Khi chiến tranh thương mại xảy ra, hệ quả tất yếu l&#224; chuỗi sản xuất bị gi&#225;n đoạn v&#224; chi ph&#237; sản xuất tăng cao. Để duy tr&#236; hoạt động giao thương, chắc chắn sẽ c&#243; một b&#234;n phải nhượng bộ – hoặc người ti&#234;u d&#249;ng, hoặc nh&#224; sản xuất.

T&#244;i chia c&#225;c loại sản phẩm th&#224;nh ba nh&#243;m như sau:

1. Nh&#243;m c&#243; sản phẩm thay thế, v&#237; dụ như n&#244;ng sản. Với nh&#243;m n&#224;y, người ti&#234;u d&#249;ng c&#243; nhiều lựa chọn thay thế, n&#234;n nh&#224; sản xuất buộc phải giữ gi&#225; b&#225;n ổn định để cạnh tranh, từ đ&#243; l&#224;m giảm bi&#234;n lợi nhuận nhằm duy tr&#236; hoạt động sản xuất.

2. Nh&#243;m h&#224;ng h&#243;a kh&#244;ng thiết yếu, như quần &#225;o, gi&#224;y d&#233;p, thiết bị điện tử. Khi chi ph&#237; sản xuất tăng, nh&#224; sản xuất c&#243; xu hướng tăng gi&#225;. Tuy nhi&#234;n, người ti&#234;u d&#249;ng cũng sẽ cắt giảm nhu cầu, khiến tổng cầu giảm. Kết quả l&#224; phần chi ph&#237; tăng th&#234;m thường được chia sẻ giữa cả hai ph&#237;a – nh&#224; sản xuất v&#224; người ti&#234;u d&#249;ng.

3. Nh&#243;m sản phẩm thiết yếu, kh&#244;ng c&#243; sản phẩm thay thế. Với nh&#243;m n&#224;y, người ti&#234;u d&#249;ng cuối c&#249;ng buộc phải chấp nhận mức gi&#225; cao hơn, v&#236; kh&#244;ng mua th&#236; kh&#244;ng thể duy tr&#236; được.

Phần lớn c&#225;c mặt h&#224;ng xuất khẩu của Việt Nam thuộc hai nh&#243;m đầu, n&#234;n rất dễ bị ảnh hưởng khi bị &#225;p thuế. Tuy nhi&#234;n, H&#243;a chất Đức Giang l&#224; một trường hợp kh&#225;c. Sản phẩm photpho v&#224;ng của họ, theo t&#244;i, thuộc nh&#243;m thứ ba – sản phẩm thiết yếu, kh&#244;ng c&#243; sản phẩm thay thế.

Trong bối cảnh hiện nay, chiến tranh kh&#244;ng chỉ l&#224; bom đạn, m&#224; c&#242;n l&#224; chiến tranh c&#244;ng nghệ – điển h&#236;nh l&#224; cuộc đua về b&#225;n dẫn v&#224; tr&#237; tuệ nh&#226;n tạo. H&#227;y nh&#236;n v&#224;o năm 2022, khi Trung Quốc hạn chế xuất khẩu photpho v&#224;ng do thiếu điện sản xuất, gi&#225; loại nguy&#234;n liệu n&#224;y đ&#227; tăng phi m&#227;. Đặc biệt, ngay khi Mỹ &#225;p thuế l&#234;n c&#225;c mặt h&#224;ng Trung Quốc, Trung Quốc đ&#227; ngay lập tức tăng gi&#225; photpho v&#224;ng. Với cuộc chiến thương mại hiện tại, Trung Quốc chắc chắn sẽ kh&#244;ng dễ d&#224;ng để Mỹ tiếp cận nguồn nguy&#234;n liệu n&#224;y – cũng như c&#225;ch họ đ&#227; từng siết chặt xuất khẩu đất hiếm nhằm kiểm so&#225;t chuỗi cung ứng to&#224;n cầu trong c&#225;c ng&#224;nh c&#244;ng nghệ trọng yếu.

Điểm mạnh nhất của H&#243;a chất Đức Giang l&#224; họ tự chủ được cả nguy&#234;n liệu lẫn c&#244;ng nghệ sản xuất, n&#234;n gần như kh&#244;ng bị ảnh hưởng bởi sự gi&#225;n đoạn của chuỗi cung ứng to&#224;n cầu. C&#225;c doanh nghiệp sản xuất ngo&#224;i Trung Quốc – hoặc phải r&#250;t khỏi Trung Quốc v&#236; thuế quan – sẽ cần t&#236;m nguồn cung thay thế.

V&#236; vậy, trong bối cảnh n&#224;y, t&#244;i cho rằng đ&#226;y kh&#244;ng phải l&#224; rủi ro, m&#224; l&#224; một cơ hội lớn cho H&#243;a chất Đức Giang.

Khi chiến tranh thương mại xảy ra, hệ quả tất yếu là chuỗi sản xuất bị gián đoạn và chi phí sản xuất tăng cao. Để duy trì hoạt động giao thương, chắc chắn sẽ có một bên phải nhượng bộ – hoặc người tiêu dùng, hoặc nhà sản xuất.

Tôi chia các loại sản phẩm thành ba nhóm như sau:

1. Nhóm có sản phẩm thay thế, ví dụ như nông sản. Với nhóm này, người tiêu dùng có nhiều lựa chọn thay thế, nên nhà sản xuất buộc phải giữ giá bán ổn định để cạnh tranh, từ đó làm giảm biên lợi nhuận nhằm duy trì hoạt động sản xuất.

2. Nhóm hàng hóa không thiết yếu, như quần áo, giày dép, thiết bị điện tử. Khi chi phí sản xuất tăng, nhà sản xuất có xu hướng tăng giá. Tuy nhiên, người tiêu dùng cũng sẽ cắt giảm nhu cầu, khiến tổng cầu giảm. Kết quả là phần chi phí tăng thêm thường được chia sẻ giữa cả hai phía – nhà sản xuất và người tiêu dùng.

3. Nhóm sản phẩm thiết yếu, không có sản phẩm thay thế. Với nhóm này, người tiêu dùng cuối cùng buộc phải chấp nhận mức giá cao hơn, vì không mua thì không thể duy trì được.

Phần lớn các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam thuộc hai nhóm đầu, nên rất dễ bị ảnh hưởng khi bị áp thuế. Tuy nhiên, Hóa chất Đức Giang là một trường hợp khác. Sản phẩm photpho vàng của họ, theo tôi, thuộc nhóm thứ ba – sản phẩm thiết yếu, không có sản phẩm thay thế.

Trong bối cảnh hiện nay, chiến tranh không chỉ là bom đạn, mà còn là chiến tranh công nghệ – điển hình là cuộc đua về bán dẫn và trí tuệ nhân tạo. Hãy nhìn vào năm 2022, khi Trung Quốc hạn chế xuất khẩu photpho vàng do thiếu điện sản xuất, giá loại nguyên liệu này đã tăng phi mã. Đặc biệt, ngay khi Mỹ áp thuế lên các mặt hàng Trung Quốc, Trung Quốc đã ngay lập tức tăng giá photpho vàng. Với cuộc chiến thương mại hiện tại, Trung Quốc chắc chắn sẽ không dễ dàng để Mỹ tiếp cận nguồn nguyên liệu này – cũng như cách họ đã từng siết chặt xuất khẩu đất hiếm nhằm kiểm soát chuỗi cung ứng toàn cầu trong các ngành công nghệ trọng yếu.

Điểm mạnh nhất của Hóa chất Đức Giang là họ tự chủ được cả nguyên liệu lẫn công nghệ sản xuất, nên gần như không bị ảnh hưởng bởi sự gián đoạn của chuỗi cung ứng toàn cầu. Các doanh nghiệp sản xuất ngoài Trung Quốc – hoặc phải rút khỏi Trung Quốc vì thuế quan – sẽ cần tìm nguồn cung thay thế.

Vì vậy, trong bối cảnh này, tôi cho rằng đây không phải là rủi ro, mà là một cơ hội lớn cho Hóa chất Đức Giang.