NH&#204;N LẠI DỆT MAY

[Nguồn VNeconomy]

“Dệt may l&#224; ng&#224;nh xuất khẩu lớn, phụ thuộc chủ yếu v&#224;o tổng cầu thế giới, bởi sản lượng ti&#234;u thụ trong nước chỉ chiếm 5-6% tổng năng lực sản xuất của ng&#224;nh dệt may, khoảng 50 tỷ USD/năm, đ&#226;y l&#224; điểm đặc th&#249; của ng&#224;nh.

Từ cuối năm 2022, khi lạm ph&#225;t thế giới l&#234;n cao, kinh tế thế giới bấp b&#234;nh v&#224; nhiều dự b&#225;o về khủng hoảng kinh tế, suy giảm hoặc đ&#236;nh lạm ở tất cả c&#225;c quốc gia, trong top 5 mặt h&#224;ng người người ti&#234;u d&#249;ng ở Mỹ, ch&#226;u &#194;u v&#224; Nhật Bản cắt giảm chi ti&#234;u lu&#244;n c&#243; mặt h&#224;ng dệt may. 

Theo thống k&#234;, năm 2022, tổng cầu dệt may thế giới đạt khoảng 760 tỷ USD, sụt giảm so với mức 805 tỷ USD của năm 2021. Đến năm 2023, dự b&#225;o khả quan, tổng cầu dệt may thế giới đạt khoảng 710 tỷ USD, thấp hơn cả năm 2019, thời điểm trước dịch. Nếu t&#236;nh huống xấu hơn th&#236; c&#243; thể sụt giảm dưới 700 tỷ USD, thậm ch&#237; thấp hơn năm 2016.

Tuy nhi&#234;n, một diễn biến đ&#225;ng ch&#250; &#253; l&#224; cầu thế giới chỉ giảm khoảng 10%, ri&#234;ng kim ngạch xuất khẩu dệt may Việt Nam giảm s&#226;u nhất, gần 20%. Trong khi đ&#243;, những quốc gia xuất khẩu dệt may h&#224;ng đầu thế giới kh&#225;c như: Bangladesh giảm khoảng 3%, Trung Quốc giảm 7%, Ấn Độ sụt giảm khoảng 10%.

Qua ph&#226;n t&#237;ch, ch&#250;ng t&#244;i nhận thấy việc sụt giảm s&#226;u kim ngạch xuất khẩu dệt may kh&#244;ng phải do năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, bởi năm 2020, doanh nghiệp vẫn cạnh tranh tốt, sản xuất, năng suất, chất lượng tốt v&#224; phục vụ kh&#225;ch h&#224;ng tốt. Hạ tầng c&#244;ng nghệ của Việt Nam cũng ở mức kh&#225;, ng&#224;nh may v&#224; sợi được đ&#225;nh gi&#225; tốt, ri&#234;ng ng&#224;nh dệt, nhuộm ở mức trung b&#236;nh. R&#245; r&#224;ng, mức suy giảm n&#224;y ảnh hưởng chủ yếu bởi c&#225;c yếu tố vĩ m&#244;.

Cụ thể, trong tất cả c&#225;c quốc gia xuất khẩu dệt may, tỷ gi&#225; đồng Việt Nam giảm &#237;t nhất trong 12 th&#225;ng qua. T&#237;nh từ th&#225;ng 5/2022 - 5/2023 tỷ gi&#225; đồng Việt Nam giảm khoảng 1,6%, trong khi đ&#243;, hai quốc gia lớn cạnh tranh trực tiếp l&#224; đồng Taka của Bangladesh giảm 20%, Thổ Nhĩ Kỳ - nh&#224; cung cấp lớn cho to&#224;n bộ thị trường ch&#226;u &#194;u, giảm 21%.

B&#234;n cạnh đ&#243;, về vốn vay, d&#249; c&#243; nhiều đợt giảm nhưng vốn vay b&#236;nh qu&#226;n của doanh  nghiệp v&#224;o khoảng 9,3%. Doanh nghiệp nhỏ nếu vay đầu tư d&#224;i hạn l&#234;n tới 14-15%, vay ngắn hạn cũng rất cao. Khoảng ch&#234;nh lệch về l&#227;i suất so với Bangladesh, Trung Quốc, Ấn Độ l&#234;n tới 5%. Như vậy, ri&#234;ng hai yếu tố vĩ m&#244; về tỷ gi&#225; v&#224; l&#227;i suất khiến h&#224;ng h&#243;a Việt Nam đắt hơn h&#224;ng h&#243;a thế giới khoảng 25%.

Ngo&#224;i ra, lương chiếm 20% gi&#225; th&#224;nh ng&#224;nh may. Thế nhưng, lương tại Việt Nam kh&#244;ng thể giảm được bởi mặt bằng lương tối thiểu được quy định trong luật, mức đ&#243;ng c&#225;c loại bảo hiểm cao, chỉ thấp hơn Trung Quốc.

Tổng h&#242;a ba yếu tố về tỷ gi&#225;, l&#227;i suất v&#224; tiền lương chi trả cho lực lượng lao động đ&#244;ng đảo, đang g&#226;y bất lợi cho doanh nghiệp v&#224; dẫn đến kim ngạch xuất khẩu ng&#224;nh dệt may suy giảm mạnh”. 

NHÌN LẠI DỆT MAY

[Nguồn VNeconomy]

“Dệt may là ngành xuất khẩu lớn, phụ thuộc chủ yếu vào tổng cầu thế giới, bởi sản lượng tiêu thụ trong nước chỉ chiếm 5-6% tổng năng lực sản xuất của ngành dệt may, khoảng 50 tỷ USD/năm, đây là điểm đặc thù của ngành.

Từ cuối năm 2022, khi lạm phát thế giới lên cao, kinh tế thế giới bấp bênh và nhiều dự báo về khủng hoảng kinh tế, suy giảm hoặc đình lạm ở tất cả các quốc gia, trong top 5 mặt hàng người người tiêu dùng ở Mỹ, châu Âu và Nhật Bản cắt giảm chi tiêu luôn có mặt hàng dệt may. 

Theo thống kê, năm 2022, tổng cầu dệt may thế giới đạt khoảng 760 tỷ USD, sụt giảm so với mức 805 tỷ USD của năm 2021. Đến năm 2023, dự báo khả quan, tổng cầu dệt may thế giới đạt khoảng 710 tỷ USD, thấp hơn cả năm 2019, thời điểm trước dịch. Nếu tình huống xấu hơn thì có thể sụt giảm dưới 700 tỷ USD, thậm chí thấp hơn năm 2016.

Tuy nhiên, một diễn biến đáng chú ý là cầu thế giới chỉ giảm khoảng 10%, riêng kim ngạch xuất khẩu dệt may Việt Nam giảm sâu nhất, gần 20%. Trong khi đó, những quốc gia xuất khẩu dệt may hàng đầu thế giới khác như: Bangladesh giảm khoảng 3%, Trung Quốc giảm 7%, Ấn Độ sụt giảm khoảng 10%.

Qua phân tích, chúng tôi nhận thấy việc sụt giảm sâu kim ngạch xuất khẩu dệt may không phải do năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, bởi năm 2020, doanh nghiệp vẫn cạnh tranh tốt, sản xuất, năng suất, chất lượng tốt và phục vụ khách hàng tốt. Hạ tầng công nghệ của Việt Nam cũng ở mức khá, ngành may và sợi được đánh giá tốt, riêng ngành dệt, nhuộm ở mức trung bình. Rõ ràng, mức suy giảm này ảnh hưởng chủ yếu bởi các yếu tố vĩ mô.

Cụ thể, trong tất cả các quốc gia xuất khẩu dệt may, tỷ giá đồng Việt Nam giảm ít nhất trong 12 tháng qua. Tính từ tháng 5/2022 - 5/2023 tỷ giá đồng Việt Nam giảm khoảng 1,6%, trong khi đó, hai quốc gia lớn cạnh tranh trực tiếp là đồng Taka của Bangladesh giảm 20%, Thổ Nhĩ Kỳ - nhà cung cấp lớn cho toàn bộ thị trường châu Âu, giảm 21%.

Bên cạnh đó, về vốn vay, dù có nhiều đợt giảm nhưng vốn vay bình quân của doanh  nghiệp vào khoảng 9,3%. Doanh nghiệp nhỏ nếu vay đầu tư dài hạn lên tới 14-15%, vay ngắn hạn cũng rất cao. Khoảng chênh lệch về lãi suất so với Bangladesh, Trung Quốc, Ấn Độ lên tới 5%. Như vậy, riêng hai yếu tố vĩ mô về tỷ giá và lãi suất khiến hàng hóa Việt Nam đắt hơn hàng hóa thế giới khoảng 25%.

Ngoài ra, lương chiếm 20% giá thành ngành may. Thế nhưng, lương tại Việt Nam không thể giảm được bởi mặt bằng lương tối thiểu được quy định trong luật, mức đóng các loại bảo hiểm cao, chỉ thấp hơn Trung Quốc.

Tổng hòa ba yếu tố về tỷ giá, lãi suất và tiền lương chi trả cho lực lượng lao động đông đảo, đang gây bất lợi cho doanh nghiệp và dẫn đến kim ngạch xuất khẩu ngành dệt may suy giảm mạnh”. 

Nhím