Chứng kho&#225;n c&#243; phải cờ bạc ???
Hai năm với lực lượng F0 đ&#244;ng đảo, c&#243; thể n&#243;i chiếm đa số tr&#234;n thị trượng hiện tại, v&#224; kể cả Fn d&#224;y dạn kinh nghiệm, bạn đ&#227; thực sự hiểu thị trường chứng kho&#225;n? Khi c&#243; người lời, người lỗ, c&#243; người trắng tay th&#236; liệu thị trường chứng kho&#225;n c&#243; phải l&#224; s&#242;ng bạc hợp ph&#225;p, tiền chỉ chảy từ t&#250;i người n&#224;y sang t&#250;i người kh&#225;c? Tại sao cờ bạc th&#236; bị cấm c&#242;n chứng kho&#225;n lại được khuyến kh&#237;ch.
Để hiểu một c&#225;ch dễ d&#224;ng hơn, ch&#250;ng ta h&#236;nh dung th&#244;ng qua c&#226;u chuyện như sau.
Giả sử A bỏ ra 10 tỷ để mua 100 mảnh đất =&gt; gi&#225; thị trường của mỗi mảnh đất l&#224; 100 triệu đồng.
V&#236; quy hoạch cơ sở hạ tầng từ n&#244;ng th&#244;n l&#234;n th&#224;nh thị n&#234;n k&#236; vọng về gi&#225; đất tăng l&#234;n
Trong cơn sốt đất, A b&#225;n cho B 20 mảnh với gi&#225; 200tr 1 mảnh, -&gt; A c&#242;n 80 mảnh đất v&#224; 4 tỷ đồng tiền mặt, B c&#243; 20 mảnh đất: gi&#225; đất 200 triệu
Cơn sốt đất qua đi, gi&#225; đất dần được chấp nhận ở mức 150tr, A b&#225;n tiếp 40 mảnh đất cho B gi&#225; 150tr
L&#250;c n&#224;y A c&#242;n 40 mảnh đất v&#224; 10 tỷ đồng tiền mặt, B c&#243; 60 mảnh đất v&#224; đ&#227; bỏ ra 10 tỷ, gi&#225; đất hiện đang 150tr
Sau một thời gian thị trường đ&#243;ng băng, B bị ng&#226;n h&#224;ng đ&#242;i nợ n&#234;n phải b&#225;n to&#224;n bộ 60 mảnh đất lại cho A với gi&#225; 130tr: thu về 7 tỷ 800 tr
L&#250;c n&#224;y A c&#243; 100 mảnh đất, 2 tỷ 300tr tiền mặt. B c&#243; 7 tỷ 800tr trả hết ng&#226;n h&#224;ng. gi&#225; đất 130tr.
Tổng kết lại A c&#243; 2 tỷ 200tr tiền mặt, 13tỷ tiền đất trong khi B lỗ 2 tỷ 200tr =&gt; A hi&#234;n lời 5 tỷ 200tr trong khi B lỗ 2tỷ200tr v&#224; gi&#225; 130tr l&#224; gi&#225; chấp nhận của thị trường về sau.
=&gt; sau 1 chu kỳ mua đi b&#225;n lại, tổng t&#224;i sản(gồmm đất v&#224; tiền mặt) tr&#234;n thị trường tăng l&#234;n 5tỷ 200tr nhưng tổng số tiền “lỗ” l&#224; 2 tỷ 200tr. C&#226;u chuyện tuy đơn giản nhưng nếu bạn tự ngẫm, sẽ thấy thấm với thực tại về thị trường, A l&#224; ai v&#224; B l&#224; ai.
Thị trường chứng kho&#225;n cũng vận động kh&#225; tương tự, với 100 mảnh đất l&#224; số cổ phần của c&#225;c doanh nghiệp ni&#234;m yết, ban đầu gi&#225; trị 10 tỷ. V&#236; tổng thể nền kinh tế, tổng thế c&#225;c doanh nghiệp tăng trưởng tương tự như gi&#225; trị đ&#226;t tăng theo quy hoạch l&#234;n th&#224;nh thị. Thị trường mở cửa giao dịch bu&#244;n b&#225;n qua lại, tổng số tiền được r&#243;t v&#224;o sau đ&#243; l&#224; 2 tỷ 300triệu, sau 1 chu k&#236; trao đổi, tổng t&#224;i sản tăng đ&#227; tăng l&#234;n 15tỷ 300triệu, thặng dư 3 tỷ đồng, gi&#225; trị thặng dư n&#224;y đến từ tăng trưởng kinh tế, tăng trưởng của doanh nghiệp khiến cho gi&#225; “đất” l&#250;c sau tăng l&#234;n th&#224;nh 130tr. Như vậy với tổng số vốn ban đầu l&#224; 2tỷ 200triệu đồng, thị trường đ&#227; “sinh” ra 5 tỷ 200triệu. Đ&#226;y ch&#237;nh l&#224; điểm hấp dẫn của thị trường, thu h&#250;t được d&#242;ng người tham gia v&#236; số tiền c&#243; thể thu được nhiều hơn hẳn số tiền cần phải bỏ ra.
Tất nhi&#234;n đ&#226;y chỉ l&#224; c&#225;ch giải th&#237;ch đơn giản để ch&#250;ng ta c&#243; thể hiểu về thị trường, để hiểu r&#245; hơn th&#236; sẽ hết sức phức tạp với c&#225;c cơ chế vận h&#224;nh v&#224; kiểm so&#225;t. Ngo&#224;i ra gi&#225; trị của thị trường c&#242;n nằm ở mặt gọi vốn cho nền kinh tế, cũng như để phản &#225;nh gi&#225; trị doanh nghiệp, gi&#225; trị nền kinh tế. Thực sự th&#236; thị trường chứng kho&#225;n l&#224; một sản phẩm mang t&#237;nh c&#225;ch mạng của nền kinh tế,mang lại thăng dư cho c&#225;c đối tượng tham gia v&#224; động lực của thặng dư đến từ việc thị trường phải tăng điểm trong d&#224;i hạn (gi&#225; đất phải tăng l&#234;n) hay n&#243;i c&#225;ch kh&#225;c, nền kinh tế tăng trưởng.
Thực tế c&#225;c thị trường đi trước: Mỹ, Phương T&#226;y, H&#224;n, Nhật, Đ&#224;i đều tăng trong d&#224;i hạn v&#236; cơ bản, c&#225;c nền kinh tế ph&#225;t triển lu&#244;n tăng trưởng dương v&#224; thặng dư sinh ra được thể hiện tr&#234;n thị trường chứng kho&#225;n. Thị trường chứng kho&#225;n Việt Nam vẫn đang tăng trưởng trong d&#224;i hạn, một số sẽ n&#243;i ch&#250;ng ta kẹt ở đỉnh 1200 rất l&#226;u, nhưng đ&#243; l&#224; suy nghĩ sai lầm v&#236; đ&#225;nh gi&#225; tăng trưởng d&#224;i hạn th&#244;ng qua những đỉnh ngắn hạn, v&#237; như gi&#225; đ&#226;t trong c&#226;u truyện tr&#234;n sau đ&#243; tăng l&#234;n 150 triệu (nhỏ hơn đỉnh gi&#225; 200tr) th&#236; gi&#225; trị của đất kh&#244;ng tăng hay sao, chẳng qua c&#225;i gi&#225; 200tr đ&#243; l&#224; trong cơn sốt đất n&#234;n gi&#225; được đẩy l&#234;n qu&#225; cao, giống như đỉnh 2008 của chứng kho&#225;n của VN v&#236; d&#242;ng tiền ngoại nhập qu&#225; mạnh, chứ thực chất gi&#225; trị của thị trường l&#250;c đ&#243; thấp hơn mức đ&#243; nhiều, bằng chứng l&#224; ngay sau đ&#243; rơi về 250 điểm. Hiện Index đang ở mức 1200, tương đương với quy m&#244; nền kinh tế đ&#227; tăng 12 lần từ khởi điểm, hay n&#243;i c&#225;ch kh&#225;c,mảnh đất đ&#227; tăng gi&#225; 12 lần so với khởi điểm.
Gi&#225; trị thực sự của Vnindex sẽ tăng trong d&#224;i hạn v&#236; bản chất nền kinh tế của ch&#250;ng ta l&#224; một nền kinh tế đang ph&#225;t triển, n&#234;n gi&#225; trị thăng dự sinh ra sẽ ng&#224;y c&#224;ng tăng, nhưng chỉ số VN-index th&#236; sẽ biến thi&#234;n xoay quanh gi&#225; trị đ&#243;, tăng cao trong hưng phấn v&#224; giảm thấp khi ch&#225;n nản. Sau một giai đoạn uptrend tăng sốt, th&#236; thị trường sẽ giảm điểm như một quy luật tất yếu để quay về gi&#225; trị thực của n&#243;, để t&#237;nh được gi&#225; trị thực của index thực sư l&#224; c&#226;u hỏi h&#243;c b&#250;a, nhưng n&#243; sẽ nằm ở giữa đỉnh hưng phấn v&#224; đ&#225;y hoảng loạn của thị trường.
***
Vậy trả lời cho c&#226;u hỏi được n&#234;u từ đầu, th&#236; giữa cờ bạc v&#224; chứng kho&#225;n, kh&#225;c biệt đến từ thặng dư, khi cờ bạc l&#224; tr&#242; chơi tổng bằng kh&#244;ng, tiền lời bằng tiền lỗ c&#242;n với chứng kho&#225;n, tổng số tiền thu được lớn hơn nhiều số tiền bỏ ra, gi&#225; trị thặng dư ch&#237;nh l&#224; thịnh vượng m&#224; nền kinh tế tạo ra. Nhưng giống c&#226;u chuyện ở tr&#234;n ai sẽ l&#224; thuộc nh&#243;m A v&#224; ai sẽ l&#224; nh&#243;m B, đ&#243; l&#224; vấn đề thử th&#225;ch, sẽ kh&#243; c&#243; chuyện thăng dự được cộng lại v&#224; chia đều.


Chứng khoán có phải cờ bạc ???
Hai năm với lực lượng F0 đông đảo, có thể nói chiếm đa số trên thị trượng hiện tại, và kể cả Fn dày dạn kinh nghiệm, bạn đã thực sự hiểu thị trường chứng khoán? Khi có người lời, người lỗ, có người trắng tay thì liệu thị trường chứng khoán có phải là sòng bạc hợp pháp, tiền chỉ chảy từ túi người này sang túi người khác? Tại sao cờ bạc thì bị cấm còn chứng khoán lại được khuyến khích.
Để hiểu một cách dễ dàng hơn, chúng ta hình dung thông qua câu chuyện như sau.
Giả sử A bỏ ra 10 tỷ để mua 100 mảnh đất => giá thị trường của mỗi mảnh đất là 100 triệu đồng.
Vì quy hoạch cơ sở hạ tầng từ nông thôn lên thành thị nên kì vọng về giá đất tăng lên
Trong cơn sốt đất, A bán cho B 20 mảnh với giá 200tr 1 mảnh, -> A còn 80 mảnh đất và 4 tỷ đồng tiền mặt, B có 20 mảnh đất: giá đất 200 triệu
Cơn sốt đất qua đi, giá đất dần được chấp nhận ở mức 150tr, A bán tiếp 40 mảnh đất cho B giá 150tr
Lúc này A còn 40 mảnh đất và 10 tỷ đồng tiền mặt, B có 60 mảnh đất và đã bỏ ra 10 tỷ, giá đất hiện đang 150tr
Sau một thời gian thị trường đóng băng, B bị ngân hàng đòi nợ nên phải bán toàn bộ 60 mảnh đất lại cho A với giá 130tr: thu về 7 tỷ 800 tr
Lúc này A có 100 mảnh đất, 2 tỷ 300tr tiền mặt. B có 7 tỷ 800tr trả hết ngân hàng. giá đất 130tr.
Tổng kết lại A có 2 tỷ 200tr tiền mặt, 13tỷ tiền đất trong khi B lỗ 2 tỷ 200tr => A hiên lời 5 tỷ 200tr trong khi B lỗ 2tỷ200tr và giá 130tr là giá chấp nhận của thị trường về sau.
=> sau 1 chu kỳ mua đi bán lại, tổng tài sản(gồmm đất và tiền mặt) trên thị trường tăng lên 5tỷ 200tr nhưng tổng số tiền “lỗ” là 2 tỷ 200tr. Câu chuyện tuy đơn giản nhưng nếu bạn tự ngẫm, sẽ thấy thấm với thực tại về thị trường, A là ai và B là ai.
Thị trường chứng khoán cũng vận động khá tương tự, với 100 mảnh đất là số cổ phần của các doanh nghiệp niêm yết, ban đầu giá trị 10 tỷ. Vì tổng thể nền kinh tế, tổng thế các doanh nghiệp tăng trưởng tương tự như giá trị đât tăng theo quy hoạch lên thành thị. Thị trường mở cửa giao dịch buôn bán qua lại, tổng số tiền được rót vào sau đó là 2 tỷ 300triệu, sau 1 chu kì trao đổi, tổng tài sản tăng đã tăng lên 15tỷ 300triệu, thặng dư 3 tỷ đồng, giá trị thặng dư này đến từ tăng trưởng kinh tế, tăng trưởng của doanh nghiệp khiến cho giá “đất” lúc sau tăng lên thành 130tr. Như vậy với tổng số vốn ban đầu là 2tỷ 200triệu đồng, thị trường đã “sinh” ra 5 tỷ 200triệu. Đây chính là điểm hấp dẫn của thị trường, thu hút được dòng người tham gia vì số tiền có thể thu được nhiều hơn hẳn số tiền cần phải bỏ ra.
Tất nhiên đây chỉ là cách giải thích đơn giản để chúng ta có thể hiểu về thị trường, để hiểu rõ hơn thì sẽ hết sức phức tạp với các cơ chế vận hành và kiểm soát. Ngoài ra giá trị của thị trường còn nằm ở mặt gọi vốn cho nền kinh tế, cũng như để phản ánh giá trị doanh nghiệp, giá trị nền kinh tế. Thực sự thì thị trường chứng khoán là một sản phẩm mang tính cách mạng của nền kinh tế,mang lại thăng dư cho các đối tượng tham gia và động lực của thặng dư đến từ việc thị trường phải tăng điểm trong dài hạn (giá đất phải tăng lên) hay nói cách khác, nền kinh tế tăng trưởng.
Thực tế các thị trường đi trước: Mỹ, Phương Tây, Hàn, Nhật, Đài đều tăng trong dài hạn vì cơ bản, các nền kinh tế phát triển luôn tăng trưởng dương và thặng dư sinh ra được thể hiện trên thị trường chứng khoán. Thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn đang tăng trưởng trong dài hạn, một số sẽ nói chúng ta kẹt ở đỉnh 1200 rất lâu, nhưng đó là suy nghĩ sai lầm vì đánh giá tăng trưởng dài hạn thông qua những đỉnh ngắn hạn, ví như giá đât trong câu truyện trên sau đó tăng lên 150 triệu (nhỏ hơn đỉnh giá 200tr) thì giá trị của đất không tăng hay sao, chẳng qua cái giá 200tr đó là trong cơn sốt đất nên giá được đẩy lên quá cao, giống như đỉnh 2008 của chứng khoán của VN vì dòng tiền ngoại nhập quá mạnh, chứ thực chất giá trị của thị trường lúc đó thấp hơn mức đó nhiều, bằng chứng là ngay sau đó rơi về 250 điểm. Hiện Index đang ở mức 1200, tương đương với quy mô nền kinh tế đã tăng 12 lần từ khởi điểm, hay nói cách khác,mảnh đất đã tăng giá 12 lần so với khởi điểm.
Giá trị thực sự của Vnindex sẽ tăng trong dài hạn vì bản chất nền kinh tế của chúng ta là một nền kinh tế đang phát triển, nên giá trị thăng dự sinh ra sẽ ngày càng tăng, nhưng chỉ số VN-index thì sẽ biến thiên xoay quanh giá trị đó, tăng cao trong hưng phấn và giảm thấp khi chán nản. Sau một giai đoạn uptrend tăng sốt, thì thị trường sẽ giảm điểm như một quy luật tất yếu để quay về giá trị thực của nó, để tính được giá trị thực của index thực sư là câu hỏi hóc búa, nhưng nó sẽ nằm ở giữa đỉnh hưng phấn và đáy hoảng loạn của thị trường.
***
Vậy trả lời cho câu hỏi được nêu từ đầu, thì giữa cờ bạc và chứng khoán, khác biệt đến từ thặng dư, khi cờ bạc là trò chơi tổng bằng không, tiền lời bằng tiền lỗ còn với chứng khoán, tổng số tiền thu được lớn hơn nhiều số tiền bỏ ra, giá trị thặng dư chính là thịnh vượng mà nền kinh tế tạo ra. Nhưng giống câu chuyện ở trên ai sẽ là thuộc nhóm A và ai sẽ là nhóm B, đó là vấn đề thử thách, sẽ khó có chuyện thăng dự được cộng lại và chia đều.
