Tao hay ch&#234; đảng hay khịa c&#225;n bộ nhưng VNCH qu&#225; tệ

VNCH sụp đổ kh&#244;ng chỉ v&#236; chiến tranh hay sự tấn c&#244;ng của cộng sản, m&#224; chủ yếu do những hạn chế nội tại l&#226;u d&#224;i của chế độ. Nền kinh tế Nam Việt Nam phụ thuộc qu&#225; mức v&#224;o viện trợ Mỹ trong gần hai thập kỷ, nhưng kh&#244;ng x&#226;y dựng được cơ chế tự chủ hay ph&#225;t triển nội lực. Thể chế ch&#237;nh trị yếu k&#233;m, ph&#226;n h&#243;a v&#224; tham nhũng, c&#249;ng với thiếu chiến lược kinh tế d&#224;i hạn, khiến VNCH kh&#244;ng thể vận h&#224;nh hiệu quả khi viện trợ giảm s&#250;t. Trong khi đ&#243;, nhiều v&#249;ng miền vẫn tương đối y&#234;n ổn, cho thấy chiến tranh chỉ l&#224;m trầm trọng th&#234;m c&#225;c yếu điểm sẵn c&#243;.

Sau khi VNCH sụp đổ, nhiều l&#227;nh đạo của chế độ n&#224;y thường đổ lỗi cho chiến tranh v&#224; cộng sản để biện minh cho thất bại, thay v&#236; nh&#236;n nhận những hạn chế nội tại. Israel l&#250;c lập quốc cũng li&#234;n tục đối mặt với chiến tranh nhưng biết tận dụng nội lực, x&#226;y dựng kinh tế v&#224; thể chế bền vững, kh&#244;ng đổ lỗi cho ngoại cảnh. 

Ngay từ khi lập quốc năm 1948, Israel đ&#227; li&#234;n tục đối mặt với chiến tranh. Ngay sau khi tuy&#234;n bố độc lập, c&#225;c nước Ả Rập l&#225;ng giềng như Ai Cập, Jordan, Syria, Lebanon v&#224; Iraq tấn c&#244;ng trong Chiến tranh Ả Rập – Israel 1948–1949, nhưng Israel gi&#224;nh quyền kiểm so&#225;t nhiều l&#227;nh thổ hơn dự kiến. Năm 1956, trong Chiến tranh Sinai, Israel phối hợp với Anh v&#224; Ph&#225;p tấn c&#244;ng Ai Cập nhằm kiểm so&#225;t k&#234;nh Suez. Đến Chiến tranh S&#225;u ng&#224;y 1967, Israel đ&#225;nh bại Ai Cập, Jordan v&#224; Syria, chiếm B&#225;n đảo Sinai, Dải Gaza, Cao nguy&#234;n Golan v&#224; Bờ T&#226;y s&#244;ng Jordan. Năm 1973, Chiến tranh Yom Kippur b&#249;ng nổ khi Ai Cập v&#224; Syria bất ngờ tấn c&#244;ng, nhưng Israel cuối c&#249;ng vẫn phản c&#244;ng th&#224;nh c&#244;ng. Ngo&#224;i ra, Israel c&#242;n li&#234;n tục tham gia c&#225;c xung đột bi&#234;n giới v&#224; chiến dịch qu&#226;n sự nhỏ hơn trong những thập ni&#234;n tiếp theo. Mặc d&#249; chiến tranh li&#234;n mi&#234;n, Israel vẫn ph&#225;t triển kinh tế nhờ tập trung nội lực, gi&#225;o dục, c&#244;ng nghệ v&#224; thể chế quản trị hiệu quả.

Điều n&#224;y cho thấy việc chỉ quy tr&#225;ch nhiệm cho chiến tranh hay cộng sản l&#224; c&#225;ch n&#233; tr&#225;nh thực chất vấn đề: thiếu tự lực v&#224; quản trị k&#233;m đ&#227; dẫn đến sự sụp đổ của VNCH.

Nu&#244;i VNCH 20 năm m&#224; kh&#244;ng ra hồn g&#236; hết, tốn biết bao tiền của, trong khi nam h&#224;n v&#224; israel mỹ nu&#244;i th&#236; vươn l&#234;n mạnh mẽ 

Mỹ đ&#226;u thể nu&#244;i VNCH m&#227;i, sụp l&#224; đ&#250;ng






Tao hay chê đảng hay khịa cán bộ nhưng VNCH quá tệ

VNCH sụp đổ không chỉ vì chiến tranh hay sự tấn công của cộng sản, mà chủ yếu do những hạn chế nội tại lâu dài của chế độ. Nền kinh tế Nam Việt Nam phụ thuộc quá mức vào viện trợ Mỹ trong gần hai thập kỷ, nhưng không xây dựng được cơ chế tự chủ hay phát triển nội lực. Thể chế chính trị yếu kém, phân hóa và tham nhũng, cùng với thiếu chiến lược kinh tế dài hạn, khiến VNCH không thể vận hành hiệu quả khi viện trợ giảm sút. Trong khi đó, nhiều vùng miền vẫn tương đối yên ổn, cho thấy chiến tranh chỉ làm trầm trọng thêm các yếu điểm sẵn có.

Sau khi VNCH sụp đổ, nhiều lãnh đạo của chế độ này thường đổ lỗi cho chiến tranh và cộng sản để biện minh cho thất bại, thay vì nhìn nhận những hạn chế nội tại. Israel lúc lập quốc cũng liên tục đối mặt với chiến tranh nhưng biết tận dụng nội lực, xây dựng kinh tế và thể chế bền vững, không đổ lỗi cho ngoại cảnh. 

Ngay từ khi lập quốc năm 1948, Israel đã liên tục đối mặt với chiến tranh. Ngay sau khi tuyên bố độc lập, các nước Ả Rập láng giềng như Ai Cập, Jordan, Syria, Lebanon và Iraq tấn công trong Chiến tranh Ả Rập – Israel 1948–1949, nhưng Israel giành quyền kiểm soát nhiều lãnh thổ hơn dự kiến. Năm 1956, trong Chiến tranh Sinai, Israel phối hợp với Anh và Pháp tấn công Ai Cập nhằm kiểm soát kênh Suez. Đến Chiến tranh Sáu ngày 1967, Israel đánh bại Ai Cập, Jordan và Syria, chiếm Bán đảo Sinai, Dải Gaza, Cao nguyên Golan và Bờ Tây sông Jordan. Năm 1973, Chiến tranh Yom Kippur bùng nổ khi Ai Cập và Syria bất ngờ tấn công, nhưng Israel cuối cùng vẫn phản công thành công. Ngoài ra, Israel còn liên tục tham gia các xung đột biên giới và chiến dịch quân sự nhỏ hơn trong những thập niên tiếp theo. Mặc dù chiến tranh liên miên, Israel vẫn phát triển kinh tế nhờ tập trung nội lực, giáo dục, công nghệ và thể chế quản trị hiệu quả.

Điều này cho thấy việc chỉ quy trách nhiệm cho chiến tranh hay cộng sản là cách né tránh thực chất vấn đề: thiếu tự lực và quản trị kém đã dẫn đến sự sụp đổ của VNCH.

Nuôi VNCH 20 năm mà không ra hồn gì hết, tốn biết bao tiền của, trong khi nam hàn và israel mỹ nuôi thì vươn lên mạnh mẽ 

Mỹ đâu thể nuôi VNCH mãi, sụp là đúng




