Việc giải cứu bằng c&aacute;ch t&aacute;i cấu tr&uacute;c to&agrave;n diện mỗi c&ocirc;ng ty từ hoạt động kinh doanh cho đến c&aacute;c khoản nợ đ&ograve;i hỏi thời gian d&agrave;i hơi v&agrave; chiến lược kinh doanh đ&uacute;ng đắn.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20231012/images/anh-1-ong-tran-ba-duong-va-2-thuong-vu-giai-cuu.png" style="height:326px; width:544px">

Giải cứu bất th&agrave;nh

T&aacute;i cấu tr&uacute;c doanh nghiệp l&agrave; qu&aacute; tr&igrave;nh doanh nghiệp cải thiện c&aacute;c vấn đề nội tại dựa tr&ecirc;n nền tảng sẵn c&oacute;, trong bối cảnh m&ocirc;i trường kinh doanh thay đổi, hoạt động của doanh nghiệp bộc lộ sự yếu k&eacute;m, mất c&acirc;n đối. Thực tế, trong bối cảnh m&ocirc;i trường kinh doanh gặp nhiều kh&oacute; khăn, rủi ro th&igrave; việc t&aacute;i cấu tr&uacute;c l&agrave; giải ph&aacute;p sống c&ograve;n m&agrave; doanh nghiệp phải l&agrave;m.

Nhiều năm qua, tr&ecirc;n thương trường đ&atilde; chứng kiến nhiều doanh nghiệp kh&ocirc;ng chỉ dựa v&agrave;o ng&acirc;n h&agrave;ng v&agrave; c&aacute;c k&ecirc;nh huy động vốn truyền thống m&agrave; đ&atilde; t&igrave;m kiếm nguồn vốn kh&aacute;c trong x&atilde; hội. Trong đ&oacute; c&oacute; m&ocirc; h&igrave;nh chuyển nhượng thương hiệu hoặc c&aacute;c m&ocirc; h&igrave;nh hợp t&aacute;c đầu tư kinh doanh, trong đ&oacute; cho ph&eacute;p nh&agrave; đầu tư tham gia quản trị v&agrave; kiểm so&aacute;t đồng vốn của m&igrave;nh.

Cũng ch&iacute;nh bởi vậy, những thương vụ giải cứu c&aacute;c đại gia đ&igrave;nh đ&aacute;m đ&atilde; xuất hiện. Trong số đ&oacute; phải nhắc đến t&ecirc;n tuổi của &ocirc;ng chủ của Thaco Trần B&aacute; Dương. Vị tỷ ph&uacute; n&agrave;y đ&atilde; c&oacute; hai lần tham gia giải cứu c&aacute;c đại gia trong ng&agrave;nh n&ocirc;ng nghiệp g&acirc;y ch&uacute; &yacute; với kỳ vọng rằng sẽ th&agrave;nh c&ocirc;ng, song kết quả nhận lại l&agrave; những c&uacute; &ldquo;đứt g&aacute;nh&rdquo; giữa đường.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20231012/images/hung-vuong-thuy-san-1578793387-width698height455.jpg" style="height:355px; width:544px">

&Ocirc;ng Dương Ngọc Minh (tr&aacute;i) v&agrave; &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương (phải).

Lần thứ nhất l&agrave; v&agrave;o năm 2020 khi Thaco đầu tư v&agrave;o CTCP H&ugrave;ng Vương (UPCoM: <a class='symbol'>HVG</a>). Về H&ugrave;ng Vương, đ&acirc;y l&agrave; c&ocirc;ng ty của &ldquo;vua c&aacute; tra&rdquo; Dương Ngọc Minh - người vẫn được gọi l&agrave; đại gia ch&acirc;n đất - th&agrave;nh lập năm 2003 v&agrave; nhanh ch&oacute;ng vươn l&ecirc;n vị thế dẫn đầu ng&agrave;nh xuất khẩu c&aacute; tra nước nh&agrave;.

Tuy nhi&ecirc;n kể từ năm 2015, khi to&agrave;n ng&agrave;nh thủy sản gặp khủng hoảng, việc chạy đua huy động vốn đ&atilde; khiến H&ugrave;ng Vương lao đao k&eacute;o d&agrave;i đến thời điểm hiện tại. Bị từ chối gi&atilde;n nợ bởi ng&acirc;n h&agrave;ng, H&ugrave;ng Vương giai đoạn 2018-2019 li&ecirc;n tục b&aacute;n những c&ocirc;ng ty con, li&ecirc;n kết trong hệ sinh th&aacute;i kh&eacute;p k&iacute;n m&agrave; &ocirc;ng Dương Ngọc Minh từng tự h&agrave;o nhằm duy tr&igrave; hoạt động.

Khi đ&oacute;, cuộc giải cứu H&ugrave;ng Vương được &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương thực hiện th&ocirc;ng qua c&ocirc;ng ty con Thadi (nay t&ecirc;n l&agrave; Thagrico). Theo thoả thuận, Thagrico v&agrave; những cổ đ&ocirc;ng li&ecirc;n quan sở hữu 35% cổ phần v&agrave; tham gia quản trị, cử đại diện giữ chức Ph&oacute; Chủ tịch HĐQT, Gi&aacute;m đốc T&agrave;i ch&iacute;nh v&agrave; c&aacute;c chuy&ecirc;n gia phụ tr&aacute;ch kỹ thuật, b&aacute;n h&agrave;ng.

Hai b&ecirc;n lập li&ecirc;n doanh ph&aacute;t triển mảng sản xuất heo giống với quy m&ocirc; 45.000 con, trong đ&oacute; Thagrico nắm 65% tương ứng gi&aacute; trị đầu tư 2.000 tỷ đồng. Nhờ đ&oacute;, H&ugrave;ng Vương kỳ vọng sẽ tho&aacute;t t&igrave;nh trạng thua lỗ triền mi&ecirc;n.

Tuy nhi&ecirc;n, dưới sự điều h&agrave;nh của nh&acirc;n sự v&agrave; vốn t&agrave;i ch&iacute;nh từ ph&iacute;a Thaco, doanh nghiệp thủy sản n&agrave;y vẫn kinh doanh bết b&aacute;t. Thậm ch&iacute; cổ phiếu <a class='symbol'>HVG</a> c&ograve;n bị buộc hủy ni&ecirc;m yết tr&ecirc;n s&agrave;n HoSE v&agrave;o 5/8/2020.

Đến cuối năm 2020, Thaco quyết định tho&aacute;i hết vốn khỏi H&ugrave;ng Vương. Đầu th&aacute;ng 7/2021, đến lượt &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương cũng &ldquo;dứt &aacute;o&rdquo; khỏi H&ugrave;ng Vương bằng việc b&aacute;n hết cổ phiếu nắm giữ, kh&eacute;p lại gần 2 năm đầu tư chiến lược v&agrave;o doanh nghiệp n&agrave;y. Sau sự rời đi của Thaco, H&ugrave;ng Vương đ&atilde; kh&ocirc;ng c&oacute; th&ecirc;m bất kỳ động th&aacute;i n&agrave;o đ&aacute;ng ch&uacute; &yacute;.

Tiến tho&aacute;i lưỡng nan

Lần giải cứu thứ 2 của &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương ch&iacute;nh l&agrave; thực hiện với c&ocirc;ng ty của &ocirc;ng Đo&agrave;n Nguy&ecirc;n Đức (bầu Đức). Thương vụ đầu tư của &ocirc;ng Dương v&agrave;o CTCP N&ocirc;ng nghiệp Quốc tế Ho&agrave;ng Anh Gia Lai (HAGL Agrico, m&atilde;: <a class='symbol'>HNG</a>) bắt đầu từ một cuộc điện thoại v&agrave; bức thư của bầu Đức v&agrave;o đầu năm 2018.

Sau khi đọc bức thư của Chủ tịch Ho&agrave;ng Anh Gia Lai (HAGL) về những kh&oacute; khăn khi l&agrave;m n&ocirc;ng nghiệp v&agrave; khẩn thiết cần sự gi&uacute;p đỡ của Thaco, &ocirc;ng Dương đ&atilde; đồng &yacute; qua L&agrave;o v&agrave; Campuchia để t&igrave;m hiểu c&aacute;ch HAGL l&agrave;m n&ocirc;ng nghiệp. Hai b&ecirc;n sau đ&oacute; thống nhất hợp t&aacute;c.

Theo chiến lược nh&oacute;m cổ đ&ocirc;ng Thaco đề ra cho HAGL Agrico giai đoạn 2021-2023, c&ocirc;ng ty sẽ trồng c&aacute;c loại c&acirc;y ăn tr&aacute;i chiến lược (chuối, xo&agrave;i, dứa), nu&ocirc;i b&ograve; sinh sản, b&ograve; thịt theo m&ocirc; h&igrave;nh chăn thả v&agrave; b&ograve; vỗ b&eacute;o tập trung tr&ecirc;n nền tảng n&ocirc;ng nghiệp hữu cơ.

Để c&acirc;n đối t&agrave;i ch&iacute;nh, Thaco ứng h&agrave;ng ngh&igrave;n tỷ đồng nhằm tạo thanh khoản tạm thời cho HAGL Agrico, đồng thời những c&ocirc;ng ty con đầu ti&ecirc;n được chuyển nhượng cho CTCP N&ocirc;ng nghiệp Trường Hải (Thagrico).

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20231012/images/tran-ba-duong-bau-duc.jpg" style="height:326px; width:544px">

Bầu Đức v&agrave; &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương.

Tuy vậy, sau hơn hai năm, t&igrave;nh cảnh của HAGL Agrico vẫn chưa c&oacute; nhiều khởi sắc. Đến cuối năm 2020, c&ocirc;ng ty ghi nhận nợ phải trả xấp xỉ 16.000 tỷ v&agrave; lỗ luỹ kế 2.300 tỷ đồng. T&igrave;nh trạng mất c&acirc;n đối t&agrave;i ch&iacute;nh, cộng th&ecirc;m tiềm lực của HAGL kh&ocirc;ng vững v&agrave;ng khi đang trong qu&aacute; tr&igrave;nh t&aacute;i cơ cấu buộc bầu Đức phải ra một quyết định mới l&agrave; ph&aacute;t h&agrave;nh ri&ecirc;ng lẻ cổ phiếu v&agrave; b&aacute;n tiếp c&ocirc;ng ty con.

Tại phi&ecirc;n họp thường ni&ecirc;n năm 2021, ngo&agrave;i việc &ocirc;ng Dương tiếp quản vị tr&iacute; Chủ tịch HAGL Agrico từ bầu Đức, Thagrico dự kiến mua hết 741 triệu cổ phiếu bao gồm ho&agrave;n đổi nợ v&agrave; ph&aacute;t h&agrave;nh mới với gi&aacute; ph&aacute;t h&agrave;nh 10.000 đồng. Nếu t&iacute;nh cả việc chuyển nhượng c&ocirc;ng ty con, kế hoạch c&oacute; thể gi&uacute;p Bầu Đức thu về 16.000 tỷ đồng để trả hết nợ ng&acirc;n h&agrave;ng, nợ nh&oacute;m Thaco, đối t&aacute;c v&agrave; c&ograve;n dư để bổ sung vốn lưu động.

Tuy nhi&ecirc;n, đến ng&agrave;y 23/7/2021, Hội đồng quản trị HAGL Agrico th&ocirc;ng b&aacute;o dừng thực hiện c&aacute;c thủ tục ch&agrave;o b&aacute;n n&agrave;y. Th&ocirc;ng tin tr&ecirc;n g&acirc;y bất ngờ cho giới đầu tư, bởi trước đ&oacute; trong cuộc chuyển giao ghế Chủ tịch HĐQT HAGL Agrico cho &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương, bầu Đức c&ograve;n vui mừng tuy&ecirc;n bố: &ldquo;Từ ng&agrave;y h&ocirc;m nay, bức tranh t&agrave;i ch&iacute;nh của HAGL Agrico rất tươi s&aacute;ng&rdquo;.

Nhưng cũng phải n&oacute;i rằng, việc HAGL tho&aacute;i vốn khỏi HAGL Agirco cũng được bầu Đức t&acirc;m sự l&agrave; tr&uacute;t được g&aacute;nh nặng nợ nần khủng khiếp v&agrave; c&oacute; thể tập trung th&uacute;c đẩy kinh doanh tại HAGL. Nhiều lần chia sẻ sau n&agrave;y, bầu Đức gửi gắm tri &acirc;n với Chủ tịch Thaco Trần B&aacute; Dương: &ldquo;Nếu kh&ocirc;ng c&oacute; Thaco giải cứu đ&atilde; kh&ocirc;ng c&oacute; HAGL h&ocirc;m nay&rdquo;.

Hai thương vụ giải cứu bất th&agrave;nh của &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương l&agrave; minh chứng cho thấy, việc giải cứu bằng c&aacute;ch t&aacute;i cấu tr&uacute;c to&agrave;n diện c&ocirc;ng ty từ kinh doanh cho đến c&aacute;c khoản nợ đ&ograve;i hỏi thời gian d&agrave;i hơi v&agrave; chiến lược kinh doanh đ&uacute;ng đắn hơn.

Nỗ lực giải cứu một h&atilde;ng bay

Thương vụ giải cứu đại gia gần đ&acirc;y nhất gọi t&ecirc;n &ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh. &Ocirc;ng Minh ch&iacute;nh thức xuất hiện tại H&agrave;ng kh&ocirc;ng tre Việt (Bamboo Airways) với vai tr&ograve; cố vấn cho HĐQT sau nhiều đồn đo&aacute;n trước đ&oacute;.

&Ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh l&agrave; một doanh nh&acirc;n kỳ cựu c&oacute; h&agrave;ng chục năm kinh nghiệm trong lĩnh vực t&agrave;i ch&iacute;nh v&agrave; bất động sản. &Ocirc;ng l&agrave; nh&agrave; s&aacute;ng lập v&agrave; l&atilde;nh đạo cấp cao của nhiều doanh nghiệp, tập đo&agrave;n t&ecirc;n tuổi như Him Lam, Sacombank, LPBank&hellip;

Trước đ&oacute;, giới đầu tư chứng kiến nhiều giao dịch v&agrave; nh&acirc;n sự tại <a class='symbol'>FLC</a> v&agrave; Bamboo Airways li&ecirc;n quan tới &ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh v&agrave; Sacombank. Sacombank l&agrave; một trong những chủ nợ lớn nhất của Tập đo&agrave;n <a class='symbol'>FLC</a> v&agrave; Bamboo Airways. Th&ocirc;ng tin n&agrave;y được biết đến rộng r&atilde;i sau khi cựu Chủ tịch <a class='symbol'>FLC</a> Trịnh Văn Quyết bị bắt v&agrave; bị khởi tố vị tội thao t&uacute;ng gi&aacute; cổ phiếu v&agrave;o hồi th&aacute;ng 4/2022.

Tập đo&agrave;n <a class='symbol'>FLC</a> v&agrave; Bamboo Airways c&oacute; nhiều mối quan hệ vay nợ với Ng&acirc;n h&agrave;ng Sacombank do &ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh l&agrave;m Chủ tịch.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20231012/images/anh-2-ong-duong-cong-minh-va-bamboo-airways.jpg" style="height:321px; width:544px">

&Ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh trở th&agrave;nh cố vấn HĐQT của h&atilde;ng h&agrave;ng kh&ocirc;ng Bamboo Airways.

Trước khi nh&agrave; đầu tư mới lộ diện, kết quả kinh doanh của Bamboo Airways được c&ocirc;ng bố với khoản lỗ lũy kế hơn 19.300 tỷ đồng t&iacute;nh đến hết năm 2022, tức 9 th&aacute;ng sau khi &ocirc;ng Quyết bị bắt. Nếu kh&ocirc;ng t&iacute;nh khoản tr&iacute;ch lập gần 11.000 tỷ đồng hạch to&aacute;n v&agrave;o b&aacute;o c&aacute;o t&agrave;i ch&iacute;nh năm ngo&aacute;i, h&atilde;ng bay n&agrave;y lỗ lũy kế tr&ecirc;n 8.000 tỷ đồng, c&ograve;n ri&ecirc;ng năm 2022 lỗ từ hoạt động kinh doanh khoảng 4.800 tỷ đồng.

Theo &ocirc;ng Nguyễn Ngọc Trọng - Chủ tịch Bamboo Airways, việc &ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh trở th&agrave;nh cố vấn cao cấp của h&atilde;ng c&oacute; &yacute; nghĩa quan trọng trong tiến tr&igrave;nh cải tổ, kiện to&agrave;n bộ m&aacute;y quản trị v&agrave; l&atilde;nh đạo, hướng tới chinh phục c&aacute;c mục ti&ecirc;u lớn một c&aacute;ch bền vững trong giai đoạn ph&aacute;t triển mới.

C&ograve;n tại Đại hội đồng cổ đ&ocirc;ng thường ni&ecirc;n năm 2023 của Bamboo Airways, &ocirc;ng L&ecirc; B&aacute; Nguy&ecirc;n - Chủ tịch HĐQT Tập đo&agrave;n <a class='symbol'>FLC</a>, nguy&ecirc;n Th&agrave;nh vi&ecirc;n HĐQT Bamboo Airways n&oacute;i rằng: &ldquo;May mắn v&agrave; kịp thời, nh&oacute;m đầu tư mới được cố vấn bởi &ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh đ&atilde; v&agrave;o hỗ trợ <a class='symbol'>FLC</a> v&agrave; Bamboo Airways. Thời điểm đ&oacute; c&oacute; nhiều kh&oacute; khăn như c&aacute;c nh&agrave; cung cấp v&agrave; cho thu&ecirc; m&aacute;y bay r&aacute;o riết đ&ograve;i nợ, tạo sức &eacute;p, hoạt động kinh doanh đứng trước nguy cơ ph&aacute; sản&rdquo;.

Khi tiếp quản Bamboo Airways, &ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh muốn ph&aacute;t triển th&agrave;nh h&atilde;ng h&agrave;ng kh&ocirc;ng mang tầm ch&acirc;u &Aacute;. &Ocirc;ng mời c&aacute;c chuy&ecirc;n gia Nhật Bản tham gia v&agrave;o Bamboo Airways. Đ&acirc;y cũng l&agrave; nh&oacute;m tham gia t&aacute;i cơ cấu th&agrave;nh c&ocirc;ng Japan Airlines - h&atilde;ng bay ph&aacute; sản đầu những năm 2010. Tại HĐQT Bamboo Airways nhiệm kỳ mới, cựu Ph&oacute; Tổng Gi&aacute;m đốc Japan Airlines Oshima Hideki đảm nhiệm vai tr&ograve; Chủ tịch.

D&ugrave; chưa biết việc giải cứu n&agrave;y sẽ đi đến đ&acirc;u, nhưng thực tế phải nh&igrave;n thẳng l&agrave; h&atilde;ng h&agrave;ng kh&ocirc;ng n&agrave;y sẽ c&ograve;n phải giải quyết nhiều vấn đề trong bối cảnh thị trường h&agrave;ng kh&ocirc;ng phục hồi chưa r&otilde; r&agrave;ng, kinh tế chung đi xuống. Nhất l&agrave; việc nhanh ch&oacute;ng tăng quy m&ocirc; đội bay hiện nay kh&ocirc;ng đơn giản bởi thế giới đang thiếu m&aacute;y bay khi nhu cầu đi lại phục hồi từ cuối năm ngo&aacute;i, gi&aacute; thu&ecirc; t&agrave;u bay l&ecirc;n cao.

Tr&ecirc;n thị trường h&agrave;ng kh&ocirc;ng, ngo&agrave;i chất lượng dịch vụ, gi&aacute; th&agrave;nh, giờ bay cũng l&agrave; một trong những yếu tố quan trọng quyết định lượng kh&aacute;ch, doanh thu của doanh nghiệp. L&agrave; h&atilde;ng ra đời sau, Bamboo Airways đang gặp trở ngại trong việc được ph&acirc;n slot bay (lượt cất/hạ c&aacute;nh) cả ở nội địa, cũng như quốc tế.

Ch&iacute;nh v&igrave; vậy, gần đ&acirc;y nhất, v&agrave;o th&aacute;ng 8/2023, Thủ tướng Phạm Minh Ch&iacute;nh c&oacute; y&ecirc;u cầu c&aacute;c bộ ng&agrave;nh gồm T&agrave;i ch&iacute;nh, Giao th&ocirc;ng vận tải, Ng&acirc;n h&agrave;ng Nh&agrave; nước gỡ kh&oacute; cho Bamboo Airways về vấn đề vốn, chuyển nhượng cổ phần cho nh&agrave; đầu tư mới, tăng quy m&ocirc; đội t&agrave;u bay.

Trước đ&oacute; hồi đầu th&aacute;ng 7, Bamboo Airways đ&atilde; gửi Thủ tướng b&aacute;o c&aacute;o về t&igrave;nh h&igrave;nh hoạt động, c&aacute;c kh&oacute; khăn của doanh nghiệp n&agrave;y. Trước kiến nghị của h&atilde;ng, Thủ tướng y&ecirc;u cầu Bamboo Airways cần nỗ lực t&aacute;i cơ cấu, vươn l&ecirc;n trở th&agrave;nh doanh nghiệp lớn mạnh, chủ động b&aacute;o c&aacute;o c&aacute;c cơ quan c&oacute; thẩm quyền để kịp thời xử l&yacute; kh&oacute; khăn, vướng mắc.

<a href="https://www.nguoiduatin.vn/giai-cuu-dai-gia-tu-anh-sang-cuoi-duong-ham-den-dut-ganh-giua-duong-a629858.html">Nguyễn Thu Huyền</a>

Việc giải cứu bằng cách tái cấu trúc toàn diện mỗi công ty từ hoạt động kinh doanh cho đến các khoản nợ đòi hỏi thời gian dài hơi và chiến lược kinh doanh đúng đắn.


Việc giải cứu bằng c&aacute;ch t&aacute;i cấu tr&uacute;c to&agrave;n diện mỗi c&ocirc;ng ty từ hoạt động kinh doanh cho đến c&aacute;c khoản nợ đ&ograve;i hỏi thời gian d&agrave;i hơi v&agrave; chiến lược kinh doanh đ&uacute;ng đắn.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20231012/images/anh-1-ong-tran-ba-duong-va-2-thuong-vu-giai-cuu.png" style="height:326px; width:544px" />

Giải cứu bất th&agrave;nh

T&aacute;i cấu tr&uacute;c doanh nghiệp l&agrave; qu&aacute; tr&igrave;nh doanh nghiệp cải thiện c&aacute;c vấn đề nội tại dựa tr&ecirc;n nền tảng sẵn c&oacute;, trong bối cảnh m&ocirc;i trường kinh doanh thay đổi, hoạt động của doanh nghiệp bộc lộ sự yếu k&eacute;m, mất c&acirc;n đối. Thực tế, trong bối cảnh m&ocirc;i trường kinh doanh gặp nhiều kh&oacute; khăn, rủi ro th&igrave; việc t&aacute;i cấu tr&uacute;c l&agrave; giải ph&aacute;p sống c&ograve;n m&agrave; doanh nghiệp phải l&agrave;m.

Nhiều năm qua, tr&ecirc;n thương trường đ&atilde; chứng kiến nhiều doanh nghiệp kh&ocirc;ng chỉ dựa v&agrave;o ng&acirc;n h&agrave;ng v&agrave; c&aacute;c k&ecirc;nh huy động vốn truyền thống m&agrave; đ&atilde; t&igrave;m kiếm nguồn vốn kh&aacute;c trong x&atilde; hội. Trong đ&oacute; c&oacute; m&ocirc; h&igrave;nh chuyển nhượng thương hiệu hoặc c&aacute;c m&ocirc; h&igrave;nh hợp t&aacute;c đầu tư kinh doanh, trong đ&oacute; cho ph&eacute;p nh&agrave; đầu tư tham gia quản trị v&agrave; kiểm so&aacute;t đồng vốn của m&igrave;nh.

Cũng ch&iacute;nh bởi vậy, những thương vụ giải cứu c&aacute;c đại gia đ&igrave;nh đ&aacute;m đ&atilde; xuất hiện. Trong số đ&oacute; phải nhắc đến t&ecirc;n tuổi của &ocirc;ng chủ của Thaco Trần B&aacute; Dương. Vị tỷ ph&uacute; n&agrave;y đ&atilde; c&oacute; hai lần tham gia giải cứu c&aacute;c đại gia trong ng&agrave;nh n&ocirc;ng nghiệp g&acirc;y ch&uacute; &yacute; với kỳ vọng rằng sẽ th&agrave;nh c&ocirc;ng, song kết quả nhận lại l&agrave; những c&uacute; &ldquo;đứt g&aacute;nh&rdquo; giữa đường.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20231012/images/hung-vuong-thuy-san-1578793387-width698height455.jpg" style="height:355px; width:544px" />

&Ocirc;ng Dương Ngọc Minh (tr&aacute;i) v&agrave; &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương (phải).

Lần thứ nhất l&agrave; v&agrave;o năm 2020 khi Thaco đầu tư v&agrave;o CTCP H&ugrave;ng Vương (UPCoM: HVG). Về H&ugrave;ng Vương, đ&acirc;y l&agrave; c&ocirc;ng ty của &ldquo;vua c&aacute; tra&rdquo; Dương Ngọc Minh - người vẫn được gọi l&agrave; đại gia ch&acirc;n đất - th&agrave;nh lập năm 2003 v&agrave; nhanh ch&oacute;ng vươn l&ecirc;n vị thế dẫn đầu ng&agrave;nh xuất khẩu c&aacute; tra nước nh&agrave;.

Tuy nhi&ecirc;n kể từ năm 2015, khi to&agrave;n ng&agrave;nh thủy sản gặp khủng hoảng, việc chạy đua huy động vốn đ&atilde; khiến H&ugrave;ng Vương lao đao k&eacute;o d&agrave;i đến thời điểm hiện tại. Bị từ chối gi&atilde;n nợ bởi ng&acirc;n h&agrave;ng, H&ugrave;ng Vương giai đoạn 2018-2019 li&ecirc;n tục b&aacute;n những c&ocirc;ng ty con, li&ecirc;n kết trong hệ sinh th&aacute;i kh&eacute;p k&iacute;n m&agrave; &ocirc;ng Dương Ngọc Minh từng tự h&agrave;o nhằm duy tr&igrave; hoạt động.

Khi đ&oacute;, cuộc giải cứu H&ugrave;ng Vương được &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương thực hiện th&ocirc;ng qua c&ocirc;ng ty con Thadi (nay t&ecirc;n l&agrave; Thagrico). Theo thoả thuận, Thagrico v&agrave; những cổ đ&ocirc;ng li&ecirc;n quan sở hữu 35% cổ phần v&agrave; tham gia quản trị, cử đại diện giữ chức Ph&oacute; Chủ tịch HĐQT, Gi&aacute;m đốc T&agrave;i ch&iacute;nh v&agrave; c&aacute;c chuy&ecirc;n gia phụ tr&aacute;ch kỹ thuật, b&aacute;n h&agrave;ng.

Hai b&ecirc;n lập li&ecirc;n doanh ph&aacute;t triển mảng sản xuất heo giống với quy m&ocirc; 45.000 con, trong đ&oacute; Thagrico nắm 65% tương ứng gi&aacute; trị đầu tư 2.000 tỷ đồng. Nhờ đ&oacute;, H&ugrave;ng Vương kỳ vọng sẽ tho&aacute;t t&igrave;nh trạng thua lỗ triền mi&ecirc;n.

Tuy nhi&ecirc;n, dưới sự điều h&agrave;nh của nh&acirc;n sự v&agrave; vốn t&agrave;i ch&iacute;nh từ ph&iacute;a Thaco, doanh nghiệp thủy sản n&agrave;y vẫn kinh doanh bết b&aacute;t. Thậm ch&iacute; cổ phiếu HVG c&ograve;n bị buộc hủy ni&ecirc;m yết tr&ecirc;n s&agrave;n HoSE v&agrave;o 5/8/2020.

Đến cuối năm 2020, Thaco quyết định tho&aacute;i hết vốn khỏi H&ugrave;ng Vương. Đầu th&aacute;ng 7/2021, đến lượt &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương cũng &ldquo;dứt &aacute;o&rdquo; khỏi H&ugrave;ng Vương bằng việc b&aacute;n hết cổ phiếu nắm giữ, kh&eacute;p lại gần 2 năm đầu tư chiến lược v&agrave;o doanh nghiệp n&agrave;y. Sau sự rời đi của Thaco, H&ugrave;ng Vương đ&atilde; kh&ocirc;ng c&oacute; th&ecirc;m bất kỳ động th&aacute;i n&agrave;o đ&aacute;ng ch&uacute; &yacute;.

Tiến tho&aacute;i lưỡng nan

Lần giải cứu thứ 2 của &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương ch&iacute;nh l&agrave; thực hiện với c&ocirc;ng ty của &ocirc;ng Đo&agrave;n Nguy&ecirc;n Đức (bầu Đức). Thương vụ đầu tư của &ocirc;ng Dương v&agrave;o CTCP N&ocirc;ng nghiệp Quốc tế Ho&agrave;ng Anh Gia Lai (HAGL Agrico, m&atilde;: HNG) bắt đầu từ một cuộc điện thoại v&agrave; bức thư của bầu Đức v&agrave;o đầu năm 2018.

Sau khi đọc bức thư của Chủ tịch Ho&agrave;ng Anh Gia Lai (HAGL) về những kh&oacute; khăn khi l&agrave;m n&ocirc;ng nghiệp v&agrave; khẩn thiết cần sự gi&uacute;p đỡ của Thaco, &ocirc;ng Dương đ&atilde; đồng &yacute; qua L&agrave;o v&agrave; Campuchia để t&igrave;m hiểu c&aacute;ch HAGL l&agrave;m n&ocirc;ng nghiệp. Hai b&ecirc;n sau đ&oacute; thống nhất hợp t&aacute;c.

Theo chiến lược nh&oacute;m cổ đ&ocirc;ng Thaco đề ra cho HAGL Agrico giai đoạn 2021-2023, c&ocirc;ng ty sẽ trồng c&aacute;c loại c&acirc;y ăn tr&aacute;i chiến lược (chuối, xo&agrave;i, dứa), nu&ocirc;i b&ograve; sinh sản, b&ograve; thịt theo m&ocirc; h&igrave;nh chăn thả v&agrave; b&ograve; vỗ b&eacute;o tập trung tr&ecirc;n nền tảng n&ocirc;ng nghiệp hữu cơ.

Để c&acirc;n đối t&agrave;i ch&iacute;nh, Thaco ứng h&agrave;ng ngh&igrave;n tỷ đồng nhằm tạo thanh khoản tạm thời cho HAGL Agrico, đồng thời những c&ocirc;ng ty con đầu ti&ecirc;n được chuyển nhượng cho CTCP N&ocirc;ng nghiệp Trường Hải (Thagrico).

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20231012/images/tran-ba-duong-bau-duc.jpg" style="height:326px; width:544px" />

Bầu Đức v&agrave; &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương.

Tuy vậy, sau hơn hai năm, t&igrave;nh cảnh của HAGL Agrico vẫn chưa c&oacute; nhiều khởi sắc. Đến cuối năm 2020, c&ocirc;ng ty ghi nhận nợ phải trả xấp xỉ 16.000 tỷ v&agrave; lỗ luỹ kế 2.300 tỷ đồng. T&igrave;nh trạng mất c&acirc;n đối t&agrave;i ch&iacute;nh, cộng th&ecirc;m tiềm lực của HAGL kh&ocirc;ng vững v&agrave;ng khi đang trong qu&aacute; tr&igrave;nh t&aacute;i cơ cấu buộc bầu Đức phải ra một quyết định mới l&agrave; ph&aacute;t h&agrave;nh ri&ecirc;ng lẻ cổ phiếu v&agrave; b&aacute;n tiếp c&ocirc;ng ty con.

Tại phi&ecirc;n họp thường ni&ecirc;n năm 2021, ngo&agrave;i việc &ocirc;ng Dương tiếp quản vị tr&iacute; Chủ tịch HAGL Agrico từ bầu Đức, Thagrico dự kiến mua hết 741 triệu cổ phiếu bao gồm ho&agrave;n đổi nợ v&agrave; ph&aacute;t h&agrave;nh mới với gi&aacute; ph&aacute;t h&agrave;nh 10.000 đồng. Nếu t&iacute;nh cả việc chuyển nhượng c&ocirc;ng ty con, kế hoạch c&oacute; thể gi&uacute;p Bầu Đức thu về 16.000 tỷ đồng để trả hết nợ ng&acirc;n h&agrave;ng, nợ nh&oacute;m Thaco, đối t&aacute;c v&agrave; c&ograve;n dư để bổ sung vốn lưu động.

Tuy nhi&ecirc;n, đến ng&agrave;y 23/7/2021, Hội đồng quản trị HAGL Agrico th&ocirc;ng b&aacute;o dừng thực hiện c&aacute;c thủ tục ch&agrave;o b&aacute;n n&agrave;y. Th&ocirc;ng tin tr&ecirc;n g&acirc;y bất ngờ cho giới đầu tư, bởi trước đ&oacute; trong cuộc chuyển giao ghế Chủ tịch HĐQT HAGL Agrico cho &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương, bầu Đức c&ograve;n vui mừng tuy&ecirc;n bố: &ldquo;Từ ng&agrave;y h&ocirc;m nay, bức tranh t&agrave;i ch&iacute;nh của HAGL Agrico rất tươi s&aacute;ng&rdquo;.

Nhưng cũng phải n&oacute;i rằng, việc HAGL tho&aacute;i vốn khỏi HAGL Agirco cũng được bầu Đức t&acirc;m sự l&agrave; tr&uacute;t được g&aacute;nh nặng nợ nần khủng khiếp v&agrave; c&oacute; thể tập trung th&uacute;c đẩy kinh doanh tại HAGL. Nhiều lần chia sẻ sau n&agrave;y, bầu Đức gửi gắm tri &acirc;n với Chủ tịch Thaco Trần B&aacute; Dương: &ldquo;Nếu kh&ocirc;ng c&oacute; Thaco giải cứu đ&atilde; kh&ocirc;ng c&oacute; HAGL h&ocirc;m nay&rdquo;.

Hai thương vụ giải cứu bất th&agrave;nh của &ocirc;ng Trần B&aacute; Dương l&agrave; minh chứng cho thấy, việc giải cứu bằng c&aacute;ch t&aacute;i cấu tr&uacute;c to&agrave;n diện c&ocirc;ng ty từ kinh doanh cho đến c&aacute;c khoản nợ đ&ograve;i hỏi thời gian d&agrave;i hơi v&agrave; chiến lược kinh doanh đ&uacute;ng đắn hơn.

Nỗ lực giải cứu một h&atilde;ng bay

Thương vụ giải cứu đại gia gần đ&acirc;y nhất gọi t&ecirc;n &ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh. &Ocirc;ng Minh ch&iacute;nh thức xuất hiện tại H&agrave;ng kh&ocirc;ng tre Việt (Bamboo Airways) với vai tr&ograve; cố vấn cho HĐQT sau nhiều đồn đo&aacute;n trước đ&oacute;.

&Ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh l&agrave; một doanh nh&acirc;n kỳ cựu c&oacute; h&agrave;ng chục năm kinh nghiệm trong lĩnh vực t&agrave;i ch&iacute;nh v&agrave; bất động sản. &Ocirc;ng l&agrave; nh&agrave; s&aacute;ng lập v&agrave; l&atilde;nh đạo cấp cao của nhiều doanh nghiệp, tập đo&agrave;n t&ecirc;n tuổi như Him Lam, Sacombank, LPBank&hellip;

Trước đ&oacute;, giới đầu tư chứng kiến nhiều giao dịch v&agrave; nh&acirc;n sự tại FLC v&agrave; Bamboo Airways li&ecirc;n quan tới &ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh v&agrave; Sacombank. Sacombank l&agrave; một trong những chủ nợ lớn nhất của Tập đo&agrave;n FLC v&agrave; Bamboo Airways. Th&ocirc;ng tin n&agrave;y được biết đến rộng r&atilde;i sau khi cựu Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết bị bắt v&agrave; bị khởi tố vị tội thao t&uacute;ng gi&aacute; cổ phiếu v&agrave;o hồi th&aacute;ng 4/2022.

Tập đo&agrave;n FLC v&agrave; Bamboo Airways c&oacute; nhiều mối quan hệ vay nợ với Ng&acirc;n h&agrave;ng Sacombank do &ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh l&agrave;m Chủ tịch.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20231012/images/anh-2-ong-duong-cong-minh-va-bamboo-airways.jpg" style="height:321px; width:544px" />

&Ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh trở th&agrave;nh cố vấn HĐQT của h&atilde;ng h&agrave;ng kh&ocirc;ng Bamboo Airways.

Trước khi nh&agrave; đầu tư mới lộ diện, kết quả kinh doanh của Bamboo Airways được c&ocirc;ng bố với khoản lỗ lũy kế hơn 19.300 tỷ đồng t&iacute;nh đến hết năm 2022, tức 9 th&aacute;ng sau khi &ocirc;ng Quyết bị bắt. Nếu kh&ocirc;ng t&iacute;nh khoản tr&iacute;ch lập gần 11.000 tỷ đồng hạch to&aacute;n v&agrave;o b&aacute;o c&aacute;o t&agrave;i ch&iacute;nh năm ngo&aacute;i, h&atilde;ng bay n&agrave;y lỗ lũy kế tr&ecirc;n 8.000 tỷ đồng, c&ograve;n ri&ecirc;ng năm 2022 lỗ từ hoạt động kinh doanh khoảng 4.800 tỷ đồng.

Theo &ocirc;ng Nguyễn Ngọc Trọng - Chủ tịch Bamboo Airways, việc &ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh trở th&agrave;nh cố vấn cao cấp của h&atilde;ng c&oacute; &yacute; nghĩa quan trọng trong tiến tr&igrave;nh cải tổ, kiện to&agrave;n bộ m&aacute;y quản trị v&agrave; l&atilde;nh đạo, hướng tới chinh phục c&aacute;c mục ti&ecirc;u lớn một c&aacute;ch bền vững trong giai đoạn ph&aacute;t triển mới.

C&ograve;n tại Đại hội đồng cổ đ&ocirc;ng thường ni&ecirc;n năm 2023 của Bamboo Airways, &ocirc;ng L&ecirc; B&aacute; Nguy&ecirc;n - Chủ tịch HĐQT Tập đo&agrave;n FLC, nguy&ecirc;n Th&agrave;nh vi&ecirc;n HĐQT Bamboo Airways n&oacute;i rằng: &ldquo;May mắn v&agrave; kịp thời, nh&oacute;m đầu tư mới được cố vấn bởi &ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh đ&atilde; v&agrave;o hỗ trợ FLC v&agrave; Bamboo Airways. Thời điểm đ&oacute; c&oacute; nhiều kh&oacute; khăn như c&aacute;c nh&agrave; cung cấp v&agrave; cho thu&ecirc; m&aacute;y bay r&aacute;o riết đ&ograve;i nợ, tạo sức &eacute;p, hoạt động kinh doanh đứng trước nguy cơ ph&aacute; sản&rdquo;.

Khi tiếp quản Bamboo Airways, &ocirc;ng Dương C&ocirc;ng Minh muốn ph&aacute;t triển th&agrave;nh h&atilde;ng h&agrave;ng kh&ocirc;ng mang tầm ch&acirc;u &Aacute;. &Ocirc;ng mời c&aacute;c chuy&ecirc;n gia Nhật Bản tham gia v&agrave;o Bamboo Airways. Đ&acirc;y cũng l&agrave; nh&oacute;m tham gia t&aacute;i cơ cấu th&agrave;nh c&ocirc;ng Japan Airlines - h&atilde;ng bay ph&aacute; sản đầu những năm 2010. Tại HĐQT Bamboo Airways nhiệm kỳ mới, cựu Ph&oacute; Tổng Gi&aacute;m đốc Japan Airlines Oshima Hideki đảm nhiệm vai tr&ograve; Chủ tịch.

D&ugrave; chưa biết việc giải cứu n&agrave;y sẽ đi đến đ&acirc;u, nhưng thực tế phải nh&igrave;n thẳng l&agrave; h&atilde;ng h&agrave;ng kh&ocirc;ng n&agrave;y sẽ c&ograve;n phải giải quyết nhiều vấn đề trong bối cảnh thị trường h&agrave;ng kh&ocirc;ng phục hồi chưa r&otilde; r&agrave;ng, kinh tế chung đi xuống. Nhất l&agrave; việc nhanh ch&oacute;ng tăng quy m&ocirc; đội bay hiện nay kh&ocirc;ng đơn giản bởi thế giới đang thiếu m&aacute;y bay khi nhu cầu đi lại phục hồi từ cuối năm ngo&aacute;i, gi&aacute; thu&ecirc; t&agrave;u bay l&ecirc;n cao.

Tr&ecirc;n thị trường h&agrave;ng kh&ocirc;ng, ngo&agrave;i chất lượng dịch vụ, gi&aacute; th&agrave;nh, giờ bay cũng l&agrave; một trong những yếu tố quan trọng quyết định lượng kh&aacute;ch, doanh thu của doanh nghiệp. L&agrave; h&atilde;ng ra đời sau, Bamboo Airways đang gặp trở ngại trong việc được ph&acirc;n slot bay (lượt cất/hạ c&aacute;nh) cả ở nội địa, cũng như quốc tế.

Ch&iacute;nh v&igrave; vậy, gần đ&acirc;y nhất, v&agrave;o th&aacute;ng 8/2023, Thủ tướng Phạm Minh Ch&iacute;nh c&oacute; y&ecirc;u cầu c&aacute;c bộ ng&agrave;nh gồm T&agrave;i ch&iacute;nh, Giao th&ocirc;ng vận tải, Ng&acirc;n h&agrave;ng Nh&agrave; nước gỡ kh&oacute; cho Bamboo Airways về vấn đề vốn, chuyển nhượng cổ phần cho nh&agrave; đầu tư mới, tăng quy m&ocirc; đội t&agrave;u bay.

Trước đ&oacute; hồi đầu th&aacute;ng 7, Bamboo Airways đ&atilde; gửi Thủ tướng b&aacute;o c&aacute;o về t&igrave;nh h&igrave;nh hoạt động, c&aacute;c kh&oacute; khăn của doanh nghiệp n&agrave;y. Trước kiến nghị của h&atilde;ng, Thủ tướng y&ecirc;u cầu Bamboo Airways cần nỗ lực t&aacute;i cơ cấu, vươn l&ecirc;n trở th&agrave;nh doanh nghiệp lớn mạnh, chủ động b&aacute;o c&aacute;o c&aacute;c cơ quan c&oacute; thẩm quyền để kịp thời xử l&yacute; kh&oacute; khăn, vướng mắc.

<a href="https://www.nguoiduatin.vn/giai-cuu-dai-gia-tu-anh-sang-cuoi-duong-ham-den-dut-ganh-giua-duong-a629858.html">Nguyễn Thu Huyền</a>

Doanh nghiệp