Thị trường cuối 2024, mối quan t&#226;m đặc biệt: Tỉ gi&#225; VND/ USD

T&#243;m tắt: 

DXY ( chỉ số sức mạnh đồng USD) tăng mạnh l&#234;n 108 sau khi FED đưa th&#244;ng điệp chỉ giảm l&#227;i suất 2 lần trong 2025 ( thay v&#236; 4 lần). Gia tăng &#225;p lực b&#225;n đ&#244; Mỹ v&#224; b&#225;n t&#237;n phiếu l&#234;n NHNN để ổn định tỉ gi&#225;. Lượng cung tiền trong thị trường Việt Nam giảm xuống, khiến VNI gặp &#225;p lực giảm gi&#225;.
Tuy nhi&#234;n, đ&#226;y chỉ l&#224; &#225;p lực tạm thời khi ch&#237;nh s&#225;ch của Trump l&#224; giảm gi&#225; đồng USD với mục đ&#237;ch k&#237;ch th&#237;ch tăng trưởng xuất khẩu. 
Kết Luận: Khi chỉ số DXY hạ nhiệt sẽ l&#224; l&#250;c VNI tăng về điểm số với l&#253; do NHNN kh&#244;ng c&#242;n &#225;p lực về tỉ gi&#225;. Thời điểm c&#243; thể l&#224; đầu v&#224; giữa năm 2025. 

Chi tiết: 

Ng&#224;y 18/12 vừa qua, FED họp v&#224; th&#244;ng b&#225;o sẽ chỉ cắt l&#227;i suất 2 lần trong năm 2025, thay v&#236; 4 lần như những nh&#224; đầu tư kỳ vọng. Việc chậm lại trong cắt giảm l&#227;i suất đ&#227; khiến chỉ số DXY (chỉ số sức mạnh đồng tiền USD) tăng từ 106 v&#224; đạt đỉnh 108 trong 2 ng&#224;y qua (xem biểu đồ). Tại sao đ&#226;y lại l&#224; điều đ&#225;ng ngại cho nh&#224; đầu tư Việt Nam v&#224; ch&#237;nh s&#225;ch của NHNN Việt Nam?

Đầu ti&#234;n, ch&#250;ng ta đều biết Việt Nam l&#224; một quốc gia sống nhờ xuất nhập khẩu rất nhiều. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu ước đạt 782 tỷ USD trong 2024, đạt khoảng 175% GPD của nước ta. Điều đ&#243; đồng nghĩa với việc nền kinh tế cực kỳ nhạy cảm với tỉ gi&#225;, đặc biệt tỉ gi&#225; VND/USD. Ng&#226;n H&#224;ng Nh&#224; Nước (NHNN) đ&#227; chọn ch&#237;nh s&#225;ch ổn định tỉ gi&#225; v&#236; hai l&#253; do đặc biệt sau đ&#226;y: 
Kiểm so&#225;t lạm ph&#225;t: Tỷ gi&#225; ổn định để hạn chế sự gia tăng gi&#225; cả của h&#224;ng ho&#225; nhập khẩu. Đặc biệt khi ch&#250;ng ta chỉ l&#224; nước nhập khẩu, gia c&#244;ng v&#224; xuất khẩu, v&#224; kim ngạch nhập khẩu đạt 85% GPD.
Mặc d&#249; việc VND trượt gi&#225; gi&#250;p h&#224;ng ho&#225; xuất khẩu của Việt Nam rẻ hơn v&#224; dễ tiếp cận c&#225;c thị trường tr&#234;n thế giới hơn, nhưng Mỹ v&#224; &#244;ng Trump sẽ đưa ch&#250;ng ta v&#224;o diện theo d&#245;i “những nước c&#243; thể thao t&#250;ng tiền tệ” như th&#225;ng 10/2023. Từ đ&#243; sẽ c&#243; những biện ph&#225;p đ&#225;nh thuế hoặc hạn chế h&#224;ng ho&#225; v&#224;o thị trường Mỹ. Đặc biệt khi h&#224;ng ho&#225; Trung Quốc đang đội lốt Việt Nam để xuất khẩu sang Mỹ trong thời điểm sắp tới. 

C&#225;c doanh nghiệp xuất nhập khẩu sẽ bị ảnh hưởng: VCG, NKG, HPG, GMD, VHC, PAN, IDI

Vậy NHNN đ&#227; c&#243; biện ph&#225;p n&#224;o để giữ tỉ gi&#225;?

NHNN đ&#227; b&#225;n đến 50,000 tỷ VND t&#237;n phiếu trong gần 1 th&#225;ng từ 18/11 đến 13/12. Ngo&#224;i ra, trong năm 2024, dự trữ ngoại hối của Việt Nam đ&#227; giảm ~ 8-10 tỷ USD. Việc NHNN h&#250;t tiền gi&#250;p cung tiền của VND giảm, từ đ&#243; gi&#225; trị của đồng nội tệ tăng l&#234;n để c&#226;n bằng, giữ cho tỉ gi&#225; kh&#244;ng bị trượt d&#224;i. 
Tuy nhi&#234;n, NHNN kh&#244;ng thể b&#225;n t&#237;n phiếu v&#224; USD m&#227;i được. V&#236; vậy, nếu chỉ số DXY vẫn mạnh l&#234;n v&#224; tỉ gi&#225; trượt d&#224;i, NHNN phải nghĩ đến c&#225;ch tăng l&#227;i suất. Đ&#243; sẽ l&#224; phương &#225;n cuối c&#249;ng v&#236; tăng l&#227;i suất sẽ tăng chi ph&#237; củ doanh nghiệp, từ đ&#243; ảnh hưởng đến tăng trưởng t&#237;n dụng v&#224; tăng trưởng GPD của Việt Nam. Chỉ số chứng kho&#225;n VNI sẽ bị ảnh hưởng rất nặng nếu NHNN tăng l&#227;i suất ng&#226;n h&#224;ng.




Thị trường cuối 2024, mối quan tâm đặc biệt: Tỉ giá VND/ USD

Tóm tắt: 

DXY ( chỉ số sức mạnh đồng USD) tăng mạnh lên 108 sau khi FED đưa thông điệp chỉ giảm lãi suất 2 lần trong 2025 ( thay vì 4 lần). Gia tăng áp lực bán đô Mỹ và bán tín phiếu lên NHNN để ổn định tỉ giá. Lượng cung tiền trong thị trường Việt Nam giảm xuống, khiến VNI gặp áp lực giảm giá.
Tuy nhiên, đây chỉ là áp lực tạm thời khi chính sách của Trump là giảm giá đồng USD với mục đích kích thích tăng trưởng xuất khẩu. 
Kết Luận: Khi chỉ số DXY hạ nhiệt sẽ là lúc VNI tăng về điểm số với lý do NHNN không còn áp lực về tỉ giá. Thời điểm có thể là đầu và giữa năm 2025. 

Chi tiết: 

Ngày 18/12 vừa qua, FED họp và thông báo sẽ chỉ cắt lãi suất 2 lần trong năm 2025, thay vì 4 lần như những nhà đầu tư kỳ vọng. Việc chậm lại trong cắt giảm lãi suất đã khiến chỉ số DXY (chỉ số sức mạnh đồng tiền USD) tăng từ 106 và đạt đỉnh 108 trong 2 ngày qua (xem biểu đồ). Tại sao đây lại là điều đáng ngại cho nhà đầu tư Việt Nam và chính sách của NHNN Việt Nam?

Đầu tiên, chúng ta đều biết Việt Nam là một quốc gia sống nhờ xuất nhập khẩu rất nhiều. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu ước đạt 782 tỷ USD trong 2024, đạt khoảng 175% GPD của nước ta. Điều đó đồng nghĩa với việc nền kinh tế cực kỳ nhạy cảm với tỉ giá, đặc biệt tỉ giá VND/USD. Ngân Hàng Nhà Nước (NHNN) đã chọn chính sách ổn định tỉ giá vì hai lý do đặc biệt sau đây: 
Kiểm soát lạm phát: Tỷ giá ổn định để hạn chế sự gia tăng giá cả của hàng hoá nhập khẩu. Đặc biệt khi chúng ta chỉ là nước nhập khẩu, gia công và xuất khẩu, và kim ngạch nhập khẩu đạt 85% GPD.
Mặc dù việc VND trượt giá giúp hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam rẻ hơn và dễ tiếp cận các thị trường trên thế giới hơn, nhưng Mỹ và ông Trump sẽ đưa chúng ta vào diện theo dõi “những nước có thể thao túng tiền tệ” như tháng 10/2023. Từ đó sẽ có những biện pháp đánh thuế hoặc hạn chế hàng hoá vào thị trường Mỹ. Đặc biệt khi hàng hoá Trung Quốc đang đội lốt Việt Nam để xuất khẩu sang Mỹ trong thời điểm sắp tới. 

Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu sẽ bị ảnh hưởng: VCG, NKG, HPG, GMD, VHC, PAN, IDI

Vậy NHNN đã có biện pháp nào để giữ tỉ giá?

NHNN đã bán đến 50,000 tỷ VND tín phiếu trong gần 1 tháng từ 18/11 đến 13/12. Ngoài ra, trong năm 2024, dự trữ ngoại hối của Việt Nam đã giảm ~ 8-10 tỷ USD. Việc NHNN hút tiền giúp cung tiền của VND giảm, từ đó giá trị của đồng nội tệ tăng lên để cân bằng, giữ cho tỉ giá không bị trượt dài. 
Tuy nhiên, NHNN không thể bán tín phiếu và USD mãi được. Vì vậy, nếu chỉ số DXY vẫn mạnh lên và tỉ giá trượt dài, NHNN phải nghĩ đến cách tăng lãi suất. Đó sẽ là phương án cuối cùng vì tăng lãi suất sẽ tăng chi phí củ doanh nghiệp, từ đó ảnh hưởng đến tăng trưởng tín dụng và tăng trưởng GPD của Việt Nam. Chỉ số chứng khoán VNI sẽ bị ảnh hưởng rất nặng nếu NHNN tăng lãi suất ngân hàng.


