Việc doanh nghiệp ph&aacute;t h&agrave;nh th&ecirc;m lượng lớn cổ phiếu theo chương tr&igrave;nh lựa chọn cho nh&acirc;n vi&ecirc;n, trong đ&oacute; c&oacute; c&aacute;n bộ quản l&yacute; chủ chốt (ESOP) l&agrave;m cho nhiều cổ đ&ocirc;ng/nh&agrave; đầu tư lo ngại về mức độ rủi ro pha lo&atilde;ng cổ phiếu, cũng như khả năng hấp thụ của thị trường chứng kho&aacute;n, khiến họ c&oacute; xu hướng b&aacute;n ra cổ phiếu đang nắm giữ.

	Mới đ&acirc;y, nh&oacute;m quỹ th&agrave;nh vi&ecirc;n của C&ocirc;ng ty TNHH quản l&yacute; quỹ KIM Việt Nam (KIM Vietnam Fund Management Co., Ltd) th&ocirc;ng b&aacute;o đ&atilde; b&aacute;n tổng cộng 490.000 cổ phiếu <a class='symbol'>GMD</a> của CTCP Gemadept, ước t&iacute;nh thu về khoảng 30 tỷ đồng.

	Khối ngoại giảm sở hữu

	Sau giao dịch, tỷ lệ sở hữu của cả nh&oacute;m giảm từ 6,1% xuống c&ograve;n 5,99%, tương đương nắm giữ gần 24,8 triệu cổ phiếu.

	Động th&aacute;i giảm sở hữu của KIM Việt Nam diễn ra sau khi Gemadept th&ocirc;ng b&aacute;o về việc ph&aacute;t h&agrave;nh ESOP cho c&aacute;n bộ, nh&acirc;n vi&ecirc;n c&oacute; th&agrave;nh t&iacute;ch xuất sắc năm 2023.

	Theo đ&oacute;, Gemadept dự kiến sẽ ph&aacute;t h&agrave;nh 6,2 triệu cổ phiếu, tương đương tỷ lệ 1,5% tổng số cổ phiếu đang lưu h&agrave;nh với gi&aacute; 10.000 đồng/cp, tương ứng tổng gi&aacute; trị cổ phiếu ESOP ph&aacute;t h&agrave;nh theo mệnh gi&aacute; l&agrave; hơn 62 tỷ đồng.

	<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250224/images/-9550-1740142233_1200x0.jpg" style="width: 600px; height: 314px;">

	Doanh nghiệp ph&aacute;t h&agrave;nh cổ phiếu ESOP khiến nh&agrave; đầu tư v&agrave; cổ đ&ocirc;ng lo ngại rủi ro pha lo&atilde;ng cổ phiếu.

	CTCP Đầu tư Thế giới Di động cũng li&ecirc;n tiếp bị khối ngoại &ldquo;xả&rdquo; h&agrave;ng trong nhiều phi&ecirc;n sau khi doanh nghiệp th&ocirc;ng qua kế hoạch ph&aacute;t h&agrave;nh cổ phiếu ESOP năm 2024, tương ứng ph&aacute;t h&agrave;nh th&ecirc;m hơn 19,9 triệu cổ phiếu, tương đương tỷ lệ 1,3642% lượng cổ phiếu đang lưu h&agrave;nh. Gi&aacute; b&aacute;n ưu đ&atilde;i l&agrave; 10.000 đồng/cp, thấp hơn rất nhiều gi&aacute; giao dịch tr&ecirc;n s&agrave;n chứng kho&aacute;n. Nếu t&iacute;nh theo thị gi&aacute;, lượng cổ phiếu tr&ecirc;n c&oacute; gi&aacute; trị 1.100 tỷ.

	Việc khối ngoại li&ecirc;n tục b&aacute;n r&ograve;ng đ&atilde; khiến tỷ lệ sở hữu của nh&agrave; đầu tư nước ngo&agrave;i (room ngoại) sụt giảm nhanh ch&oacute;ng, rơi xuống 44,8%, tương ứng c&oacute; gần 61 triệu cổ phiếu m&agrave; nh&agrave; đầu tư nước ngo&agrave;i c&oacute; thể mua th&ecirc;m tại thời điểm cuối phi&ecirc;n 18/2.

	&Aacute;p lực b&aacute;n mạnh đ&atilde; đẩy thị gi&aacute; <a class='symbol'>MWG</a> nhanh ch&oacute;ng giảm s&acirc;u. Chốt phi&ecirc;n 18/2, gi&aacute; cổ phiếu n&agrave;y c&ograve;n 54.500 đồng/cp - v&ugrave;ng gi&aacute; thấp nhất trong v&ograve;ng 10 th&aacute;ng. Vốn ho&aacute; doanh nghiệp c&ograve;n 79.650 tỷ đồng, &quot;bay&quot; gần 9.500 tỷ từ đầu năm 2025.

	Trước đ&oacute;, CTCP Chế biến Gỗ Đức Th&agrave;nh (<a class='symbol'>GDT</a>) c&ocirc;ng bố kế hoạch ph&aacute;t h&agrave;nh 1.073.944 cổ phiếu ESOP, chiếm 4,49% tổng số cổ phiếu đang lưu h&agrave;nh, với gi&aacute; ch&agrave;o b&aacute;n 10.000 đồng/cp với tổng gi&aacute; trị dự kiến hơn 10,7 tỷ đồng.

	Đ&aacute;ng ch&uacute; &yacute;, sau đ&oacute;, cổ phiếu <a class='symbol'>GDT</a> diễn biến k&eacute;m t&iacute;ch cực, từ mức 26.050 đồng/cp về 24/350 đồng/cp (chốt phi&ecirc;n 21/2).

	Cổ đ&ocirc;ng v&agrave; nh&agrave; đầu tư lo ngại rủi ro

	Thực tế những năm gần đ&acirc;y, cổ phiếu ESOP l&agrave; một trong những h&igrave;nh thức khen thưởng phổ biến, v&agrave; l&agrave; một chiến lược m&agrave; nhiều doanh nghiệp hướng tới.

	Đối với nh&acirc;n vi&ecirc;n c&ocirc;ng ty, người lao động sẽ được nhận lợi nhuận d&agrave;i hạn từ gi&aacute; trị cổ phiếu c&ocirc;ng ty, sự tăng trưởng mang lại cổ tức bền vững cho người lao động. Một giải ph&aacute;p tạo thu nhập thụ động cho nh&acirc;n vi&ecirc;n nhưng kh&ocirc;ng tốn qu&aacute; nhiều c&ocirc;ng sức.

	Trong khi đ&oacute;, việc doanh nghiệp kh&ocirc;ng sử dụng tiền mặt trực tiếp để tặng thưởng cho th&agrave;nh t&iacute;ch của nh&acirc;n vi&ecirc;n, m&agrave; th&ocirc;ng qua lợi nhuận l&acirc;u d&agrave;i từ hoạt động kinh doanh sẽ gi&uacute;p c&ocirc;ng ty giữ lại một số tiền thưởng lớn trở th&agrave;nh vốn để quay v&ograve;ng, phục vụ t&aacute;i đầu tư, mở rộng.

	Hơn nữa, khi ph&aacute;t h&agrave;nh cổ phiếu ESOP th&agrave;nh c&ocirc;ng, doanh nghiệp c&oacute; thể gia tăng vốn điều lệ. Đ&acirc;y l&agrave; nguồn lực cần thiết gi&uacute;p doanh nghiệp đối ph&oacute; với những th&aacute;ch thức trong m&ocirc;i trường kinh tế biến động.

	D&ugrave; vậy, b&ecirc;n cạnh những lợi &iacute;ch, doanh nghiệp v&agrave; cổ đ&ocirc;ng sẽ phải đối mặt với những rủi ro kh&aacute;c nhau. Đ&oacute; l&agrave; việc ph&aacute;t h&agrave;nh ESOP pha lo&atilde;ng cổ phiếu.

	Việc ph&aacute;t h&agrave;nh cổ phiếu ESOP sẽ trực tiếp ảnh hưởng v&agrave; t&aacute;c động l&ecirc;n lợi &iacute;ch của cổ đ&ocirc;ng. Bởi, nguồn lực t&agrave;i ch&iacute;nh để x&acirc;y dựng chiến lược ưu đ&atilde;i, cổ phiếu thưởng được r&uacute;t ra từ một phần t&agrave;i sản c&ocirc;ng ty, tối đa kh&ocirc;ng qu&aacute; 5% tổng cổ phần đang lưu h&agrave;nh. Do vậy, khi ESOP được ph&aacute;t h&agrave;nh, cổ phiếu sẽ bị pha lo&atilde;ng, từ đ&oacute; ảnh hưởng đến thị gi&aacute;.

	T&igrave;nh trạng ph&aacute;t h&agrave;nh cổ phiếu ESOP với tần suất lớn, c&ugrave;ng tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp sẽ khiến gi&aacute; trị của cổ phiếu thường giảm. Điều n&agrave;y sẽ ảnh hưởng đến t&acirc;m l&yacute; của c&aacute;c nh&agrave; đầu tư ngo&agrave;i doanh nghiệp.

	Kh&ocirc;ng chỉ vậy, ph&aacute;t h&agrave;nh cổ phiếu ESOP c&ograve;n g&acirc;y rủi ro cho việc quản trị. Ph&aacute;t h&agrave;nh cổ phiếu ESOP thiếu minh bạch, kh&ocirc;ng r&otilde; r&agrave;ng v&agrave; c&oacute; dấu hiệu lạm dụng sẽ ảnh hưởng đến việc quản trị doanh nghiệp. Một số trường hợp hợp t&aacute;c trục lợi từ l&atilde;nh đạo c&ocirc;ng ty để &quot;m&oacute;c t&uacute;i&quot; cổ đ&ocirc;ng, chia lợi nhuận, cổ phần cho một bộ phận người th&acirc;n quen, nh&acirc;n vi&ecirc;n... để gia tăng sức ảnh hưởng v&agrave; quyền sở hữu doanh nghiệp.

	Ph&aacute;t h&agrave;nh cổ phiếu ESOP sẽ trở th&agrave;nh ng&ograve;i nổ xung đột trong quản trị, m&acirc;u thuẫn giữa c&aacute;c cổ đ&ocirc;ng hay ban l&atilde;nh đạo c&ocirc;ng ty; gi&aacute;n tiếp ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, vận h&agrave;nh của doanh nghiệp.

	Tại Thế giới Di động, ESOP được đ&aacute;nh gi&aacute; l&agrave; một chiến lược quan trọng trong việc giữ ch&acirc;n nh&acirc;n t&agrave;i. Năm 2023 l&agrave; lần đầu ti&ecirc;n kể từ khi l&ecirc;n s&agrave;n, doanh nghiệp kh&ocirc;ng đưa ra phương &aacute;n ESOP do t&igrave;nh h&igrave;nh kinh doanh kh&ocirc;ng thuận lợi.

	Việc Thế giới Di động trở lại hoạt động ESOP sau 1 năm tạm dừng được xem l&agrave; động th&aacute;i th&aacute;i nhằm củng cố niềm tin v&agrave; giữ ch&acirc;n đội ngũ l&atilde;nh đạo v&agrave; nh&acirc;n vi&ecirc;n chủ chốt. Tuy nhi&ecirc;n, việc gi&aacute; ph&aacute;t h&agrave;nh ESOP thấp hơn đ&aacute;ng kể so với gi&aacute; thị trường cũng c&oacute; thể g&acirc;y ra những lo ngại về sự pha lo&atilde;ng gi&aacute; trị cổ phiếu hiện tại. Đ&acirc;y l&agrave; l&yacute; do khiến cổ phiếu <a class='symbol'>MWG</a> mất &ldquo;sức h&uacute;t&rdquo;

	Kh&ocirc;ng chỉ vậy, tại nhiều kỳ đại hội thường ni&ecirc;n, cổ đ&ocirc;ng lu&ocirc;n c&oacute; &yacute; kiến về việc tỷ lệ ph&aacute;t h&agrave;nh ESOP qu&aacute; lớn ảnh hưởng đến quyền lợi cổ đ&ocirc;ng.

	Tuy nhi&ecirc;n, cũng kh&ocirc;ng thể phủ nhận rằng, th&ocirc;ng thường việc ph&aacute;t h&agrave;nh ESOP của những &ldquo;&ocirc;ng lớn&rdquo; full room ngoại như <a class='symbol'>MWG</a>, <a class='symbol'>FPT</a>, <a class='symbol'>TCB</a>... l&agrave; tin tốt. Khi đ&oacute;, tới ng&agrave;y ph&aacute;t h&agrave;nh th&igrave; room ngoại sẽ hở v&agrave; khối ngoại sẽ mua full phần &#39;&#39;hở&#39;&#39; n&agrave;y với gi&aacute; cao nhất. Quanh ng&agrave;y &#39;&#39;hở room&#39;&#39;, cổ phiếu thường tăng 10-15%, v&igrave; vậy nếu nh&agrave; đầu tư biết c&aacute;ch d&ugrave;ng margin hợp l&yacute; th&igrave; đ&acirc;y cũng được đ&aacute;nh gi&aacute; l&agrave; một khoản lời rất tốt n&ecirc;n nắm bắt.

	<a href="https://vnbusiness.vn/goc-nhin/doanh-nghiep-phat-hanh-esop-anh-huong-ra-sao-den-co-phieu-1105102.html">Hải Giang-Link gốc</a>

Việc doanh nghiệp phát hành thêm lượng lớn cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho nhân viên, trong đó có cán bộ quản lý chủ chốt (ESOP) làm cho nhiều cổ đông/nhà đầu tư lo ngại về mức độ rủi ro pha loãng cổ phiếu, cũng như khả năng hấp thụ của thị trường chứng khoán, khiến họ có xu hướng bán ra cổ phiếu đang nắm giữ.
