm th&eacute;p c&aacute;n n&oacute;ng HRC nhưng chủ yếu chỉ c&oacute; 2 doanh nghiệp l&agrave; H&ograve;a Ph&aacute;t v&agrave; Formosa H&agrave; Tĩnh sản xuất sản phẩm n&agrave;y với sản lượng chỉ đạt khoảng 8,6 triệu tấn, trong khi nhu cầu thị trường nội địa cần tới hơn 13 triệu tấn. Điển h&igrave;nh, trong trong 9 th&aacute;ng qua, sản xuất th&eacute;p cuộn c&aacute;n n&oacute;ng HRC tại Ho&agrave; Ph&aacute;t đạt 2,27 triệu tấn v&agrave; ph&ocirc;i th&eacute;p đạt 505.000 tấn.

Ngo&agrave;i ra, c&aacute;c doanh nghiệp cho biết, việc sản xuất th&eacute;p c&aacute;n n&oacute;ng HRC trong nước phụ thuộc nhiều v&agrave;o nguy&ecirc;n liệu nhập khẩu từ nước ngo&agrave;i như l&agrave; than cốc, quặng sắt. Những yếu tố n&agrave;y khiến kh&ocirc;ng đ&aacute;p ứng được nhu cầu ti&ecirc;u thụ của thị trường.

Trong bối cảnh phải cạnh tranh với th&eacute;p nhập khẩu, H&ograve;a Ph&aacute;t v&agrave; Formosa H&agrave; Tĩnh li&ecirc;n tục giảm gi&aacute; b&aacute;n th&eacute;p cuộn c&aacute;n n&oacute;ng HRC. Tuy nhi&ecirc;n, gi&aacute; th&eacute;p nội địa vẫn cao hơn so với th&eacute;p HRC nhập khẩu từ Trung Quốc.

Mới đ&acirc;y, H&ograve;a Ph&aacute;t đ&atilde; điều chỉnh giảm gi&aacute; th&eacute;p HRC nội địa khoảng 13 USD/tấn. Theo đ&oacute;, gi&aacute; th&eacute;p HRC loại SAE1006 hoặc SS400 kh&ocirc;ng qua xử l&yacute; bề mặt, giao v&agrave;o th&aacute;ng 11/2024, được ấn định ở mức khoảng 514 USD/tấn (CFR) tại khu vực miền Nam, chưa bao gồm thuế VAT. Mức gi&aacute; n&agrave;y tương đương 12,87 triệu đồng/tấn, giảm 430.000 đồng/tấn so với đầu th&aacute;ng 8. Ở miền Bắc v&agrave; miền Trung, mức gi&aacute; tương tự l&agrave; 12,85 triệu đồng/tấn.

Formosa H&agrave; Tĩnh cũng đ&atilde; giảm gi&aacute; b&aacute;n HRC với mức giảm 17 USD/tấn cho c&aacute;c đơn h&agrave;ng lớn từ 20.000 tấn trở l&ecirc;n, xuống c&ograve;n 511 USD/tấn. Đối với c&aacute;c đơn h&agrave;ng nhỏ hơn từ 500 đến 19.999 tấn, gi&aacute; được điều chỉnh c&ograve;n 514 - 520 USD/tấn.

Trong khi đ&oacute;, th&eacute;p HRC SAE1006 từ Trung Quốc hiện được ch&agrave;o b&aacute;n với mức gi&aacute; 470 - 475 USD/tấn (CFR), thậm ch&iacute; c&oacute; l&ocirc; h&agrave;ng được ch&agrave;o gi&aacute; thấp hơn ở mức 468 USD/tấn (CFR).

Trước sự đổ bộ qu&aacute; lớn của th&eacute;p nhập khẩu, đặc biệt c&oacute; sự gia tăng đột biến từ một số thị trường, trong nỗ lực bảo vệ ng&agrave;nh sản xuất nội địa, &ocirc;ng Phạm C&ocirc;ng Thảo, Ph&oacute; chủ tịch Hiệp hội Th&eacute;p Việt Nam cho biết thời gian qua, Ch&iacute;nh phủ cũng đ&atilde; c&oacute; c&aacute;c ch&iacute;nh s&aacute;ch hỗ trợ cho ng&agrave;nh th&eacute;p. Đặc biệt l&agrave; c&aacute;c ch&iacute;nh s&aacute;ch về ph&ograve;ng vệ thương mại. &ldquo;Ch&uacute;ng ta cũng đ&atilde; c&oacute; một số biện ph&aacute;p ph&ograve;ng vệ thương mại như ph&ocirc;i th&eacute;p, th&eacute;p x&acirc;y dựng, th&eacute;p kh&ocirc;ng gỉ, t&ocirc;n mạ m&agrave;u&hellip; gần đ&acirc;y, c&aacute;c doanh nghiệp cũng đặt vấn đề cần &aacute;p dụng ph&ograve;ng vệ thương mại với một số sản phẩm mới v&agrave; tiếp tục duy tr&igrave; ph&ograve;ng vệ thương mại đối với một số sản phẩm như th&eacute;p kh&ocirc;ng gỉ&rdquo;, &ocirc;ng Thảo cho biết.

Chuy&ecirc;n gia kinh tế TS. Nguyễn Tr&iacute; Hiếu cho rằng, đối với hầu hết c&aacute;c quốc gia tr&ecirc;n thế giới, th&eacute;p l&agrave; ng&agrave;nh c&ocirc;ng nghiệp nền tảng. Do đ&oacute;, về l&acirc;u d&agrave;i, Việt Nam cần đẩy mạnh khuyến kh&iacute;ch đầu tư v&agrave;o sản xuất th&eacute;p HRC trong nước. &quot;Ch&uacute;ng ta cần c&oacute; nhiều ch&iacute;nh s&aacute;ch hỗ trợ thiết thực v&agrave; hiệu quả hơn nữa để gi&uacute;p doanh nghiệp n&acirc;ng cao năng lực sản xuất, năng lực cạnh tranh với c&aacute;c đối thủ&quot;, &ocirc;ng Hiếu nhấn mạnh.

Tại họp b&aacute;o qu&yacute; III vừa qua, l&atilde;nh đạo Bộ C&ocirc;ng Thương cho biết dự kiến th&aacute;ng 12 sẽ c&oacute; kết quả điều tra sơ bộ chống b&aacute;n ph&aacute; gi&aacute; đối với sản phẩm th&eacute;p c&aacute;n n&oacute;ng HRC.

Tổng cục Hải quan cho biết, thời gian qua, Tổng cục Hải quan đ&atilde; ban h&agrave;nh một số c&ocirc;ng văn hướng dẫn, chấn chỉnh Cục Hải quan c&aacute;c tỉnh, th&agrave;nh phố tăng cường kiểm tra, kiểm so&aacute;t gian lận trong khai b&aacute;o t&ecirc;n h&agrave;ng, m&atilde; số, trong đ&oacute; c&oacute; nhiều văn bản cảnh b&aacute;o rủi ro đối với mặt h&agrave;ng sắt, th&eacute;p nhập khẩu.

Tuy nhi&ecirc;n, cơ quan n&agrave;y tiếp tục nhận được một số th&ocirc;ng tin cảnh b&aacute;o h&agrave;nh vi khai sai t&ecirc;n h&agrave;ng, chủng loại, m&atilde; số mặt h&agrave;ng th&eacute;p nhập khẩu để gian lận trốn thuế nhập khẩu v&agrave; c&aacute;c loại thuế tự vệ, thuế chống b&aacute;n ph&aacute; gi&aacute;.

Để kịp thời ph&aacute;t hiện, xử l&yacute; những sai phạm trong khai t&ecirc;n h&agrave;ng, chủng loại, m&atilde; số h&agrave;ng ho&aacute; nhập khẩu để gian lận trốn thuế nhập khẩu v&agrave; thuế tự vệ, thuế chống b&aacute;n ph&aacute; gi&aacute;, Tổng cục Hải quan y&ecirc;u cầu Cục Hải quan tỉnh, th&agrave;nh phố tăng cường kiểm tra, r&agrave; so&aacute;t đối với c&aacute;c l&ocirc; h&agrave;ng th&eacute;p nhập khẩu tr&ecirc;n cơ sở quản l&yacute; rủi ro để lựa chọn c&aacute;c l&ocirc; h&agrave;ng/tờ khai trọng điểm, thực hiện kiểm tra, kiểm so&aacute;t theo quy định.

<a href="https://vnbusiness.vn/thi-truong/viet-nam-chi-hon-10-ty-usd-nhap-khau-thep-doanh-nghiep-trong-nuoc-lao-dao-1103783.html">Thanh Hoa-Link gốc</a>

Mặc dù đứng đầu trong khu vực ASEAN về sản xuất thép, nhưng Việt Nam vẫn chi hơn chục tỷ USD để nhập khẩu thép khiến cho cuộc chiến cạnh tranh về giá thép thành phẩm tại thị trường nội địa ngày càng khốc liệt hơn.
