Phương &aacute;n &#39;chỉ thu khi c&oacute; l&atilde;i&#39; nghe c&oacute; vẻ hợp l&yacute;, nhưng tổng thuế nộp c&oacute; thể cao hơn đ&aacute;ng kể so với mức kho&aacute;n 0,1% hiện nay, đặc biệt khi nh&agrave; đầu tư đạt lợi nhuận lớn.

Kh&ocirc;ng c&oacute; c&aacute;ch t&iacute;nh thuế thu nhập chuyển nhượng chứng kho&aacute;n n&agrave;o &ldquo;ưu việt&rdquo; cho tất cả. Với c&aacute;ch thu thuế hiện h&agrave;nh - thuế suất 0,1% nh&acirc;n với tổng gi&aacute; trị b&aacute;n chứng kho&aacute;n - những nh&agrave; đầu tư c&oacute; l&atilde;i sẽ c&oacute; lợi hơn v&agrave; ngược lại...

Kh&aacute;c nhau giữa thuế hiện h&agrave;nh v&agrave; đề xuất mới

Theo luật thuế thu nhập c&aacute; nh&acirc;n hiện h&agrave;nh, thu nhập từ chuyển nhượng chứng kho&aacute;n chịu thuế suất 0,1% tr&ecirc;n tổng gi&aacute; trị giao dịch b&aacute;n, kh&ocirc;ng ph&acirc;n biệt l&atilde;i hay lỗ.

Chẳng hạn, nh&agrave; đầu tư b&aacute;n cổ phiếu ABC l&atilde;i 10%, tổng gi&aacute; trị b&aacute;n ra 2 tỉ đồng, th&igrave; thuế thu nhập c&aacute; nh&acirc;n phải nộp khoảng 2 triệu đồng. Ngược lại, nếu nh&agrave; đầu tư chuyển nhượng cổ phiếu n&agrave;y nhưng lỗ 10%, tức tổng gi&aacute; trị b&aacute;n ra chỉ c&ograve;n 1,8 tỉ đồng, th&igrave; thuế thu nhập c&aacute; nh&acirc;n phải nộp l&agrave; 1,8 triệu đồng.

Trong khi đ&oacute;, theo dự thảo Luật Thuế thu nhập c&aacute; nh&acirc;n (thay thế) đang được lấy &yacute; kiến, Bộ T&agrave;i ch&iacute;nh đề xuất c&aacute; nh&acirc;n cư tr&uacute; chuyển nhượng chứng kho&aacute;n sẽ chịu thuế suất 20% tr&ecirc;n thu nhập t&iacute;nh thuế.

Khoản thu nhập t&iacute;nh thuế n&agrave;y được x&aacute;c định bằng gi&aacute; b&aacute;n trừ gi&aacute; mua v&agrave; c&aacute;c chi ph&iacute; hợp l&yacute; li&ecirc;n quan trong kỳ t&iacute;nh thuế theo năm. Trường hợp kh&ocirc;ng x&aacute;c định được gi&aacute; mua v&agrave; chi ph&iacute; li&ecirc;n quan, số thuế sẽ bằng 0,1% nh&acirc;n với gi&aacute; b&aacute;n chứng kho&aacute;n, t&iacute;nh theo từng lần giao dịch.

Như vậy, c&oacute; thể hiểu sẽ chỉ thu thuế thu nhập c&aacute; nh&acirc;n khi c&oacute; l&atilde;i, đ&uacute;ng với logic thuế thu nhập c&aacute; nh&acirc;n l&agrave; thuế tr&ecirc;n &quot;thu nhập&quot;; nếu lỗ th&igrave; kh&ocirc;ng ph&aacute;t sinh nghĩa vụ thuế.

Thuế suất 20% sẽ được &quot;đ&aacute;nh&quot; tr&ecirc;n phần l&atilde;i r&ograve;ng. V&iacute; dụ, nh&agrave; đầu tư b&aacute;n cổ phiếu XYZ l&atilde;i 10%, vốn 10 tỉ đồng, l&atilde;i 1 tỉ đồng, th&igrave; mức thuế phải nộp khoảng 200 triệu đồng. Ngược lại, nếu b&aacute;n cổ phiếu XYZ lỗ 10%, sẽ kh&ocirc;ng phải nộp thuế.

Một chuy&ecirc;n gia t&agrave;i ch&iacute;nh - chứng kho&aacute;n cho biết, d&ugrave; phương &aacute;n 2 &quot;c&oacute; vẻ hợp l&yacute;&quot; hơn về nguy&ecirc;n tắc (chỉ đ&aacute;nh thuế khi c&oacute; thu nhập), nhưng qua v&iacute; dụ n&ecirc;u tr&ecirc;n c&oacute; thể thấy, số thuế phải nộp với thuế suất 20% tr&ecirc;n l&atilde;i r&ograve;ng cao hơn nhiều so với mức 0,1% hiện h&agrave;nh.&nbsp;

Chưa kể, c&aacute;ch t&iacute;nh thuế dựa tr&ecirc;n l&atilde;i sẽ phức tạp hơn, đ&ograve;i hỏi quyết to&aacute;n chi tiết gi&aacute; vốn v&agrave; chi ph&iacute;, thay v&igrave; khấu trừ trực tiếp như hiện nay.

C&aacute;c nước kh&aacute;c thu thuế thế n&agrave;o?

Để tăng t&iacute;nh thuyết phục với đề xuất phương &aacute;n thu thuế mới, Bộ T&agrave;i ch&iacute;nh dẫn chứng ở Nhật Bản. Ở nước n&agrave;y, thu nhập thu được từ việc b&aacute;n một số chứng kho&aacute;n cụ thể (bao gồm cổ phiếu, vốn chủ sở hữu trong c&ocirc;ng ty, tr&aacute;i phiếu chứng quyền&hellip;) được đ&aacute;nh thuế t&aacute;ch biệt với c&aacute;c nguồn thu nhập kh&aacute;c với tỉ lệ cố định l&agrave; 20,315%.

Tại Trung Quốc, &aacute;p dụng thuế suất 20% tr&ecirc;n thu nhập từ chuyển nhượng chứng kho&aacute;n kh&ocirc;ng ni&ecirc;m yết, x&aacute;c định bằng doanh thu trừ đi chi ph&iacute; li&ecirc;n quan.

<img src="https://static.fireant.vn/Upload/20250722/images/image(65).png" style="height:427px; width:650px">

Theo t&igrave;m hiểu của người viết, ở Mỹ, thuế chuyển nhượng chứng kho&aacute;n l&agrave; thuế thu nhập vốn, chỉ t&iacute;nh tr&ecirc;n phần l&atilde;i r&ograve;ng, nhưng mức thuế phụ thuộc v&agrave;o thời gian nắm giữ v&agrave; thu nhập của c&aacute; nh&acirc;n.

Đặc biệt, Mỹ cho ph&eacute;p b&ugrave; trừ lỗ (capital loss deduction). Nếu b&aacute;n cổ phiếu lỗ, c&oacute; thể d&ugrave;ng khoản lỗ đ&oacute; để giảm trừ l&atilde;i từ c&aacute;c giao dịch kh&aacute;c hoặc khấu trừ v&agrave;o thu nhập chịu thuế (tối đa 3.000 USD/năm; phần lỗ c&ograve;n lại chuyển sang năm tiếp theo).

Thuế suất m&agrave; Mỹ &aacute;p dụng cũng được t&iacute;nh theo thời gian, ngắn hạn (Short-term capital gains) v&agrave; d&agrave;i hạn (Long-term capital gains).

Trong đ&oacute;, ngắn hạn &aacute;p dụng cho chứng kho&aacute;n nắm giữ dưới 1 năm. Theo đ&oacute;, thuế suất = thuế suất thu nhập th&ocirc;ng thường (ordinary income tax rate), từ 10% đến 37% t&ugrave;y mức thu nhập của c&aacute; nh&acirc;n.

C&ograve;n d&agrave;i hạn &aacute;p dụng cho chứng kho&aacute;n nắm giữ từ 1 năm trở l&ecirc;n. Thuế suất ưu đ&atilde;i hơn: 0%, 15%, hoặc 20%, t&ugrave;y thu nhập của c&aacute; nh&acirc;n.

<a href="https://tuoitre.vn/lai-1-ti-dong-ban-chung-khoan-se-nop-thue-bao-nhieu-theo-de-xuat-moi-20250722101812181.htm">Link gốc</a>

Phương án 'chỉ thu khi có lãi' nghe có vẻ hợp lý, nhưng tổng thuế nộp có thể cao hơn đáng kể so với mức khoán 0,1% hiện nay, đặc biệt khi nhà đầu tư đạt lợi nhuận lớn.


Phương &aacute;n &#39;chỉ thu khi c&oacute; l&atilde;i&#39; nghe c&oacute; vẻ hợp l&yacute;, nhưng tổng thuế nộp c&oacute; thể cao hơn đ&aacute;ng kể so với mức kho&aacute;n 0,1% hiện nay, đặc biệt khi nh&agrave; đầu tư đạt lợi nhuận lớn.

Kh&ocirc;ng c&oacute; c&aacute;ch t&iacute;nh thuế thu nhập chuyển nhượng chứng kho&aacute;n n&agrave;o &ldquo;ưu việt&rdquo; cho tất cả. Với c&aacute;ch thu thuế hiện h&agrave;nh - thuế suất 0,1% nh&acirc;n với tổng gi&aacute; trị b&aacute;n chứng kho&aacute;n - những nh&agrave; đầu tư c&oacute; l&atilde;i sẽ c&oacute; lợi hơn v&agrave; ngược lại...

Kh&aacute;c nhau giữa thuế hiện h&agrave;nh v&agrave; đề xuất mới

Theo luật thuế thu nhập c&aacute; nh&acirc;n hiện h&agrave;nh, thu nhập từ chuyển nhượng chứng kho&aacute;n chịu thuế suất 0,1% tr&ecirc;n tổng gi&aacute; trị giao dịch b&aacute;n, kh&ocirc;ng ph&acirc;n biệt l&atilde;i hay lỗ.

Chẳng hạn, nh&agrave; đầu tư b&aacute;n cổ phiếu ABC l&atilde;i 10%, tổng gi&aacute; trị b&aacute;n ra 2 tỉ đồng, th&igrave; thuế thu nhập c&aacute; nh&acirc;n phải nộp khoảng 2 triệu đồng. Ngược lại, nếu nh&agrave; đầu tư chuyển nhượng cổ phiếu n&agrave;y nhưng lỗ 10%, tức tổng gi&aacute; trị b&aacute;n ra chỉ c&ograve;n 1,8 tỉ đồng, th&igrave; thuế thu nhập c&aacute; nh&acirc;n phải nộp l&agrave; 1,8 triệu đồng.

Trong khi đ&oacute;, theo dự thảo Luật Thuế thu nhập c&aacute; nh&acirc;n (thay thế) đang được lấy &yacute; kiến, Bộ T&agrave;i ch&iacute;nh đề xuất c&aacute; nh&acirc;n cư tr&uacute; chuyển nhượng chứng kho&aacute;n sẽ chịu thuế suất 20% tr&ecirc;n thu nhập t&iacute;nh thuế.

Khoản thu nhập t&iacute;nh thuế n&agrave;y được x&aacute;c định bằng gi&aacute; b&aacute;n trừ gi&aacute; mua v&agrave; c&aacute;c chi ph&iacute; hợp l&yacute; li&ecirc;n quan trong kỳ t&iacute;nh thuế theo năm. Trường hợp kh&ocirc;ng x&aacute;c định được gi&aacute; mua v&agrave; chi ph&iacute; li&ecirc;n quan, số thuế sẽ bằng 0,1% nh&acirc;n với gi&aacute; b&aacute;n chứng kho&aacute;n, t&iacute;nh theo từng lần giao dịch.

Như vậy, c&oacute; thể hiểu sẽ chỉ thu thuế thu nhập c&aacute; nh&acirc;n khi c&oacute; l&atilde;i, đ&uacute;ng với logic thuế thu nhập c&aacute; nh&acirc;n l&agrave; thuế tr&ecirc;n &quot;thu nhập&quot;; nếu lỗ th&igrave; kh&ocirc;ng ph&aacute;t sinh nghĩa vụ thuế.

Thuế suất 20% sẽ được &quot;đ&aacute;nh&quot; tr&ecirc;n phần l&atilde;i r&ograve;ng. V&iacute; dụ, nh&agrave; đầu tư b&aacute;n cổ phiếu XYZ l&atilde;i 10%, vốn 10 tỉ đồng, l&atilde;i 1 tỉ đồng, th&igrave; mức thuế phải nộp khoảng 200 triệu đồng. Ngược lại, nếu b&aacute;n cổ phiếu XYZ lỗ 10%, sẽ kh&ocirc;ng phải nộp thuế.

Một chuy&ecirc;n gia t&agrave;i ch&iacute;nh - chứng kho&aacute;n cho biết, d&ugrave; phương &aacute;n 2 &quot;c&oacute; vẻ hợp l&yacute;&quot; hơn về nguy&ecirc;n tắc (chỉ đ&aacute;nh thuế khi c&oacute; thu nhập), nhưng qua v&iacute; dụ n&ecirc;u tr&ecirc;n c&oacute; thể thấy, số thuế phải nộp với thuế suất 20% tr&ecirc;n l&atilde;i r&ograve;ng cao hơn nhiều so với mức 0,1% hiện h&agrave;nh.&nbsp;

Chưa kể, c&aacute;ch t&iacute;nh thuế dựa tr&ecirc;n l&atilde;i sẽ phức tạp hơn, đ&ograve;i hỏi quyết to&aacute;n chi tiết gi&aacute; vốn v&agrave; chi ph&iacute;, thay v&igrave; khấu trừ trực tiếp như hiện nay.

C&aacute;c nước kh&aacute;c thu thuế thế n&agrave;o?

Để tăng t&iacute;nh thuyết phục với đề xuất phương &aacute;n thu thuế mới, Bộ T&agrave;i ch&iacute;nh dẫn chứng ở Nhật Bản. Ở nước n&agrave;y, thu nhập thu được từ việc b&aacute;n một số chứng kho&aacute;n cụ thể (bao gồm cổ phiếu, vốn chủ sở hữu trong c&ocirc;ng ty, tr&aacute;i phiếu chứng quyền&hellip;) được đ&aacute;nh thuế t&aacute;ch biệt với c&aacute;c nguồn thu nhập kh&aacute;c với tỉ lệ cố định l&agrave; 20,315%.

Tại Trung Quốc, &aacute;p dụng thuế suất 20% tr&ecirc;n thu nhập từ chuyển nhượng chứng kho&aacute;n kh&ocirc;ng ni&ecirc;m yết, x&aacute;c định bằng doanh thu trừ đi chi ph&iacute; li&ecirc;n quan.

<img src="https://static.fireant.vn/Upload/20250722/images/image(65).png" style="height:427px; width:650px" />

Theo t&igrave;m hiểu của người viết, ở Mỹ, thuế chuyển nhượng chứng kho&aacute;n l&agrave; thuế thu nhập vốn, chỉ t&iacute;nh tr&ecirc;n phần l&atilde;i r&ograve;ng, nhưng mức thuế phụ thuộc v&agrave;o thời gian nắm giữ v&agrave; thu nhập của c&aacute; nh&acirc;n.

Đặc biệt, Mỹ cho ph&eacute;p b&ugrave; trừ lỗ (capital loss deduction). Nếu b&aacute;n cổ phiếu lỗ, c&oacute; thể d&ugrave;ng khoản lỗ đ&oacute; để giảm trừ l&atilde;i từ c&aacute;c giao dịch kh&aacute;c hoặc khấu trừ v&agrave;o thu nhập chịu thuế (tối đa 3.000 USD/năm; phần lỗ c&ograve;n lại chuyển sang năm tiếp theo).

Thuế suất m&agrave; Mỹ &aacute;p dụng cũng được t&iacute;nh theo thời gian, ngắn hạn (Short-term capital gains) v&agrave; d&agrave;i hạn (Long-term capital gains).

Trong đ&oacute;, ngắn hạn &aacute;p dụng cho chứng kho&aacute;n nắm giữ dưới 1 năm. Theo đ&oacute;, thuế suất = thuế suất thu nhập th&ocirc;ng thường (ordinary income tax rate), từ 10% đến 37% t&ugrave;y mức thu nhập của c&aacute; nh&acirc;n.

C&ograve;n d&agrave;i hạn &aacute;p dụng cho chứng kho&aacute;n nắm giữ từ 1 năm trở l&ecirc;n. Thuế suất ưu đ&atilde;i hơn: 0%, 15%, hoặc 20%, t&ugrave;y thu nhập của c&aacute; nh&acirc;n.

<a href="https://tuoitre.vn/lai-1-ti-dong-ban-chung-khoan-se-nop-thue-bao-nhieu-theo-de-xuat-moi-20250722101812181.htm">Link gốc</a>