Từ phụ thuộc 50% năng lượng nhập từ Nga, Phần Lan chỉ trong 2 năm đ&atilde; chuyển hướng th&agrave;nh quốc gia độc lập năng lượng, tăng mạnh năng lượng hạt nh&acirc;n v&agrave; t&aacute;i tạo, giữa khủng hoảng địa ch&iacute;nh trị.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20251119/images/vna_potal_tong_thong_trump_doa_ap_thue_thu_cap_doi_voi_dau_mo_nga__7944038.jpg" style="height:382px; width:600px" />

Một cơ sở khai th&aacute;c dầu của Nga. Ảnh: TASS/TTXVN

Theo đ&agrave;i ph&aacute;t thanh quốc tế DW (Đức) ng&agrave;y 18/11, từ khi Nga ph&aacute;t động chiến dịch qu&acirc;n sự ở Ukraine năm 2022, Phần Lan đ&atilde; quyết liệt thay đổi cơ cấu năng lượng, giảm sự phụ thuộc từ nước l&aacute;ng giềng từ 50% xuống gần bằng 0. Tuy nhi&ecirc;n, h&agrave;nh tr&igrave;nh hướng tới độc lập ho&agrave;n to&agrave;n vẫn c&ograve;n th&aacute;ch thức.

Trước năm 2022, một nửa lượng năng lượng nhập khẩu của Phần Lan đến từ Nga - quốc gia c&oacute; chung đường bi&ecirc;n giới d&agrave;i 1.300 km với Helsinki, bao gồm điện, dầu v&agrave; kh&iacute; đốt tự nhi&ecirc;n. Đảo Olkiluoto tr&ecirc;n bờ biển ph&iacute;a T&acirc;y từng chỉ l&agrave; một trung t&acirc;m năng lượng th&ocirc;ng thường, nhưng sau cuộc xung đột ở Ukraine, h&ograve;n đảo n&agrave;y đ&atilde; trở n&ecirc;n quan trọng về mặt chiến lược, nơi tổ m&aacute;y điện hạt nh&acirc;n c&oacute; c&ocirc;ng suất cao nhất ở ch&acirc;u &Acirc;u v&agrave; thứ ba tr&ecirc;n thế giới..

&quot;Trước năm 2022, ch&uacute;ng t&ocirc;i đ&atilde; từng hy vọng lạc quan rằng ch&uacute;ng ta đ&atilde; vượt qua được thời kỳ m&agrave; mọi thứ đều xoay quanh việc mở rộng l&atilde;nh thổ v&agrave; tấn c&ocirc;ng c&aacute;c quốc gia c&oacute; chủ quyền. Nhưng sau đ&oacute;, ch&uacute;ng t&ocirc;i hiểu rằng điều đ&oacute; kh&ocirc;ng đ&uacute;ng v&agrave; ch&uacute;ng t&ocirc;i phải tự bảo vệ chủ quyền của m&igrave;nh, kể cả khi n&oacute;i đến năng lượng&quot;, Bộ trưởng Kh&iacute; hậu v&agrave; M&ocirc;i trường Phần Lan Sari Multala cho biết.&nbsp;

Tiếp đ&oacute;, Helsinki đ&atilde; từ bỏ lập trường trung lập v&agrave; tuy&ecirc;n bố gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại T&acirc;y Dương (NATO). Nga đ&aacute;p trả bằng c&aacute;ch cắt nguồn cung cấp điện cho Phần Lan, với l&yacute; do Helsinki từ chối thanh to&aacute;n bằng đồng r&uacute;p. Kể từ đ&oacute;, thị phần nhập khẩu năng lượng của Nga v&agrave;o Phần Lan đ&atilde; giảm xuống gần bằng 0.

T&aacute;i cấu tr&uacute;c nguồn cung

Dầu mỏ - chiếm 19% lượng ti&ecirc;u thụ năng lượng của Phần Lan v&agrave;o năm 2019 - hiện được nhập khẩu từ Na Uy, Anh v&agrave; Mỹ. Kh&iacute; đốt tự nhi&ecirc;n, v&agrave;o thời điểm đ&oacute; chiếm 5% trong cơ cấu năng lượng, được nhập khẩu dưới dạng LNG (kh&iacute; tự nhi&ecirc;n h&oacute;a lỏng). C&ocirc;ng ty nh&agrave; nước Gasgrid Finland đ&atilde; đưa v&agrave;o vận h&agrave;nh một nh&agrave; ga LNG nổi mới tại cảng Inga ở ph&iacute;a Nam.

Trong khi đ&oacute;, l&ograve; phản ứng hạt nh&acirc;n mới Olkiluoto 3 l&agrave; một trong những l&ograve; phản ứng lớn nhất thế giới với tổng c&ocirc;ng suất 1.600 megawatt, đ&atilde; tăng thị phần điện hạt nh&acirc;n của Phần Lan từ 28% v&agrave;o năm 2022 l&ecirc;n 39% hiện nay.

Tuy nhi&ecirc;n, dự &aacute;n n&agrave;y đi k&egrave;m với c&aacute;i gi&aacute; đắt. Chi ph&iacute; x&acirc;y dựng tăng gần gấp 4 lần, l&ecirc;n 11 tỷ euro. Chi ph&iacute; tăng vọt đ&atilde; khiến nh&agrave; điều h&agrave;nh TVO phải hủy bỏ kế hoạch x&acirc;y dựng l&ograve; phản ứng thứ tư.&nbsp;

Để đảm bảo an to&agrave;n, c&ocirc;ng ty Posiva đ&atilde; đầu tư từ 500 triệu euro đến 1 tỷ euro cho cơ sở lưu trữ Onkalo, bao gồm 60 km đường hầm s&acirc;u khoảng 450 m&eacute;t dưới mặt đất. Chất thải từ năm nh&agrave; m&aacute;y điện hạt nh&acirc;n sẽ được lưu trữ vĩnh viễn trong c&aacute;c vi&ecirc;n nang nặng một tấn.

&quot;Người ti&ecirc;u d&ugrave;ng đang được hưởng lợi từ gi&aacute; điện thấp. V&agrave; ch&uacute;ng t&ocirc;i đ&atilde; tạo ra 5.000 việc l&agrave;m trực tiếp v&agrave; gi&aacute;n tiếp&quot;, &ocirc;ng Juha Poikola, người ph&aacute;t ng&ocirc;n của TVO n&oacute;i với DW tại cơ sở l&ograve; phản ứng.

Bộ trưởng Multala cho biết ch&iacute;nh phủ Phần Lan hiện đang &quot;xem x&eacute;t lại luật năng lượng hạt nh&acirc;n để tạo điều kiện cho qu&aacute; tr&igrave;nh cấp ph&eacute;p nhanh hơn v&agrave; điều tra xem liệu hạt nh&acirc;n c&oacute; cần hỗ trợ t&agrave;i ch&iacute;nh hoặc cơ chế chia sẻ rủi ro trong tương lai hay kh&ocirc;ng&quot;.

Nhưng c&aacute;c nguồn điện kh&aacute;c cũng g&oacute;p phần v&agrave;o sự chuyển dịch năng lượng của Phần Lan, đặc biệt l&agrave; năng lượng t&aacute;i tạo. Năm 2024, c&aacute;c trang trại điện gi&oacute; chiếm 24% sản lượng điện của Phần Lan, so với 14% v&agrave;o năm 2022.

Đối với Veli-Pekka Tynkkynen, Gi&aacute;o sư tại Trung t&acirc;m Nghi&ecirc;n cứu Nga v&agrave; Đ&ocirc;ng &Acirc;u của Phần Lan tại Đại học Helsinki, năng lượng t&aacute;i tạo l&agrave; hướng đi đ&uacute;ng đắn v&igrave; năng lượng hạt nh&acirc;n, thủy điện v&agrave; gi&oacute; sẽ gi&uacute;p m&ocirc; h&igrave;nh của Phần Lan trở n&ecirc;n &quot;bền vững&quot;.

&quot;Ch&uacute;ng ta n&ecirc;n từ bỏ năng lượng h&oacute;a thạch. Việc phụ thuộc v&agrave;o c&aacute;c quốc gia kh&aacute;c - &nbsp;d&ugrave; l&agrave; Nga, Saudi Arabia hay Mỹ - đều kh&ocirc;ng phải l&agrave; một &yacute; tưởng hay&quot;, Gi&aacute;o sư Tynkkynen n&ecirc;u quan điểm.

Về phần m&igrave;nh, Thijs van de Graf, Ph&oacute; Gi&aacute;o sư về ch&iacute;nh trị quốc tế tại Đại học Ghent ở Bỉ v&agrave; l&agrave; chuy&ecirc;n gia về ch&iacute;nh s&aacute;ch năng lượng, đồng &yacute; rằng sự kết hợp ph&ugrave; hợp l&agrave; ch&igrave;a kh&oacute;a.

&quot;Hầu hết c&aacute;c nước ch&acirc;u &Acirc;u đ&atilde; hướng đến c&aacute;c nguồn năng lượng kh&aacute;c sau khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra. C&ocirc;ng thức cho an ninh năng lượng bao gồm hiệu quả năng lượng, điện kh&iacute; h&oacute;a v&agrave; năng lượng t&aacute;i tạo&quot;, &ocirc;ng de Graf lưu &yacute;.

Tuy nhi&ecirc;n, Gi&aacute;o sư Tynkkynen n&oacute;i th&ecirc;m rằng Phần Lan vẫn chưa thể đạt được sự độc lập ho&agrave;n to&agrave;n về năng lượng với Nga: &quot;C&ocirc;ng ty năng lượng Phần Lan Fortum đ&atilde; cố gắng trong 3 năm qua để thay thế nguồn cung uranium từ Nga, nhưng vẫn chưa th&agrave;nh c&ocirc;ng&quot;.

Vũ Thanh/B&aacute;o Tin tức v&agrave; D&acirc;n tộc

<a href="https://baotintuc.vn/the-gioi/chia-khoa-giup-phan-lan-thoat-khoi-su-phu-thuoc-vao-nang-luong-nga-20251119164731431.htm">Link gốc</a>

Từ phụ thuộc 50% năng lượng nhập từ Nga, Phần Lan chỉ trong 2 năm đã chuyển hướng thành quốc gia độc lập năng lượng, tăng mạnh năng lượng hạt nhân và tái tạo, giữa khủng hoảng địa chính trị.


Thế giới

Vietnam+

Chìa khoá giúp Phần Lan thoát khỏi sự phụ thuộc vào năng lượng Nga

Liêu yếu

Vừa c&#243; anh bạn ở PL về chơi, s&#225;ng cafe nghe n&#243;i cuộc sống kh&#243; khăn đi nhiều kể từ khi trở mặt với Nga. Thị trường ti&#234;u d&#249;ng nội địa yếu do d&#226;n số &#237;t

Vừa có anh bạn ở PL về chơi, sáng cafe nghe nói cuộc sống khó khăn đi nhiều kể từ khi trở mặt với Nga. Thị trường tiêu dùng nội địa yếu do dân số ít