Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam l&agrave; tuyến xương sống, huyết mạch của quốc gia, được x&aacute;c định c&oacute; t&iacute;nh lưỡng dụng, vừa phục vụ ph&aacute;t triển kinh tế x&atilde; hội, vừa phục vụ quốc ph&ograve;ng an ninh.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20251203/images/photo-1747234152708-17472341531961284165500-1760519580528780191476.jpeg" style="height:400px; width:600px">

Từ khi Quốc hội th&ocirc;ng qua chủ trương đầu tư dự &aacute;n đường sắt tốc độ cao Bắc &ndash; Nam, thị trường hạ tầng Việt Nam lập tức bước v&agrave;o một cuộc đua chưa từng c&oacute;. Từ c&aacute;c tập đo&agrave;n c&ocirc;ng nghiệp, nh&agrave; thầu x&acirc;y dựng lớn đến những doanh nghiệp vốn nhỏ lẻ, đều r&aacute;o riết tr&igrave;nh phương &aacute;n, xin tham gia hoặc b&agrave;y tỏ thiện ch&iacute;.

Nh&igrave;n từ b&ecirc;n ngo&agrave;i, cuộc đổ x&ocirc; ấy như một cuộc săn &quot;miếng b&aacute;nh khổng lồ&quot;, nhưng khi b&oacute;c t&aacute;ch mỗi l&aacute;t b&aacute;nh, bức tranh hiện ra vừa l&agrave; cơ hội sinh lợi lớn, vừa l&agrave; chuỗi rủi ro t&agrave;i ch&iacute;nh, kỹ thuật v&agrave; ch&iacute;nh s&aacute;ch m&agrave; kh&ocirc;ng phải ai cũng c&oacute; thể đ&aacute;p ứng được.

Dự &aacute;n đường sắt tốc độ cao Bắc &ndash; Nam c&oacute; tổng mức đầu tư khoảng 1,7 triệu tỷ đồng (tương đương hơn 67 tỷ USD), d&agrave;i 1.541 km, đi qua 20 tỉnh. Với tỷ lệ kết cấu 60% cầu, 10% hầm v&agrave; 30% nền đất, suất đầu tư trung b&igrave;nh đạt khoảng 43,7 triệu USD/km (~ 1.073 tỷ đồng/km), tương đương mức trung b&igrave;nh của c&aacute;c tuyến đường sắt tốc độ cao tr&ecirc;n thế giới c&oacute; c&ugrave;ng dải tốc độ khai th&aacute;c.

Cuộc đua tỷ USD của c&aacute;c &quot;&ocirc;ng lớn&quot;

Vingroup l&agrave; c&aacute;i t&ecirc;n g&acirc;y ch&uacute; &yacute; nhất trong cuộc đua tỷ USD n&agrave;y. Qua c&ocirc;ng ty con VinSpeed, tập đo&agrave;n của tỷ ph&uacute; Phạm Nhật Vượng đề xuất l&agrave;m chủ đầu tư to&agrave;n tuyến theo m&ocirc; h&igrave;nh đầu tư kinh doanh, với mức đầu tư dự kiến hơn 61 tỷ USD (chưa bao gồm giải ph&oacute;ng mặt bằng).

Vingroup đề nghị được vay 80% vốn đầu tư dự &aacute;n v&agrave; ho&agrave;n trả trong v&ograve;ng 30 năm. Tập đo&agrave;n cam kết thi c&ocirc;ng xong trong 5 năm, kh&ocirc;ng b&aacute;n thầu, kh&ocirc;ng chuyển nhượng dự &aacute;n, đồng thời tăng mạnh tỷ lệ nội địa h&oacute;a v&agrave; đ&agrave;o tạo nh&acirc;n lực.

Theo &ocirc;ng Nguyễn Việt Quang, Ph&oacute; Chủ tịch ki&ecirc;m Tổng Gi&aacute;m đốc Tập đo&agrave;n Vingroup, nếu VinSpeed trực tiếp đầu tư, Nh&agrave; nước v&agrave; x&atilde; hội sẽ được lợi ở nhiều điểm, nổi bật l&agrave; phương &aacute;n chỉ phải cho vay 80% thay v&igrave; chi trả to&agrave;n bộ 100% vốn, đồng thời thu hồi vốn nhanh hơn (30 năm so với 140 năm).

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20251203/images/ds2-15304031-1748423294714-17484232947981230070273-1764350543648438746315.jpeg" style="height:443px; width:600px">

Trong khi đ&oacute;, Tập đo&agrave;n Trường Hải lại chọn c&aacute;ch tiếp cận kh&aacute;c: tự thu xếp 20% vốn chủ sở hữu, 80% c&ograve;n lại huy động v&agrave; vay vốn. Đặc biệt, Tập đo&agrave;n sẽ th&agrave;nh lập c&aacute;c c&ocirc;ng ty con để huy động th&ecirc;m vốn từ doanh nghiệp trong nước v&agrave; quốc tế.

Tr&ecirc;n cơ sở t&iacute;nh to&aacute;n kỹ c&aacute;c nguồn lực, năng lực, thời gian thực hiện dự &aacute;n dự kiến đầu từ H&agrave; Nội đến Vinh v&agrave; đầu từ Th&agrave;nh phố Hồ Ch&iacute; Minh tới Nha Trang l&agrave; 5 năm; thời gian thực hiện đoạn từ Nha Trang đến Vinh l&agrave; 7 năm. C&ugrave;ng với đ&oacute; l&agrave; c&aacute;c cam kết về tiến độ, chất lượng dự &aacute;n, giải ng&acirc;n theo đ&uacute;ng tiến độ; sản xuất toa t&agrave;u/đầu m&aacute;y tại Việt Nam (dự kiến năm 2029).

D&ugrave; kh&ocirc;ng đặt mục ti&ecirc;u l&agrave;m chủ đầu tư, c&aacute;c doanh nghiệp kh&aacute;c cũng nhanh ch&oacute;ng nhập cuộc với mong muốn đ&oacute;ng g&oacute;p ở lĩnh vực thế mạnh của m&igrave;nh. Đơn cử như H&ograve;a Ph&aacute;t (<a class='symbol'>HPG</a>) với khả năng sản xuất thanh ray đạt chuẩn. Trong khi đ&oacute;, Đ&egrave;o Cả đ&atilde; cử c&aacute;n bộ đi học hỏi kinh nghiệm ở nước ngo&agrave;i, nhằm &aacute;p dụng kinh nghiệm h&agrave;ng chục năm đ&agrave;o hầm, l&agrave;m đường v&agrave;o dự &aacute;n. Nhiều doanh nghiệp kh&aacute;c trong lĩnh vực đ&oacute;ng t&agrave;u, t&iacute;n hiệu, c&ocirc;ng nghệ v&agrave; x&acirc;y dựng cũng sẵn s&agrave;ng tham gia, chia sẻ phần c&ocirc;ng việc của dự &aacute;n.

Tuy nhi&ecirc;n, kh&ocirc;ng phải ai cũng c&oacute; thể &quot;thắng cuộc&quot;. Tại buổi l&agrave;m việc gần đ&acirc;y giữa Ch&iacute;nh phủ v&agrave; doanh nghiệp cho thấy sự ph&acirc;n h&oacute;a r&otilde; rệt. B&ecirc;n cạnh những t&ecirc;n tuổi c&oacute; khả năng huy động vốn v&agrave; kinh nghiệm thi c&ocirc;ng c&aacute;c c&ocirc;ng tr&igrave;nh lớn, c&ograve;n xuất hiện nhiều doanh nghiệp mới, vốn điều lệ v&agrave;i ngh&igrave;n tỷ hoặc chỉ v&agrave;i chục nh&acirc;n sự nhưng vẫn đăng k&yacute; tham gia, với kế hoạch vay lớn hoặc kh&ocirc;ng d&ugrave;ng ng&acirc;n s&aacute;ch Nh&agrave; nước. Một số bị cảnh b&aacute;o về năng lực t&agrave;i ch&iacute;nh hoặc kh&ocirc;ng thể li&ecirc;n lạc khi cần x&aacute;c minh.

C&aacute;c doanh nghiệp được g&igrave; khi chen ch&acirc;n v&agrave;o dự &aacute;n lịch sử?

Dự &aacute;n đường sắt tốc độ cao mở ra một cơ hội lớn cho c&aacute;c doanh nghiệp l&agrave; ph&aacute;t triển đ&ocirc; thị quanh nh&agrave; ga (TOD), được v&iacute; như một &quot;l&aacute;t b&aacute;nh&quot; b&eacute;o bở. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy c&aacute;c khu thương mại, kh&aacute;ch sạn, văn ph&ograve;ng, logistics v&agrave; khu d&acirc;n cư vệ tinh mọc l&ecirc;n quanh ga thường tăng gi&aacute; mạnh, trở th&agrave;nh nguồn thu l&acirc;u d&agrave;i.&nbsp;

V&igrave; thế, kh&ocirc;ng chỉ nh&agrave; thầu v&agrave; doanh nghiệp sản xuất, c&aacute;c &ocirc;ng lớn bất động sản cũng r&aacute;o riết tham gia để kiểm so&aacute;t quỹ đất v&agrave; ph&aacute;t triển dự &aacute;n quanh ga, b&ugrave; đắp chi ph&iacute; tham gia v&agrave; tạo lợi nhuận d&agrave;i hạn. Với giới bất động sản, chỉ một mảnh đất quanh ga cũng đủ biến th&agrave;nh tổ hợp đ&ocirc; thị ngh&igrave;n tỷ.

Một g&oacute;c nh&igrave;n kh&aacute;c c&ograve;n chỉ ra rằng, việc tham gia hay thậm ch&iacute; thể hiện &yacute; ch&iacute; tham gia l&agrave; &quot;t&iacute;n hiệu&quot; chiến lược, gi&uacute;p doanh nghiệp c&oacute; vị thế trong c&aacute;c cuộc đ&agrave;m ph&aacute;n ch&iacute;nh s&aacute;ch, mở ra cơ hội hợp t&aacute;c quốc tế, v&agrave; x&acirc;y dựng năng lực cốt l&otilde;i để bước v&agrave;o c&aacute;c dự &aacute;n hạ tầng quy m&ocirc; ở nước ngo&agrave;i.

B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, c&aacute;c kế hoạch như Nh&agrave; m&aacute;y sản xuất ray tại Dung Quất của H&ograve;a Ph&aacute;t hay việc Vingroup lập VinSpeed, VinMetal được xem l&agrave; cơ hội để tăng sản lượng, khai th&aacute;c quy m&ocirc; v&agrave; n&acirc;ng tỷ lệ nội địa h&oacute;a, từ đ&oacute; giảm chi ph&iacute; nhập khẩu cho c&aacute;c dự &aacute;n trong tương lai.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20251203/images/klh-dq-2-1129-17643506789341025679605.jpeg" style="height:400px; width:600px">

Th&aacute;ng 2/2025, Thủ tướng Phạm Minh Ch&iacute;nh đ&atilde; đến thăm H&ograve;a Ph&aacute;t Dung Quất v&agrave; đề nghị Tập đo&agrave;n nghi&ecirc;n cứu sản xuất th&eacute;p chất lượng cao, đặc biệt l&agrave; th&eacute;p ray phục vụ đường sắt cao tốc Bắc - Nam.

Cơ hội lớn, rủi ro kh&ocirc;ng nhỏ &nbsp;&nbsp;

Nhưng lợi &iacute;ch ấy đi k&egrave;m hệ thống rủi ro kh&ocirc;ng hề nhỏ. Về t&agrave;i ch&iacute;nh, dự &aacute;n y&ecirc;u cầu khả năng huy động vốn ngoại tệ v&agrave; nội tệ khổng lồ; biến động l&atilde;i suất, tỷ gi&aacute; v&agrave; chi ph&iacute; vốn c&oacute; thể b&oacute;p m&eacute;o phương &aacute;n t&agrave;i ch&iacute;nh. Nhiều doanh nghiệp nhỏ, nếu cố gắng tham gia bằng c&aacute;ch vay nặng nề, c&oacute; thể rơi v&agrave;o v&ograve;ng xo&aacute;y chi ph&iacute; l&atilde;i vay, dẫn tới ph&aacute; vỡ phương &aacute;n kinh doanh tổng thể.

M&ocirc; phỏng t&agrave;i ch&iacute;nh của Bộ X&acirc;y dựng cho thấy, nếu Nh&agrave; nước cho vay 80% vốn với l&atilde;i suất ưu đ&atilde;i 1%, gi&aacute; trị khoản vay sau 30 năm sẽ ph&igrave;nh l&ecirc;n 64 tỷ USD; c&ograve;n nếu l&atilde;i suất 5%, con số n&agrave;y vọt l&ecirc;n 182 tỷ USD. Như vậy, chỉ cần một ch&ecirc;nh lệch l&atilde;i suất nhỏ đ&atilde; đủ khiến m&ocirc; h&igrave;nh t&agrave;i ch&iacute;nh sụp đổ ngay từ đầu.

Tại tờ tr&igrave;nh gửi Ch&iacute;nh phủ, khẳng định một thực tế kh&ocirc;ng thể tr&aacute;nh khỏi: chưa từng c&oacute; quốc gia n&agrave;o để tư nh&acirc;n tự đầu tư to&agrave;n bộ đường sắt tốc độ cao m&agrave; kh&ocirc;ng cần hỗ trợ mạnh mẽ từ Nh&agrave; nước. D&ugrave; vậy, c&aacute;c doanh nghiệp vẫn khẳng định quyết t&acirc;m tham gia dự &aacute;n trọng điểm quốc gia.

Về mặt kỹ thuật, việc triển khai tuyến đường tốc độ 350 km/h tr&ecirc;n địa h&igrave;nh đa dạng của Việt Nam đ&ograve;i hỏi ti&ecirc;u chuẩn khắt khe, c&ocirc;ng nghệ điều khiển v&agrave; bảo đảm an to&agrave;n ti&ecirc;n tiến. Sai s&oacute;t trong lựa chọn c&ocirc;ng nghệ, ti&ecirc;u chuẩn hay đơn vị chuyển giao c&ocirc;ng nghệ c&oacute; thể khiến chi ph&iacute; bảo tr&igrave; v&agrave; vận h&agrave;nh tăng vọt.

Vấn đề đặt ra l&agrave; doanh nghiệp n&agrave;o sẽ đủ năng lực, c&oacute; hồ sơ kỹ thuật thuyết phục, phương &aacute;n huy động vốn khả thi, kế hoạch nội địa h&oacute;a hợp l&yacute; v&agrave; giải ph&aacute;p triển khai khả thi? Buổi l&agrave;m việc gần đ&acirc;y giữa Ch&iacute;nh phủ v&agrave; doanh nghiệp cho thấy Nh&agrave; nước nỗ lực nghe &yacute; tưởng v&agrave; kiểm tra cam kết, đồng thời khẳng định sẽ xem x&eacute;t kh&aacute;ch quan, c&ocirc;ng t&acirc;m khi chọn nh&agrave; đầu tư nhằm tr&aacute;nh c&aacute;c hệ quả ti&ecirc;u cực.

T&oacute;m lại, cuộc đổ x&ocirc; tham gia dự &aacute;n đường sắt tốc độ cao Bắc&ndash;Nam phản &aacute;nh cả tham vọng v&agrave; thực dụng của doanh nghiệp Việt Nam: tham vọng nắm cơ hội lớn, thực dụng trong việc t&igrave;m mọi c&aacute;ch tiếp cận quỹ đất, g&oacute;i thầu v&agrave; chuỗi gi&aacute; trị thiết bị. Dự &aacute;n sẽ tạo ra &quot;miếng b&aacute;nh&quot; chia cho nhiều ng&agrave;nh, bao gồm x&acirc;y dựng, c&ocirc;ng nghiệp nặng, bất động sản, t&agrave;i ch&iacute;nh v&agrave; dịch vụ,... nhưng chỉ những doanh nghiệp c&oacute; năng lực t&agrave;i ch&iacute;nh vững, khả năng kỹ thuật thực tế, v&agrave; chấp nhận minh bạch mới thực sự được lựa chọn.

<a href="https://antt.nguoiduatin.vn/vi-sao-ty-phu-pham-nhat-vuong-tran-dinh-long-tran-ba-duong-dua-nhau-de-xuat-lam-duong-sat-toc-do-cao-bac-nam-205251129002607213.htm">T&uacute; An-Link gốc</a>

Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam là tuyến xương sống, huyết mạch của quốc gia, được xác định có tính lưỡng dụng, vừa phục vụ phát triển kinh tế xã hội, vừa phục vụ quốc phòng an ninh.


Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam l&agrave; tuyến xương sống, huyết mạch của quốc gia, được x&aacute;c định c&oacute; t&iacute;nh lưỡng dụng, vừa phục vụ ph&aacute;t triển kinh tế x&atilde; hội, vừa phục vụ quốc ph&ograve;ng an ninh.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20251203/images/photo-1747234152708-17472341531961284165500-1760519580528780191476.jpeg" style="height:400px; width:600px" />

Từ khi Quốc hội th&ocirc;ng qua chủ trương đầu tư dự &aacute;n đường sắt tốc độ cao Bắc &ndash; Nam, thị trường hạ tầng Việt Nam lập tức bước v&agrave;o một cuộc đua chưa từng c&oacute;. Từ c&aacute;c tập đo&agrave;n c&ocirc;ng nghiệp, nh&agrave; thầu x&acirc;y dựng lớn đến những doanh nghiệp vốn nhỏ lẻ, đều r&aacute;o riết tr&igrave;nh phương &aacute;n, xin tham gia hoặc b&agrave;y tỏ thiện ch&iacute;.

Nh&igrave;n từ b&ecirc;n ngo&agrave;i, cuộc đổ x&ocirc; ấy như một cuộc săn &quot;miếng b&aacute;nh khổng lồ&quot;, nhưng khi b&oacute;c t&aacute;ch mỗi l&aacute;t b&aacute;nh, bức tranh hiện ra vừa l&agrave; cơ hội sinh lợi lớn, vừa l&agrave; chuỗi rủi ro t&agrave;i ch&iacute;nh, kỹ thuật v&agrave; ch&iacute;nh s&aacute;ch m&agrave; kh&ocirc;ng phải ai cũng c&oacute; thể đ&aacute;p ứng được.

Dự &aacute;n đường sắt tốc độ cao Bắc &ndash; Nam c&oacute; tổng mức đầu tư khoảng 1,7 triệu tỷ đồng (tương đương hơn 67 tỷ USD), d&agrave;i 1.541 km, đi qua 20 tỉnh. Với tỷ lệ kết cấu 60% cầu, 10% hầm v&agrave; 30% nền đất, suất đầu tư trung b&igrave;nh đạt khoảng 43,7 triệu USD/km (~ 1.073 tỷ đồng/km), tương đương mức trung b&igrave;nh của c&aacute;c tuyến đường sắt tốc độ cao tr&ecirc;n thế giới c&oacute; c&ugrave;ng dải tốc độ khai th&aacute;c.

Cuộc đua tỷ USD của c&aacute;c &quot;&ocirc;ng lớn&quot;

Vingroup l&agrave; c&aacute;i t&ecirc;n g&acirc;y ch&uacute; &yacute; nhất trong cuộc đua tỷ USD n&agrave;y. Qua c&ocirc;ng ty con VinSpeed, tập đo&agrave;n của tỷ ph&uacute; Phạm Nhật Vượng đề xuất l&agrave;m chủ đầu tư to&agrave;n tuyến theo m&ocirc; h&igrave;nh đầu tư kinh doanh, với mức đầu tư dự kiến hơn 61 tỷ USD (chưa bao gồm giải ph&oacute;ng mặt bằng).

Vingroup đề nghị được vay 80% vốn đầu tư dự &aacute;n v&agrave; ho&agrave;n trả trong v&ograve;ng 30 năm. Tập đo&agrave;n cam kết thi c&ocirc;ng xong trong 5 năm, kh&ocirc;ng b&aacute;n thầu, kh&ocirc;ng chuyển nhượng dự &aacute;n, đồng thời tăng mạnh tỷ lệ nội địa h&oacute;a v&agrave; đ&agrave;o tạo nh&acirc;n lực.

Theo &ocirc;ng Nguyễn Việt Quang, Ph&oacute; Chủ tịch ki&ecirc;m Tổng Gi&aacute;m đốc Tập đo&agrave;n Vingroup, nếu VinSpeed trực tiếp đầu tư, Nh&agrave; nước v&agrave; x&atilde; hội sẽ được lợi ở nhiều điểm, nổi bật l&agrave; phương &aacute;n chỉ phải cho vay 80% thay v&igrave; chi trả to&agrave;n bộ 100% vốn, đồng thời thu hồi vốn nhanh hơn (30 năm so với 140 năm).

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20251203/images/ds2-15304031-1748423294714-17484232947981230070273-1764350543648438746315.jpeg" style="height:443px; width:600px" />

Trong khi đ&oacute;, Tập đo&agrave;n Trường Hải lại chọn c&aacute;ch tiếp cận kh&aacute;c: tự thu xếp 20% vốn chủ sở hữu, 80% c&ograve;n lại huy động v&agrave; vay vốn. Đặc biệt, Tập đo&agrave;n sẽ th&agrave;nh lập c&aacute;c c&ocirc;ng ty con để huy động th&ecirc;m vốn từ doanh nghiệp trong nước v&agrave; quốc tế.

Tr&ecirc;n cơ sở t&iacute;nh to&aacute;n kỹ c&aacute;c nguồn lực, năng lực, thời gian thực hiện dự &aacute;n dự kiến đầu từ H&agrave; Nội đến Vinh v&agrave; đầu từ Th&agrave;nh phố Hồ Ch&iacute; Minh tới Nha Trang l&agrave; 5 năm; thời gian thực hiện đoạn từ Nha Trang đến Vinh l&agrave; 7 năm. C&ugrave;ng với đ&oacute; l&agrave; c&aacute;c cam kết về tiến độ, chất lượng dự &aacute;n, giải ng&acirc;n theo đ&uacute;ng tiến độ; sản xuất toa t&agrave;u/đầu m&aacute;y tại Việt Nam (dự kiến năm 2029).

D&ugrave; kh&ocirc;ng đặt mục ti&ecirc;u l&agrave;m chủ đầu tư, c&aacute;c doanh nghiệp kh&aacute;c cũng nhanh ch&oacute;ng nhập cuộc với mong muốn đ&oacute;ng g&oacute;p ở lĩnh vực thế mạnh của m&igrave;nh. Đơn cử như H&ograve;a Ph&aacute;t (HPG) với khả năng sản xuất thanh ray đạt chuẩn. Trong khi đ&oacute;, Đ&egrave;o Cả đ&atilde; cử c&aacute;n bộ đi học hỏi kinh nghiệm ở nước ngo&agrave;i, nhằm &aacute;p dụng kinh nghiệm h&agrave;ng chục năm đ&agrave;o hầm, l&agrave;m đường v&agrave;o dự &aacute;n. Nhiều doanh nghiệp kh&aacute;c trong lĩnh vực đ&oacute;ng t&agrave;u, t&iacute;n hiệu, c&ocirc;ng nghệ v&agrave; x&acirc;y dựng cũng sẵn s&agrave;ng tham gia, chia sẻ phần c&ocirc;ng việc của dự &aacute;n.

Tuy nhi&ecirc;n, kh&ocirc;ng phải ai cũng c&oacute; thể &quot;thắng cuộc&quot;. Tại buổi l&agrave;m việc gần đ&acirc;y giữa Ch&iacute;nh phủ v&agrave; doanh nghiệp cho thấy sự ph&acirc;n h&oacute;a r&otilde; rệt. B&ecirc;n cạnh những t&ecirc;n tuổi c&oacute; khả năng huy động vốn v&agrave; kinh nghiệm thi c&ocirc;ng c&aacute;c c&ocirc;ng tr&igrave;nh lớn, c&ograve;n xuất hiện nhiều doanh nghiệp mới, vốn điều lệ v&agrave;i ngh&igrave;n tỷ hoặc chỉ v&agrave;i chục nh&acirc;n sự nhưng vẫn đăng k&yacute; tham gia, với kế hoạch vay lớn hoặc kh&ocirc;ng d&ugrave;ng ng&acirc;n s&aacute;ch Nh&agrave; nước. Một số bị cảnh b&aacute;o về năng lực t&agrave;i ch&iacute;nh hoặc kh&ocirc;ng thể li&ecirc;n lạc khi cần x&aacute;c minh.

C&aacute;c doanh nghiệp được g&igrave; khi chen ch&acirc;n v&agrave;o dự &aacute;n lịch sử?

Dự &aacute;n đường sắt tốc độ cao mở ra một cơ hội lớn cho c&aacute;c doanh nghiệp l&agrave; ph&aacute;t triển đ&ocirc; thị quanh nh&agrave; ga (TOD), được v&iacute; như một &quot;l&aacute;t b&aacute;nh&quot; b&eacute;o bở. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy c&aacute;c khu thương mại, kh&aacute;ch sạn, văn ph&ograve;ng, logistics v&agrave; khu d&acirc;n cư vệ tinh mọc l&ecirc;n quanh ga thường tăng gi&aacute; mạnh, trở th&agrave;nh nguồn thu l&acirc;u d&agrave;i.&nbsp;

V&igrave; thế, kh&ocirc;ng chỉ nh&agrave; thầu v&agrave; doanh nghiệp sản xuất, c&aacute;c &ocirc;ng lớn bất động sản cũng r&aacute;o riết tham gia để kiểm so&aacute;t quỹ đất v&agrave; ph&aacute;t triển dự &aacute;n quanh ga, b&ugrave; đắp chi ph&iacute; tham gia v&agrave; tạo lợi nhuận d&agrave;i hạn. Với giới bất động sản, chỉ một mảnh đất quanh ga cũng đủ biến th&agrave;nh tổ hợp đ&ocirc; thị ngh&igrave;n tỷ.

Một g&oacute;c nh&igrave;n kh&aacute;c c&ograve;n chỉ ra rằng, việc tham gia hay thậm ch&iacute; thể hiện &yacute; ch&iacute; tham gia l&agrave; &quot;t&iacute;n hiệu&quot; chiến lược, gi&uacute;p doanh nghiệp c&oacute; vị thế trong c&aacute;c cuộc đ&agrave;m ph&aacute;n ch&iacute;nh s&aacute;ch, mở ra cơ hội hợp t&aacute;c quốc tế, v&agrave; x&acirc;y dựng năng lực cốt l&otilde;i để bước v&agrave;o c&aacute;c dự &aacute;n hạ tầng quy m&ocirc; ở nước ngo&agrave;i.

B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, c&aacute;c kế hoạch như Nh&agrave; m&aacute;y sản xuất ray tại Dung Quất của H&ograve;a Ph&aacute;t hay việc Vingroup lập VinSpeed, VinMetal được xem l&agrave; cơ hội để tăng sản lượng, khai th&aacute;c quy m&ocirc; v&agrave; n&acirc;ng tỷ lệ nội địa h&oacute;a, từ đ&oacute; giảm chi ph&iacute; nhập khẩu cho c&aacute;c dự &aacute;n trong tương lai.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20251203/images/klh-dq-2-1129-17643506789341025679605.jpeg" style="height:400px; width:600px" />

Th&aacute;ng 2/2025, Thủ tướng Phạm Minh Ch&iacute;nh đ&atilde; đến thăm H&ograve;a Ph&aacute;t Dung Quất v&agrave; đề nghị Tập đo&agrave;n nghi&ecirc;n cứu sản xuất th&eacute;p chất lượng cao, đặc biệt l&agrave; th&eacute;p ray phục vụ đường sắt cao tốc Bắc - Nam.

Cơ hội lớn, rủi ro kh&ocirc;ng nhỏ &nbsp;&nbsp;

Nhưng lợi &iacute;ch ấy đi k&egrave;m hệ thống rủi ro kh&ocirc;ng hề nhỏ. Về t&agrave;i ch&iacute;nh, dự &aacute;n y&ecirc;u cầu khả năng huy động vốn ngoại tệ v&agrave; nội tệ khổng lồ; biến động l&atilde;i suất, tỷ gi&aacute; v&agrave; chi ph&iacute; vốn c&oacute; thể b&oacute;p m&eacute;o phương &aacute;n t&agrave;i ch&iacute;nh. Nhiều doanh nghiệp nhỏ, nếu cố gắng tham gia bằng c&aacute;ch vay nặng nề, c&oacute; thể rơi v&agrave;o v&ograve;ng xo&aacute;y chi ph&iacute; l&atilde;i vay, dẫn tới ph&aacute; vỡ phương &aacute;n kinh doanh tổng thể.

M&ocirc; phỏng t&agrave;i ch&iacute;nh của Bộ X&acirc;y dựng cho thấy, nếu Nh&agrave; nước cho vay 80% vốn với l&atilde;i suất ưu đ&atilde;i 1%, gi&aacute; trị khoản vay sau 30 năm sẽ ph&igrave;nh l&ecirc;n 64 tỷ USD; c&ograve;n nếu l&atilde;i suất 5%, con số n&agrave;y vọt l&ecirc;n 182 tỷ USD. Như vậy, chỉ cần một ch&ecirc;nh lệch l&atilde;i suất nhỏ đ&atilde; đủ khiến m&ocirc; h&igrave;nh t&agrave;i ch&iacute;nh sụp đổ ngay từ đầu.

Tại tờ tr&igrave;nh gửi Ch&iacute;nh phủ, khẳng định một thực tế kh&ocirc;ng thể tr&aacute;nh khỏi: chưa từng c&oacute; quốc gia n&agrave;o để tư nh&acirc;n tự đầu tư to&agrave;n bộ đường sắt tốc độ cao m&agrave; kh&ocirc;ng cần hỗ trợ mạnh mẽ từ Nh&agrave; nước. D&ugrave; vậy, c&aacute;c doanh nghiệp vẫn khẳng định quyết t&acirc;m tham gia dự &aacute;n trọng điểm quốc gia.

Về mặt kỹ thuật, việc triển khai tuyến đường tốc độ 350 km/h tr&ecirc;n địa h&igrave;nh đa dạng của Việt Nam đ&ograve;i hỏi ti&ecirc;u chuẩn khắt khe, c&ocirc;ng nghệ điều khiển v&agrave; bảo đảm an to&agrave;n ti&ecirc;n tiến. Sai s&oacute;t trong lựa chọn c&ocirc;ng nghệ, ti&ecirc;u chuẩn hay đơn vị chuyển giao c&ocirc;ng nghệ c&oacute; thể khiến chi ph&iacute; bảo tr&igrave; v&agrave; vận h&agrave;nh tăng vọt.

Vấn đề đặt ra l&agrave; doanh nghiệp n&agrave;o sẽ đủ năng lực, c&oacute; hồ sơ kỹ thuật thuyết phục, phương &aacute;n huy động vốn khả thi, kế hoạch nội địa h&oacute;a hợp l&yacute; v&agrave; giải ph&aacute;p triển khai khả thi? Buổi l&agrave;m việc gần đ&acirc;y giữa Ch&iacute;nh phủ v&agrave; doanh nghiệp cho thấy Nh&agrave; nước nỗ lực nghe &yacute; tưởng v&agrave; kiểm tra cam kết, đồng thời khẳng định sẽ xem x&eacute;t kh&aacute;ch quan, c&ocirc;ng t&acirc;m khi chọn nh&agrave; đầu tư nhằm tr&aacute;nh c&aacute;c hệ quả ti&ecirc;u cực.

T&oacute;m lại, cuộc đổ x&ocirc; tham gia dự &aacute;n đường sắt tốc độ cao Bắc&ndash;Nam phản &aacute;nh cả tham vọng v&agrave; thực dụng của doanh nghiệp Việt Nam: tham vọng nắm cơ hội lớn, thực dụng trong việc t&igrave;m mọi c&aacute;ch tiếp cận quỹ đất, g&oacute;i thầu v&agrave; chuỗi gi&aacute; trị thiết bị. Dự &aacute;n sẽ tạo ra &quot;miếng b&aacute;nh&quot; chia cho nhiều ng&agrave;nh, bao gồm x&acirc;y dựng, c&ocirc;ng nghiệp nặng, bất động sản, t&agrave;i ch&iacute;nh v&agrave; dịch vụ,... nhưng chỉ những doanh nghiệp c&oacute; năng lực t&agrave;i ch&iacute;nh vững, khả năng kỹ thuật thực tế, v&agrave; chấp nhận minh bạch mới thực sự được lựa chọn.

<a href="https://antt.nguoiduatin.vn/vi-sao-ty-phu-pham-nhat-vuong-tran-dinh-long-tran-ba-duong-dua-nhau-de-xuat-lam-duong-sat-toc-do-cao-bac-nam-205251129002607213.htm">T&uacute; An-Link gốc</a>