P/E?

Bữa giờ n&#243;i về ph&#226;n t&#237;ch kỹ thuật, chart chiếc nhiều rồi, thị trường… bữa nay n&#243;i về một kh&#225;i niệm cũng kh&#225; quen thuộc, chắc hẳn nhiều ACE ở đ&#226;y nếu đầu tư c&#243; t&#236;m hiểu cũng v&#224;i lần nghe được từ c&#225;c chuy&#234;n gia rằng P/E của Index. Vậy P/E l&#224; g&#236;, hiểu thế n&#224;o, gi&#250;p &#237;ch g&#236;, m&#236;nh n&#243;i sơ sau khi c&#243; ch&#250;t t&#236;m hiểu v&#224; diễn giải lại theo c&#225;ch dễ hiểu nhất cho mọi người h&#236;nh dung. 

Hệ số (P/E) l&#224; một trong những chỉ số quan trọng trong việc ph&#226;n t&#237;ch ra quyết định đầu tư chứng kho&#225;n của c&#225;c nh&#224; đầu tư. E trong hệ số P/E l&#224; EPS. 
Hiểu đơn giản th&#236; P/E n&#243; l&#224; c&#225;i gi&#225; ACE phải bỏ ra để trả cho 1 đồng lợi nhuận/thu nhập của c&#225;i đ&#243; mang lại.

C&#244;ng thức t&#237;nh l&#224;:
P/E = P/ EPS
Trong đ&#243;:
P l&#224; Market Price, nghĩa l&#224; gi&#225; thị trường. HPG gi&#225; đang 30.000 đồng/ cổ phiếu chẳng hạn.
EPS l&#224; Earning Per Share. EPS = (Lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp - quỹ khen thưởng ph&#250;c lợi)/tổng số cổ phiếu lưu h&#224;nh. (số liệu phải lấy trong kỳ t&#237;nh: năm, th&#225;ng, qu&#253;…)

V&#237; dụ: H&#242;a Ph&#225;t c&#243; lợi nhuận sau thuế năm 2023 l&#224; 1100 tỷ, trừ c&#225;c quỹ khen thưởng ph&#250;c lợi 100 tỷ, tổng số cổ phiếu lưu h&#224;nh năm 2023 l&#224; 100 triệu, vậy EPS của HPG l&#224; 10.000. Hay đơn giản, 1 cổ phiếu HPG đem lại cho ta thu nhập l&#224; 10.000.

Thực tế th&#236; c&#243; kiểu t&#237;nh EPS nhanh, tức l&#224; kh&#244;ng t&#237;nh quỹ khen thưởng ph&#250;c lợi, đơn giản th&#236; bằng lợi nhuận sau thuế/số cổ phiếu lưu h&#224;nh trong kỳ.
Vậy từ đ&#243; nếu theo v&#237; dụ c&#243; thể dễ d&#224;ng t&#237;nh P/E của H&#242;a Ph&#225;t rồi. 

Giờ l&#224; P/E của Index. 
Trước giờ m&#236;nh thấy đa số t&#237;nh Hose. Con số n&#224;y sẽ bằng tổng vốn ho&#225; của tất cả doanh nghiệp tr&#234;n thị trường rồi chia cho tổng lợi nhuận sau thuế của c&#225;c doanh nghiệp đ&#243;.

P/E để l&#224;m g&#236;?

Thường th&#236; v&#237; dụ t&#237;nh P/E của Index để so với c&#225;c nước trong khu vực ở c&#249;ng thời điểm đ&#243;. V&#237; dụ giờ đi so P/E của Vnindex với P/E của L&#224;o.
So P/E của thời điểm hiện tại với qu&#225; khứ của ri&#234;ng Việt Nam. 

C&#242;n P/E cổ phiếu để so s&#225;nh với c&#225;c doanh nghiệp c&#249;ng ng&#224;nh. 

Đ&#226;y l&#224; một trong những yếu tố n&#243;i l&#234;n cổ phiếu đang &quot;đắt&quot; hay &quot;rẻ&quot; so với trung b&#236;nh ng&#224;nh. Nếu kh&#244;ng c&#243; yếu tố g&#236; kh&#225;c thường, 2 cổ phiếu c&#249;ng ng&#224;nh, c&#249;ng triển vọng như nhau th&#236; P/E thấp hơn sẽ l&#224; cổ phiếu c&#243; định gi&#225; &quot;rẻ&quot; hơn. Ngược lại, P/E cao hơn sẽ l&#224; cổ phiếu c&#243; định gi&#225; &quot;đắt&quot; hơn. 
Lưu &#253; l&#224; P/E cao kh&#244;ng chỉ mặc nhi&#234;n hiển thị l&#224; “đắt” hơn m&#224; l&#224; kỳ vọng về tương lai, tương tự P/E thấp đ&#244;i khi l&#224; do nh&#224; đầu tư chỉ chấp nhận trả với gi&#225; “rẻ” như thế.

P/E CỦA VNINDEX HIỆN TẠI: 
T&#237;nh tới thời điểm hiện tại. P/E VNIndex đang khoảng 13.5, của VN30 l&#224; 11.7. Quy ra th&#236; cũng kh&#244;ng đắt cũng kh&#244;ng rẻ. P/E năm 2021 của VNIndex c&#243; mức tr&#234;n 15. V&#224; P/E của VNIndex năm 2022 l&#224; 10.5 (lấy ở thời điểm cuối năm).
C&#225;c dự b&#225;o về EPS của năm 2024 l&#224; khoảng 24%, vậy nếu thị trường nếu giữ nguy&#234;n như hiện tại, th&#236; P/E khoảng 10-11. Một con số rất kỳ vọng để đầu tư trung v&#224; d&#224;i hạn. Trong qu&#225; khứ c&#243; v&#224;i lần P/E ở mức như vậy: khủng hoảng kinh tế to&#224;n cầu năm 2008, lạm ph&#225;t cao của Việt Nam năm 2011 - 2012, đại dịch Covid-19 năm 2020, khủng hoảng thị trường tr&#225;i phiếu doanh nghiệp v&#224; thanh khoản qu&#253; IV/2022.
C&#242;n thời điểm P/E cao m&#236;nh thấy năm 2018 c&#243; l&#250;c đạt 22 lần, xa hơn về qu&#225; khứ m&#236;nh chưa tiếp x&#250;c n&#234;n cũng chưa r&#245;, c&#243; c&#225;c cao nh&#226;n n&#224;o c&#243; thể chỉ gi&#250;p.
P/E 10.x thời điểm gần nhất l&#224; cuối năm 2022. L&#250;c đ&#243; khối ngoại bay v&#224;o mua r&#242;ng cực mạnh.

Lưu &#253;: P/E chỉ l&#224; một kh&#225;i niệm trong nhiều kh&#225;i niệm kh&#225;c như P/B, P/S, ROA, ROE… v&#224; x&#233;t cho c&#249;ng n&#243; cũng mang t&#237;nh chất tương đối, cũng như c&#225;c dự đo&#225;n cũng chỉ l&#224; c&#225;c dự đo&#225;n. 

Nhưng thị trường t&#224;i ch&#237;nh l&#224; sự kỳ vọng, vậy n&#234;n dự đo&#225;n đ&#250;ng th&#236; c&#243; tiền, sai th&#236; mất tiền. 

Đ&#226;y l&#224; những c&#225;i m&#236;nh hiểu, v&#224; diễn đạt theo c&#225;ch đơn giản nhất để ACE cũng c&#243; thể hiểu, m&#236;nh thiếu s&#243;t điểm n&#224;o mong ACE g&#243;p &#253; tranh luận với m&#236;nh, m&#236;nh sẵn s&#224;ng tiếp thu v&#224; lắng nghe. V&#224; để n&#243;i 1 lần cho hiểu n&#234;n c&#243; thể n&#243;i d&#224;i, chứ hệ số n&#224;y được t&#237;nh hằng ng&#224;y v&#224; được phơi b&#224;y ra h&#224;ng ng&#224;y v&#237; dụ như tr&#234;n VN Direct.
C&#242;n để m&#236;nh đ&#225;nh gi&#225; về tương lai chứng kho&#225;n Việt th&#236; m&#236;nh nghĩ c&#242;n nhiều c&#225;i để n&#243;i kh&#225;c: vĩ m&#244;, l&#227;i suất, ch&#237;nh phủ đang l&#224;m g&#236;, GDP ra sao, vốn đầu tư v&#224;o Việt Nam, FED chừng n&#224;o bắt đầu hạ l&#227;i… ty tỷ thứ để nghi&#234;n cứu.

Bởi vậy c&#225;c quỹ, c&#225;c tổ chức lớn người ta mới n&#243;i d&#224;nh ra 95% để nghi&#234;n cứu, 5% chỉ để v&#224;o lệnh, tr&#225;i ngược ho&#224;n to&#224;n với nhỏ lẻ m&#236;nh.
Hơi học thuật, nếu ACE thấy muốn biết th&#234;m những kiểu thế n&#224;y th&#236; ủng hộ m&#236;nh, m&#236;nh sẽ cố gắng t&#236;m t&#242;i v&#224; chia sẻ.
X&#225;c định tr&#234;n tinh thần t&#236;m hiểu để biết nh&#233; ACE.


P/E?

Bữa giờ nói về phân tích kỹ thuật, chart chiếc nhiều rồi, thị trường… bữa nay nói về một khái niệm cũng khá quen thuộc, chắc hẳn nhiều ACE ở đây nếu đầu tư có tìm hiểu cũng vài lần nghe được từ các chuyên gia rằng P/E của Index. Vậy P/E là gì, hiểu thế nào, giúp ích gì, mình nói sơ sau khi có chút tìm hiểu và diễn giải lại theo cách dễ hiểu nhất cho mọi người hình dung. 

Hệ số (P/E) là một trong những chỉ số quan trọng trong việc phân tích ra quyết định đầu tư chứng khoán của các nhà đầu tư. E trong hệ số P/E là EPS. 
Hiểu đơn giản thì P/E nó là cái giá ACE phải bỏ ra để trả cho 1 đồng lợi nhuận/thu nhập của cái đó mang lại.

Công thức tính là:
P/E = P/ EPS
Trong đó:
P là Market Price, nghĩa là giá thị trường. HPG giá đang 30.000 đồng/ cổ phiếu chẳng hạn.
EPS là Earning Per Share. EPS = (Lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp - quỹ khen thưởng phúc lợi)/tổng số cổ phiếu lưu hành. (số liệu phải lấy trong kỳ tính: năm, tháng, quý…)

Ví dụ: Hòa Phát có lợi nhuận sau thuế năm 2023 là 1100 tỷ, trừ các quỹ khen thưởng phúc lợi 100 tỷ, tổng số cổ phiếu lưu hành năm 2023 là 100 triệu, vậy EPS của HPG là 10.000. Hay đơn giản, 1 cổ phiếu HPG đem lại cho ta thu nhập là 10.000.

Thực tế thì có kiểu tính EPS nhanh, tức là không tính quỹ khen thưởng phúc lợi, đơn giản thì bằng lợi nhuận sau thuế/số cổ phiếu lưu hành trong kỳ.
Vậy từ đó nếu theo ví dụ có thể dễ dàng tính P/E của Hòa Phát rồi. 

Giờ là P/E của Index. 
Trước giờ mình thấy đa số tính Hose. Con số này sẽ bằng tổng vốn hoá của tất cả doanh nghiệp trên thị trường rồi chia cho tổng lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp đó.

P/E để làm gì?

Thường thì ví dụ tính P/E của Index để so với các nước trong khu vực ở cùng thời điểm đó. Ví dụ giờ đi so P/E của Vnindex với P/E của Lào.
So P/E của thời điểm hiện tại với quá khứ của riêng Việt Nam. 

Còn P/E cổ phiếu để so sánh với các doanh nghiệp cùng ngành. 

Đây là một trong những yếu tố nói lên cổ phiếu đang "đắt" hay "rẻ" so với trung bình ngành. Nếu không có yếu tố gì khác thường, 2 cổ phiếu cùng ngành, cùng triển vọng như nhau thì P/E thấp hơn sẽ là cổ phiếu có định giá "rẻ" hơn. Ngược lại, P/E cao hơn sẽ là cổ phiếu có định giá "đắt" hơn. 
Lưu ý là P/E cao không chỉ mặc nhiên hiển thị là “đắt” hơn mà là kỳ vọng về tương lai, tương tự P/E thấp đôi khi là do nhà đầu tư chỉ chấp nhận trả với giá “rẻ” như thế.

P/E CỦA VNINDEX HIỆN TẠI: 
Tính tới thời điểm hiện tại. P/E VNIndex đang khoảng 13.5, của VN30 là 11.7. Quy ra thì cũng không đắt cũng không rẻ. P/E năm 2021 của VNIndex có mức trên 15. Và P/E của VNIndex năm 2022 là 10.5 (lấy ở thời điểm cuối năm).
Các dự báo về EPS của năm 2024 là khoảng 24%, vậy nếu thị trường nếu giữ nguyên như hiện tại, thì P/E khoảng 10-11. Một con số rất kỳ vọng để đầu tư trung và dài hạn. Trong quá khứ có vài lần P/E ở mức như vậy: khủng hoảng kinh tế toàn cầu năm 2008, lạm phát cao của Việt Nam năm 2011 - 2012, đại dịch Covid-19 năm 2020, khủng hoảng thị trường trái phiếu doanh nghiệp và thanh khoản quý IV/2022.
Còn thời điểm P/E cao mình thấy năm 2018 có lúc đạt 22 lần, xa hơn về quá khứ mình chưa tiếp xúc nên cũng chưa rõ, có các cao nhân nào có thể chỉ giúp.
P/E 10.x thời điểm gần nhất là cuối năm 2022. Lúc đó khối ngoại bay vào mua ròng cực mạnh.

Lưu ý: P/E chỉ là một khái niệm trong nhiều khái niệm khác như P/B, P/S, ROA, ROE… và xét cho cùng nó cũng mang tính chất tương đối, cũng như các dự đoán cũng chỉ là các dự đoán. 

Nhưng thị trường tài chính là sự kỳ vọng, vậy nên dự đoán đúng thì có tiền, sai thì mất tiền. 

Đây là những cái mình hiểu, và diễn đạt theo cách đơn giản nhất để ACE cũng có thể hiểu, mình thiếu sót điểm nào mong ACE góp ý tranh luận với mình, mình sẵn sàng tiếp thu và lắng nghe. Và để nói 1 lần cho hiểu nên có thể nói dài, chứ hệ số này được tính hằng ngày và được phơi bày ra hàng ngày ví dụ như trên VN Direct.
Còn để mình đánh giá về tương lai chứng khoán Việt thì mình nghĩ còn nhiều cái để nói khác: vĩ mô, lãi suất, chính phủ đang làm gì, GDP ra sao, vốn đầu tư vào Việt Nam, FED chừng nào bắt đầu hạ lãi… ty tỷ thứ để nghiên cứu.

Bởi vậy các quỹ, các tổ chức lớn người ta mới nói dành ra 95% để nghiên cứu, 5% chỉ để vào lệnh, trái ngược hoàn toàn với nhỏ lẻ mình.
Hơi học thuật, nếu ACE thấy muốn biết thêm những kiểu thế này thì ủng hộ mình, mình sẽ cố gắng tìm tòi và chia sẻ.
Xác định trên tinh thần tìm hiểu để biết nhé ACE.
