Đ&#226;y kh&#244;ng phải l&#224; một “khoảng trống ph&#225;p l&#253;”, bởi ph&#225;p luật hiện h&#224;nh, cả h&#236;nh sự v&#224; d&#226;n sự đều c&#243; quy định r&#245; r&#224;ng về quyền khởi kiện, x&#225;c định tư c&#225;ch bị hại v&#224; tr&#225;ch nhiệm bồi thường. Vấn đề ở đ&#226;y l&#224; sự thiếu đầy đủ trong thực tiễn &#225;p dụng, cả từ ph&#237;a cơ quan tố tụng lẫn từ người bị hại”, Luật sư B&#236;nh nhấn mạnh.

Nhiều người c&#242;n b&#224;y tỏ sự thắc mắc, khi Việt Nam chưa c&#243; m&#244; h&#236;nh kiện tập thể hay cơ chế bồi thường t&#224;i ch&#237;nh gi&#225;n tiếp, liệu nh&#224; đầu tư nhỏ lẻ c&#243; c&#225;ch n&#224;o để bảo vệ m&#236;nh? Luật sư Diệp Năng B&#236;nh khẳng định: “Ho&#224;n to&#224;n c&#243;. Bộ luật Tố tụng D&#226;n sự 2015 kh&#244;ng cấm khởi kiện đ&#244;ng người. C&#225;c nh&#224; đầu tư c&#243; thể nộp đơn khởi kiện d&#226;n sự y&#234;u cầu bồi thường thiệt hại, hoặc đề nghị gi&#225;m đốc thẩm, t&#225;i thẩm nếu bị bỏ s&#243;t. Luật ph&#225;p kh&#244;ng đứng về ph&#237;a ai miễn l&#224; người d&#226;n c&#243; đủ chứng cứ v&#224; biết sử dụng c&#244;ng cụ ph&#225;p l&#253; sẵn c&#243;”.

Họ kh&#244;ng phải l&#224; nạn nh&#226;n của &quot;thời điểm&quot;, m&#224; l&#224; nạn nh&#226;n của một hệ thống đ&#225;ng l&#253; phải bảo vệ họ. Tin v&#224;o b&#225;o c&#225;o t&#224;i ch&#237;nh Faros, tin v&#224;o quy định ni&#234;m yết, tin v&#224;o sự gi&#225;m s&#225;t của thị trường chứng kho&#225;n, h&#224;ng vạn người đ&#227; trở th&#224;nh “con tốt” trong một b&#224;n cờ lừa đảo. Rồi khi b&#224;n cờ sụp đổ, chỉ những ai c&#242;n giữ “qu&#226;n b&#224;i gốc” mới được t&#237;nh l&#224; thiệt hại, c&#242;n lại d&#249; trắng tay cũng bị gạt ra ngo&#224;i cuộc chơi ph&#225;p l&#253;.

Đây không phải là một “khoảng trống pháp lý”, bởi pháp luật hiện hành, cả hình sự và dân sự đều có quy định rõ ràng về quyền khởi kiện, xác định tư cách bị hại và trách nhiệm bồi thường. Vấn đề ở đây là sự thiếu đầy đủ trong thực tiễn áp dụng, cả từ phía cơ quan tố tụng lẫn từ người bị hại”, Luật sư Bình nhấn mạnh.

Nhiều người còn bày tỏ sự thắc mắc, khi Việt Nam chưa có mô hình kiện tập thể hay cơ chế bồi thường tài chính gián tiếp, liệu nhà đầu tư nhỏ lẻ có cách nào để bảo vệ mình? Luật sư Diệp Năng Bình khẳng định: “Hoàn toàn có. Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 không cấm khởi kiện đông người. Các nhà đầu tư có thể nộp đơn khởi kiện dân sự yêu cầu bồi thường thiệt hại, hoặc đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm nếu bị bỏ sót. Luật pháp không đứng về phía ai miễn là người dân có đủ chứng cứ và biết sử dụng công cụ pháp lý sẵn có”.

Họ không phải là nạn nhân của "thời điểm", mà là nạn nhân của một hệ thống đáng lý phải bảo vệ họ. Tin vào báo cáo tài chính Faros, tin vào quy định niêm yết, tin vào sự giám sát của thị trường chứng khoán, hàng vạn người đã trở thành “con tốt” trong một bàn cờ lừa đảo. Rồi khi bàn cờ sụp đổ, chỉ những ai còn giữ “quân bài gốc” mới được tính là thiệt hại, còn lại dù trắng tay cũng bị gạt ra ngoài cuộc chơi pháp lý.