B&agrave;i học lịch sử từ Đại Suy tho&aacute;i nhắc nhở rằng sức mạnh của đồng đ&ocirc; la Mỹ kh&ocirc;ng bất biến. Năm 2025, vị thế n&agrave;y c&oacute; thể bị th&aacute;ch thức nghi&ecirc;m trọng: Chiến tranh, ch&iacute;nh s&aacute;ch thuế quan v&agrave; &aacute;p lực nợ c&ocirc;ng đang b&agrave;o m&ograve;n niềm tin to&agrave;n cầu v&agrave;o đồng đ&ocirc; la Mỹ. Liệu Mỹ c&oacute; giữ được &ldquo;vũ kh&iacute; t&agrave;i ch&iacute;nh&rdquo; quyền lực n&agrave;y?

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250914/images/vna_potal_du_bao_trai_chieu_ve_gia_usd_va_dau_mo_the_gioi_7702550.jpg" style="height:400px; width:600px">

&nbsp;Đồng đ&ocirc; la Mỹ tại quầy giao dịch ngoại hối ở Rawalpindi, Pakistan. Ảnh: THX/TTXVN

B&igrave;nh luận với tờ Wall Street Journal mới đ&acirc;y, Barry Eichengreen, Chủ tịch chương tr&igrave;nh George C. Pardee v&agrave; Helen N. Pardee, đồng thời l&agrave; Gi&aacute;o sư danh dự về kinh tế v&agrave; khoa học ch&iacute;nh trị tại Đại học California, nhận định rằng vị thế của đồng đ&ocirc; la Mỹ như đồng tiền dự trữ to&agrave;n cầu đ&atilde; trở th&agrave;nh một biểu tượng cho sức mạnh kinh tế của Washington trong nhiều thập kỷ. Tuy nhi&ecirc;n, những diễn biến gần đ&acirc;y trong nền ch&iacute;nh trị v&agrave; kinh tế to&agrave;n cầu đ&atilde; dấy l&ecirc;n c&acirc;u hỏi liệu vị thế thống trị n&agrave;y c&oacute; đang bị lung lay hay kh&ocirc;ng. Một số nh&agrave; ph&acirc;n t&iacute;ch tin rằng c&aacute;c ch&iacute;nh s&aacute;ch thuế quan, sự gia tăng của nợ c&ocirc;ng, v&agrave; việc sử dụng c&aacute;c biện ph&aacute;p trừng phạt t&agrave;i ch&iacute;nh như một c&ocirc;ng cụ ch&iacute;nh s&aacute;ch đối ngoại c&oacute; thể đe dọa vai tr&ograve; của đồng đ&ocirc; la Mỹ (USD).

Điển h&igrave;nh l&agrave; trường hợp của Nga, sau khi bị hạn chế tiếp cận với đồng USD v&agrave;o năm 2022, nước n&agrave;y đ&atilde; chuyển sang sử dụng đồng Nh&acirc;n d&acirc;n tệ của Trung Quốc trong c&aacute;c giao dịch quốc tế. C&aacute;c quốc gia kh&aacute;c cũng đang t&igrave;m kiếm những giải ph&aacute;p thay thế, trong bối cảnh lo ngại về sự can thiệp qu&aacute; mức của Mỹ v&agrave;o nền kinh tế to&agrave;n cầu v&agrave; &aacute;p lực nợ c&ocirc;ng c&oacute; thể buộc Cục Dự trữ Li&ecirc;n bang (Fed) phải duy tr&igrave; l&atilde;i suất thấp, g&acirc;y ra lạm ph&aacute;t v&agrave; l&agrave;m mất gi&aacute; đồng USD.

B&agrave;i học lịch sử: Khi đồng đ&ocirc; la Mỹ từng mất đi vị thế

Nhiều người tin rằng vai tr&ograve; quốc tế của USD l&agrave; bất khả x&acirc;m phạm do quy m&ocirc; của nền kinh tế Mỹ v&agrave; sự phổ biến của đồng tiền n&agrave;y. Tuy nhi&ecirc;n, lịch sử lại cho thấy một c&acirc;u chuyện ho&agrave;n to&agrave;n kh&aacute;c. Trước Thế chiến thứ nhất, đồng bảng Anh mới l&agrave; đồng tiền thống trị thế giới, trong khi đồng đ&ocirc; la Mỹ kh&ocirc;ng được sử dụng rộng r&atilde;i tr&ecirc;n phạm vi quốc tế. Nước Mỹ khi đ&oacute; thậm ch&iacute; c&ograve;n kh&ocirc;ng c&oacute; ng&acirc;n h&agrave;ng trung ương để hỗ trợ thị trường t&agrave;i ch&iacute;nh của m&igrave;nh.

Bước ngoặt lịch sử diễn ra v&agrave;o năm 1913 với sự ra đời của Đạo luật Dự trữ Li&ecirc;n bang, th&agrave;nh lập ng&acirc;n h&agrave;ng trung ương v&agrave; cho ph&eacute;p c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng thương mại Mỹ mở chi nh&aacute;nh ở nước ngo&agrave;i. Tuy nhi&ecirc;n, ch&iacute;nh nỗ lực bền bỉ của một c&aacute; nh&acirc;n đ&atilde; gi&uacute;p đồng đ&ocirc; la Mỹ &quot;cất c&aacute;nh&quot;. Đ&oacute; l&agrave; người Mỹ gốc Đức Paul Warburg, nh&agrave; kinh doanh ng&acirc;n h&agrave;ng t&agrave;i năng, người đ&atilde; nh&igrave;n thấy sự phụ thuộc v&agrave;o đồng bảng Anh l&agrave; một bất lợi cạnh tranh. &Ocirc;ng đ&atilde; vận động để ng&acirc;n h&agrave;ng trung ương tạo ra một thị trường t&iacute;n dụng thương mại bằng USD. Tầm nh&igrave;n của &ocirc;ng Warburg đ&atilde; được hiện thực h&oacute;a khi &ocirc;ng tham gia v&agrave;o cuộc họp b&iacute; mật tr&ecirc;n đảo Jekyll năm 1910, nơi c&aacute;c chủ ng&acirc;n h&agrave;ng lớn thống nhất những nội dung cốt l&otilde;i của Đạo luật Dự trữ Li&ecirc;n bang.

Sau khi được Tổng thống Mỹ Woodrow Wilson bổ nhiệm v&agrave;o Hội đồng Dự trữ Li&ecirc;n bang, &ocirc;ng Warburg đ&atilde; kh&ocirc;ng ngừng th&uacute;c đẩy Fed hỗ trợ thị trường t&iacute;n dụng đ&ocirc; la Mỹ non trẻ. &Ocirc;ng cũng th&agrave;nh lập Hội đồng Nhận thanh to&aacute;n Mỹ (American Acceptance Council) v&agrave;o năm 1919 v&agrave; Ng&acirc;n h&agrave;ng Nhận thanh to&aacute;n Quốc tế v&agrave;o năm 1921 để th&uacute;c đẩy việc sử dụng đồng đ&ocirc; la Mỹ trong thương mại nước ngo&agrave;i. Nhờ những nỗ lực n&agrave;y, c&ugrave;ng với điều kiện thuận lợi khi Mỹ đ&atilde; trở th&agrave;nh nền kinh tế v&agrave; quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới, đồng đ&ocirc; la Mỹ đ&atilde; thay thế đồng bảng Anh trở th&agrave;nh đồng tiền quốc tế h&agrave;ng đầu v&agrave;o cuối những năm 1920.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250914/images/vna_potal_nhat_ban_boj_co_kha_nang_tang_lai_suat_de_kiem_che_lam_phat_7709654.jpg" style="height:400px; width:600px">

Những biến động to&agrave;n cầu v&agrave; sức &eacute;p ch&iacute;nh trị - kinh tế khiến giới ph&acirc;n t&iacute;ch đặt c&acirc;u hỏi: đồng đ&ocirc; la Mỹ c&oacute; c&ograve;n giữ vị thế thống trị tiền tệ quốc tế như trước (trong ảnh: Đồng yen của Nhật Bản v&agrave; đồng đ&ocirc; la Mỹ). Ảnh: THX/TTXVN

Đại Suy tho&aacute;i v&agrave; sự sụp đổ của đồng đ&ocirc; la Mỹ

Thế nhưng, những g&igrave; đạt được cũng c&oacute; thể mất đi. Khi cuộc Đại Suy tho&aacute;i bắt đầu v&agrave;o năm 1929, sự sụt giảm mạnh trong hoạt động thương mại đ&atilde; gi&aacute;ng một đ&ograve;n nặng nề v&agrave;o đồng đ&ocirc; la Mỹ. Hơn nữa, những khủng hoảng t&agrave;i ch&iacute;nh li&ecirc;n tiếp đ&atilde; l&agrave;m gi&aacute;n đoạn d&ograve;ng chảy t&agrave;i ch&iacute;nh, khiến c&aacute;c nh&agrave; nhập khẩu v&agrave; xuất khẩu mất niềm tin v&agrave;o hệ thống ng&acirc;n h&agrave;ng Mỹ. C&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng Mỹ, vốn đang gặp kh&oacute; khăn, đ&atilde; ngừng cho vay, đặc biệt l&agrave; đối với c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng nước ngo&agrave;i. Điều n&agrave;y khiến thị trường chấp nhận USD sụp đổ.

Nghi&ecirc;m trọng hơn, Fed đ&atilde; từ chối can thiệp v&agrave; duy tr&igrave; thị trường, khiến vấn đề c&agrave;ng trầm trọng. Gi&aacute; trị USD đ&atilde; giảm mạnh, đến năm 1934, chỉ c&ograve;n chưa đầy một nửa so với đồng bảng Anh.

Sự sụt giảm nghi&ecirc;m trọng n&agrave;y c&oacute; thể được giải th&iacute;ch bằng hai yếu tố ch&iacute;nh: vấn đề nh&acirc;n sự v&agrave; ch&iacute;nh trị. Sau khi Benjamin Strong, Thống đốc c&oacute; ảnh hưởng của Ng&acirc;n h&agrave;ng Dự trữ Li&ecirc;n bang New York v&agrave; l&agrave; một người ủng hộ mạnh mẽ vai tr&ograve; to&agrave;n cầu của đồng đ&ocirc; la Mỹ, qua đời v&agrave;o năm 1928, người kế nhiệm &ocirc;ng, George Harrison, lại &iacute;t quan t&acirc;m đến nhu cầu hỗ trợ thị trường bằng t&iacute;n dụng thương mại USD.

Về mặt ch&iacute;nh trị, Carter Glass, một Thượng nghị sĩ c&oacute; ảnh hưởng, đ&atilde; đổ lỗi cho c&aacute;c quy định lỏng lẻo của Fed v&agrave; sự ủng hộ qu&aacute; mức của &ocirc;ng Strong đối với thị trường chấp nhận USD l&agrave; nguy&ecirc;n nh&acirc;n dẫn đến cuộc khủng hoảng. Dưới &aacute;p lực ch&iacute;nh trị, c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng dự trữ đ&atilde; cắt giảm hoạt động, khiến c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng thương mại ngần ngại mua tr&aacute;i phiếu. Kết quả l&agrave;, trong khi nước Mỹ dần phục hồi sau cuộc Đại Suy tho&aacute;i, thị trường quốc tế vốn rất quan trọng của họ lại kh&ocirc;ng thể.

B&agrave;i học cho hiện tại

Phải đến sau Thế chiến thứ hai, đồng đ&ocirc; la Mỹ mới một lần nữa trở th&agrave;nh đồng tiền chủ chốt to&agrave;n cầu, chủ yếu nhờ v&agrave;o thực tế l&agrave; nền kinh tế Mỹ l&agrave; nền kinh tế duy nhất c&ograve;n trụ vững. Sau kinh nghiệm cay đắng của cuộc Đại Suy tho&aacute;i, Fed đ&atilde; thừa nhận tr&aacute;ch nhiệm của m&igrave;nh trong vai tr&ograve; l&agrave; người cho vay v&agrave; cung cấp thanh khoản cuối c&ugrave;ng. Điều n&agrave;y đ&atilde; củng cố vị thế của đồng đ&ocirc; la Mỹ v&agrave; dẫn đến một thời kỳ ổn định t&agrave;i ch&iacute;nh đ&aacute;ng kể.

Chuy&ecirc;n gia Eichengreen kết luận, b&agrave;i học cho năm 2025 l&agrave; rất r&otilde; r&agrave;ng: vị thế thống trị quốc tế của đồng đ&ocirc; la Mỹ kh&ocirc;ng phải l&agrave; điều hiển nhi&ecirc;n hay vĩnh cửu. Để duy tr&igrave; vai tr&ograve; n&agrave;y, n&oacute; phải được t&iacute;ch cực th&uacute;c đẩy v&agrave; bảo tồn. Điều n&agrave;y đ&ograve;i hỏi sự hỗ trợ từ c&aacute;c quan chức c&oacute; năng lực, những người hiểu r&otilde; tầm quan trọng của việc duy tr&igrave; sự ổn định t&agrave;i ch&iacute;nh. Sự can thiệp ch&iacute;nh trị c&oacute; thể mang lại những rủi ro lớn. T&oacute;m lại, vị thế của đồng đ&ocirc; la Mỹ kh&ocirc;ng chỉ phụ thuộc v&agrave;o sức mạnh kinh tế, m&agrave; c&ograve;n v&agrave;o sự kh&ocirc;n ngoan v&agrave; tầm nh&igrave;n của c&aacute;c nh&agrave; l&atilde;nh đạo ch&iacute;nh trị v&agrave; t&agrave;i ch&iacute;nh.

Vũ Thanh/B&aacute;o Tin tức v&agrave; D&acirc;n tộc

<a href="https://baotintuc.vn/phan-tichnhan-dinh/lieu-dong-do-la-my-co-mat-di-vi-the-thong-tri-20250914103126337.htm">Link gốc</a>

Bài học lịch sử từ Đại Suy thoái nhắc nhở rằng sức mạnh của đồng đô la Mỹ không bất biến. Năm 2025, vị thế này có thể bị thách thức nghiêm trọng: Chiến tranh, chính sách thuế quan và áp lực nợ công đang bào mòn niềm tin toàn cầu vào đồng đô la Mỹ. Liệu Mỹ có giữ được “vũ khí tài chính” quyền lực này?


B&agrave;i học lịch sử từ Đại Suy tho&aacute;i nhắc nhở rằng sức mạnh của đồng đ&ocirc; la Mỹ kh&ocirc;ng bất biến. Năm 2025, vị thế n&agrave;y c&oacute; thể bị th&aacute;ch thức nghi&ecirc;m trọng: Chiến tranh, ch&iacute;nh s&aacute;ch thuế quan v&agrave; &aacute;p lực nợ c&ocirc;ng đang b&agrave;o m&ograve;n niềm tin to&agrave;n cầu v&agrave;o đồng đ&ocirc; la Mỹ. Liệu Mỹ c&oacute; giữ được &ldquo;vũ kh&iacute; t&agrave;i ch&iacute;nh&rdquo; quyền lực n&agrave;y?

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250914/images/vna_potal_du_bao_trai_chieu_ve_gia_usd_va_dau_mo_the_gioi_7702550.jpg" style="height:400px; width:600px" />

&nbsp;Đồng đ&ocirc; la Mỹ tại quầy giao dịch ngoại hối ở Rawalpindi, Pakistan. Ảnh: THX/TTXVN

B&igrave;nh luận với tờ Wall Street Journal mới đ&acirc;y, Barry Eichengreen, Chủ tịch chương tr&igrave;nh George C. Pardee v&agrave; Helen N. Pardee, đồng thời l&agrave; Gi&aacute;o sư danh dự về kinh tế v&agrave; khoa học ch&iacute;nh trị tại Đại học California, nhận định rằng vị thế của đồng đ&ocirc; la Mỹ như đồng tiền dự trữ to&agrave;n cầu đ&atilde; trở th&agrave;nh một biểu tượng cho sức mạnh kinh tế của Washington trong nhiều thập kỷ. Tuy nhi&ecirc;n, những diễn biến gần đ&acirc;y trong nền ch&iacute;nh trị v&agrave; kinh tế to&agrave;n cầu đ&atilde; dấy l&ecirc;n c&acirc;u hỏi liệu vị thế thống trị n&agrave;y c&oacute; đang bị lung lay hay kh&ocirc;ng. Một số nh&agrave; ph&acirc;n t&iacute;ch tin rằng c&aacute;c ch&iacute;nh s&aacute;ch thuế quan, sự gia tăng của nợ c&ocirc;ng, v&agrave; việc sử dụng c&aacute;c biện ph&aacute;p trừng phạt t&agrave;i ch&iacute;nh như một c&ocirc;ng cụ ch&iacute;nh s&aacute;ch đối ngoại c&oacute; thể đe dọa vai tr&ograve; của đồng đ&ocirc; la Mỹ (USD).

Điển h&igrave;nh l&agrave; trường hợp của Nga, sau khi bị hạn chế tiếp cận với đồng USD v&agrave;o năm 2022, nước n&agrave;y đ&atilde; chuyển sang sử dụng đồng Nh&acirc;n d&acirc;n tệ của Trung Quốc trong c&aacute;c giao dịch quốc tế. C&aacute;c quốc gia kh&aacute;c cũng đang t&igrave;m kiếm những giải ph&aacute;p thay thế, trong bối cảnh lo ngại về sự can thiệp qu&aacute; mức của Mỹ v&agrave;o nền kinh tế to&agrave;n cầu v&agrave; &aacute;p lực nợ c&ocirc;ng c&oacute; thể buộc Cục Dự trữ Li&ecirc;n bang (Fed) phải duy tr&igrave; l&atilde;i suất thấp, g&acirc;y ra lạm ph&aacute;t v&agrave; l&agrave;m mất gi&aacute; đồng USD.

B&agrave;i học lịch sử: Khi đồng đ&ocirc; la Mỹ từng mất đi vị thế

Nhiều người tin rằng vai tr&ograve; quốc tế của USD l&agrave; bất khả x&acirc;m phạm do quy m&ocirc; của nền kinh tế Mỹ v&agrave; sự phổ biến của đồng tiền n&agrave;y. Tuy nhi&ecirc;n, lịch sử lại cho thấy một c&acirc;u chuyện ho&agrave;n to&agrave;n kh&aacute;c. Trước Thế chiến thứ nhất, đồng bảng Anh mới l&agrave; đồng tiền thống trị thế giới, trong khi đồng đ&ocirc; la Mỹ kh&ocirc;ng được sử dụng rộng r&atilde;i tr&ecirc;n phạm vi quốc tế. Nước Mỹ khi đ&oacute; thậm ch&iacute; c&ograve;n kh&ocirc;ng c&oacute; ng&acirc;n h&agrave;ng trung ương để hỗ trợ thị trường t&agrave;i ch&iacute;nh của m&igrave;nh.

Bước ngoặt lịch sử diễn ra v&agrave;o năm 1913 với sự ra đời của Đạo luật Dự trữ Li&ecirc;n bang, th&agrave;nh lập ng&acirc;n h&agrave;ng trung ương v&agrave; cho ph&eacute;p c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng thương mại Mỹ mở chi nh&aacute;nh ở nước ngo&agrave;i. Tuy nhi&ecirc;n, ch&iacute;nh nỗ lực bền bỉ của một c&aacute; nh&acirc;n đ&atilde; gi&uacute;p đồng đ&ocirc; la Mỹ &quot;cất c&aacute;nh&quot;. Đ&oacute; l&agrave; người Mỹ gốc Đức Paul Warburg, nh&agrave; kinh doanh ng&acirc;n h&agrave;ng t&agrave;i năng, người đ&atilde; nh&igrave;n thấy sự phụ thuộc v&agrave;o đồng bảng Anh l&agrave; một bất lợi cạnh tranh. &Ocirc;ng đ&atilde; vận động để ng&acirc;n h&agrave;ng trung ương tạo ra một thị trường t&iacute;n dụng thương mại bằng USD. Tầm nh&igrave;n của &ocirc;ng Warburg đ&atilde; được hiện thực h&oacute;a khi &ocirc;ng tham gia v&agrave;o cuộc họp b&iacute; mật tr&ecirc;n đảo Jekyll năm 1910, nơi c&aacute;c chủ ng&acirc;n h&agrave;ng lớn thống nhất những nội dung cốt l&otilde;i của Đạo luật Dự trữ Li&ecirc;n bang.

Sau khi được Tổng thống Mỹ Woodrow Wilson bổ nhiệm v&agrave;o Hội đồng Dự trữ Li&ecirc;n bang, &ocirc;ng Warburg đ&atilde; kh&ocirc;ng ngừng th&uacute;c đẩy Fed hỗ trợ thị trường t&iacute;n dụng đ&ocirc; la Mỹ non trẻ. &Ocirc;ng cũng th&agrave;nh lập Hội đồng Nhận thanh to&aacute;n Mỹ (American Acceptance Council) v&agrave;o năm 1919 v&agrave; Ng&acirc;n h&agrave;ng Nhận thanh to&aacute;n Quốc tế v&agrave;o năm 1921 để th&uacute;c đẩy việc sử dụng đồng đ&ocirc; la Mỹ trong thương mại nước ngo&agrave;i. Nhờ những nỗ lực n&agrave;y, c&ugrave;ng với điều kiện thuận lợi khi Mỹ đ&atilde; trở th&agrave;nh nền kinh tế v&agrave; quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới, đồng đ&ocirc; la Mỹ đ&atilde; thay thế đồng bảng Anh trở th&agrave;nh đồng tiền quốc tế h&agrave;ng đầu v&agrave;o cuối những năm 1920.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250914/images/vna_potal_nhat_ban_boj_co_kha_nang_tang_lai_suat_de_kiem_che_lam_phat_7709654.jpg" style="height:400px; width:600px" />

Những biến động to&agrave;n cầu v&agrave; sức &eacute;p ch&iacute;nh trị - kinh tế khiến giới ph&acirc;n t&iacute;ch đặt c&acirc;u hỏi: đồng đ&ocirc; la Mỹ c&oacute; c&ograve;n giữ vị thế thống trị tiền tệ quốc tế như trước (trong ảnh: Đồng yen của Nhật Bản v&agrave; đồng đ&ocirc; la Mỹ). Ảnh: THX/TTXVN

Đại Suy tho&aacute;i v&agrave; sự sụp đổ của đồng đ&ocirc; la Mỹ

Thế nhưng, những g&igrave; đạt được cũng c&oacute; thể mất đi. Khi cuộc Đại Suy tho&aacute;i bắt đầu v&agrave;o năm 1929, sự sụt giảm mạnh trong hoạt động thương mại đ&atilde; gi&aacute;ng một đ&ograve;n nặng nề v&agrave;o đồng đ&ocirc; la Mỹ. Hơn nữa, những khủng hoảng t&agrave;i ch&iacute;nh li&ecirc;n tiếp đ&atilde; l&agrave;m gi&aacute;n đoạn d&ograve;ng chảy t&agrave;i ch&iacute;nh, khiến c&aacute;c nh&agrave; nhập khẩu v&agrave; xuất khẩu mất niềm tin v&agrave;o hệ thống ng&acirc;n h&agrave;ng Mỹ. C&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng Mỹ, vốn đang gặp kh&oacute; khăn, đ&atilde; ngừng cho vay, đặc biệt l&agrave; đối với c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng nước ngo&agrave;i. Điều n&agrave;y khiến thị trường chấp nhận USD sụp đổ.

Nghi&ecirc;m trọng hơn, Fed đ&atilde; từ chối can thiệp v&agrave; duy tr&igrave; thị trường, khiến vấn đề c&agrave;ng trầm trọng. Gi&aacute; trị USD đ&atilde; giảm mạnh, đến năm 1934, chỉ c&ograve;n chưa đầy một nửa so với đồng bảng Anh.

Sự sụt giảm nghi&ecirc;m trọng n&agrave;y c&oacute; thể được giải th&iacute;ch bằng hai yếu tố ch&iacute;nh: vấn đề nh&acirc;n sự v&agrave; ch&iacute;nh trị. Sau khi Benjamin Strong, Thống đốc c&oacute; ảnh hưởng của Ng&acirc;n h&agrave;ng Dự trữ Li&ecirc;n bang New York v&agrave; l&agrave; một người ủng hộ mạnh mẽ vai tr&ograve; to&agrave;n cầu của đồng đ&ocirc; la Mỹ, qua đời v&agrave;o năm 1928, người kế nhiệm &ocirc;ng, George Harrison, lại &iacute;t quan t&acirc;m đến nhu cầu hỗ trợ thị trường bằng t&iacute;n dụng thương mại USD.

Về mặt ch&iacute;nh trị, Carter Glass, một Thượng nghị sĩ c&oacute; ảnh hưởng, đ&atilde; đổ lỗi cho c&aacute;c quy định lỏng lẻo của Fed v&agrave; sự ủng hộ qu&aacute; mức của &ocirc;ng Strong đối với thị trường chấp nhận USD l&agrave; nguy&ecirc;n nh&acirc;n dẫn đến cuộc khủng hoảng. Dưới &aacute;p lực ch&iacute;nh trị, c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng dự trữ đ&atilde; cắt giảm hoạt động, khiến c&aacute;c ng&acirc;n h&agrave;ng thương mại ngần ngại mua tr&aacute;i phiếu. Kết quả l&agrave;, trong khi nước Mỹ dần phục hồi sau cuộc Đại Suy tho&aacute;i, thị trường quốc tế vốn rất quan trọng của họ lại kh&ocirc;ng thể.

B&agrave;i học cho hiện tại

Phải đến sau Thế chiến thứ hai, đồng đ&ocirc; la Mỹ mới một lần nữa trở th&agrave;nh đồng tiền chủ chốt to&agrave;n cầu, chủ yếu nhờ v&agrave;o thực tế l&agrave; nền kinh tế Mỹ l&agrave; nền kinh tế duy nhất c&ograve;n trụ vững. Sau kinh nghiệm cay đắng của cuộc Đại Suy tho&aacute;i, Fed đ&atilde; thừa nhận tr&aacute;ch nhiệm của m&igrave;nh trong vai tr&ograve; l&agrave; người cho vay v&agrave; cung cấp thanh khoản cuối c&ugrave;ng. Điều n&agrave;y đ&atilde; củng cố vị thế của đồng đ&ocirc; la Mỹ v&agrave; dẫn đến một thời kỳ ổn định t&agrave;i ch&iacute;nh đ&aacute;ng kể.

Chuy&ecirc;n gia Eichengreen kết luận, b&agrave;i học cho năm 2025 l&agrave; rất r&otilde; r&agrave;ng: vị thế thống trị quốc tế của đồng đ&ocirc; la Mỹ kh&ocirc;ng phải l&agrave; điều hiển nhi&ecirc;n hay vĩnh cửu. Để duy tr&igrave; vai tr&ograve; n&agrave;y, n&oacute; phải được t&iacute;ch cực th&uacute;c đẩy v&agrave; bảo tồn. Điều n&agrave;y đ&ograve;i hỏi sự hỗ trợ từ c&aacute;c quan chức c&oacute; năng lực, những người hiểu r&otilde; tầm quan trọng của việc duy tr&igrave; sự ổn định t&agrave;i ch&iacute;nh. Sự can thiệp ch&iacute;nh trị c&oacute; thể mang lại những rủi ro lớn. T&oacute;m lại, vị thế của đồng đ&ocirc; la Mỹ kh&ocirc;ng chỉ phụ thuộc v&agrave;o sức mạnh kinh tế, m&agrave; c&ograve;n v&agrave;o sự kh&ocirc;n ngoan v&agrave; tầm nh&igrave;n của c&aacute;c nh&agrave; l&atilde;nh đạo ch&iacute;nh trị v&agrave; t&agrave;i ch&iacute;nh.

Vũ Thanh/B&aacute;o Tin tức v&agrave; D&acirc;n tộc

<a href="https://baotintuc.vn/phan-tichnhan-dinh/lieu-dong-do-la-my-co-mat-di-vi-the-thong-tri-20250914103126337.htm">Link gốc</a>

Tài chính

Vietnam+

Liệu đồng đô la Mỹ có mất đi vị thế thống trị?

VÕ THỊ VIỆT NỮ

C&#242;n nằm mơ th&#236; c&#242;n đ&#243;i d&#224;i d&#224;i. 

Còn nằm mơ thì còn đói dài dài. 

Hikari

Nh&#236;n l&#224; thấy rồi sẽ mất vị thế dần dần:
1.  Đồng tiền số l&#234;n ng&#244;i
2.  Mỹ ch&#237;nh trị h&#243;a v&#224; d&#249;ng đồng đ&#244; la l&#224; vũ kh&#237; tấn c&#244;ng nước kh&#225;c
3.  C&#225;c nước lớn tr&#234;n thế giới đang bắt đầu chấp nhận đồng tiền của nhau v&#237; dụ sử dụng động nh&#226;n d&#226;n tệ v&#224; trao đổi trực tiếp kh&#244;ng th&#244;ng qua đ&#244; la
4.  V&#224; c&#225;c nước n&#224;y bắt đầu b&#225;n ra đ&#244; la trữ v&#224;ng nhiều hơn v&#224; đ&#226;y cũng l&#224; nguy&#234;n nh&#226;n l&#224;m cho gi&#225; v&#224;ng tăng li&#234;n tục

Nhìn là thấy rồi sẽ mất vị thế dần dần:
1.  Đồng tiền số lên ngôi
2.  Mỹ chính trị hóa và dùng đồng đô la là vũ khí tấn công nước khác
3.  Các nước lớn trên thế giới đang bắt đầu chấp nhận đồng tiền của nhau ví dụ sử dụng động nhân dân tệ và trao đổi trực tiếp không thông qua đô la
4.  Và các nước này bắt đầu bán ra đô la trữ vàng nhiều hơn và đây cũng là nguyên nhân làm cho giá vàng tăng liên tục