Với vai tr&ograve; l&agrave; nguồn điện chạy nền nhằm đảm bảo an to&agrave;n, ổn định hệ thống điện, nhiệt điện kh&iacute;/LNG đ&atilde; khẳng định vai tr&ograve; kh&ocirc;ng thể thay thế trong hệ thống năng lượng quốc gia, đặc biệt l&agrave; trong bối cảnh kh&ocirc;ng ph&aacute;t triển th&ecirc;m điện than v&agrave; chiến lược đẩy mạnh ph&aacute;t triển năng lượng t&aacute;i tạo. Do đ&oacute;, việc chậm trễ đưa c&aacute;c dự &aacute;n điện kh&iacute;/LNG v&agrave;o hoạt động đang đặt ra nguy cơ lớn, ảnh hưởng đến an ninh năng lượng v&agrave; c&aacute;c mục ti&ecirc;u tăng trưởng của đất nước trong thời gian tới.

Điện kh&iacute;: Trụ cột kh&ocirc;ng thể thay thế trong cơ cấu năng lượng quốc gia

Trong bối cảnh nền kinh tế đất nước đang &quot;vươn m&igrave;nh&quot; ph&aacute;t triển mạnh mẽ, k&eacute;o theo nhu cầu năng lượng ng&agrave;y c&agrave;ng tăng cao. Việc ph&aacute;t triển điện kh&iacute; đ&oacute;ng vai tr&ograve; quan trọng để hạn chế khả năng xảy ra t&igrave;nh trạng thiếu điện trong tương lai gần khi sản lượng điện từ than chững lại trong giai đoạn tới v&agrave; năng lượng t&aacute;i tạo tiếp tục đối mặt với những th&aacute;ch thức như hiệu suất gi&aacute;n đoạn hay c&aacute;c hạn chế của lưới điện; kh&iacute; đốt/LNG sẽ l&agrave; nguồn nhi&ecirc;n liệu quan trọng đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia cũng như hỗ trợ kinh tế tăng trưởng bền vững.

Quy hoạch điện VIII điều chỉnh x&aacute;c định ưu ti&ecirc;n tối đa h&oacute;a sử dụng kh&iacute; trong nước để ph&aacute;t điện, đồng thời chủ động nhập khẩu bổ sung kh&iacute; thi&ecirc;n nhi&ecirc;n v&agrave; LNG (kh&iacute; tự nhi&ecirc;n h&oacute;a lỏng) khi nguồn cung nội địa suy giảm. Mục ti&ecirc;u đến năm 2030, nhiệt điện kh&iacute; trong nước dự kiến đạt 10.861 - 14.930 MW, chiếm 5,9 - 6,3% tổng c&ocirc;ng suất, trong khi Nhiệt điện LNG sẽ đạt 22.524 MW, chiếm 9,5 - 12,3%. Đ&acirc;y l&agrave; định hướng chiến lược, đảm bảo an ninh năng lượng trong giai đoạn chuyển đổi đầy th&aacute;ch thức.

&Ocirc;ng Ho&agrave;ng Xu&acirc;n Quốc, Cố vấn Năng lượng cao cấp Tập đo&agrave;n VinaCapital nhấn mạnh rằng, việc sử dụng LNG l&agrave; một quy luật kh&aacute;ch quan đối với c&aacute;c nước đang ph&aacute;t triển trong qu&aacute; tr&igrave;nh c&ocirc;ng nghiệp h&oacute;a, hiện đại h&oacute;a. C&aacute;c quốc gia ti&ecirc;n tiến như Nhật Bản, H&agrave;n Quốc, Đ&agrave;i Loan (Trung Quốc) hay Singapore đều đ&atilde; trải qua giai đoạn chuyển đổi từ nhiệt điện than sang LNG.

Theo &ocirc;ng Quốc, đến nay nhiệt điện vẫn đ&oacute;ng vai tr&ograve; l&agrave; nguồn điện chạy nền m&agrave; kh&ocirc;ng nguồn n&agrave;o c&oacute; thể thay thế được, kể cả điện hạt nh&acirc;n, điện gi&oacute; hay điện mặt trời. Do đ&oacute;, việc ph&aacute;t triển điện kh&iacute; v&agrave; LNG l&agrave; một xu thế tất yếu, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang dần giảm v&agrave; kh&ocirc;ng ph&aacute;t triển điện than. Điện kh&iacute; kh&ocirc;ng chỉ cung cấp nguồn điện ổn định, tin cậy để đ&aacute;p ứng nhu cầu tăng trưởng của nền kinh tế, m&agrave; c&ograve;n l&agrave; mắt x&iacute;ch quan trọng trong h&agrave;nh tr&igrave;nh chuyển dịch năng lượng của đất nước, hướng tới một tương lai xanh v&agrave; bền vững hơn.

Th&aacute;ch thức ph&aacute;t triển điện kh&iacute;/LNG

Ph&aacute;t triển điện kh&iacute;, đặc biệt điện LNG đ&atilde; được khẳng định đ&oacute;ng vai tr&ograve; hết sức quan trọng. Tuy nhi&ecirc;n, hiện nay, việc triển khai c&aacute;c dự &aacute;n điện kh&iacute;/LNG đang đối mặt với nhiều th&aacute;ch thức v&agrave; kh&oacute; khăn, dẫn đến nguy cơ chậm tiến độ v&agrave; ảnh hưởng đến an ninh năng lượng quốc gia.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250713/images/nhon-trach-3-4-32024082914273420250713072123.jpg" style="height:338px; width:600px">

Nhơn Trạch 3, 4 l&agrave; hai nh&agrave; m&aacute;y điện LNG đầu ti&ecirc;n của nước ta

Theo Quy hoạch điện VIII, c&oacute; tổng cộng 23 dự &aacute;n điện kh&iacute; (bao gồm cả nguồn kh&iacute; khai th&aacute;c trong nước v&agrave; kh&iacute; LNG nhập khẩu) với tổng c&ocirc;ng suất 30.424 MW. Trong đ&oacute;, 10 dự &aacute;n sử dụng kh&iacute; trong nước với tổng c&ocirc;ng suất 7.900 MW v&agrave; 13 dự &aacute;n sử dụng LNG nhập khẩu với tổng c&ocirc;ng suất 22.524 MW.

Tuy nhi&ecirc;n, đến nay, chỉ c&oacute; một dự &aacute;n vận h&agrave;nh l&agrave; Nh&agrave; m&aacute;y Nhiệt điện &Ocirc; M&ocirc;n I (c&ocirc;ng suất 660 MW), dự kiến sẽ chuyển sang sử dụng nhi&ecirc;n liệu kh&iacute; sau khi c&oacute; kh&iacute; từ mỏ kh&iacute; L&ocirc; B; hai dự &aacute;n Nh&agrave; m&aacute;y điện Nhơn Trạch 3 v&agrave; Nhơn Trạch 4 (tổng c&ocirc;ng suất 1.624 MW), tiến độ đạt hơn 90% v&agrave; đang chuẩn bị vận h&agrave;nh thương mại. Kho cảng LNG Thị Vải &ndash; kho cảng LNG đầu ti&ecirc;n của Việt Nam &ndash; đ&atilde; ho&agrave;n th&agrave;nh v&agrave; sẵn s&agrave;ng cung cấp nhi&ecirc;n liệu cho hai nh&agrave; m&aacute;y n&agrave;y. 18 dự &aacute;n đang trong qu&aacute; tr&igrave;nh chuẩn bị đầu tư x&acirc;y dựng (tổng c&ocirc;ng suất 23.640 MW); 3 dự &aacute;n chưa t&igrave;m được nh&agrave; đầu tư. Điều n&agrave;y cho thấy, mặc d&ugrave; c&oacute; số lượng lớn c&aacute;c dự &aacute;n điện kh&iacute; được quy hoạch, tiến độ triển khai thực tế c&ograve;n rất chậm. Nhiều dự &aacute;n quan trọng đ&atilde; bị chậm tiến độ so với kế hoạch ban đầu.

Trong đ&oacute;, những th&aacute;ch thức ch&iacute;nh được nhận định đến từ cơ chế ph&aacute;t triển điện kh&iacute;/LNG chưa ho&agrave;n thiện, đồng bộ về nhập khẩu, tồn trữ, ph&acirc;n phối kh&iacute; đến sản xuất điện v&agrave; mua b&aacute;n điện. Cụ thể, chưa c&oacute; bộ ti&ecirc;u chuẩn kỹ thuật ho&agrave;n chỉnh li&ecirc;n quan đến địa điểm, thiết kế, x&acirc;y dựng v&agrave; vận h&agrave;nh c&aacute;c cơ sở hạ tầng phục vụ nhập khẩu LNG. Điều n&agrave;y g&acirc;y kh&oacute; khăn cho c&aacute;c nh&agrave; đầu tư trong việc triển khai dự &aacute;n v&agrave; thu xếp vốn.

Vướng mắc trong hợp đồng mua b&aacute;n điện (PPA) v&agrave; cơ chế gi&aacute;, l&agrave; một trong những r&agrave;o cản lớn nhất. C&aacute;c nh&agrave; đầu tư gặp kh&oacute; khăn trong việc đ&agrave;m ph&aacute;n v&agrave; k&yacute; kết PPA với Tập đo&agrave;n Điện lực Việt Nam (EVN), đặc biệt l&agrave; c&aacute;c điều khoản li&ecirc;n quan đến cam kết bao ti&ecirc;u sản lượng điện tối thiểu (Qc) v&agrave; cơ chế chuyển ngang gi&aacute; kh&iacute; sang gi&aacute; điện. Trong khi, c&aacute;c tổ chức t&iacute;n dụng y&ecirc;u cầu c&aacute;c cam kết r&otilde; r&agrave;ng về sản lượng mua b&aacute;n điện để đảm bảo khả năng thu hồi vốn v&agrave; lợi nhuận hợp l&yacute;.

Ở cấp độ địa phương, một số tỉnh c&ograve;n l&uacute;ng t&uacute;ng, chậm trễ trong c&ocirc;ng t&aacute;c ph&ecirc; duyệt chủ trương đầu tư v&agrave; đấu thầu lựa chọn nh&agrave; đầu tư cho c&aacute;c dự &aacute;n điện kh&iacute;, dẫn đến t&igrave;nh trạng c&oacute; dự &aacute;n được quy hoạch nhưng chưa t&igrave;m được chủ đầu tư ph&ugrave; hợp.

Cần c&oacute; cơ chế đột ph&aacute;

Để th&aacute;o gỡ những &quot;điểm nghẽn&quot; trong ph&aacute;t triển điện kh&iacute;, c&aacute;c chuy&ecirc;n gia v&agrave; doanh nghiệp cho rằng, cần c&oacute; sự đổi mới nhận thức v&agrave; tư duy từ việc x&acirc;y dựng cơ chế ch&iacute;nh s&aacute;ch cho đến triển khai thực hiện. Đặc biệt, cần c&oacute; sự linh hoạt v&agrave; đột ph&aacute; để đ&aacute;p ứng tốc độ ph&aacute;t triển của thị trường năng lượng to&agrave;n cầu v&agrave; nhu cầu năng lượng trong nước. C&aacute;c giải ph&aacute;p như, cụ thể h&oacute;a c&aacute;c cơ chế ưu đ&atilde;i trong Luật Điện lực, c&oacute; ch&iacute;nh s&aacute;ch hỗ trợ, ưu đ&atilde;i thuế, tạo m&ocirc;i trường đầu tư hấp dẫn v&agrave; cơ chế gi&aacute; mua điện linh hoạt theo cơ chế thị trường sẽ l&agrave; ch&igrave;a kh&oacute;a để th&uacute;c đẩy ph&aacute;t triển điện kh&iacute; ở Việt Nam.

B&agrave; Yulin Li, Chuy&ecirc;n gia Nghi&ecirc;n cứu về kh&iacute; đốt v&agrave; LNG c&ocirc;ng ty nghi&ecirc;n cứu v&agrave; tư vấn thị trường năng lượng Wood Mackenzie cho rằng &ldquo;để Việt Nam tận dụng triệt để tiềm năng của kh&iacute; đốt v&agrave; LNG, cần c&oacute; một cơ chế năng lượng chuy&ecirc;n biệt để tập trung v&agrave;o ch&iacute;nh s&aacute;ch v&agrave; quy định về năng lượng. Một khung ch&iacute;nh s&aacute;ch mạnh mẽ l&agrave; điều cần thiết để thu h&uacute;t đầu tư v&agrave;o ph&aacute;t triển cơ sở hạ tầng kh&iacute; đốt trung v&agrave; hạ nguồn&rdquo;.

C&aacute;c chuy&ecirc;n gia của Wood Mackenzie cũng gợi &yacute; về c&aacute;c cơ chế ch&iacute;nh s&aacute;ch cần thiết như: cần đưa ra nhiều ưu đ&atilde;i hơn để tăng t&iacute;nh cạnh tranh trong thu h&uacute;t đầu tư, x&acirc;y dựng cơ chế nhập khẩu LNG, ho&agrave;n thiện cơ chế mua b&aacute;n điện trực tiếp, c&oacute; cơ chế chuyển gi&aacute; kh&iacute; v&agrave;o gi&aacute; điện ph&ugrave; hợp, xem x&eacute;t c&oacute; hợp đồng mua b&aacute;n LNG d&agrave;i hạn để đảm bảo nguồn cung kh&ocirc;ng bị gi&aacute;n đoạn trước biến động;&hellip;

B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, để tối ưu nguồn lực, tiết kiệm chi ph&iacute;, c&aacute;c doanh nghiệp, chuy&ecirc;n gia cho rằng n&ecirc;n triển khai x&acirc;y dựng c&aacute;c kho cảng LNG theo m&ocirc; h&igrave;nh kho cảng trung t&acirc;m (LNG Hub) để cung cấp nhi&ecirc;n liệu cho c&aacute;c nh&agrave; m&aacute;y điện v&agrave; c&ocirc;ng nghiệp xung quanh khu vực thay v&igrave; x&acirc;y dựng từng kho cảng ri&ecirc;ng biệt gắn với mỗi dự &aacute;n điện sử dụng LNG.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250713/images/h3-h-tng-kho-cng-pv-gas-ti-ba-ra-vung-tau20250704140417.jpg" style="height:450px; width:600px">

M&ocirc; h&igrave;nh kho LNG Hub được đ&aacute;nh gi&aacute; mang lại nhiều lợi &iacute;ch v&agrave; tiết kiệm chi ph&iacute;

&Ocirc;ng Phạm Văn Phong, Tổng Gi&aacute;m đốc Tổng C&ocirc;ng ty Kh&iacute; Việt Nam (PV GAS) cho hay, qua nghi&ecirc;n cứu kinh nghiệm thực tế c&aacute;c nước, cơ sở hạ tầng cảng nhập v&agrave; kho chứa LNG được ưu ti&ecirc;n quy hoạch tập trung tại một số trung t&acirc;m c&oacute; t&iacute;nh t&iacute;ch hợp cao để cung cấp LNG t&aacute;i h&oacute;a cho c&aacute;c cụm nh&agrave; m&aacute;y nhiệt điện bằng c&aacute;c đường ống dẫn kh&iacute; c&oacute; kết nối với hệ thống đường ống dẫn kh&iacute; quốc gia. M&ocirc; h&igrave;nh n&agrave;y kh&ocirc;ng chỉ giảm suất đầu tư m&agrave; c&ograve;n mang lại nhiều lợi &iacute;ch linh hoạt trong vận h&agrave;nh thương mại, hỗ trợ khai th&aacute;c hạ tầng tối ưu, tiết kiệm chi ph&iacute; dự trữ nhi&ecirc;n liệu khi so s&aacute;nh với m&ocirc; h&igrave;nh một nh&agrave; m&aacute;y điện &ndash; một kho cảng LNG.

Việc đầu tư c&aacute;c kho LNG Hub cũng ph&ugrave; hợp với định hướng của Đảng; tại Kết luận số 76-KL/TW của Bộ Ch&iacute;nh trị ng&agrave;y 24/4/2024 về t&igrave;nh h&igrave;nh thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW v&agrave; một số định hướng cho giai đoạn mới đ&atilde; chỉ ra 3 giải ph&aacute;p để th&uacute;c đẩy ng&agrave;nh c&ocirc;ng nghiệp kh&iacute; thời gian tới, trong đ&oacute; c&oacute; định hướng về việc x&acirc;y dựng c&aacute;c trung t&acirc;m năng lượng quốc gia t&iacute;ch hợp kh&iacute;, LNG &ndash; điện, ... quy m&ocirc; lớn.

&Ocirc;ng Joshua Ngu, Ph&oacute; Chủ tịch Khu vực Ch&acirc;u &Aacute; &ndash; Th&aacute;i B&igrave;nh Dương Wood Mackenzie nhận định, việc h&igrave;nh th&agrave;nh c&aacute;c trạm đầu mối nhập khẩu LNG lớn mang lại nhiều lợi &iacute;ch v&agrave; tối ưu chi ph&iacute; do c&oacute; cơ sở hạ tầng d&ugrave;ng chung; c&oacute; cơ hội nhập khẩu những chuyến LNG lớn, gi&aacute; cả cạnh tranh hơn; kh&ocirc;ng cần x&acirc;y dựng nhiều cầu cảng; dễ hơn trong quản l&yacute;, điều h&agrave;nh. B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, những hoạt động kinh tế xung quanh kho trung t&acirc;m đ&oacute; sẽ ph&aacute;t triển rất nhanh ch&oacute;ng, v&igrave; kh&iacute; kh&ocirc;ng chỉ l&agrave; nhi&ecirc;n liệu cho điện m&agrave; c&ograve;n cho nhiều ng&agrave;nh c&ocirc;ng nghiệp kh&aacute;c, do đ&oacute; c&oacute; thể th&uacute;c đẩy ph&aacute;t triển cả một khu phức hợp c&ocirc;ng nghiệp. V&agrave; nhờ đ&oacute; sẽ gi&uacute;p tăng t&iacute;nh quy m&ocirc; của nền kinh tế.

T&oacute;m lại, điện kh&iacute;, đặc biệt l&agrave; LNG, được x&aacute;c định l&agrave; nguồn năng lượng trọng yếu, đ&oacute;ng vai tr&ograve; then chốt trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia v&agrave; hỗ trợ qu&aacute; tr&igrave;nh chuyển đổi xanh của đất nước. Để hiện thực h&oacute;a c&aacute;c mục ti&ecirc;u tăng trưởng đ&atilde; đề ra, nguy&ecirc;n tắc &quot;năng lượng đi trước một bước&quot; lu&ocirc;n được nhấn mạnh. C&aacute;c chuy&ecirc;n gia v&agrave; nh&agrave; hoạch định ch&iacute;nh s&aacute;ch đều khẳng định rằng, nếu kh&ocirc;ng c&oacute; năng lượng, mọi mục ti&ecirc;u ph&aacute;t triển kinh tế - x&atilde; hội đều kh&oacute; c&oacute; thể đạt được. Do đ&oacute;, việc tập trung th&aacute;o gỡ c&aacute;c vướng mắc để th&uacute;c đẩy x&acirc;y dựng hạ tầng ph&aacute;t triển điện kh&iacute;/LNG l&agrave; v&ocirc; c&ugrave;ng cấp thiết, nhằm đ&aacute;p ứng kịp thời c&aacute;c mục ti&ecirc;u ph&aacute;t triển chung của đất nước.

M.P

<a href="https://petrovietnam.petrotimes.vn/bai-3-som-hoan-thien-chuoi-gia-tri-dien-khilng-de-khong-lo-nhip-tang-truong-729976.html&amp;link=autochanger">Link gốc</a>

Với vai trò là nguồn điện chạy nền nhằm đảm bảo an toàn, ổn định hệ thống điện, nhiệt điện khí/LNG đã khẳng định vai trò không thể thay thế trong hệ thống năng lượng quốc gia, đặc biệt là trong bối cảnh không phát triển thêm điện than và chiến lược đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo. Do đó, việc chậm trễ đưa các dự án điện khí/LNG vào hoạt động đang đặt ra nguy cơ lớn, ảnh hưởng đến an ninh năng lượng và các mục tiêu tăng trưởng của đất nước trong thời gian tới.


Với vai tr&ograve; l&agrave; nguồn điện chạy nền nhằm đảm bảo an to&agrave;n, ổn định hệ thống điện, nhiệt điện kh&iacute;/LNG đ&atilde; khẳng định vai tr&ograve; kh&ocirc;ng thể thay thế trong hệ thống năng lượng quốc gia, đặc biệt l&agrave; trong bối cảnh kh&ocirc;ng ph&aacute;t triển th&ecirc;m điện than v&agrave; chiến lược đẩy mạnh ph&aacute;t triển năng lượng t&aacute;i tạo. Do đ&oacute;, việc chậm trễ đưa c&aacute;c dự &aacute;n điện kh&iacute;/LNG v&agrave;o hoạt động đang đặt ra nguy cơ lớn, ảnh hưởng đến an ninh năng lượng v&agrave; c&aacute;c mục ti&ecirc;u tăng trưởng của đất nước trong thời gian tới.

Điện kh&iacute;: Trụ cột kh&ocirc;ng thể thay thế trong cơ cấu năng lượng quốc gia

Trong bối cảnh nền kinh tế đất nước đang &quot;vươn m&igrave;nh&quot; ph&aacute;t triển mạnh mẽ, k&eacute;o theo nhu cầu năng lượng ng&agrave;y c&agrave;ng tăng cao. Việc ph&aacute;t triển điện kh&iacute; đ&oacute;ng vai tr&ograve; quan trọng để hạn chế khả năng xảy ra t&igrave;nh trạng thiếu điện trong tương lai gần khi sản lượng điện từ than chững lại trong giai đoạn tới v&agrave; năng lượng t&aacute;i tạo tiếp tục đối mặt với những th&aacute;ch thức như hiệu suất gi&aacute;n đoạn hay c&aacute;c hạn chế của lưới điện; kh&iacute; đốt/LNG sẽ l&agrave; nguồn nhi&ecirc;n liệu quan trọng đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia cũng như hỗ trợ kinh tế tăng trưởng bền vững.

Quy hoạch điện VIII điều chỉnh x&aacute;c định ưu ti&ecirc;n tối đa h&oacute;a sử dụng kh&iacute; trong nước để ph&aacute;t điện, đồng thời chủ động nhập khẩu bổ sung kh&iacute; thi&ecirc;n nhi&ecirc;n v&agrave; LNG (kh&iacute; tự nhi&ecirc;n h&oacute;a lỏng) khi nguồn cung nội địa suy giảm. Mục ti&ecirc;u đến năm 2030, nhiệt điện kh&iacute; trong nước dự kiến đạt 10.861 - 14.930 MW, chiếm 5,9 - 6,3% tổng c&ocirc;ng suất, trong khi Nhiệt điện LNG sẽ đạt 22.524 MW, chiếm 9,5 - 12,3%. Đ&acirc;y l&agrave; định hướng chiến lược, đảm bảo an ninh năng lượng trong giai đoạn chuyển đổi đầy th&aacute;ch thức.

&Ocirc;ng Ho&agrave;ng Xu&acirc;n Quốc, Cố vấn Năng lượng cao cấp Tập đo&agrave;n VinaCapital nhấn mạnh rằng, việc sử dụng LNG l&agrave; một quy luật kh&aacute;ch quan đối với c&aacute;c nước đang ph&aacute;t triển trong qu&aacute; tr&igrave;nh c&ocirc;ng nghiệp h&oacute;a, hiện đại h&oacute;a. C&aacute;c quốc gia ti&ecirc;n tiến như Nhật Bản, H&agrave;n Quốc, Đ&agrave;i Loan (Trung Quốc) hay Singapore đều đ&atilde; trải qua giai đoạn chuyển đổi từ nhiệt điện than sang LNG.

Theo &ocirc;ng Quốc, đến nay nhiệt điện vẫn đ&oacute;ng vai tr&ograve; l&agrave; nguồn điện chạy nền m&agrave; kh&ocirc;ng nguồn n&agrave;o c&oacute; thể thay thế được, kể cả điện hạt nh&acirc;n, điện gi&oacute; hay điện mặt trời. Do đ&oacute;, việc ph&aacute;t triển điện kh&iacute; v&agrave; LNG l&agrave; một xu thế tất yếu, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang dần giảm v&agrave; kh&ocirc;ng ph&aacute;t triển điện than. Điện kh&iacute; kh&ocirc;ng chỉ cung cấp nguồn điện ổn định, tin cậy để đ&aacute;p ứng nhu cầu tăng trưởng của nền kinh tế, m&agrave; c&ograve;n l&agrave; mắt x&iacute;ch quan trọng trong h&agrave;nh tr&igrave;nh chuyển dịch năng lượng của đất nước, hướng tới một tương lai xanh v&agrave; bền vững hơn.

Th&aacute;ch thức ph&aacute;t triển điện kh&iacute;/LNG

Ph&aacute;t triển điện kh&iacute;, đặc biệt điện LNG đ&atilde; được khẳng định đ&oacute;ng vai tr&ograve; hết sức quan trọng. Tuy nhi&ecirc;n, hiện nay, việc triển khai c&aacute;c dự &aacute;n điện kh&iacute;/LNG đang đối mặt với nhiều th&aacute;ch thức v&agrave; kh&oacute; khăn, dẫn đến nguy cơ chậm tiến độ v&agrave; ảnh hưởng đến an ninh năng lượng quốc gia.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250713/images/nhon-trach-3-4-32024082914273420250713072123.jpg" style="height:338px; width:600px" />

Nhơn Trạch 3, 4 l&agrave; hai nh&agrave; m&aacute;y điện LNG đầu ti&ecirc;n của nước ta

Theo Quy hoạch điện VIII, c&oacute; tổng cộng 23 dự &aacute;n điện kh&iacute; (bao gồm cả nguồn kh&iacute; khai th&aacute;c trong nước v&agrave; kh&iacute; LNG nhập khẩu) với tổng c&ocirc;ng suất 30.424 MW. Trong đ&oacute;, 10 dự &aacute;n sử dụng kh&iacute; trong nước với tổng c&ocirc;ng suất 7.900 MW v&agrave; 13 dự &aacute;n sử dụng LNG nhập khẩu với tổng c&ocirc;ng suất 22.524 MW.

Tuy nhi&ecirc;n, đến nay, chỉ c&oacute; một dự &aacute;n vận h&agrave;nh l&agrave; Nh&agrave; m&aacute;y Nhiệt điện &Ocirc; M&ocirc;n I (c&ocirc;ng suất 660 MW), dự kiến sẽ chuyển sang sử dụng nhi&ecirc;n liệu kh&iacute; sau khi c&oacute; kh&iacute; từ mỏ kh&iacute; L&ocirc; B; hai dự &aacute;n Nh&agrave; m&aacute;y điện Nhơn Trạch 3 v&agrave; Nhơn Trạch 4 (tổng c&ocirc;ng suất 1.624 MW), tiến độ đạt hơn 90% v&agrave; đang chuẩn bị vận h&agrave;nh thương mại. Kho cảng LNG Thị Vải &ndash; kho cảng LNG đầu ti&ecirc;n của Việt Nam &ndash; đ&atilde; ho&agrave;n th&agrave;nh v&agrave; sẵn s&agrave;ng cung cấp nhi&ecirc;n liệu cho hai nh&agrave; m&aacute;y n&agrave;y. 18 dự &aacute;n đang trong qu&aacute; tr&igrave;nh chuẩn bị đầu tư x&acirc;y dựng (tổng c&ocirc;ng suất 23.640 MW); 3 dự &aacute;n chưa t&igrave;m được nh&agrave; đầu tư. Điều n&agrave;y cho thấy, mặc d&ugrave; c&oacute; số lượng lớn c&aacute;c dự &aacute;n điện kh&iacute; được quy hoạch, tiến độ triển khai thực tế c&ograve;n rất chậm. Nhiều dự &aacute;n quan trọng đ&atilde; bị chậm tiến độ so với kế hoạch ban đầu.

Trong đ&oacute;, những th&aacute;ch thức ch&iacute;nh được nhận định đến từ cơ chế ph&aacute;t triển điện kh&iacute;/LNG chưa ho&agrave;n thiện, đồng bộ về nhập khẩu, tồn trữ, ph&acirc;n phối kh&iacute; đến sản xuất điện v&agrave; mua b&aacute;n điện. Cụ thể, chưa c&oacute; bộ ti&ecirc;u chuẩn kỹ thuật ho&agrave;n chỉnh li&ecirc;n quan đến địa điểm, thiết kế, x&acirc;y dựng v&agrave; vận h&agrave;nh c&aacute;c cơ sở hạ tầng phục vụ nhập khẩu LNG. Điều n&agrave;y g&acirc;y kh&oacute; khăn cho c&aacute;c nh&agrave; đầu tư trong việc triển khai dự &aacute;n v&agrave; thu xếp vốn.

Vướng mắc trong hợp đồng mua b&aacute;n điện (PPA) v&agrave; cơ chế gi&aacute;, l&agrave; một trong những r&agrave;o cản lớn nhất. C&aacute;c nh&agrave; đầu tư gặp kh&oacute; khăn trong việc đ&agrave;m ph&aacute;n v&agrave; k&yacute; kết PPA với Tập đo&agrave;n Điện lực Việt Nam (EVN), đặc biệt l&agrave; c&aacute;c điều khoản li&ecirc;n quan đến cam kết bao ti&ecirc;u sản lượng điện tối thiểu (Qc) v&agrave; cơ chế chuyển ngang gi&aacute; kh&iacute; sang gi&aacute; điện. Trong khi, c&aacute;c tổ chức t&iacute;n dụng y&ecirc;u cầu c&aacute;c cam kết r&otilde; r&agrave;ng về sản lượng mua b&aacute;n điện để đảm bảo khả năng thu hồi vốn v&agrave; lợi nhuận hợp l&yacute;.

Ở cấp độ địa phương, một số tỉnh c&ograve;n l&uacute;ng t&uacute;ng, chậm trễ trong c&ocirc;ng t&aacute;c ph&ecirc; duyệt chủ trương đầu tư v&agrave; đấu thầu lựa chọn nh&agrave; đầu tư cho c&aacute;c dự &aacute;n điện kh&iacute;, dẫn đến t&igrave;nh trạng c&oacute; dự &aacute;n được quy hoạch nhưng chưa t&igrave;m được chủ đầu tư ph&ugrave; hợp.

Cần c&oacute; cơ chế đột ph&aacute;

Để th&aacute;o gỡ những &quot;điểm nghẽn&quot; trong ph&aacute;t triển điện kh&iacute;, c&aacute;c chuy&ecirc;n gia v&agrave; doanh nghiệp cho rằng, cần c&oacute; sự đổi mới nhận thức v&agrave; tư duy từ việc x&acirc;y dựng cơ chế ch&iacute;nh s&aacute;ch cho đến triển khai thực hiện. Đặc biệt, cần c&oacute; sự linh hoạt v&agrave; đột ph&aacute; để đ&aacute;p ứng tốc độ ph&aacute;t triển của thị trường năng lượng to&agrave;n cầu v&agrave; nhu cầu năng lượng trong nước. C&aacute;c giải ph&aacute;p như, cụ thể h&oacute;a c&aacute;c cơ chế ưu đ&atilde;i trong Luật Điện lực, c&oacute; ch&iacute;nh s&aacute;ch hỗ trợ, ưu đ&atilde;i thuế, tạo m&ocirc;i trường đầu tư hấp dẫn v&agrave; cơ chế gi&aacute; mua điện linh hoạt theo cơ chế thị trường sẽ l&agrave; ch&igrave;a kh&oacute;a để th&uacute;c đẩy ph&aacute;t triển điện kh&iacute; ở Việt Nam.

B&agrave; Yulin Li, Chuy&ecirc;n gia Nghi&ecirc;n cứu về kh&iacute; đốt v&agrave; LNG c&ocirc;ng ty nghi&ecirc;n cứu v&agrave; tư vấn thị trường năng lượng Wood Mackenzie cho rằng &ldquo;để Việt Nam tận dụng triệt để tiềm năng của kh&iacute; đốt v&agrave; LNG, cần c&oacute; một cơ chế năng lượng chuy&ecirc;n biệt để tập trung v&agrave;o ch&iacute;nh s&aacute;ch v&agrave; quy định về năng lượng. Một khung ch&iacute;nh s&aacute;ch mạnh mẽ l&agrave; điều cần thiết để thu h&uacute;t đầu tư v&agrave;o ph&aacute;t triển cơ sở hạ tầng kh&iacute; đốt trung v&agrave; hạ nguồn&rdquo;.

C&aacute;c chuy&ecirc;n gia của Wood Mackenzie cũng gợi &yacute; về c&aacute;c cơ chế ch&iacute;nh s&aacute;ch cần thiết như: cần đưa ra nhiều ưu đ&atilde;i hơn để tăng t&iacute;nh cạnh tranh trong thu h&uacute;t đầu tư, x&acirc;y dựng cơ chế nhập khẩu LNG, ho&agrave;n thiện cơ chế mua b&aacute;n điện trực tiếp, c&oacute; cơ chế chuyển gi&aacute; kh&iacute; v&agrave;o gi&aacute; điện ph&ugrave; hợp, xem x&eacute;t c&oacute; hợp đồng mua b&aacute;n LNG d&agrave;i hạn để đảm bảo nguồn cung kh&ocirc;ng bị gi&aacute;n đoạn trước biến động;&hellip;

B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, để tối ưu nguồn lực, tiết kiệm chi ph&iacute;, c&aacute;c doanh nghiệp, chuy&ecirc;n gia cho rằng n&ecirc;n triển khai x&acirc;y dựng c&aacute;c kho cảng LNG theo m&ocirc; h&igrave;nh kho cảng trung t&acirc;m (LNG Hub) để cung cấp nhi&ecirc;n liệu cho c&aacute;c nh&agrave; m&aacute;y điện v&agrave; c&ocirc;ng nghiệp xung quanh khu vực thay v&igrave; x&acirc;y dựng từng kho cảng ri&ecirc;ng biệt gắn với mỗi dự &aacute;n điện sử dụng LNG.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250713/images/h3-h-tng-kho-cng-pv-gas-ti-ba-ra-vung-tau20250704140417.jpg" style="height:450px; width:600px" />

M&ocirc; h&igrave;nh kho LNG Hub được đ&aacute;nh gi&aacute; mang lại nhiều lợi &iacute;ch v&agrave; tiết kiệm chi ph&iacute;

&Ocirc;ng Phạm Văn Phong, Tổng Gi&aacute;m đốc Tổng C&ocirc;ng ty Kh&iacute; Việt Nam (PV GAS) cho hay, qua nghi&ecirc;n cứu kinh nghiệm thực tế c&aacute;c nước, cơ sở hạ tầng cảng nhập v&agrave; kho chứa LNG được ưu ti&ecirc;n quy hoạch tập trung tại một số trung t&acirc;m c&oacute; t&iacute;nh t&iacute;ch hợp cao để cung cấp LNG t&aacute;i h&oacute;a cho c&aacute;c cụm nh&agrave; m&aacute;y nhiệt điện bằng c&aacute;c đường ống dẫn kh&iacute; c&oacute; kết nối với hệ thống đường ống dẫn kh&iacute; quốc gia. M&ocirc; h&igrave;nh n&agrave;y kh&ocirc;ng chỉ giảm suất đầu tư m&agrave; c&ograve;n mang lại nhiều lợi &iacute;ch linh hoạt trong vận h&agrave;nh thương mại, hỗ trợ khai th&aacute;c hạ tầng tối ưu, tiết kiệm chi ph&iacute; dự trữ nhi&ecirc;n liệu khi so s&aacute;nh với m&ocirc; h&igrave;nh một nh&agrave; m&aacute;y điện &ndash; một kho cảng LNG.

Việc đầu tư c&aacute;c kho LNG Hub cũng ph&ugrave; hợp với định hướng của Đảng; tại Kết luận số 76-KL/TW của Bộ Ch&iacute;nh trị ng&agrave;y 24/4/2024 về t&igrave;nh h&igrave;nh thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW v&agrave; một số định hướng cho giai đoạn mới đ&atilde; chỉ ra 3 giải ph&aacute;p để th&uacute;c đẩy ng&agrave;nh c&ocirc;ng nghiệp kh&iacute; thời gian tới, trong đ&oacute; c&oacute; định hướng về việc x&acirc;y dựng c&aacute;c trung t&acirc;m năng lượng quốc gia t&iacute;ch hợp kh&iacute;, LNG &ndash; điện, ... quy m&ocirc; lớn.

&Ocirc;ng Joshua Ngu, Ph&oacute; Chủ tịch Khu vực Ch&acirc;u &Aacute; &ndash; Th&aacute;i B&igrave;nh Dương Wood Mackenzie nhận định, việc h&igrave;nh th&agrave;nh c&aacute;c trạm đầu mối nhập khẩu LNG lớn mang lại nhiều lợi &iacute;ch v&agrave; tối ưu chi ph&iacute; do c&oacute; cơ sở hạ tầng d&ugrave;ng chung; c&oacute; cơ hội nhập khẩu những chuyến LNG lớn, gi&aacute; cả cạnh tranh hơn; kh&ocirc;ng cần x&acirc;y dựng nhiều cầu cảng; dễ hơn trong quản l&yacute;, điều h&agrave;nh. B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, những hoạt động kinh tế xung quanh kho trung t&acirc;m đ&oacute; sẽ ph&aacute;t triển rất nhanh ch&oacute;ng, v&igrave; kh&iacute; kh&ocirc;ng chỉ l&agrave; nhi&ecirc;n liệu cho điện m&agrave; c&ograve;n cho nhiều ng&agrave;nh c&ocirc;ng nghiệp kh&aacute;c, do đ&oacute; c&oacute; thể th&uacute;c đẩy ph&aacute;t triển cả một khu phức hợp c&ocirc;ng nghiệp. V&agrave; nhờ đ&oacute; sẽ gi&uacute;p tăng t&iacute;nh quy m&ocirc; của nền kinh tế.

T&oacute;m lại, điện kh&iacute;, đặc biệt l&agrave; LNG, được x&aacute;c định l&agrave; nguồn năng lượng trọng yếu, đ&oacute;ng vai tr&ograve; then chốt trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia v&agrave; hỗ trợ qu&aacute; tr&igrave;nh chuyển đổi xanh của đất nước. Để hiện thực h&oacute;a c&aacute;c mục ti&ecirc;u tăng trưởng đ&atilde; đề ra, nguy&ecirc;n tắc &quot;năng lượng đi trước một bước&quot; lu&ocirc;n được nhấn mạnh. C&aacute;c chuy&ecirc;n gia v&agrave; nh&agrave; hoạch định ch&iacute;nh s&aacute;ch đều khẳng định rằng, nếu kh&ocirc;ng c&oacute; năng lượng, mọi mục ti&ecirc;u ph&aacute;t triển kinh tế - x&atilde; hội đều kh&oacute; c&oacute; thể đạt được. Do đ&oacute;, việc tập trung th&aacute;o gỡ c&aacute;c vướng mắc để th&uacute;c đẩy x&acirc;y dựng hạ tầng ph&aacute;t triển điện kh&iacute;/LNG l&agrave; v&ocirc; c&ugrave;ng cấp thiết, nhằm đ&aacute;p ứng kịp thời c&aacute;c mục ti&ecirc;u ph&aacute;t triển chung của đất nước.

M.P

<a href="https://petrovietnam.petrotimes.vn/bai-3-som-hoan-thien-chuoi-gia-tri-dien-khilng-de-khong-lo-nhip-tang-truong-729976.html&amp;link=autochanger">Link gốc</a>