BƠM TIỀN 2025: TH&#218;C ĐẨY TĂNG TRƯỞNG V&#192; NHỮNG LƯU &#221; QUAN TRỌNG

L&#226;u rồi mới c&#243; thời gian viết b&#224;i chia sẻ cho những người theo d&#245;i t&#244;i. T&#244;i mong b&#224;i viết n&#224;y gi&#250;p mọi người c&#243; th&#234;m g&#243;c nh&#236;n kh&#225;c biệt so với media ngo&#224;i kia, tr&#225;nh mất m&#225;t v&#224; t&#236;m được cơ hội đầu tư tốt.

Đầu ti&#234;n, ch&#250;ng ta cần nắm bắt một số vấn đề trong qu&#225; tr&#236;nh đẩy mạnh t&#237;n dụng ra thị trường, những điểm cần ph&#226;n t&#237;ch kỹ lưỡng. Những b&#224;i viết sau t&#244;i sẽ ph&#226;n t&#237;ch ri&#234;ng lẻ một c&#225;ch chuy&#234;n s&#226;u hơn.

(1) Kỳ vọng cao v&#224; khoảng trống ch&#237;nh s&#225;ch: Trong bối cảnh nền kinh tế to&#224;n cầu suy yếu sau đại dịch v&#224; xung đột địa ch&#237;nh trị gia tăng, Việt Nam đặt mục ti&#234;u tăng trưởng GDP năm 2025 tối thiểu 8% – cao hơn hẳn so với dự b&#225;o từ WB, AMRO hay UN (5.8–6.6%). Th&#225;ch thức r&#245; r&#224;ng: khi khu vực tư nh&#226;n c&#242;n đang trong qu&#225; tr&#236;nh phục hồi, đầu tư c&#244;ng chưa đủ lực k&#233;o, th&#236; ch&#237;nh s&#225;ch tiền tệ của NHNN được kỳ vọng sẽ l&#224; “cỗ m&#225;y tăng tốc”. NHNN đặt mục ti&#234;u tăng trưởng t&#237;n dụng ở mức 16%, tương đương bơm v&#224;o nền kinh tế khoảng 2.5 triệu tỷ đồng. Trong qu&#253; I/2025, t&#237;n dụng tăng gần 4%, GDP tăng 6.93% – những con số ban đầu cho thấy “phản ứng ch&#237;nh s&#225;ch” kh&#225; t&#237;ch cực. Tuy nhi&#234;n, c&#226;u hỏi đặt ra kh&#244;ng phải l&#224; bơm hay kh&#244;ng, m&#224; l&#224; bơm bao nhi&#234;u, bơm v&#224;o đ&#226;u v&#224; ai hưởng lợi. Hơn nữa, với t&#236;nh h&#236;nh  kinh tế thế giới bất ổn bởi ch&#237;nh s&#225;ch thuế quan &quot;s&#225;ng nắng chiều mưa&quot; của Trump, Việt Nam c&#243; thể sẽ cần đẩy tăng trưởng t&#237;n dụng l&#234;n 17-18% nếu muốn ho&#224;n th&#224;nh mức tăng GDP 8%. Việc bơm t&#237;n dụng cần kiểm so&#225;t d&#242;ng tiền chặt chẽ, tr&#225;nh lặp lại giai đoạn 2007–2011, t&#237;n dụng tăng 30%/năm khiến lạm ph&#225;t đạt đỉnh 23%, bất động sản bong b&#243;ng rồi sụp đổ, để lại di chứng nợ xấu k&#233;o d&#224;i cả thập kỷ.

(2) Tăng trưởng sẽ lệch hướng khi tiền kh&#244;ng v&#224;o sản xuất: T&#237;n dụng rẻ chưa bao giờ l&#224; “bảo chứng” cho tăng trưởng bền vững nếu kh&#244;ng được ph&#226;n bổ đ&#250;ng chỗ. Khi d&#242;ng tiền kh&#244;ng v&#224;o sản xuất – ti&#234;u d&#249;ng – đầu tư hiệu quả, với bối cảnh hiện tại, n&#243; sẽ chảy v&#224;o BĐS (gi&#225; nh&#224; đ&#227; gấp 20-25 năm thu nhập của người d&#226;n),v&#224; đầu cơ v&#224;ng (do lo ngại lạm ph&#225;t cao khi bơm tiền). Vừa qua, tập đo&#224;n Evergrande Trung Quốc ph&#225; sản l&#224; minh chứng r&#245; n&#233;t cho điều n&#224;y. Đ&#226;y l&#224; tập đo&#224;n n&#224;y lớn mạnh nhờ t&#237;n dụng rẻ v&#224; ch&#237;nh s&#225;ch bơm tiền hậu 2008, nhưng tiền đ&#227; kh&#244;ng thực sự v&#224;o sản xuất hay x&#226;y dựng - Evergrande l&#224;m h&#224;ng trăm ngh&#236;n căn hộ chưa ho&#224;n thiện, b&#225;n lấy tiền người sau trả nợ người trước. Đến khi bong b&#243;ng vỡ, h&#224;ng triệu người mất nh&#224;, ng&#226;n h&#224;ng g&#225;nh nợ xấu, nền kinh tế bị k&#233;o chậm lại.

(3) Tỷ gi&#225; – Dự trữ ngoại hối đang l&#224; điểm nghẽn vĩ m&#244; kh&#225; nhạy cảm: Khi nền kinh tế tăng tốc nhờ t&#237;n dụng, nhu cầu nhập khẩu nguy&#234;n liệu v&#224; thiết bị sản xuất cũng tăng. Điều n&#224;y l&#224;m tăng cầu USD trong khi cung ngoại tệ kh&#244;ng tăng tương xứng, nhất l&#224; khi đầu tư FDI v&#224; xuất khẩu tăng chậm trong bối cảnh thuế quan bất định từ Trump. Nếu NHNN tiếp tục “xả kho” USD để giữ ổn định tỷ gi&#225;, Việt Nam sẽ đối mặt với rủi ro suy giảm niềm tin v&#224;o năng lực điều h&#224;nh, hạ t&#237;n nhiệm quốc gia khiến chi ph&#237; vay quốc tế tăng cao. B&#224;i học từ khủng hoảng ch&#226;u &#193; năm 1997, ti&#234;u biểu như Th&#225;i Lan, Indonesia, H&#224;n Quốc đều bơm tiền, vay ngoại tệ, giữ tỷ gi&#225; cứng nhắc. Khi niềm tin mất, d&#242;ng vốn r&#250;t, tỷ gi&#225; sụp đổ, nền kinh tế cũng sụp đổ theo.

Ba vấn đề trọng yếu tr&#234;n l&#224; c&#225;i m&#224; bất cứ quốc gia n&#224;o cũng phải đối mặt trong qu&#225; tr&#236;nh bơm tiền ra thị trường để hỗ trợ phục hồi v&#224; tăng trưởng kinh tế. Nhiều b&#225;o ch&#237; li&#234;n tục ph&#226;n t&#237;ch v&#224; đ&#242;i hỏi ch&#250;ng ta phải l&#224;m tốt cả 3 một c&#225;ch ho&#224;n hảo. Họ dựa v&#224;o đ&#243; để đưa ra c&#225;c luận điểm ti&#234;u cực, nhằm g&#226;y m&#226;u thuẫn trong x&#227; hội, chậm bước tiến của quốc gia. Nh&#224; đầu tư th&#236; hoang mang, mất phương hướng, tăng cường mua b&#225;n ngắn hạn, l&#250;c fomo, khi hoảng loạn. C&#225;c bạn cần nhớ rằng, năm 2007-2011, Việt nam cố gắng chọn l&#224;m c&#249;ng l&#250;c tốt cả 3 yếu tố gồm: gia nhập WTO để mở tự do d&#242;ng vốn, giữ vững tỷ gi&#225; (với USD) v&#224; độc lập ch&#237;nh s&#225;ch tiền tệ (l&#227;i suất, cung tiền v&#224; t&#237;n dụng để b&#236;nh ổn tỷ gi&#225;). V&#224; kết quả g&#226;y vỡ bong b&#243;ng t&#224;i sản chứng kho&#225;n, BĐS v&#244; c&#249;ng thảm khốc.
 
Trong kinh tế học vĩ m&#244; c&#243; một nguy&#234;n l&#253; &quot;Bộ ba bất khả thi&quot;,  tức l&#224; kh&#244;ng thể đồng thời đạt được 3 mục ti&#234;u sau:
(1) Tự do d&#242;ng vốn: Tức d&#242;ng tiền c&#243; thể ra v&#224;o tự do một quốc gia m&#224; kh&#244;ng c&#243; kiếm so&#225;t vốn
(2) Tỷ gi&#225; hối đo&#225;i cố định: Duy tr&#236; ổn định gi&#225; trị của đồng nội tệ so với một đồng tiền kh&#225;c như USD
(3) Ch&#237;nh s&#225;ch tiền tệ độc lập: Khả năng điều h&#224;nh l&#227;i suất, cung tiền để phục vụ mục ti&#234;u nội địa như tăng trưởng hay kiểm so&#225;t lạm ph&#225;t.

Hiện tại, Việt Nam đang duy tr&#236; tỷ gi&#225; linh hoạt, ch&#237;nh s&#225;ch tiền tệ tương đối độc lập v&#224; kiểm so&#225;t một phần tự do d&#242;ng vốn. NHNN &#225;p dụng cơ chế tỷ gi&#225; trung t&#226;m, cho ph&#233;p tỷ gi&#225; biến động trong bi&#234;n độ nhất định (hiện l&#224; &#177;5%). NHNN cũng giữ quyền kiểm so&#225;t l&#227;i suất điều h&#224;nh, t&#225;i cấp vốn, thị trường mở (OMO). L&#227;i suất được điều chỉnh dựa theo lạm ph&#225;t nội địa, tăng trưởng, v&#224; rủi ro hệ thống, chứ kh&#244;ng ho&#224;n to&#224;n phụ thuộc v&#224;o Mỹ/FED. Tự do d&#242;ng vốn th&#236; mở với d&#242;ng vốn d&#224;i hạn: FDI, ODA v&#224; kiểm so&#225;t nhẹ với d&#242;ng vốn ngắn hạn, d&#242;ng tiền “n&#243;ng” để tr&#225;nh đầu cơ tiền tệ.

B&#224;i học năm 2007-2011 đ&#227; được ch&#237;nh phủ r&#250;t kinh nghiệm s&#226;u sắc. Nếu tiếp tục &quot;bơm tiền&quot; mạnh mẽ m&#224; kh&#244;ng c&#243; sự linh hoạt đủ lớn về ch&#237;nh s&#225;ch tỷ gi&#225; hoặc c&#225;c biện ph&#225;p quản l&#253; d&#242;ng vốn hiệu quả, rủi ro bất ổn vĩ m&#244; c&#243; thể quay trở lại. Do vậy, c&#225;c ch&#237;nh s&#225;ch gần đ&#226;y cho thấy quyết t&#226;m quản l&#253; d&#242;ng vốn t&#237;n dụng một c&#225;ch hiệu quả của ch&#237;nh phủ như: th&#250;c đẩy đầu tư c&#244;ng nhanh v&#224; đ&#250;ng chỗ, miễn giảm thuế cho DN vừa v&#224; nhỏ (SME), nghi&#234;n cứu đ&#225;nh thuế BĐS bỏ hoang, lập s&#224;n v&#224;ng.  B&#234;n cạnh đ&#243;, đẩy nhanh ph&#225;t triển thị trường vốn (bao gồm thị trường cổ phiếu v&#224; thị trường tr&#225;i phiếu doanh nghiệp) một c&#225;ch l&#224;nh mạnh, minh bạch v&#224; hiệu quả cũng cho thấy định hướng đ&#250;ng đắn hơn tr&#225;nh nền kinh tế phụ thuộc qu&#225; lớn v&#224;o hệ thống ng&#226;n h&#224;ng dẫn vốn.

Đ&#226;y l&#224; vấn đề cấp b&#225;ch nhất trong 2 năm tới m&#224; ch&#237;nh phủ cần ho&#224;n th&#224;nh nếu muốn ph&#225;t triển GDP đạt tăng trưởng hai con số từ năm 2026 một c&#225;ch “l&#224;nh mạnh”. C&#225;c doanh nghiệp hiện tại kh&#244;ng c&#243; nhiều lựa chọn ngo&#224;i việc vay vốn từ ng&#226;n h&#224;ng. Khi c&#225;c k&#234;nh huy động vốn kh&#225;c như tr&#225;i phiếu doanh nghiệp gặp kh&#243; khăn, thị trường chứng kho&#225;n chưa được ph&#225;t triển tương xứng với vai tr&#242; của n&#243; (chủ yếu mang t&#237;nh đầu cơ, ch&#237;nh s&#225;ch, luật định c&#242;n nhiều hạn chế). Điều n&#224;y l&#224;m gia tăng &#225;p lực l&#234;n hệ thống ng&#226;n h&#224;ng phải &quot;bơm&quot; th&#234;m t&#237;n dụng, v&#224; do đ&#243;, c&#225;c rủi ro li&#234;n quan đến tăng trưởng t&#237;n dụng (như nợ xấu, tập trung t&#237;n dụng, rủi ro thanh khoản cho ng&#226;n h&#224;ng) cũng dễ gia tăng. Sự suy yếu của một k&#234;nh huy động vốn c&#243; thể tạo ra &#225;p lực v&#224; rủi ro lan tỏa sang c&#225;c k&#234;nh kh&#225;c. An to&#224;n hệ thống ng&#226;n h&#224;ng trước mắt l&#224; một yếu tố nền tảng cho sự ổn định kinh tế vĩ m&#244;. 

Việt Nam đang đứng trước cơ hội hiếm c&#243; để vươn m&#236;nh khi hội tụ được sự ổn định ch&#237;nh trị, vị tr&#237; địa l&#253; thuận lợi, d&#226;n số đang giai đoạn v&#224;ng. Nếu kh&#244;ng tận dụng được giai đoạn 2025-2032 để tăng tốc, ch&#250;ng ta sẽ kh&#243; vươn l&#234;n th&#224;nh một nước ph&#225;t triển.
Chiến tranh thương mại g&#226;y nhiều tổn thất kinh tế cho to&#224;n cầu v&#224; Việt nam cũng chịu t&#225;c động mạnh do ch&#250;ng ta hiện l&#224; nước c&#243; độ mở kinh tế lớn (xuất khẩu chiếm tỷ trọng cao trong GDP). Việc nằm giữa cuộc chiến giữa c&#225;c si&#234;u cường đ&#242;i hỏi Việt Nam phải đối ngoại linh hoạt, trung lập v&#224; c&#243; những biện ph&#225;p kiểm so&#225;t h&#224;ng ho&#225; xuất nhập khẩu một c&#225;ch hệ thống (t&#244;i sẽ tr&#236;nh b&#224;y quan điểm n&#224;y ở c&#225;c b&#224;i viết sau). D&#249; kh&#243; khăn, nhưng với địa ch&#237;nh trị thế giới căng thẳng như hiện tại, VN vẫn c&#243; rất nhiều yếu tố thuận lợi để thu h&#250;t FDI từ khắp c&#225;c quốc gia kh&#225;c đổ v&#224;o, t&#244;i tin rằng, Việt Nam vẫn sẽ tăng trưởng d&#242;ng vốn n&#224;y rất tốt trong c&#225;c năm tới. Ch&#237;nh phủ đang đẩy nhanh tiến độ ho&#224;n thiện những hạ tầng trọng yếu như cao tốc bắc nam, s&#226;n bay Long Th&#224;nh, cảng biển v&#224; tới đ&#226;y l&#224; dự &#225;n điện hạt nh&#226;n v&#224; đường sắt cao tốc. Ch&#250;ng ta đang tập trung ph&#225;t triển kinh tế theo trục ngang đất nước, biến c&#225;c v&#249;ng th&#224;nh những khu vực sản xuất, logictics ho&#224;n chỉnh. Mũi t&#234;n bắn đi, lượng t&#237;n dụng đ&#227; bơm ra rất lớn Q1/2025, ch&#237;nh phủ kh&#244;ng c&#242;n lựa chọn n&#224;o kh&#225;c ngo&#224;i dốc to&#224;n bộ nguồn lực kinh tế của đất nước để ph&#225;t triển. Ch&#237;nh s&#225;ch tới đ&#226;y sẽ rất dứt kho&#225;t v&#224; chấp nhận sự mất m&#225;t của số &#237;t, phục vụ cho mục đ&#237;ch kinh tế chung. Nhất l&#224; k&#236;m h&#227;m sức n&#243;ng đầu cơ của bất động sản v&#224; v&#224;ng, nắn d&#242;ng tiền v&#224;o sản xuất, ĐTC, nghi&#234;n cứu khoa học, đồng thời t&#236;m giải ph&#225;p phục hồi k&#234;nh tr&#225;i phiếu v&#224; ph&#225;t triển k&#234;nh chứng kho&#225;n.

Những nổ lực đ&#225;ng được ghi nhận, sau loạt nghị định (153, 65, 08) đ&#227; cứu sống k&#234;nh huy động tr&#225;i phiếu, đang bắt đầu phục hồi nhưng thanh khoản c&#242;n thấp, chủ yếu vẫn được ph&#225;t h&#224;nh từ ng&#224;nh ng&#226;n h&#224;ng. K&#234;nh chứng kho&#225;n mới bước đầu vận h&#224;nh hệ thống KRX, nhưng với sự cấp b&#225;ch hiện tại, ch&#237;nh phủ sẽ th&#250;c đẩy cơ chế để ph&#225;t triển nhanh v&#224; mạnh mẽ. K&#234;nh huy động qua t&#237;n dụng ng&#226;n h&#224;ng vẫn đang hoạt động ổn định n&#234;n ch&#237;nh phủ sẽ tiếp tục hoạch định c&#225;c cơ chế, ch&#237;nh s&#225;ch mới nhằm tạo điều kiện để ng&#226;n h&#224;ng bơm vốn c&#243; chọn lọc, chủ động xử rủi ro hệ thống ng&#226;n h&#224;ng (như sớm luật h&#243;a Nghị quyết 42 về xử l&#253; nợ xấu). Ch&#237;nh phủ đang nổ lực kết hợp cả ch&#237;nh s&#225;ch t&#224;i kh&#243;a như th&#250;c đẩy đầu tư c&#244;ng nhanh, miễn giảm thuế cho DN vừa v&#224; nhỏ (SME) v&#224; định hướng bằng truyền th&#244;ng.

T&#243;m lại, với lượng tiền t&#237;n dụng rất lớn bơm ra, kh&#244;ng thể để k&#234;nh t&#237;n dụng ng&#226;n h&#224;ng gồng g&#225;nh đơn độc thị trường huy động vốn của nền kinh tế. Điều n&#224;y cần cấp b&#225;ch giải quyết để giảm tải, kiểm so&#225;t rủi ro t&#224;i ch&#237;nh bằng thị trường tr&#225;i phiếu v&#224; chứng kho&#225;n. Đồng thời, ch&#237;nh phủ cần đưa ra c&#225;c ch&#237;nh s&#225;ch t&#224;i kh&#243;a để d&#242;ng tiền được chảy đ&#250;ng hướng v&#224;o sản xuất, ti&#234;u d&#249;ng, nơi hấp thụ nguồn vốn nhanh như ĐTC. Về ch&#237;nh s&#225;ch ngoại giao cần trung lập, giải quyết c&#243; hệ thống vấn đề kiểm so&#225;t nguồn gốc h&#224;ng h&#243;a, tăng cường hợp t&#225;c thương mại với c&#225;c quốc gia kh&#225;c để giảm phụ thuộc v&#224;o Mỹ v&#224; TQ. Nếu kh&#244;ng l&#224;m được, lạm ph&#225;t sẽ tăng mạnh ngo&#224;i tầm kiểm so&#225;t, đồng Việt Nam mất gi&#225; nhanh khiến giảm uy t&#237;n quốc tế, d&#242;ng vốn FDI sẽ r&#250;t khỏi Việt Nam. 

Ngo&#224;i lề b&#224;i viết, thị trường chứng kho&#225;n đ&#227; phục hồi rất tốt sau c&#250; b&#225;n th&#225;o thuế quan, nhưng hầu hết điểm số do ng&#226;n h&#224;ng v&#224; họ nh&#224; Vingroup k&#233;o l&#234;n. Những bạn c&#243; danh mục nhiều cổ phiếu cơ bản, mua được khi thị trường hoảng loạn đ&#227; c&#243; lợi nhuận rất tốt. Tuy nhi&#234;n, d&#242;ng tiền chưa lan tỏa ra c&#225;c nh&#243;m ng&#224;nh kh&#225;c như th&#233;p, chứng kho&#225;n, BĐS, dầu kh&#237; một c&#225;ch mạnh mẽ. Với v&#249;ng gi&#225; n&#224;y, n&#234;n kiểm so&#225;t lượng margin chặt chẽ, tr&#225;nh mua b&#225;n nhiều, duy tr&#236; h&#224;ng c&#243; sẵn &gt;60% danh mục v&#224; tiền mặt khoảng 30-40% để linh hoạt xử l&#253; khi c&#243; điều chỉnh. Cơ hội về cuối năm 2025-2026 l&#224; rất lớn, t&#244;i sẽ c&#243; b&#224;i ph&#226;n t&#237;ch ri&#234;ng c&#225;c DN tiềm năng tăng trưởng mạnh sắp tới như MBB, HPG, MSN, SSI, REE.
Về d&#224;i hạn, k&#234;nh chứng kho&#225;n sẽ được ch&#237;nh phủ quan t&#226;m h&#224;ng đầu như một k&#234;nh giảm tải cho t&#237;n dụng ng&#226;n h&#224;ng, c&#225;c DN lớn như Vingroup, Masan, Techcombank, MB đều đang c&#243; những con b&#224;i chủ chốt để IPO tr&#234;n s&#224;n trong giai đoạn 2025-2027. Nắm được cơ hội đ&#243;, mọi người c&#226;n nhắc c&#225;c nhịp chỉnh gom v&#224;o cổ phiếu gi&#225; trị, cổ phiếu tăng trưởng để c&#243; được gi&#225; vốn tốt nhất.

Ch&#250;c c&#225;c bạn đầu tư th&#224;nh c&#244;ng!
Ảnh: Sau gần 80 năm, ch&#250;ng ta sẽ hưởng ứng to&#224;n d&#226;n ph&#225;t triển kinh tế đất nước gi&#224;u mạnh.
Note: T&#244;i sẽ viết c&#225;c b&#224;i tới đ&#226;y cho ri&#234;ng c&#225;c chủ đề: tr&#225;i phiếu, cổ phiếu, v&#224;ng, ĐTC, FDI, chiến tranh thương mại. C&#225;c bạn follow để đọc v&#224; thảo luận c&#249;ng t&#244;i.

BƠM TIỀN 2025: THÚC ĐẨY TĂNG TRƯỞNG VÀ NHỮNG LƯU Ý QUAN TRỌNG

Lâu rồi mới có thời gian viết bài chia sẻ cho những người theo dõi tôi. Tôi mong bài viết này giúp mọi người có thêm góc nhìn khác biệt so với media ngoài kia, tránh mất mát và tìm được cơ hội đầu tư tốt.

Đầu tiên, chúng ta cần nắm bắt một số vấn đề trong quá trình đẩy mạnh tín dụng ra thị trường, những điểm cần phân tích kỹ lưỡng. Những bài viết sau tôi sẽ phân tích riêng lẻ một cách chuyên sâu hơn.

(1) Kỳ vọng cao và khoảng trống chính sách: Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu suy yếu sau đại dịch và xung đột địa chính trị gia tăng, Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 tối thiểu 8% – cao hơn hẳn so với dự báo từ WB, AMRO hay UN (5.8–6.6%). Thách thức rõ ràng: khi khu vực tư nhân còn đang trong quá trình phục hồi, đầu tư công chưa đủ lực kéo, thì chính sách tiền tệ của NHNN được kỳ vọng sẽ là “cỗ máy tăng tốc”. NHNN đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng ở mức 16%, tương đương bơm vào nền kinh tế khoảng 2.5 triệu tỷ đồng. Trong quý I/2025, tín dụng tăng gần 4%, GDP tăng 6.93% – những con số ban đầu cho thấy “phản ứng chính sách” khá tích cực. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra không phải là bơm hay không, mà là bơm bao nhiêu, bơm vào đâu và ai hưởng lợi. Hơn nữa, với tình hình  kinh tế thế giới bất ổn bởi chính sách thuế quan "sáng nắng chiều mưa" của Trump, Việt Nam có thể sẽ cần đẩy tăng trưởng tín dụng lên 17-18% nếu muốn hoàn thành mức tăng GDP 8%. Việc bơm tín dụng cần kiểm soát dòng tiền chặt chẽ, tránh lặp lại giai đoạn 2007–2011, tín dụng tăng 30%/năm khiến lạm phát đạt đỉnh 23%, bất động sản bong bóng rồi sụp đổ, để lại di chứng nợ xấu kéo dài cả thập kỷ.

(2) Tăng trưởng sẽ lệch hướng khi tiền không vào sản xuất: Tín dụng rẻ chưa bao giờ là “bảo chứng” cho tăng trưởng bền vững nếu không được phân bổ đúng chỗ. Khi dòng tiền không vào sản xuất – tiêu dùng – đầu tư hiệu quả, với bối cảnh hiện tại, nó sẽ chảy vào BĐS (giá nhà đã gấp 20-25 năm thu nhập của người dân),và đầu cơ vàng (do lo ngại lạm phát cao khi bơm tiền). Vừa qua, tập đoàn Evergrande Trung Quốc phá sản là minh chứng rõ nét cho điều này. Đây là tập đoàn này lớn mạnh nhờ tín dụng rẻ và chính sách bơm tiền hậu 2008, nhưng tiền đã không thực sự vào sản xuất hay xây dựng - Evergrande làm hàng trăm nghìn căn hộ chưa hoàn thiện, bán lấy tiền người sau trả nợ người trước. Đến khi bong bóng vỡ, hàng triệu người mất nhà, ngân hàng gánh nợ xấu, nền kinh tế bị kéo chậm lại.

(3) Tỷ giá – Dự trữ ngoại hối đang là điểm nghẽn vĩ mô khá nhạy cảm: Khi nền kinh tế tăng tốc nhờ tín dụng, nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu và thiết bị sản xuất cũng tăng. Điều này làm tăng cầu USD trong khi cung ngoại tệ không tăng tương xứng, nhất là khi đầu tư FDI và xuất khẩu tăng chậm trong bối cảnh thuế quan bất định từ Trump. Nếu NHNN tiếp tục “xả kho” USD để giữ ổn định tỷ giá, Việt Nam sẽ đối mặt với rủi ro suy giảm niềm tin vào năng lực điều hành, hạ tín nhiệm quốc gia khiến chi phí vay quốc tế tăng cao. Bài học từ khủng hoảng châu Á năm 1997, tiêu biểu như Thái Lan, Indonesia, Hàn Quốc đều bơm tiền, vay ngoại tệ, giữ tỷ giá cứng nhắc. Khi niềm tin mất, dòng vốn rút, tỷ giá sụp đổ, nền kinh tế cũng sụp đổ theo.

Ba vấn đề trọng yếu trên là cái mà bất cứ quốc gia nào cũng phải đối mặt trong quá trình bơm tiền ra thị trường để hỗ trợ phục hồi và tăng trưởng kinh tế. Nhiều báo chí liên tục phân tích và đòi hỏi chúng ta phải làm tốt cả 3 một cách hoàn hảo. Họ dựa vào đó để đưa ra các luận điểm tiêu cực, nhằm gây mâu thuẫn trong xã hội, chậm bước tiến của quốc gia. Nhà đầu tư thì hoang mang, mất phương hướng, tăng cường mua bán ngắn hạn, lúc fomo, khi hoảng loạn. Các bạn cần nhớ rằng, năm 2007-2011, Việt nam cố gắng chọn làm cùng lúc tốt cả 3 yếu tố gồm: gia nhập WTO để mở tự do dòng vốn, giữ vững tỷ giá (với USD) và độc lập chính sách tiền tệ (lãi suất, cung tiền và tín dụng để bình ổn tỷ giá). Và kết quả gây vỡ bong bóng tài sản chứng khoán, BĐS vô cùng thảm khốc.
 
Trong kinh tế học vĩ mô có một nguyên lý "Bộ ba bất khả thi",  tức là không thể đồng thời đạt được 3 mục tiêu sau:
(1) Tự do dòng vốn: Tức dòng tiền có thể ra vào tự do một quốc gia mà không có kiếm soát vốn
(2) Tỷ giá hối đoái cố định: Duy trì ổn định giá trị của đồng nội tệ so với một đồng tiền khác như USD
(3) Chính sách tiền tệ độc lập: Khả năng điều hành lãi suất, cung tiền để phục vụ mục tiêu nội địa như tăng trưởng hay kiểm soát lạm phát.

Hiện tại, Việt Nam đang duy trì tỷ giá linh hoạt, chính sách tiền tệ tương đối độc lập và kiểm soát một phần tự do dòng vốn. NHNN áp dụng cơ chế tỷ giá trung tâm, cho phép tỷ giá biến động trong biên độ nhất định (hiện là ±5%). NHNN cũng giữ quyền kiểm soát lãi suất điều hành, tái cấp vốn, thị trường mở (OMO). Lãi suất được điều chỉnh dựa theo lạm phát nội địa, tăng trưởng, và rủi ro hệ thống, chứ không hoàn toàn phụ thuộc vào Mỹ/FED. Tự do dòng vốn thì mở với dòng vốn dài hạn: FDI, ODA và kiểm soát nhẹ với dòng vốn ngắn hạn, dòng tiền “nóng” để tránh đầu cơ tiền tệ.

Bài học năm 2007-2011 đã được chính phủ rút kinh nghiệm sâu sắc. Nếu tiếp tục "bơm tiền" mạnh mẽ mà không có sự linh hoạt đủ lớn về chính sách tỷ giá hoặc các biện pháp quản lý dòng vốn hiệu quả, rủi ro bất ổn vĩ mô có thể quay trở lại. Do vậy, các chính sách gần đây cho thấy quyết tâm quản lý dòng vốn tín dụng một cách hiệu quả của chính phủ như: thúc đẩy đầu tư công nhanh và đúng chỗ, miễn giảm thuế cho DN vừa và nhỏ (SME), nghiên cứu đánh thuế BĐS bỏ hoang, lập sàn vàng.  Bên cạnh đó, đẩy nhanh phát triển thị trường vốn (bao gồm thị trường cổ phiếu và thị trường trái phiếu doanh nghiệp) một cách lành mạnh, minh bạch và hiệu quả cũng cho thấy định hướng đúng đắn hơn tránh nền kinh tế phụ thuộc quá lớn vào hệ thống ngân hàng dẫn vốn.

Đây là vấn đề cấp bách nhất trong 2 năm tới mà chính phủ cần hoàn thành nếu muốn phát triển GDP đạt tăng trưởng hai con số từ năm 2026 một cách “lành mạnh”. Các doanh nghiệp hiện tại không có nhiều lựa chọn ngoài việc vay vốn từ ngân hàng. Khi các kênh huy động vốn khác như trái phiếu doanh nghiệp gặp khó khăn, thị trường chứng khoán chưa được phát triển tương xứng với vai trò của nó (chủ yếu mang tính đầu cơ, chính sách, luật định còn nhiều hạn chế). Điều này làm gia tăng áp lực lên hệ thống ngân hàng phải "bơm" thêm tín dụng, và do đó, các rủi ro liên quan đến tăng trưởng tín dụng (như nợ xấu, tập trung tín dụng, rủi ro thanh khoản cho ngân hàng) cũng dễ gia tăng. Sự suy yếu của một kênh huy động vốn có thể tạo ra áp lực và rủi ro lan tỏa sang các kênh khác. An toàn hệ thống ngân hàng trước mắt là một yếu tố nền tảng cho sự ổn định kinh tế vĩ mô. 

Việt Nam đang đứng trước cơ hội hiếm có để vươn mình khi hội tụ được sự ổn định chính trị, vị trí địa lý thuận lợi, dân số đang giai đoạn vàng. Nếu không tận dụng được giai đoạn 2025-2032 để tăng tốc, chúng ta sẽ khó vươn lên thành một nước phát triển.
Chiến tranh thương mại gây nhiều tổn thất kinh tế cho toàn cầu và Việt nam cũng chịu tác động mạnh do chúng ta hiện là nước có độ mở kinh tế lớn (xuất khẩu chiếm tỷ trọng cao trong GDP). Việc nằm giữa cuộc chiến giữa các siêu cường đòi hỏi Việt Nam phải đối ngoại linh hoạt, trung lập và có những biện pháp kiểm soát hàng hoá xuất nhập khẩu một cách hệ thống (tôi sẽ trình bày quan điểm này ở các bài viết sau). Dù khó khăn, nhưng với địa chính trị thế giới căng thẳng như hiện tại, VN vẫn có rất nhiều yếu tố thuận lợi để thu hút FDI từ khắp các quốc gia khác đổ vào, tôi tin rằng, Việt Nam vẫn sẽ tăng trưởng dòng vốn này rất tốt trong các năm tới. Chính phủ đang đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện những hạ tầng trọng yếu như cao tốc bắc nam, sân bay Long Thành, cảng biển và tới đây là dự án điện hạt nhân và đường sắt cao tốc. Chúng ta đang tập trung phát triển kinh tế theo trục ngang đất nước, biến các vùng thành những khu vực sản xuất, logictics hoàn chỉnh. Mũi tên bắn đi, lượng tín dụng đã bơm ra rất lớn Q1/2025, chính phủ không còn lựa chọn nào khác ngoài dốc toàn bộ nguồn lực kinh tế của đất nước để phát triển. Chính sách tới đây sẽ rất dứt khoát và chấp nhận sự mất mát của số ít, phục vụ cho mục đích kinh tế chung. Nhất là kìm hãm sức nóng đầu cơ của bất động sản và vàng, nắn dòng tiền vào sản xuất, ĐTC, nghiên cứu khoa học, đồng thời tìm giải pháp phục hồi kênh trái phiếu và phát triển kênh chứng khoán.

Những nổ lực đáng được ghi nhận, sau loạt nghị định (153, 65, 08) đã cứu sống kênh huy động trái phiếu, đang bắt đầu phục hồi nhưng thanh khoản còn thấp, chủ yếu vẫn được phát hành từ ngành ngân hàng. Kênh chứng khoán mới bước đầu vận hành hệ thống KRX, nhưng với sự cấp bách hiện tại, chính phủ sẽ thúc đẩy cơ chế để phát triển nhanh và mạnh mẽ. Kênh huy động qua tín dụng ngân hàng vẫn đang hoạt động ổn định nên chính phủ sẽ tiếp tục hoạch định các cơ chế, chính sách mới nhằm tạo điều kiện để ngân hàng bơm vốn có chọn lọc, chủ động xử rủi ro hệ thống ngân hàng (như sớm luật hóa Nghị quyết 42 về xử lý nợ xấu). Chính phủ đang nổ lực kết hợp cả chính sách tài khóa như thúc đẩy đầu tư công nhanh, miễn giảm thuế cho DN vừa và nhỏ (SME) và định hướng bằng truyền thông.

Tóm lại, với lượng tiền tín dụng rất lớn bơm ra, không thể để kênh tín dụng ngân hàng gồng gánh đơn độc thị trường huy động vốn của nền kinh tế. Điều này cần cấp bách giải quyết để giảm tải, kiểm soát rủi ro tài chính bằng thị trường trái phiếu và chứng khoán. Đồng thời, chính phủ cần đưa ra các chính sách tài khóa để dòng tiền được chảy đúng hướng vào sản xuất, tiêu dùng, nơi hấp thụ nguồn vốn nhanh như ĐTC. Về chính sách ngoại giao cần trung lập, giải quyết có hệ thống vấn đề kiểm soát nguồn gốc hàng hóa, tăng cường hợp tác thương mại với các quốc gia khác để giảm phụ thuộc vào Mỹ và TQ. Nếu không làm được, lạm phát sẽ tăng mạnh ngoài tầm kiểm soát, đồng Việt Nam mất giá nhanh khiến giảm uy tín quốc tế, dòng vốn FDI sẽ rút khỏi Việt Nam. 

Ngoài lề bài viết, thị trường chứng khoán đã phục hồi rất tốt sau cú bán tháo thuế quan, nhưng hầu hết điểm số do ngân hàng và họ nhà Vingroup kéo lên. Những bạn có danh mục nhiều cổ phiếu cơ bản, mua được khi thị trường hoảng loạn đã có lợi nhuận rất tốt. Tuy nhiên, dòng tiền chưa lan tỏa ra các nhóm ngành khác như thép, chứng khoán, BĐS, dầu khí một cách mạnh mẽ. Với vùng giá này, nên kiểm soát lượng margin chặt chẽ, tránh mua bán nhiều, duy trì hàng có sẵn >60% danh mục và tiền mặt khoảng 30-40% để linh hoạt xử lý khi có điều chỉnh. Cơ hội về cuối năm 2025-2026 là rất lớn, tôi sẽ có bài phân tích riêng các DN tiềm năng tăng trưởng mạnh sắp tới như MBB, HPG, MSN, SSI, REE.
Về dài hạn, kênh chứng khoán sẽ được chính phủ quan tâm hàng đầu như một kênh giảm tải cho tín dụng ngân hàng, các DN lớn như Vingroup, Masan, Techcombank, MB đều đang có những con bài chủ chốt để IPO trên sàn trong giai đoạn 2025-2027. Nắm được cơ hội đó, mọi người cân nhắc các nhịp chỉnh gom vào cổ phiếu giá trị, cổ phiếu tăng trưởng để có được giá vốn tốt nhất.

Chúc các bạn đầu tư thành công!
Ảnh: Sau gần 80 năm, chúng ta sẽ hưởng ứng toàn dân phát triển kinh tế đất nước giàu mạnh.
Note: Tôi sẽ viết các bài tới đây cho riêng các chủ đề: trái phiếu, cổ phiếu, vàng, ĐTC, FDI, chiến tranh thương mại. Các bạn follow để đọc và thảo luận cùng tôi.