Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với BeInCrypto, cựu Ủy viên CFTC Hoa Kỳ Timothy Massad giải thích cách mà các dự án tiền điện tử của Tổng thống Trump và quyền lực chính trị đã có sự chồng chéo đáng kể trong hai tháng đầu tiên tại Nhà Trắng.

Ngay trước khi nhậm chức lần thứ hai, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã lao vào một loạt các thử nghiệm tiền điện tử. Từ việc ủng hộ World Liberty Financial (WLFI) đến việc ra mắt meme coin của mình, Trump đang gây ra những lo ngại nghiêm trọng về xung đột lợi ích. Tim Massad, Chủ tịch CFTC thứ 12, người từng phục vụ dưới thời Barack Obama, chia sẻ suy nghĩ của mình.

Một tổng thống lịch sử vì nhiều lý do

Trước khi nhậm chức lần đầu tiên vào năm 2016, Tổng thống Trump đã phá vỡ tiền lệ hiện đại bằng cách rời khỏi các chuẩn mực xung đột lợi ích đã được thiết lập. Là một ông trùm bất động sản với thương hiệu mang tên mình, Trump sẽ bước vào Phòng Bầu dục với tư cách là lãnh đạo của một đế chế trị giá hàng tỷ USD.

Trong khi các cựu tổng thống như Jimmy Carter và George W. Bush đã thực hiện các biện pháp để tách mình khỏi doanh nghiệp bằng cách đặt tài sản của họ vào một quỹ ủy thác mù, thì Tổng thống đương nhiệm đã chọn một cách tiếp cận khác.

Thay vào đó, Trump giao quyền quyết định quản lý hàng ngày cho các con trai của mình nhưng không từ bỏ cổ phần sở hữu của mình.

Mặc dù ông đã nhận được nhiều chỉ trích trong nhiệm kỳ đầu tiên về lo ngại xung đột lợi ích, Trump từ chối từ bỏ quyền sở hữu Tổ chức Trump trước khi nhậm chức lần thứ hai.

Tuy nhiên, ‘xung đột lợi ích’ lần này đã đạt đến một cấp độ mới so với năm 2016. Ngày nay, các dự án của ông mở rộng ra ngoài lĩnh vực bất động sản. Trump hiện đã có một chỗ đứng đáng kể trong ngành công nghiệp tiền điện tử.

Với lập trường ủng hộ của Trump đối với phát triển chính sách tài sản kỹ thuật số, những người trong và ngoài ngành đã bắt đầu tự hỏi liệu các quyết định của ông có dựa trên lợi ích tốt nhất của ngành hay được thiết kế để mang lại lợi ích cho các dự án của riêng mình.

Trump tham gia sâu đến mức nào vào World Liberty Financial?

Mặc dù Trump không có vai trò trực tiếp trong WLFI, ông xuất hiện trong danh sách các đội hỗ trợ của whitepaper với tư cách là “Người ủng hộ tiền điện tử chính”. Ba người con trai của ông, Eric, Donald Jr., và Barron, cũng có tên trong danh sách.

Các báo cáo còn tiết lộ rằng gia đình Trump nắm giữ 75% cổ phần trong doanh thu ròng của nền tảng và 60% cổ phần trong công ty mẹ. Đồng thời, Trump và các cộng sự sở hữu 22.5 tỷ token của công ty.

Đối với cựu Ủy viên CFTC Tim Massad, mặc dù Trump có vai trò không chính thức trong quản trị WLF, cổ phần của ông trong hiệu suất của nền tảng này gây ra những xung đột lợi ích nghiêm trọng.

“Tôi nghĩ rằng việc một Tổng thống Hoa Kỳ tham gia vào các dự án thương mại hoặc để gia đình và cộng sự của mình tham gia vào các dự án thương mại có thể bị ảnh hưởng trực tiếp bởi các chính sách mà ông ấy áp dụng với tư cách là Tổng thống hoặc các tuyên bố của ông ấy về những chính sách đó là chưa từng có và rõ ràng là sai,” Massad nói với BeInCrypto.

Trong khi đó, các token tự chúng không thể chuyển nhượng, hạn chế sự linh hoạt tài chính. Mặc dù dự án nhằm cung cấp cho người nắm giữ token quyền truy cập vào một loạt các sản phẩm và dịch vụ liên quan đến DeFi, nhưng vẫn chưa ra mắt chúng. Trong thời gian chờ đợi, người nắm giữ token sẽ phải chờ đến khi có thể sử dụng token của mình.

“Tôi chưa thấy bất kỳ trường hợp kinh doanh thực sự nào hoặc tiện ích nào có giá trị đối với những người đầu tư. Vì vậy, tôi nghĩ tất cả chỉ mang tính chất lợi dụng mọi người,” Massad nói thêm.

Ngành công nghiệp cũng đã trở nên mệt mỏi về cách mà WLF và các dự án được Trump ủng hộ khác có thể được sử dụng để giành được sự ủng hộ của Tổng thống.

Các lãnh đạo ngành bày tỏ lo ngại về tính hợp pháp của World Liberty Financial

Ngay trước khi Trump ra mắt World Liberty Financial, nhiều nhân vật nổi bật trong lĩnh vực tiền điện tử đã cảnh báo rằng dự án có thể gây ra rắc rối pháp lý cho Trump. Trong khi đó, Alex Miller, CEO của nền tảng Web3 Hiro, mô tả dự án này là một “kế hoạch bơm giá rõ ràng.”

Trong khi đó, Alex Miller, CEO của nền tảng Web3 Hiro, mô tả dự án này là một “kế hoạch bơm giá rõ ràng.”

Các nhà lãnh đạo ngành khác, như Mark Cuban, Max Keiser, và Anthony Scaramucci, cũng chỉ trích quyết định của Trump tiến hành bán token của WLF. Sự tham gia của Trump vào dự án đã làm gia tăng lo ngại rằng hình ảnh công chúng mong manh và danh tiếng gây tranh cãi của tiền điện tử sẽ bị bôi nhọ thêm.

Massad đồng ý với quan điểm cuối cùng này, nói thêm rằng phát triển chính sách tiền điện tử đang sống động và phát triển hơn bao giờ hết. Sự phát triển liên tục của các quy định về stablecoin, các cuộc thảo luận mở về một dự trữ chiến lược tiền điện tử quốc gia, và một nhóm làm việc về tài sản kỹ thuật số do Thượng viện dẫn dắt chỉ là một số trong những sáng kiến thể chế hiện tại.

“Ông ấy, Tổ chức Trump và các thành viên gia đình ông ấy không nên tham gia vào các dự án thương mại gây ra những xung đột lợi ích rõ ràng như vậy, khi mà quy định về tiền điện tử và những thứ như dự trữ Bitcoin tiềm năng là những vấn đề chính sách quan trọng ngày nay. Theo quan điểm của tôi, một tổng thống Hoa Kỳ không nên tham gia vào những điều này chút nào,” Massad nói.

Kể từ khi dự án ra mắt sáu tháng trước, đã xuất hiện một số ví dụ xác thực những lo ngại này. Ví dụ nổi bật nhất tập trung vào người sáng lập Tron, Justin Sun.

Khoản đầu tư gây tranh cãi của Justin Sun vào WLF

Người sáng lập TRON, Justin Sun, đã trở thành nhà đầu tư lớn nhất của World Liberty Financial vào tháng 11 sau khi mua 30 triệu USD token WLF.

Động thái này gây tranh cãi lớn. Mặc dù được Trump ủng hộ, WLFI đã gặp khó khăn trong việc đạt được mục tiêu huy động 30 triệu USD trong đợt bán công khai đầu tiên. Sự sẵn có của token bị hạn chế, loại trừ giao dịch chung và giới hạn mua cho các nhà đầu tư không phải là người Mỹ và các nhà đầu tư Mỹ được công nhận.

Khoản đầu tư của Sun đã thay đổi vận may của WLFI. Ngay sau đó, ông cũng trở thành một trong những cố vấn của dự án. Sau đó, vào ngày nhậm chức của Trump, Sun đã đầu tư thêm 45 triệu USD vào dự án, nâng tổng số tiền lên 75 triệu USD.

Khoản đầu tư này đã mang lại nhiều mức độ giám sát khác nhau. Trong khi một số người đặt câu hỏi về sự chuyển đổi nhanh chóng của ông từ nhà đầu tư sang cố vấn, những người khác chỉ ra quá khứ của Sun như một động cơ tiềm năng cho những đóng góp của ông.

Vào tháng 03/2023, SEC đã đệ đơn kiện gian lận và vi phạm luật chứng khoán khác chống lại Sun và các công ty của ông. Những vấn đề pháp lý này đã khiến một số lãnh đạo trong ngành đặt câu hỏi về sự khôn ngoan khi ông liên kết với World Liberty Financial.

Trong khi đó, giá của Tron đã tăng vọt sau khoản đầu tư mới nhất của Sun vào WLF. Tron, vốn đang có giá trì trệ cho đến thời điểm đó, đã có thể khởi động lại các hoạt động giao dịch của mình.

Biểu đồ giá TRON sau khi Sun đầu tư vào world liberty financial

Giá TRON tăng vọt sau khoản đầu tư 45 triệu USD của Sun vào World Liberty Financial. Nguồn: TradingView.

Tuy nhiên, những xung đột lợi ích này không chỉ giới hạn ở khoản đầu tư của Sun.

Khả năng cổ phần của Binance và các xung đột tiếp theo

Chưa đầy hai tuần trước, có thông tin rằng gia đình Trump đã tổ chức các cuộc đàm phán để mua cổ phần tài chính trong chi nhánh Mỹ của Binance. Mặc dù người sáng lập Binance, Changpeng Zhao, đã bác bỏ những báo cáo này, nhưng việc suy đoán về lý thuyết này rất dễ dàng.

Zhao cũng có thể hưởng lợi từ một thỏa thuận. Năm 2023, ông đã nhận tội với các cáo buộc liên bang vì không thực hiện các biện pháp chống rửa tiền đầy đủ tại Binance.

Sau khi nhận tội, Zhao đã từ chức CEO của Binance. Những suy đoán có động cơ chỉ ra khả năng có thể được ân xá tổng thống.

Đối với Massad, những động thái như vậy là tự nhiên khi một tổng thống trực tiếp tham gia vào các dự án tiền điện tử.

“Tôi nghĩ rằng có một rủi ro lớn về xung đột lợi ích và tham nhũng do Tổng thống và những người liên quan đến ông ấy bán tài sản tiền điện tử—dù là thông qua World Liberty Financial hay các meme coin. Điều này tạo ra khả năng xung đột liên tục, vì những người có thể muốn lấy lòng chính quyền có thể mua các coin,” Massad nói với BeInCrypto.

Trong khi đó, Trump hưởng lợi từ các dự án tiền điện tử của mình mỗi khi ông đưa ra thông báo ủng hộ tiền điện tử.

Trump có đang thao túng thị trường crypto?

Một tuần vào tháng 03, Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp để thành lập Dự trữ Chiến lược Tiền điện tử và Kho dự trữ Tài sản Kỹ thuật số của Mỹ. Trong thông báo ban đầu, Trump cho biết dự trữ sẽ bao gồm Bitcoin, Ethereum và các altcoin như XRP, ADA và SOL.

Thị trường tiền điện tử đã phản ứng ngay lập tức, với cả năm loại tiền điện tử đều ghi nhận mức tăng mạnh. Tuy nhiên, thông báo của Trump nhanh chóng dấy lên lo ngại về khả năng thao túng thị trường.

Với Bitcoin, Ethereum và XRP trong kho bạc, giá trị của WLF đã tăng khi những tài sản này tăng giá. Sự tăng trưởng này có thể đã thúc đẩy niềm tin của nhà đầu tư, dẫn đến nhu cầu cao hơn đối với token WLF.

Sự bùng nổ chung của thị trường tiền điện tử và sự chú ý đến các dự án liên quan đến Trump cũng đã tạo ra sự quan tâm lớn hơn từ nhà đầu tư vào WLF, góp phần vào sự tăng giá của nó.

Trong khi đó, meme coin của Trump đã tăng vọt sau thông báo về dự trữ của Tổng thống. Trong khi giá TRUMP đứng ở mức 13.55 USD, với khối lượng giao dịch gần 1.2 tỷ USD vào ngày 02/03, những con số này đã tăng lên 17.46 USD và 3.6 tỷ USD, tương ứng, sau tin tức một ngày sau đó.

TRUMP Meme Coin tăng vọt ngắn hạn sau thông báo về dự trữ tiền điện tử. Nguồn: TradingView

Vào ngày 04/03, giá và khối lượng giao dịch của TRUMP đã giảm xuống dưới các con số mà họ đã ghi nhận chỉ hai ngày trước đó.

“Tôi nghĩ rằng các meme coin trông giống như một kế hoạch bơm và xả cổ điển hoặc một cuộc kiếm tiền. Tôi không nghĩ vấn đề nên là, tại sao không để mọi người đầu tư vào những thứ này nếu họ muốn? Tất nhiên họ nên có quyền đầu tư vào bất cứ thứ gì họ muốn. Vấn đề là sự phù hợp của Tổng thống Hoa Kỳ khi bán những thứ tận dụng việc ông ấy là Tổng thống,” Massad nói.

Thậm chí đồng sáng lập Ethereum Vitalik Buterin cũng đã đề cập đến những tác động tiêu cực của các meme coin chính trị trong một bài đăng trên mạng xã hội được công bố năm ngày sau khi TRUMP ra mắt.

“Bây giờ là lúc để nói về thực tế rằng các coin chính trị quy mô lớn vượt qua một ranh giới khác: chúng không chỉ là nguồn vui, mà tác hại của chúng chủ yếu giới hạn ở những sai lầm do những người tham gia tự nguyện gây ra, chúng là phương tiện cho hối lộ chính trị không giới hạn, bao gồm cả từ các quốc gia nước ngoài,” Buterin nói.

Với sự tham gia tích cực của Trump trong ngành công nghiệp tiền điện tử trong vài tháng qua, một câu hỏi quan trọng vẫn còn: Tại sao Trump chưa bị buộc phải chịu trách nhiệm về những xung đột lợi ích rõ ràng này?

Câu trả lời vẫn ngắn gọn và cay đắng: Ông ấy không thể bị buộc phải chịu trách nhiệm.

Trump có thể bị truy cứu trách nhiệm không?

Những xung đột lợi ích tiềm ẩn từ sự tham gia của Donald Trump trong ngành công nghiệp tiền điện tử đã thu hút sự chú ý của nhiều nhân vật chính trị, đặc biệt là những người tập trung vào đạo đức và giám sát chính phủ.

Thượng nghị sĩ Mỹ Elizabeth Warren là người phản đối mạnh mẽ nhất các giao dịch của Trump trong ngành công nghiệp tiền điện tử.

Một ngày trước Hội nghị thượng đỉnh tài sản kỹ thuật số tại Nhà Trắng, Warren đã gửi một lá thư dài tới “ông trùm tiền điện tử” của Trump, David Sacks.

“Hôm nay tôi viết thư này để yêu cầu thông tin về cách mà ông, với tư cách là ‘Ông trùm tiền điện tử’ của Tổng thống Trump, đã giải quyết các xung đột lợi ích của mình, và cách ông sẽ ngăn chặn Tổng thống và các cá nhân tư nhân khác trực tiếp hưởng lợi từ những nỗ lực của Chính quyền Trump nhằm tăng giá trị của một số tài sản tiền điện tử nhất định, giảm các hành động thực thi liên quan đến tài sản tiền điện tử và nới lỏng quy định trong ngành công nghiệp tài sản tiền điện tử. Những hành động này có thể mang lại lợi ích cho các nhà đầu tư tỷ phú, người trong Chính quyền Trump và các nhà đầu cơ, gây thiệt hại cho các gia đình trung lưu,” Elizabeth Warren viết.

Tuy nhiên, không có nhiều điều có thể làm ngoài việc gửi thư yêu cầu phản hồi và làm rõ từ chính quyền Trump.

Kẽ hở pháp lý

Các Tổng thống Mỹ phần lớn được miễn trừ khỏi các quy định về xung đột lợi ích. Sự miễn trừ này dựa trên các diễn giải pháp lý cho rằng những luật này có thể cản trở khả năng thực hiện các nhiệm vụ hiến pháp của Tổng thống.

“Vấn đề là, Tổng thống không phải tuân theo các luật về xung đột lợi ích áp dụng cho hầu hết các quan chức nhánh hành pháp khác. Có Điều khoản về quà tặng từ nước ngoài trong Hiến pháp, cấm nhận quà từ các quốc gia nước ngoài. Cũng có một điều khoản trong nước cấm nhận quà từ chính phủ. Nhưng ngoài điều đó, ông ấy không phải tuân theo các tiêu chuẩn xung đột lợi ích thông thường. Thật đáng tiếc khi chúng ta không có những tiêu chuẩn đó áp dụng cho một tổng thống. Tôi nghĩ, nếu bất kỳ tổng thống nào khác làm những điều này, sẽ có nhiều sự phẫn nộ hơn,” Massad nói với BeInCrypto.

Với tình hình pháp lý hiện tại, sự giám sát của công chúng và áp lực chính trị là những cách tốt nhất để buộc một tổng thống phải chịu trách nhiệm về các xung đột lợi ích tiềm ẩn.

Tuy nhiên, mặc dù có sự miễn trừ pháp lý cho các tổng thống đương nhiệm, những tác động đạo đức từ các giao dịch tiền điện tử của Trump vẫn không thể phủ nhận.

Khi ranh giới giữa quyền lực chính trị và lợi nhuận cá nhân ngày càng mờ nhạt, nhu cầu về các tiêu chuẩn đạo đức rõ ràng, ngay cả khi không có các quy định pháp lý, trở nên ngày càng cấp bách.

Không làm như vậy có thể làm xói mòn niềm tin của công chúng vào ngành công nghiệp tiền điện tử, gây ra những hậu quả có thể không thể đảo ngược.