B&#192;I VIẾT D&#192;NH CHO C&#193;C ANH CHỊ MUỐN HIỂU S&#194;U VỀ CỔ PHIẾU HPG – TẬP ĐO&#192;N TH&#201;P LỚN NHẤT Đ&#212;NG NAM &#193;.

Nếu c&#242;n tiếp tục đầu tư chứng kho&#225;n, kh&#244;ng sớm th&#236; muộn, ch&#250;ng ta sẽ gặp lại HPG trong 10 năm tới. Việc hiểu s&#226;u về doanh nghiệp n&#224;y sẽ gi&#250;p NĐT đ&#243;n được những con s&#243;ng lớn của ng&#224;nh th&#233;p. Sơ bộ về HPG:

HPG l&#224; doanh nghiệp đầu ng&#224;nh th&#233;p. Với vị thế hiện tại của HPG, c&#243; thể thấy &#237;t nhất trong 10 năm tới, sẽ chưa c&#243; doanh nghiệp n&#224;o c&#243; thể vượt qua HPG để trở th&#224;nh doanh nghiệp đầu ng&#224;nh th&#233;p. Chưa kể vị thế của HPG c&#242;n tiếp tục gia tăng khi doanh nghiệp đang chuẩn bị x&#226;y dựng th&#234;m nh&#224; m&#225;y Dung Quất giai đoạn 2 (dự kiến 2027 ho&#224;n th&#224;nh), n&#226;ng tổng c&#244;ng suất của HPG từ 8.5 triệu tấn/năm hiện tại l&#234;n mức 14 triệu tấn/năm. Ri&#234;ng mức n&#224;y đ&#225;p ứng khoảng 50% nhu cầu th&#233;p của Việt Nam (khoảng 27 triệu tấn/năm).

=&gt; Với một doanh nghiệp sản xuất khi đạt đến mức n&#224;y sẽ tạo ra lợi thế về quy m&#244; (economy of scale) khiến cho chi ph&#237; rẻ. Đặc biệt, th&#233;p l&#224; ng&#224;nh cạnh tranh về gi&#225;. Việc HPG nắm được vị thế n&#224;y th&#236; sẽ trở th&#224;nh doanh nghiệp gần như kh&#244;ng thể vượt qua.

B&#234;n cạnh đ&#243; sẽ kh&#243; t&#236;m th&#234;m một cảng Dung Quất thứ 2 – nơi c&#243; cảng – khiến cho th&#233;p H&#242;a Ph&#225;t c&#243; những l&#250;c sản xuất với chi ph&#237; dưới gi&#225; vốn so với một số khu vực tại Trung Quốc – vốn đặt nh&#224; m&#225;y tại khu vực đất liền, vận chuyển bằng đường bộ, chi ph&#237; đắt hơn (lưu &#253; với ng&#224;nh th&#233;p, chi ph&#237; vận chuyển cũng chiếm tỷ trọng lớn. Vận chuyển bằng xe tải mỗi lần được v&#224;i chục tấn th&#236; vận chuyển qua cảng Dung Quất mỗi lần c&#243; thể lần đến 50,000 tấn. V&#236; cảng n&#224;y c&#243; thể đ&#243;n c&#225;c t&#224;u trọng tải 50,000 DWT). Việc đặt nh&#224; m&#225;y th&#233;p tại cảng Dung Quất cũng tạo ra lợi thế cạnh tranh lớn cho HPG.

VỀ C&#193;C B&#193;O C&#193;O T&#192;I CH&#205;NH HPG:
I. NẾU NH&#204;N BẢNG C&#194;N ĐỐI KẾ TO&#193;N CỦA HPG SẼ THẤY H&#204;NH ẢNH CỦA MỘT DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT MẪU MỰC:
55% tổng t&#224;i sản l&#224; t&#224;i sản d&#224;i hạn. Trong đ&#243;, 75% t&#224;i sản d&#224;i hạn (tương ứng với 42% tổng t&#224;i sản) của HPG l&#224; t&#224;i sản cố định. Đối với một doanh nghiệp sản xuất, t&#224;i sản cố định chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu t&#224;i sản l&#224; điều dễ hiểu. Chi tiết với HPG, t&#224;i sản n&#224;y l&#224; m&#225;y m&#243;c tại c&#225;c dự &#225;n: Khu li&#234;n hiệp gang th&#233;p Dung Quất, Hải Dương v&#224; Hưng Y&#234;n, c&#225;c nh&#224; m&#225;y ống th&#233;p tại: Hưng Y&#234;n, Đ&#224; Nẵng, B&#236;nh Dương. Từ Q4/2019-Q4/2020, nh&#224; m&#225;y Dung Quất 1 dần đi v&#224;o hoạt động ổn định l&#224;m cho t&#224;i sản cố định tăng từ 15k tỷ l&#234;n 65k tỷ. Nh&#236;n chung c&#225;c nh&#224; m&#225;y th&#233;p tại Hải Dương v&#224; Hưng Y&#234;n đ&#227; khấu hao gần hết. Hiện tại t&#224;i sản cố định của HPG chủ yếu l&#224; Khu li&#234;n hiệp gang th&#233;p Dung Quất. Th&#244;ng tin c&#225;c nh&#224; m&#225;y n&#224;y.
 
T&#224;i sản ngắn hạn chiếm 45%. Trong đ&#243; h&#224;ng tồn kho chiếm 19% tổng t&#224;i sản. Với một doanh nghiệp sản xuất th&#236; việc duy tr&#236; h&#224;ng tồn kho để đảm bảo hoạt động sản xuất kh&#244;ng bị gi&#225;n đoạn l&#224; điều dễ hiểu. Khi m&#236;nh chạy model để back test th&#236; nhận ra, gi&#225; nguy&#234;n vật liệu ch&#237;nh l&#224; than coke v&#224; quặng sắt tr&#234;n thị trường thường được phản &#225;nh v&#224;o qu&#253; sau. Tức l&#224; HPG thường nhập h&#224;ng tồn kho trước 3 đến 5 th&#225;ng. Đ&#226;y cũng l&#224; l&#253; do qu&#253; 3 vừa qua mặc d&#249; gi&#225; th&#233;p giảm nhưng bi&#234;n lợi nhuận của HPG ở mức cao nhất trong 5 qu&#253;, do nhập được gi&#225; nguy&#234;n liệu rẻ ở qu&#253; 2 

Một điểm rất th&#250; vị: Nh&#236;n b&#225;o c&#225;o t&#224;i ch&#237;nh qu&#253; 3/2023: Tại sao HPG đi vay 57,982 tỷ (khoản Vay ngắn hạn + Vay d&#224;i hạn) nhưng vẫn c&#243; tiền để gửi ng&#226;n h&#224;ng 29,653 tỷ (khoản Tiền v&#224; tương đương tiền + Gi&#225; trị thuần đầu tư ngắn hạn)? Nếu đọc thuyết minh, ch&#250;ng ta sẽ thấy 5.2-11.5% trong khi l&#227;i suất đi vay thấp hơn, từ 2.6-11%. Tuy kh&#244;ng thuyết minh r&#245; l&#227;i suất từng khoản vay nhưng c&#243; thể hiểu l&#224; HPG đi vay l&#227;i suất thấp cho vay với l&#227;i suất cao v&#224; “ăn ch&#234;nh” l&#227;i suất. Đ&#226;y l&#224; nghiệp vụ kh&#225; phổ biến với c&#225;c doanh nghiệp lớn, c&#243; sức khỏe t&#224;i ch&#237;nh tốt. Theo đ&#243;, c&#225;c doanh nghiệp lớn tận dụng uy t&#237;n của m&#236;nh để vay với l&#227;i suất thấp v&#224; đem tiền gửi ng&#226;n h&#224;ng với l&#227;i suất cao. Nghiệp vụ n&#224;y được gọi l&#224; “kinh doanh nguồn”. Tr&#234;n s&#224;n c&#243; MWG, FPT cũng thực hiện nghiệp vụ n&#224;y để tối ưu lợi nhuận

Ngo&#224;i ra n&#243;i về cơ cấu t&#224;i ch&#237;nh th&#236; HPG cũng thuộc dạng l&#224;nh mạnh mẫu mực với Vốn chủ sở hữu chiếm 58% tổng nguồn vốn (BCTC Q3.2023)
-------------
Trước khi đọc B&#225;o c&#225;o KẾT QUẢ KINH DOANH, ch&#250;ng ta hiểu sơ bộ về KQKD của HPG thế n&#224;y:
95% doanh thu đến từ mảng th&#233;p bao gồm: th&#233;p x&#226;y dựng, HRC, c&#225;c sản phẩm sản xuất từ HRC (t&#244;n, ống th&#233;p) (H&#236;nh 10).


C&#244;ng suất:Hiện tại HPG đang l&#224; 8.5 triệu tấn th&#233;p/năm, bao gồm: 5.5 triệu tấn th&#233;p x&#226;y dựng + 3 triệu tấn HRC. Thi thoảng mọi người đọc b&#225;o c&#225;o của HPG sẽ thấy n&#243;i về ống th&#233;p, t&#244;n mạ =&gt; Đ&#226;y l&#224; sản phẩm sản xuất từ HRC, đ&#227; t&#237;nh trong 3 triệu tấn HRC. C&#244;ng suất 1 năm: 650k tấn ống th&#233;p + 400k tấn t&#244;n mạ. Để hiểu hơn mọi người c&#243; thể xem chuỗi gi&#225; trị của HPG

Thị trường của HPG bao gồm cả xuất khẩu v&#224; trong nước. Th&#233;p l&#224; ng&#224;nh cạnh tranh về gi&#225;. Với việc gi&#225; th&#233;p cạnh tranh với cả thị trường Trung Quốc, HPG xuất khẩu th&#233;p tới một số thị trường Đ&#244;ng Nam &#193; (HPG l&#224; nh&#224; sản xuất th&#233;p lớn nhất Đ&#244;ng Nam &#193;). Năm nay b&#225;n trong nước kh&#243; khăn, HPG đẩy mạnh xuất khẩu.

Về b&#225;o c&#225;o Kết quả kinh doanh:
Trong 5 năm trở lại đ&#226;y, HPG đ&#227; c&#243; l&#250;c trở th&#224;nh ng&#244;i sao tr&#234;n TTCK Việt Nam khi tăng gấp 3 lần chỉ sau hơn 1 năm. C&#226;u chuyện bắt nguồn từ KQKD của HPG. Doanh thu HPG bắt đầu tăng từ Q4/2019 khu l&#242; cao đầu ti&#234;n Dung Quất bắt đầu đi v&#224;o hoạt động. Đ&#250;ng l&#250;c đ&#243;, HPG như gặp thi&#234;n thời khi Dung Quất đi v&#224;o hoạt động full c&#244;ng suất th&#236; gi&#225; th&#233;p x&#226;y dựng tăng cao kỷ lục (H&#236;nh 12). Gi&#225; th&#233;p li&#234;n tục tăng v&#224; đạt đỉnh 20,500đ/kg v&#224;o Q2/2021 do chuỗi cung cung ứng to&#224;n cầu hồi phục, k&#233;o theo gi&#225; th&#233;p tại Mỹ, EU v&#224; ch&#226;u &#193; ghi nhận mức cao kỷ lục trong 6 th&#225;ng đầu năm 2021. Đặc biệt, Trung Quốc – quốc gia m&#224; gi&#225; th&#233;p ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam th&#236; gi&#225; th&#233;p đ&#227; tăng 41% YoY. Đ&#243; l&#224; giai đoạn rực rỡ nhất của ng&#224;nh th&#233;p n&#243;i ri&#234;ng, HPG n&#243;i chung. Doanh thu v&#224; lợi nhuận sau thuế HPG ở Q3/2021 lần lượt đạt 38,673 tỷ (+57% YoY) v&#224; 10,350 tỷ (+173%) (H&#236;nh 13 &amp; 14), gi&#225; cổ phiếu chạm đỉnh thời đại v&#224;o th&#225;ng 10/2021, tăng gấp 3 lần chỉ sau hơn 1 năm.

Tuy nhi&#234;n, kể từ th&#225;ng 4 năm 2022, ng&#224;nh BĐS rơi v&#224;o khủng hoảng, ng&#224;nh th&#233;p trải qua nhiều kh&#243; khăn nhất trong 1 thập kỷ. Thời điểm Q1/2022, HPG vẫn ghi nhận doanh thu v&#224; lợi nhuận cao, lần lượt 44,058 tỷ v&#224; 8,206 tỷ do chiến tranh Nga – Ukraine khiến gi&#225; than coke + quặng sắt tăng mạnh (hai nguy&#234;n liệu ch&#237;nh HPG d&#249;ng để sản xuất th&#233;p theo c&#244;ng nghệ BOF). Từ đ&#243; gi&#225; th&#233;p x&#226;y dựng (gi&#225; đại l&#253; b&#225;n) tăng từ mức 18,000đ/kg đầu năm l&#234;n gần 20,600đ/kg v&#224;o th&#225;ng 4/2022 (H&#236;nh 12). C&#225;c đại l&#253; tranh thủ đẩy mạnh nhập h&#224;ng tồn kho do lo ngại gi&#225; tiếp tục tăng. Tuy nhi&#234;n ch&#237;nh tại th&#225;ng 4/2022, ng&#224;nh BĐS trong nước bắt đầu tho&#225;i tr&#224;o. Ph&#225;t s&#250;ng đầu ti&#234;n l&#224; vụ việc chủ tịch của T&#226;n Ho&#224;ng Minh bị bắt v&#224;o đầu th&#225;ng 4. Việc đại l&#253; nhập qu&#225; nhiều h&#224;ng tồn kho trong khi cầu thực kh&#244;ng c&#243; khiến gi&#225; th&#233;p v&#224; sản lượng đều giảm mạnh trong c&#225;c th&#225;ng sau đ&#243;. Ngo&#224;i ra, gi&#225; than coke v&#224; quặng sắt tăng mạnh do chiến tranh v&#224; neo ở v&#249;ng gi&#225; cao khiến chi ph&#237; HPG tăng mạnh trong khi gi&#225; b&#225;n v&#224; sản lượng giảm 


=&gt; Mọi thứ đảo chiều qu&#225; nhanh. Ng&#224;nh th&#233;p bước v&#224;o giai đoạn được coi l&#224; xấu nhất trong 10 năm. Đ&#226;y l&#224; nguy&#234;n nh&#226;n khiến HPG lỗ nặng trong qu&#253; 3 v&#224; qu&#253; 4/2022.
Đỉnh điểm l&#224; HPG đ&#227; th&#244;ng b&#225;o đ&#243;ng 4 l&#242; cao của m&#236;nh v&#224;o th&#225;ng 11/2022. Mặc d&#249; BĐS chưa hồi phục khiến gi&#225; th&#233;p ở mức thấp, chỉ hơn 14,000đ/kg nhưng việc gi&#225; than coke v&#224; quặng sắt hạ nhiệt khiến KQKD của HPG dần phục hồi trong 3 qu&#253; đầu năm 2023. Ngo&#224;i ra, sản lượng HPG bắt đầu cải thiện khi c&#225;c l&#242; cao dần được hoạt động trở lại trong năm nay.

Trong năm 2023, gi&#225; cổ phiếu HPG c&#243; đợt tăng 30% v&#224;o giữa năm khi gi&#225; nguy&#234;n vật liệu rẻ được kỳ vọng phản &#225;nh v&#224;o KQKD qu&#253; 3 của HPG. V&#224; thực tế KQKD qu&#253; 3 của HPG đ&#227; cải thiện khi bi&#234;n lợi nhuận gộp đạt 13%, cao nhất trong 5 th&#225;ng gần nhất. Đ&#226;y cũng l&#224; giai đoạn m&#236;nh khuyến nghị kh&#225;ch h&#224;ng đầu tư HPG, kh&#244;ng phải v&#236; gi&#225; th&#233;p m&#224; v&#236; gi&#225; nguy&#234;n liệu HPG giảm.
-------------

Về b&#225;o c&#225;o Lưu chuyển tiền tệ:
Nh&#236;n chung, HPG kiểm so&#225;t d&#242;ng tiền một c&#225;ch l&#224;nh mạnh, t&#237;ch cực đi vay để đẩy mạnh mở rộng hoạt động sản xuất 

Khi tiền từ hoạt động kinh doanh lu&#244;n duy tr&#236; số dương trong nhiều năm liền. Thực tế với vị thế của m&#236;nh, HPG kh&#244;ng bị kh&#225;ch h&#224;ng chiếm dụng vốn qu&#225; nhiều (khoản Tăng/(giảm) c&#225;c khoản phải thu lu&#244;n ở mức &#226;m thấp) m&#224; ngược lại nhiều khi chiếm dụng vốn của nh&#224; cung cấp (khoản Tăng/(giảm) c&#225;c khoản phải trả). Ngo&#224;i ra, việc tr&#237;ch khấu hao lớn từ dự &#225;n Dung Quất sau khi ho&#224;n nhập lại cũng gi&#250;p d&#242;ng tiền dương.

Việc t&#237;ch cực đầu tư x&#226;y dựng mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh: Mua c&#225;c mỏ than cốc v&#224; quặng sắt tại &#218;c, đầu tư cho Dung Quất 1 v&#224; hiện tại l&#224; Dung Quất 2 khiến cho d&#242;ng tiền từ hoạt động đầu tư của HPG &#226;m l&#224; điều dễ hiểu. D&#242;ng tiền n&#224;y được t&#224;i trợ từ hoạt động kinh doanh v&#224; một phần đến từ việc HPG đi vay (Khoản tiền thu được từ c&#225;c khoản đi vay lu&#244;n lớn hơn khoản tiền trả c&#225;c khoản đi vay)
-------------

Quan điểm về đầu tư HPG
M&#236;nh l&#224;m nghề tư vấn (broker) v&#224; nhận thấy r&#245; sự y&#234;u th&#237;ch của NĐT c&#225; nh&#226;n đối với HPG. Đặc biệt nhiều anh chị hỏi về việc mua t&#237;ch sản HPG rất nhiều. Tuy nhi&#234;n kh&#244;ng phải cứ cổ phiếu lớn, doanh nghiệp tốt l&#224; mua l&#250;c n&#224;o cũng được.

Đối với HPG:
Một doanh nghiệp mang t&#237;nh chu kỳ. Th&#244;ng thường trong qu&#225; khứ, P/E của HPG thường rơi v&#224;o khoảng 7-9 lần. Hiện tại đang ở đ&#225;y của ng&#224;nh th&#233;p. Nếu t&#237;nh định gi&#225; P/E cho năm nay th&#236; c&#243; lẽ HPG sẽ rất đắt.

Sơ bộ thế n&#224;y: Kịch bản t&#237;ch cực th&#236; lợi nhuận HPG qu&#253; 4 m&#236;nh ước t&#237;nh c&#243; thể đạt 3,000 tỷ (+50% QoQ)=&gt; Lợi nhuận sau thuế cả năm khoảng 7,000 tỷ =&gt; Với gi&#225; cổ phiếu ng&#224;y 10/12/2023 l&#224; 27,700đ th&#236; P/E forward của HPG v&#224;o khoảng 23 lần =&gt; C&#243; vẻ sẽ qu&#225; đắt nếu nh&#236;n theo c&#225;ch n&#224;y.
V&#236; vậy với c&#225;c doanh nghiệp mang t&#237;nh chu kỳ như HPG, m&#236;nh sẽ ước t&#237;nh lợi nhuận trung b&#236;nh v&#224;o giai đoạn ổn định của doanh nghiệp. Th&#236; lợi nhuận 1 năm HPG c&#243; thể đạt khoảng 18,000 tỷ/năm =&gt; P/E forward hiện tại v&#224;o khoảng 8.9 lần =&gt; Kh&#244;ng đắt nhưng chưa đủ hấp dẫn. Nếu t&#237;ch sản, m&#236;nh sẽ y&#234;u th&#237;ch gi&#225; cổ phiếu khi c&#243; gi&#225; khoảng 22,000đ/cp (v&#249;ng gi&#225; của HPG đầu năm nay). Tại đ&#226;y, định gi&#225; P/E forward của HPG v&#224;o khoảng 7.1 lần =&gt; L&#224; mức hấp dẫn
-------------

Kỳ vọng g&#236; đối với HPG trong năm tới?
Về bản chất, ng&#224;nh th&#233;p sẽ tốt nếu ng&#224;nh BĐS tốt. Nhưng khi Luật Đất đai sửa đổi c&#242;n chưa được th&#244;ng qua th&#236; c&#225;c doanh nghiệp BĐS kh&#243; m&#224; triển khai dự &#225;n được. Như vậy nhu cầu thật đối với ng&#224;nh th&#233;p cũng kh&#243; để n&#243;i l&#224; c&#243; thể hồi phục ngay v&#224;o năm 2024.

Tuy nhi&#234;n c&#226;u chuyện đ&#225;ng ch&#250; &#253; với ng&#224;nh th&#233;p l&#224; việc Trung Quốc đưa ra ch&#237;nh s&#225;ch giải cứu c&#225;c doanh nghiệp bất động sản. Hiện tại ch&#237;nh quyền tỉnh Th&#226;m Quyến đ&#227; đưa ra th&#244;ng điệp giải cứu Vanke – một trong những doanh nghiệp BĐS lớn nhất cả nước (lưu &#253; Vanke được sở hữu 30% bởi ch&#237;nh quyền th&#224;nh phố Th&#226;m Quyến). Đ&#226;y l&#224; l&#253; do khiến gi&#225; th&#233;p Trung Quốc tăng mạnh kể từ th&#225;ng 11 đến nay =&gt; K&#233;o theo gi&#225; th&#233;p Việt Nam tăng mạnh trong thời gian qua. Từ sự kiện n&#224;y, thị trường đang chờ đợi c&#226;u chuyện Trung Quốc sẽ đưa ra c&#225;ch xử l&#253; với Evergrande v&#224; Country Garden – hai tập đo&#224;n BĐS lớn nhất Trung Quốc.

Nếu điều n&#224;y xảy ra c&#243; thể gi&#250;p t&#226;m l&#253; thị trường đ&#232; nặng l&#234;n thị trường BĐS Trung Quốc trong thời gian qua được th&#225;o bỏ, gi&#250;p gi&#225; th&#233;p tiếp tục đ&#224; tăng =&gt; C&#243; thể xuất hiện sự kỳ vọng lớn đối với ng&#224;nh th&#233;p n&#243;i chung v&#224; HPG n&#243;i ri&#234;ng.

TỔNG KẾT:
HPG l&#224; doanh nghiệp đầu ng&#224;nh th&#233;p v&#224; sẽ tiếp tục l&#224; doanh nghiệp đầu ng&#224;nh trong &#237;t nhất 10 năm tới.
B&#225;o c&#225;o t&#224;i ch&#237;nh HPG rất l&#224;nh mạnh, ti&#234;u biểu cho một doanh nghiệp sản xuất, sức khỏe t&#224;i ch&#237;nh tốt v&#224; vị thế đầu ng&#224;nh. N&#243; l&#224; b&#225;o c&#225;o chuẩn mực của một doanh nghiệp sản xuất ti&#234;u biểu cho bất kỳ ai mới t&#236;m hiểu về c&#225;ch đọc b&#225;o c&#225;o t&#224;i ch&#237;nh c&#243; thể đọc.

C&#226;u chuyện đ&#225;ng chờ đợi nhất của ng&#224;nh th&#233;p n&#243;i chung v&#224; HPG n&#243;i ri&#234;ng trong năm 2024 l&#224; C&#243; hay kh&#244;ng việc Trung Quốc đưa ra ch&#237;nh s&#225;ch “giải cứu” c&#225;c doanh nghiệp BĐS lớn nhất nước n&#224;y.
Vẫn chờ đợi một s&#243;ng to của ng&#224;nh th&#233;p!

Cộng đồng đ&#225;nh s&#243;ng th&#233;p HPG HSG NKG dưới phần b&#236;nh luận !

BÀI VIẾT DÀNH CHO CÁC ANH CHỊ MUỐN HIỂU SÂU VỀ CỔ PHIẾU HPG – TẬP ĐOÀN THÉP LỚN NHẤT ĐÔNG NAM Á.

Nếu còn tiếp tục đầu tư chứng khoán, không sớm thì muộn, chúng ta sẽ gặp lại HPG trong 10 năm tới. Việc hiểu sâu về doanh nghiệp này sẽ giúp NĐT đón được những con sóng lớn của ngành thép. Sơ bộ về HPG:

HPG là doanh nghiệp đầu ngành thép. Với vị thế hiện tại của HPG, có thể thấy ít nhất trong 10 năm tới, sẽ chưa có doanh nghiệp nào có thể vượt qua HPG để trở thành doanh nghiệp đầu ngành thép. Chưa kể vị thế của HPG còn tiếp tục gia tăng khi doanh nghiệp đang chuẩn bị xây dựng thêm nhà máy Dung Quất giai đoạn 2 (dự kiến 2027 hoàn thành), nâng tổng công suất của HPG từ 8.5 triệu tấn/năm hiện tại lên mức 14 triệu tấn/năm. Riêng mức này đáp ứng khoảng 50% nhu cầu thép của Việt Nam (khoảng 27 triệu tấn/năm).

=> Với một doanh nghiệp sản xuất khi đạt đến mức này sẽ tạo ra lợi thế về quy mô (economy of scale) khiến cho chi phí rẻ. Đặc biệt, thép là ngành cạnh tranh về giá. Việc HPG nắm được vị thế này thì sẽ trở thành doanh nghiệp gần như không thể vượt qua.

Bên cạnh đó sẽ khó tìm thêm một cảng Dung Quất thứ 2 – nơi có cảng – khiến cho thép Hòa Phát có những lúc sản xuất với chi phí dưới giá vốn so với một số khu vực tại Trung Quốc – vốn đặt nhà máy tại khu vực đất liền, vận chuyển bằng đường bộ, chi phí đắt hơn (lưu ý với ngành thép, chi phí vận chuyển cũng chiếm tỷ trọng lớn. Vận chuyển bằng xe tải mỗi lần được vài chục tấn thì vận chuyển qua cảng Dung Quất mỗi lần có thể lần đến 50,000 tấn. Vì cảng này có thể đón các tàu trọng tải 50,000 DWT). Việc đặt nhà máy thép tại cảng Dung Quất cũng tạo ra lợi thế cạnh tranh lớn cho HPG.

VỀ CÁC BÁO CÁO TÀI CHÍNH HPG:
I. NẾU NHÌN BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN CỦA HPG SẼ THẤY HÌNH ẢNH CỦA MỘT DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT MẪU MỰC:
55% tổng tài sản là tài sản dài hạn. Trong đó, 75% tài sản dài hạn (tương ứng với 42% tổng tài sản) của HPG là tài sản cố định. Đối với một doanh nghiệp sản xuất, tài sản cố định chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu tài sản là điều dễ hiểu. Chi tiết với HPG, tài sản này là máy móc tại các dự án: Khu liên hiệp gang thép Dung Quất, Hải Dương và Hưng Yên, các nhà máy ống thép tại: Hưng Yên, Đà Nẵng, Bình Dương. Từ Q4/2019-Q4/2020, nhà máy Dung Quất 1 dần đi vào hoạt động ổn định làm cho tài sản cố định tăng từ 15k tỷ lên 65k tỷ. Nhìn chung các nhà máy thép tại Hải Dương và Hưng Yên đã khấu hao gần hết. Hiện tại tài sản cố định của HPG chủ yếu là Khu liên hiệp gang thép Dung Quất. Thông tin các nhà máy này.
 
Tài sản ngắn hạn chiếm 45%. Trong đó hàng tồn kho chiếm 19% tổng tài sản. Với một doanh nghiệp sản xuất thì việc duy trì hàng tồn kho để đảm bảo hoạt động sản xuất không bị gián đoạn là điều dễ hiểu. Khi mình chạy model để back test thì nhận ra, giá nguyên vật liệu chính là than coke và quặng sắt trên thị trường thường được phản ánh vào quý sau. Tức là HPG thường nhập hàng tồn kho trước 3 đến 5 tháng. Đây cũng là lý do quý 3 vừa qua mặc dù giá thép giảm nhưng biên lợi nhuận của HPG ở mức cao nhất trong 5 quý, do nhập được giá nguyên liệu rẻ ở quý 2 

Một điểm rất thú vị: Nhìn báo cáo tài chính quý 3/2023: Tại sao HPG đi vay 57,982 tỷ (khoản Vay ngắn hạn + Vay dài hạn) nhưng vẫn có tiền để gửi ngân hàng 29,653 tỷ (khoản Tiền và tương đương tiền + Giá trị thuần đầu tư ngắn hạn)? Nếu đọc thuyết minh, chúng ta sẽ thấy 5.2-11.5% trong khi lãi suất đi vay thấp hơn, từ 2.6-11%. Tuy không thuyết minh rõ lãi suất từng khoản vay nhưng có thể hiểu là HPG đi vay lãi suất thấp cho vay với lãi suất cao và “ăn chênh” lãi suất. Đây là nghiệp vụ khá phổ biến với các doanh nghiệp lớn, có sức khỏe tài chính tốt. Theo đó, các doanh nghiệp lớn tận dụng uy tín của mình để vay với lãi suất thấp và đem tiền gửi ngân hàng với lãi suất cao. Nghiệp vụ này được gọi là “kinh doanh nguồn”. Trên sàn có MWG, FPT cũng thực hiện nghiệp vụ này để tối ưu lợi nhuận

Ngoài ra nói về cơ cấu tài chính thì HPG cũng thuộc dạng lành mạnh mẫu mực với Vốn chủ sở hữu chiếm 58% tổng nguồn vốn (BCTC Q3.2023)
-------------
Trước khi đọc Báo cáo KẾT QUẢ KINH DOANH, chúng ta hiểu sơ bộ về KQKD của HPG thế này:
95% doanh thu đến từ mảng thép bao gồm: thép xây dựng, HRC, các sản phẩm sản xuất từ HRC (tôn, ống thép) (Hình 10).


Công suất:Hiện tại HPG đang là 8.5 triệu tấn thép/năm, bao gồm: 5.5 triệu tấn thép xây dựng + 3 triệu tấn HRC. Thi thoảng mọi người đọc báo cáo của HPG sẽ thấy nói về ống thép, tôn mạ => Đây là sản phẩm sản xuất từ HRC, đã tính trong 3 triệu tấn HRC. Công suất 1 năm: 650k tấn ống thép + 400k tấn tôn mạ. Để hiểu hơn mọi người có thể xem chuỗi giá trị của HPG

Thị trường của HPG bao gồm cả xuất khẩu và trong nước. Thép là ngành cạnh tranh về giá. Với việc giá thép cạnh tranh với cả thị trường Trung Quốc, HPG xuất khẩu thép tới một số thị trường Đông Nam Á (HPG là nhà sản xuất thép lớn nhất Đông Nam Á). Năm nay bán trong nước khó khăn, HPG đẩy mạnh xuất khẩu.

Về báo cáo Kết quả kinh doanh:
Trong 5 năm trở lại đây, HPG đã có lúc trở thành ngôi sao trên TTCK Việt Nam khi tăng gấp 3 lần chỉ sau hơn 1 năm. Câu chuyện bắt nguồn từ KQKD của HPG. Doanh thu HPG bắt đầu tăng từ Q4/2019 khu lò cao đầu tiên Dung Quất bắt đầu đi vào hoạt động. Đúng lúc đó, HPG như gặp thiên thời khi Dung Quất đi vào hoạt động full công suất thì giá thép xây dựng tăng cao kỷ lục (Hình 12). Giá thép liên tục tăng và đạt đỉnh 20,500đ/kg vào Q2/2021 do chuỗi cung cung ứng toàn cầu hồi phục, kéo theo giá thép tại Mỹ, EU và châu Á ghi nhận mức cao kỷ lục trong 6 tháng đầu năm 2021. Đặc biệt, Trung Quốc – quốc gia mà giá thép ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam thì giá thép đã tăng 41% YoY. Đó là giai đoạn rực rỡ nhất của ngành thép nói riêng, HPG nói chung. Doanh thu và lợi nhuận sau thuế HPG ở Q3/2021 lần lượt đạt 38,673 tỷ (+57% YoY) và 10,350 tỷ (+173%) (Hình 13 & 14), giá cổ phiếu chạm đỉnh thời đại vào tháng 10/2021, tăng gấp 3 lần chỉ sau hơn 1 năm.

Tuy nhiên, kể từ tháng 4 năm 2022, ngành BĐS rơi vào khủng hoảng, ngành thép trải qua nhiều khó khăn nhất trong 1 thập kỷ. Thời điểm Q1/2022, HPG vẫn ghi nhận doanh thu và lợi nhuận cao, lần lượt 44,058 tỷ và 8,206 tỷ do chiến tranh Nga – Ukraine khiến giá than coke + quặng sắt tăng mạnh (hai nguyên liệu chính HPG dùng để sản xuất thép theo công nghệ BOF). Từ đó giá thép xây dựng (giá đại lý bán) tăng từ mức 18,000đ/kg đầu năm lên gần 20,600đ/kg vào tháng 4/2022 (Hình 12). Các đại lý tranh thủ đẩy mạnh nhập hàng tồn kho do lo ngại giá tiếp tục tăng. Tuy nhiên chính tại tháng 4/2022, ngành BĐS trong nước bắt đầu thoái trào. Phát súng đầu tiên là vụ việc chủ tịch của Tân Hoàng Minh bị bắt vào đầu tháng 4. Việc đại lý nhập quá nhiều hàng tồn kho trong khi cầu thực không có khiến giá thép và sản lượng đều giảm mạnh trong các tháng sau đó. Ngoài ra, giá than coke và quặng sắt tăng mạnh do chiến tranh và neo ở vùng giá cao khiến chi phí HPG tăng mạnh trong khi giá bán và sản lượng giảm 


=> Mọi thứ đảo chiều quá nhanh. Ngành thép bước vào giai đoạn được coi là xấu nhất trong 10 năm. Đây là nguyên nhân khiến HPG lỗ nặng trong quý 3 và quý 4/2022.
Đỉnh điểm là HPG đã thông báo đóng 4 lò cao của mình vào tháng 11/2022. Mặc dù BĐS chưa hồi phục khiến giá thép ở mức thấp, chỉ hơn 14,000đ/kg nhưng việc giá than coke và quặng sắt hạ nhiệt khiến KQKD của HPG dần phục hồi trong 3 quý đầu năm 2023. Ngoài ra, sản lượng HPG bắt đầu cải thiện khi các lò cao dần được hoạt động trở lại trong năm nay.

Trong năm 2023, giá cổ phiếu HPG có đợt tăng 30% vào giữa năm khi giá nguyên vật liệu rẻ được kỳ vọng phản ánh vào KQKD quý 3 của HPG. Và thực tế KQKD quý 3 của HPG đã cải thiện khi biên lợi nhuận gộp đạt 13%, cao nhất trong 5 tháng gần nhất. Đây cũng là giai đoạn mình khuyến nghị khách hàng đầu tư HPG, không phải vì giá thép mà vì giá nguyên liệu HPG giảm.
-------------

Về báo cáo Lưu chuyển tiền tệ:
Nhìn chung, HPG kiểm soát dòng tiền một cách lành mạnh, tích cực đi vay để đẩy mạnh mở rộng hoạt động sản xuất 

Khi tiền từ hoạt động kinh doanh luôn duy trì số dương trong nhiều năm liền. Thực tế với vị thế của mình, HPG không bị khách hàng chiếm dụng vốn quá nhiều (khoản Tăng/(giảm) các khoản phải thu luôn ở mức âm thấp) mà ngược lại nhiều khi chiếm dụng vốn của nhà cung cấp (khoản Tăng/(giảm) các khoản phải trả). Ngoài ra, việc trích khấu hao lớn từ dự án Dung Quất sau khi hoàn nhập lại cũng giúp dòng tiền dương.

Việc tích cực đầu tư xây dựng mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh: Mua các mỏ than cốc và quặng sắt tại Úc, đầu tư cho Dung Quất 1 và hiện tại là Dung Quất 2 khiến cho dòng tiền từ hoạt động đầu tư của HPG âm là điều dễ hiểu. Dòng tiền này được tài trợ từ hoạt động kinh doanh và một phần đến từ việc HPG đi vay (Khoản tiền thu được từ các khoản đi vay luôn lớn hơn khoản tiền trả các khoản đi vay)
-------------

Quan điểm về đầu tư HPG
Mình làm nghề tư vấn (broker) và nhận thấy rõ sự yêu thích của NĐT cá nhân đối với HPG. Đặc biệt nhiều anh chị hỏi về việc mua tích sản HPG rất nhiều. Tuy nhiên không phải cứ cổ phiếu lớn, doanh nghiệp tốt là mua lúc nào cũng được.

Đối với HPG:
Một doanh nghiệp mang tính chu kỳ. Thông thường trong quá khứ, P/E của HPG thường rơi vào khoảng 7-9 lần. Hiện tại đang ở đáy của ngành thép. Nếu tính định giá P/E cho năm nay thì có lẽ HPG sẽ rất đắt.

Sơ bộ thế này: Kịch bản tích cực thì lợi nhuận HPG quý 4 mình ước tính có thể đạt 3,000 tỷ (+50% QoQ)=> Lợi nhuận sau thuế cả năm khoảng 7,000 tỷ => Với giá cổ phiếu ngày 10/12/2023 là 27,700đ thì P/E forward của HPG vào khoảng 23 lần => Có vẻ sẽ quá đắt nếu nhìn theo cách này.
Vì vậy với các doanh nghiệp mang tính chu kỳ như HPG, mình sẽ ước tính lợi nhuận trung bình vào giai đoạn ổn định của doanh nghiệp. Thì lợi nhuận 1 năm HPG có thể đạt khoảng 18,000 tỷ/năm => P/E forward hiện tại vào khoảng 8.9 lần => Không đắt nhưng chưa đủ hấp dẫn. Nếu tích sản, mình sẽ yêu thích giá cổ phiếu khi có giá khoảng 22,000đ/cp (vùng giá của HPG đầu năm nay). Tại đây, định giá P/E forward của HPG vào khoảng 7.1 lần => Là mức hấp dẫn
-------------

Kỳ vọng gì đối với HPG trong năm tới?
Về bản chất, ngành thép sẽ tốt nếu ngành BĐS tốt. Nhưng khi Luật Đất đai sửa đổi còn chưa được thông qua thì các doanh nghiệp BĐS khó mà triển khai dự án được. Như vậy nhu cầu thật đối với ngành thép cũng khó để nói là có thể hồi phục ngay vào năm 2024.

Tuy nhiên câu chuyện đáng chú ý với ngành thép là việc Trung Quốc đưa ra chính sách giải cứu các doanh nghiệp bất động sản. Hiện tại chính quyền tỉnh Thâm Quyến đã đưa ra thông điệp giải cứu Vanke – một trong những doanh nghiệp BĐS lớn nhất cả nước (lưu ý Vanke được sở hữu 30% bởi chính quyền thành phố Thâm Quyến). Đây là lý do khiến giá thép Trung Quốc tăng mạnh kể từ tháng 11 đến nay => Kéo theo giá thép Việt Nam tăng mạnh trong thời gian qua. Từ sự kiện này, thị trường đang chờ đợi câu chuyện Trung Quốc sẽ đưa ra cách xử lý với Evergrande và Country Garden – hai tập đoàn BĐS lớn nhất Trung Quốc.

Nếu điều này xảy ra có thể giúp tâm lý thị trường đè nặng lên thị trường BĐS Trung Quốc trong thời gian qua được tháo bỏ, giúp giá thép tiếp tục đà tăng => Có thể xuất hiện sự kỳ vọng lớn đối với ngành thép nói chung và HPG nói riêng.

TỔNG KẾT:
HPG là doanh nghiệp đầu ngành thép và sẽ tiếp tục là doanh nghiệp đầu ngành trong ít nhất 10 năm tới.
Báo cáo tài chính HPG rất lành mạnh, tiêu biểu cho một doanh nghiệp sản xuất, sức khỏe tài chính tốt và vị thế đầu ngành. Nó là báo cáo chuẩn mực của một doanh nghiệp sản xuất tiêu biểu cho bất kỳ ai mới tìm hiểu về cách đọc báo cáo tài chính có thể đọc.

Câu chuyện đáng chờ đợi nhất của ngành thép nói chung và HPG nói riêng trong năm 2024 là Có hay không việc Trung Quốc đưa ra chính sách “giải cứu” các doanh nghiệp BĐS lớn nhất nước này.
Vẫn chờ đợi một sóng to của ngành thép!

Cộng đồng đánh sóng thép HPG HSG NKG dưới phần bình luận !