So s&#225;nh vốn h&#243;a thị trường chứng kho&#225;n (Market Capitalization) với tổng sản phẩm quốc nội (GDP) l&#224; một c&#225;ch để đ&#225;nh gi&#225; mức độ ph&#225;t triển của thị trường t&#224;i ch&#237;nh so với nền kinh tế của mỗi quốc gia. Vốn h&#243;a thị trường l&#224; tổng gi&#225; trị cổ phiếu của tất cả c&#225;c c&#244;ng ty ni&#234;m yết tr&#234;n c&#225;c s&#224;n chứng kho&#225;n, c&#242;n GDP đo lường tổng gi&#225; trị h&#224;ng h&#243;a v&#224; dịch vụ sản xuất ra trong một nền kinh tế.

Dưới đ&#226;y l&#224; một c&#225;i nh&#236;n tổng quan về so s&#225;nh vốn h&#243;a thị trường chứng kho&#225;n v&#224; GDP của một số quốc gia lớn t&#237;nh đến năm 2024:

1. Hoa Kỳ
Vốn h&#243;a thị trường chứng kho&#225;n: Khoảng 46 ngh&#236;n tỷ USD (NYSE v&#224; NASDAQ).
GDP: Khoảng 26,8 ngh&#236;n tỷ USD.
Tỷ lệ vốn h&#243;a thị trường/GDP: Khoảng 172%.
Đ&#226;y l&#224; tỷ lệ rất cao, cho thấy thị trường chứng kho&#225;n Mỹ rất ph&#225;t triển v&#224; vượt xa quy m&#244; của nền kinh tế. Hoa Kỳ c&#243; c&#225;c tập đo&#224;n lớn nhất thế giới ni&#234;m yết tr&#234;n s&#224;n, như Apple, Microsoft, Amazon.
2. Trung Quốc
Vốn h&#243;a thị trường chứng kho&#225;n: Khoảng 12,5 ngh&#236;n tỷ USD (Shanghai Stock Exchange, Shenzhen Stock Exchange, Hong Kong Stock Exchange).
GDP: Khoảng 18,5 ngh&#236;n tỷ USD.
Tỷ lệ vốn h&#243;a thị trường/GDP: Khoảng 67%.
Trung Quốc l&#224; nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, nhưng tỷ lệ vốn h&#243;a thị trường so với GDP thấp hơn Mỹ do c&#225;c doanh nghiệp ni&#234;m yết chỉ chiếm một phần nhỏ trong nền kinh tế v&#224; thị trường chứng kho&#225;n ph&#225;t triển chậm hơn.
3. Nhật Bản
Vốn h&#243;a thị trường chứng kho&#225;n: Khoảng 5,1 ngh&#236;n tỷ USD (Tokyo Stock Exchange).
GDP: Khoảng 4,4 ngh&#236;n tỷ USD.
Tỷ lệ vốn h&#243;a thị trường/GDP: Khoảng 116%.
Nhật Bản l&#224; quốc gia c&#243; thị trường chứng kho&#225;n lớn thứ ba thế giới. Tỷ lệ vốn h&#243;a thị trường so với GDP cao cho thấy c&#225;c c&#244;ng ty ni&#234;m yết đ&#243;ng vai tr&#242; quan trọng trong nền kinh tế Nhật Bản.
4. Anh (UK)
Vốn h&#243;a thị trường chứng kho&#225;n: Khoảng 3,2 ngh&#236;n tỷ USD (London Stock Exchange).
GDP: Khoảng 3,7 ngh&#236;n tỷ USD.
Tỷ lệ vốn h&#243;a thị trường/GDP: Khoảng 86%.
Thị trường chứng kho&#225;n Anh kh&#225; ph&#225;t triển v&#224; c&#243; t&#237;nh to&#224;n cầu, nhưng nền kinh tế Anh kh&#244;ng phụ thuộc qu&#225; nhiều v&#224;o c&#225;c c&#244;ng ty ni&#234;m yết như Mỹ hay Nhật Bản.
5. Ấn Độ
Vốn h&#243;a thị trường chứng kho&#225;n: Khoảng 3,8 ngh&#236;n tỷ USD (Bombay Stock Exchange v&#224; National Stock Exchange).
GDP: Khoảng 3,7 ngh&#236;n tỷ USD.
Tỷ lệ vốn h&#243;a thị trường/GDP: Khoảng 103%.
Ấn Độ l&#224; nền kinh tế lớn thứ năm thế giới v&#224; thị trường chứng kho&#225;n của nước n&#224;y đang ph&#225;t triển nhanh, với tỷ lệ vốn h&#243;a so với GDP vượt ngưỡng 100%.
6. Đức
Vốn h&#243;a thị trường chứng kho&#225;n: Khoảng 2,2 ngh&#236;n tỷ USD (Frankfurt Stock Exchange).
GDP: Khoảng 4,3 ngh&#236;n tỷ USD.
Tỷ lệ vốn h&#243;a thị trường/GDP: Khoảng 51%.
Đức c&#243; nền kinh tế lớn nhất ch&#226;u &#194;u nhưng thị trường chứng kho&#225;n chưa ph&#225;t triển mạnh so với GDP. Nhiều doanh nghiệp lớn của Đức kh&#244;ng ni&#234;m yết c&#244;ng khai hoặc thuộc quyền sở hữu gia đ&#236;nh.
7. Ph&#225;p
Vốn h&#243;a thị trường chứng kho&#225;n: Khoảng 3,3 ngh&#236;n tỷ USD (Euronext Paris).
GDP: Khoảng 3,0 ngh&#236;n tỷ USD.
Tỷ lệ vốn h&#243;a thị trường/GDP: Khoảng 110%.
Thị trường chứng kho&#225;n Ph&#225;p tương đối mạnh so với quy m&#244; nền kinh tế, đặc biệt với sự hiện diện của c&#225;c tập đo&#224;n lớn như LVMH, TotalEnergies, v&#224; Airbus.
8. Brazil
Vốn h&#243;a thị trường chứng kho&#225;n: Khoảng 850 tỷ USD (B3, S&#227;o Paulo Stock Exchange).
GDP: Khoảng 2,1 ngh&#236;n tỷ USD.
Tỷ lệ vốn h&#243;a thị trường/GDP: Khoảng 40%.
Thị trường chứng kho&#225;n Brazil chưa ph&#225;t triển mạnh mẽ như c&#225;c nước phương T&#226;y v&#224; ch&#226;u &#193;, với phần lớn nền kinh tế dựa v&#224;o c&#225;c doanh nghiệp nh&#224; nước hoặc doanh nghiệp tư nh&#226;n chưa ni&#234;m yết.
9. Việt Nam
Vốn h&#243;a thị trường chứng kho&#225;n: Khoảng 240 tỷ USD (Sở Giao dịch Chứng kho&#225;n *********** v&#224; H&#224; Nội).
GDP: Khoảng 400 tỷ USD.
Tỷ lệ vốn h&#243;a thị trường/GDP: Khoảng 60%.
Thị trường chứng kho&#225;n Việt Nam đang tr&#234;n đ&#224; ph&#225;t triển nhanh, nhưng vẫn c&#242;n kh&#225; nhỏ so với GDP, chủ yếu l&#224; do số lượng c&#244;ng ty ni&#234;m yết chưa lớn v&#224; thị trường t&#224;i ch&#237;nh chưa ph&#225;t triển to&#224;n diện.
10. Canada
Vốn h&#243;a thị trường chứng kho&#225;n: Khoảng 3,0 ngh&#236;n tỷ USD (Toronto Stock Exchange).
GDP: Khoảng 2,2 ngh&#236;n tỷ USD.
Tỷ lệ vốn h&#243;a thị trường/GDP: Khoảng 136%.
Canada c&#243; tỷ lệ vốn h&#243;a thị trường cao so với GDP nhờ v&#224;o sự ph&#225;t triển của c&#225;c c&#244;ng ty ni&#234;m yết lớn, đặc biệt trong c&#225;c lĩnh vực như t&#224;i ch&#237;nh, khai th&#225;c v&#224; năng lượng.

So sánh vốn hóa thị trường chứng khoán (Market Capitalization) với tổng sản phẩm quốc nội (GDP) là một cách để đánh giá mức độ phát triển của thị trường tài chính so với nền kinh tế của mỗi quốc gia. Vốn hóa thị trường là tổng giá trị cổ phiếu của tất cả các công ty niêm yết trên các sàn chứng khoán, còn GDP đo lường tổng giá trị hàng hóa và dịch vụ sản xuất ra trong một nền kinh tế.

Dưới đây là một cái nhìn tổng quan về so sánh vốn hóa thị trường chứng khoán và GDP của một số quốc gia lớn tính đến năm 2024:

1. Hoa Kỳ
Vốn hóa thị trường chứng khoán: Khoảng 46 nghìn tỷ USD (NYSE và NASDAQ).
GDP: Khoảng 26,8 nghìn tỷ USD.
Tỷ lệ vốn hóa thị trường/GDP: Khoảng 172%.
Đây là tỷ lệ rất cao, cho thấy thị trường chứng khoán Mỹ rất phát triển và vượt xa quy mô của nền kinh tế. Hoa Kỳ có các tập đoàn lớn nhất thế giới niêm yết trên sàn, như Apple, Microsoft, Amazon.
2. Trung Quốc
Vốn hóa thị trường chứng khoán: Khoảng 12,5 nghìn tỷ USD (Shanghai Stock Exchange, Shenzhen Stock Exchange, Hong Kong Stock Exchange).
GDP: Khoảng 18,5 nghìn tỷ USD.
Tỷ lệ vốn hóa thị trường/GDP: Khoảng 67%.
Trung Quốc là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, nhưng tỷ lệ vốn hóa thị trường so với GDP thấp hơn Mỹ do các doanh nghiệp niêm yết chỉ chiếm một phần nhỏ trong nền kinh tế và thị trường chứng khoán phát triển chậm hơn.
3. Nhật Bản
Vốn hóa thị trường chứng khoán: Khoảng 5,1 nghìn tỷ USD (Tokyo Stock Exchange).
GDP: Khoảng 4,4 nghìn tỷ USD.
Tỷ lệ vốn hóa thị trường/GDP: Khoảng 116%.
Nhật Bản là quốc gia có thị trường chứng khoán lớn thứ ba thế giới. Tỷ lệ vốn hóa thị trường so với GDP cao cho thấy các công ty niêm yết đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Nhật Bản.
4. Anh (UK)
Vốn hóa thị trường chứng khoán: Khoảng 3,2 nghìn tỷ USD (London Stock Exchange).
GDP: Khoảng 3,7 nghìn tỷ USD.
Tỷ lệ vốn hóa thị trường/GDP: Khoảng 86%.
Thị trường chứng khoán Anh khá phát triển và có tính toàn cầu, nhưng nền kinh tế Anh không phụ thuộc quá nhiều vào các công ty niêm yết như Mỹ hay Nhật Bản.
5. Ấn Độ
Vốn hóa thị trường chứng khoán: Khoảng 3,8 nghìn tỷ USD (Bombay Stock Exchange và National Stock Exchange).
GDP: Khoảng 3,7 nghìn tỷ USD.
Tỷ lệ vốn hóa thị trường/GDP: Khoảng 103%.
Ấn Độ là nền kinh tế lớn thứ năm thế giới và thị trường chứng khoán của nước này đang phát triển nhanh, với tỷ lệ vốn hóa so với GDP vượt ngưỡng 100%.
6. Đức
Vốn hóa thị trường chứng khoán: Khoảng 2,2 nghìn tỷ USD (Frankfurt Stock Exchange).
GDP: Khoảng 4,3 nghìn tỷ USD.
Tỷ lệ vốn hóa thị trường/GDP: Khoảng 51%.
Đức có nền kinh tế lớn nhất châu Âu nhưng thị trường chứng khoán chưa phát triển mạnh so với GDP. Nhiều doanh nghiệp lớn của Đức không niêm yết công khai hoặc thuộc quyền sở hữu gia đình.
7. Pháp
Vốn hóa thị trường chứng khoán: Khoảng 3,3 nghìn tỷ USD (Euronext Paris).
GDP: Khoảng 3,0 nghìn tỷ USD.
Tỷ lệ vốn hóa thị trường/GDP: Khoảng 110%.
Thị trường chứng khoán Pháp tương đối mạnh so với quy mô nền kinh tế, đặc biệt với sự hiện diện của các tập đoàn lớn như LVMH, TotalEnergies, và Airbus.
8. Brazil
Vốn hóa thị trường chứng khoán: Khoảng 850 tỷ USD (B3, São Paulo Stock Exchange).
GDP: Khoảng 2,1 nghìn tỷ USD.
Tỷ lệ vốn hóa thị trường/GDP: Khoảng 40%.
Thị trường chứng khoán Brazil chưa phát triển mạnh mẽ như các nước phương Tây và châu Á, với phần lớn nền kinh tế dựa vào các doanh nghiệp nhà nước hoặc doanh nghiệp tư nhân chưa niêm yết.
9. Việt Nam
Vốn hóa thị trường chứng khoán: Khoảng 240 tỷ USD (Sở Giao dịch Chứng khoán *********** và Hà Nội).
GDP: Khoảng 400 tỷ USD.
Tỷ lệ vốn hóa thị trường/GDP: Khoảng 60%.
Thị trường chứng khoán Việt Nam đang trên đà phát triển nhanh, nhưng vẫn còn khá nhỏ so với GDP, chủ yếu là do số lượng công ty niêm yết chưa lớn và thị trường tài chính chưa phát triển toàn diện.
10. Canada
Vốn hóa thị trường chứng khoán: Khoảng 3,0 nghìn tỷ USD (Toronto Stock Exchange).
GDP: Khoảng 2,2 nghìn tỷ USD.
Tỷ lệ vốn hóa thị trường/GDP: Khoảng 136%.
Canada có tỷ lệ vốn hóa thị trường cao so với GDP nhờ vào sự phát triển của các công ty niêm yết lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực như tài chính, khai thác và năng lượng.

NGUYỄN QUỐC AN