21 QUY LUẬT CHỨNG KHO&#193;N BẤT BIẾN (P1)
-------------------------------------------------------
1. CỔ PHIẾU GI&#193; CAO TH&#204; SẼ TIẾP TỤC TĂNG V&#192; NGƯỢC LẠI.
Bạn c&#243; ngạc nhi&#234;n khi thấy FPT li&#234;n tục tăng hết từ năm nay đến năm kh&#225;c mặc d&#249; l&#250;c n&#224;o cũng cảm thấy gi&#225; n&#243; cao. Ngược lại, kể từ khi HAG giảm xuống mức gi&#225; dưới 10, đ&#227; h&#224;ng năm nay cổ phiếu n&#224;y được giao dịch ở v&#249;ng 4 – 5. Nếu bạn hy vọng mua cổ phiếu ở gi&#225; thật thấp để sau n&#224;y “nhỡ đ&#226;u” n&#243; l&#234;n cao th&#236; bạn đ&#227; nhầm to. Cổ phiếu kh&#244;ng vượt được gi&#225; 20 th&#236; đừng mong l&#234;n được 50, kh&#244;ng đạt gi&#225; 50 th&#236; c&#242;n l&#226;u mới l&#234;n được 100.
2. M&#212;I GIỚI KH&#212;NG PHẢI L&#192; NGƯỜI CHỊU TR&#193;CH NHIỆM CAO NHẤT VỀ T&#192;I SẢN CỦA BẠN.
Bạn, chứ kh&#244;ng phải ai kh&#225;c phải chịu tr&#225;ch nhiệm cao nhất về t&#224;i sản của m&#236;nh. M&#244;i giới chứng kho&#225;n l&#224;m việc kh&#244;ng chỉ v&#236; lợi &#237;ch của bạn, m&#224; c&#242;n v&#236; lợi &#237;ch của họ v&#224; c&#244;ng ty chứng kho&#225;n của họ. Đa phần c&#225;c m&#244;i giới sẽ kh&#244;ng vui nếu bạn mua một cổ phiếu rồi giữ n&#243; cả năm, kể cả bạn c&#243; l&#227;i đến như thế n&#224;o. Điều đ&#243; kh&#244;ng c&#243; nghĩa l&#224; kh&#244;ng c&#243; những m&#244;i giới giỏi v&#224; c&#243; t&#226;m.
Trước khi quyết định sẽ gắn b&#243; với m&#244;i giới n&#224;o, h&#227;y t&#236;m hiểu về lịch sử giao dịch v&#224; c&#225;c kh&#225;ch h&#224;ng cũ của anh ấy.
3. NGƯỜI TA THẮNG KH&#212;NG PHẢI BỞI V&#204; MUA CỔ PHIẾU TỐT M&#192; L&#192; NGƯỜI ĐẦU TƯ THEO NGUY&#202;N TẮC.
Bạn sẽ kh&#244;ng c&#243; l&#227;i v&#236; cổ phiếu được c&#225;c chuy&#234;n gia ph&#226;n t&#237;ch tung h&#244; l&#224; tốt. Bạn chỉ kiếm được tiền nếu cổ phiếu bạn mua tăng gi&#225;. Bạn c&#243; thấy Warren Buffett hay William O’neil chỉ giải ng&#226;n khi t&#236;m thấy cơ hội đầu tư đ&#250;ng theo nguy&#234;n tắc của họ kh&#244;ng. Một hệ thống đầu tư cổ phiếu lu&#244;n phải c&#243; 4 phần m&#224; t&#244;i hay gọi l&#224; CLGT cho dễ nhớ, viết tắt của Chiến lược đầu tư, Lọc cổ phiếu, Giao dịch, v&#224; Theo d&#245;i đầu tư. Cổ phiếu chỉ l&#224; một phần trong số đ&#243;.
4. NHƯNG NẾU KH&#212;NG MUA CỔ PHIẾU TỐT SỚM MUỘN BẠN CŨNG SẼ RỜI CUỘC CHƠI.
T&#244;i từng chứng kiến nhiều người nh&#226;n đ&#244;i, nh&#226;n ba t&#224;i khoản chỉ sau v&#224;i th&#225;ng mua FLC, KLF, FIT, ROS… Nhưng khi gặp họ 2 năm sau đ&#243;, c&#243; những người mất sạch tiền đầu tư chứng kho&#225;n, phần đa lỗ nặng v&#224; kh&#244;ng c&#242;n muốn nhắc đến chứng kho&#225;n. V&#224; họ n&#243;i thị trường kh&#244;ng minh bạch, thị trường kh&#244;ng tốt… những điều m&#224; t&#244;i kh&#244;ng thấy họ nhắc đến khi kiếm được tiền từ cổ phiếu.
Nếu bạn chưa biết c&#225;ch t&#236;m c&#225;c cổ phiếu tốt h&#227;y xem ngay b&#224;i viết về bộ lọc cổ phiếu hiệu quả tr&#234;n thị trường Việt Nam.
5. XU HƯỚNG THỊ TRƯỜNG L&#192; YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH.
Rất nhiều cổ phiếu suy giảm khi thị trường chung đi xuống. Nhưng vấn đề l&#224; kh&#244;ng phải tất cả đều phục hồi sau đ&#243;. H&#227;y xem c&#225;c cổ phiếu dầu kh&#237; từ năm 2014 đến nay. Sau khi trải qua 9 th&#225;ng đầu năm 2014 thăng hoa, nh&#243;m dầu kh&#237; đ&#227; lao dốc kh&#244;ng phanh cho đến tận 2 năm sau đ&#243;.
Ngoại trừ GAS, đa số c&#225;c cổ phiếu dầu kh&#237; kh&#225;c như PVD, PVC… đ&#227; kh&#244;ng phục hồi, ngay cả khi thị trường vượt đỉnh 6 năm v&#224;o th&#225;ng 7/2016.
V&#236; vậy, h&#227;y chắc chắn bạn lu&#244;n quan s&#225;t thị trường chung v&#224; h&#224;nh động kịp thời khi thi trường suy giảm.
6. NGƯỜI KHỔNG LỒ LU&#212;N ĐỂ LẠI NHỮNG DẤU CH&#194;N LỚN.
Bạn c&#243; để &#253; những phi&#234;n giao dịch m&#224; cổ phiếu tăng mạnh với khối lượng giao dịch đột biến kh&#244;ng? Đ&#243; c&#243; thể l&#224; dấu hiệu cổ phiếu được c&#225;c tổ chức lớn mua v&#224;o. Vấn đề l&#224; với lượng t&#224;i sản lớn, họ kh&#244;ng thể giải ng&#226;n chỉ trong 1 phi&#234;n, m&#224; phải mua rải r&#225;c l&#224;m nhiều lần. Đ&#243; l&#224; l&#253; do bạn thấy rất nhiều cổ phiếu dạng n&#224;y tăng li&#234;n tục sau đ&#243;. Kh&#244;ng một người khổng lồ n&#224;o c&#243; thể giấu được vết ch&#226;n.
Lợi thế của nh&#224; đầu tư c&#225; nh&#226;n c&#243; thể theo d&#245;i dấu ch&#226;n đ&#243;, đ&#225;nh gi&#225; v&#224; đưa ra quyết định thật linh hoạt.
7. PH&#194;N T&#205;CH GIỎI L&#192; TỐT RỒI NHƯNG C&#210;N PHẢI BIẾT QUYẾT ĐỊNH GIỎI NỮA.
Điều duy nhất chắc chắn tr&#234;n thị trường đ&#243; l&#224; kh&#244;ng c&#243; g&#236; chắc chắn. Ph&#226;n t&#237;ch c&#243; kỹ đến đ&#226;u th&#236; vẫn lu&#244;n lu&#244;n c&#243; tr&#234;n 20% x&#225;c suất sai. H&#227;y mạnh dạn ra quyết định v&#236; chỉ cần đ&#250;ng 6-7/10 lần giao dịch l&#224; bạn đ&#227; l&#224;m được điều m&#224; 90% nh&#224; đầu tư kh&#244;ng l&#224;m được rồi.
8. THỊ TRƯỜNG LU&#212;N ĐƯỢC DẪN DẮT BỞI MỘT NH&#211;M CỔ PHIẾU, NHẤT ĐỊNH PHẢI X&#193;C ĐỊNH ĐƯỢC NH&#211;M N&#192;O.
Như thế n&#224;y cho bạn dễ h&#236;nh dung nh&#233;: Mỗi đợt thị trường tăng sẽ được dẫn dắt bởi một nh&#243;m cổ phiếu. Nh&#243;m n&#224;y tăng rất mạnh, tạo ra sự lan toả đến to&#224;n thị trường để một v&#224;i nh&#243;m cổ phiếu kh&#225;c tăng theo v&#224; khi đ&#243; chỉ số cũng l&#234;n. Nh&#243;m cổ phiếu dẫn dắt thường tăng gấp v&#224;i lần thị trường chung. Tức l&#224; nếu thị trường tăng 20% th&#236; nh&#243;m n&#224;y c&#243; thể tăng đến 70-80%.
9. NH&#192; ĐẦU TƯ TH&#192;NH C&#212;NG ĐẾN MẤY CŨNG PHẢI TRẢI QUA NHIỀU LẦN CẮT LỖ, QUAN TRỌNG L&#192; HỌ LẠI ĐỨNG L&#202;N V&#192; ĐI TIẾP.
Cắt lỗ l&#224; chuyện b&#236;nh thường, quan trọng l&#224; 1. Bạn c&#243; d&#225;m cắt lỗ kh&#244;ng 2. Sau khi cắt lỗ bạn c&#242;n c&#243; thể đầu tư tiếp hay kh&#244;ng. C&#225; nh&#226;n t&#244;i cũng đ&#227; trải quả nhiều lần cắt lỗ. C&#243; đau kh&#244;ng? Đau chứ. Đồng tiền đi liền kh&#250;c ruột m&#224;. C&#243; điều t&#244;i chưa từng hối hận v&#236; c&#225;c quyết định cắt lỗ của m&#236;nh. Bạn n&#234;n dừng lỗ khi cổ phiếu giảm đến mốc 5 – 7% tổng t&#224;i sản. Sẽ kh&#244;ng c&#243; c&#225;i gọi l&#224; “đầu tư d&#224;i hạn” khi cổ phiếu đ&#227; l&#224;m bạn mất đến 20% tổng đầu tư.
10. KHI CỔ PHIẾU DẪN ĐẦU ĐẠT ĐỈNH CH&#205;NH L&#192; L&#218;C C&#194;N NHẮC RỜI KHỎI THỊ TRƯỜNG.
Nh&#243;m cổ phiếu dẫn dắt sẽ tăng đầu ti&#234;n v&#224; tạo hiệu ứng lan toả đến to&#224;n thị trường. Nh&#243;m cổ phiếu dẫn dắt n&#224;y sẽ tăng khoảng 3- 6 th&#225;ng rồi bắt đầu điều chỉnh. L&#250;c n&#224;y c&#225;c nh&#243;m cổ phiếu lan toả, nh&#243;m Penny mới chỉ gần đạt đỉnh. Đ&#226;y ch&#237;nh l&#224; l&#250;c bạn cần r&#250;t khỏi thị trường v&#236; chỉ 2 đến 3 tuần, khi nh&#243;m dẫn dắt đ&#227; đi xuống r&#245; r&#224;ng, c&#225;c cổ phiếu cũng lần lượt đạt đỉnh v&#224; hiện tượng “xả h&#224;ng” sẽ diễn ra đồng loạt tr&#234;n tất cả c&#225;c nh&#243;m cổ phiếu.
11. NGƯỜI TA MUA B&#193;N THEO CẢM X&#218;C, HAY N&#211;I CH&#205;NH X&#193;C HƠN L&#192; KỲ VỌNG N&#211; TĂNG, KH&#212;NG PHẢI V&#204; PH&#194;N T&#205;CH.
Khi được giới thiệu một hệ thống đầu tư mới, thường c&#243; rất nhiều người quan ngại “Nhỡ ai cũng biết n&#243; th&#236; sao?” T&#244;i th&#236; kh&#244;ng lo chuyện n&#224;y lắm, kể cả tất cả mọi người c&#249;ng biết th&#236; chỉ c&#243; 20% số đ&#243; l&#224; thực hiện, v&#224; chỉ một số &#237;t l&#224; l&#224;m xuất sắc hệ thống đầu tư đ&#243; m&#224; th&#244;i. Đa số quyết định theo cảm x&#250;c n&#234;n người ta cũng kh&#244;ng mấy quan t&#226;m đến hệ thống đầu tư ABC g&#236; đ&#243;.
Người ta quyết định theo cảm x&#250;c hơn l&#224; l&#253; tr&#237;. Để một người c&#243; thể từ bỏ cảm x&#250;c của m&#236;nh để mua b&#225;n theo một hệ thống cứng nhắc, ti&#234;u chuẩn l&#224; một qu&#225; tr&#236;nh d&#224;i v&#224; kh&#243;, thậm ch&#237; c&#242;n gian nan hơn so với tạo ra một hệ thống đầu tư hiệu quả.

21 QUY LUẬT CHỨNG KHOÁN BẤT BIẾN (P1)
-------------------------------------------------------
1. CỔ PHIẾU GIÁ CAO THÌ SẼ TIẾP TỤC TĂNG VÀ NGƯỢC LẠI.
Bạn có ngạc nhiên khi thấy FPT liên tục tăng hết từ năm nay đến năm khác mặc dù lúc nào cũng cảm thấy giá nó cao. Ngược lại, kể từ khi HAG giảm xuống mức giá dưới 10, đã hàng năm nay cổ phiếu này được giao dịch ở vùng 4 – 5. Nếu bạn hy vọng mua cổ phiếu ở giá thật thấp để sau này “nhỡ đâu” nó lên cao thì bạn đã nhầm to. Cổ phiếu không vượt được giá 20 thì đừng mong lên được 50, không đạt giá 50 thì còn lâu mới lên được 100.
2. MÔI GIỚI KHÔNG PHẢI LÀ NGƯỜI CHỊU TRÁCH NHIỆM CAO NHẤT VỀ TÀI SẢN CỦA BẠN.
Bạn, chứ không phải ai khác phải chịu trách nhiệm cao nhất về tài sản của mình. Môi giới chứng khoán làm việc không chỉ vì lợi ích của bạn, mà còn vì lợi ích của họ và công ty chứng khoán của họ. Đa phần các môi giới sẽ không vui nếu bạn mua một cổ phiếu rồi giữ nó cả năm, kể cả bạn có lãi đến như thế nào. Điều đó không có nghĩa là không có những môi giới giỏi và có tâm.
Trước khi quyết định sẽ gắn bó với môi giới nào, hãy tìm hiểu về lịch sử giao dịch và các khách hàng cũ của anh ấy.
3. NGƯỜI TA THẮNG KHÔNG PHẢI BỞI VÌ MUA CỔ PHIẾU TỐT MÀ LÀ NGƯỜI ĐẦU TƯ THEO NGUYÊN TẮC.
Bạn sẽ không có lãi vì cổ phiếu được các chuyên gia phân tích tung hô là tốt. Bạn chỉ kiếm được tiền nếu cổ phiếu bạn mua tăng giá. Bạn có thấy Warren Buffett hay William O’neil chỉ giải ngân khi tìm thấy cơ hội đầu tư đúng theo nguyên tắc của họ không. Một hệ thống đầu tư cổ phiếu luôn phải có 4 phần mà tôi hay gọi là CLGT cho dễ nhớ, viết tắt của Chiến lược đầu tư, Lọc cổ phiếu, Giao dịch, và Theo dõi đầu tư. Cổ phiếu chỉ là một phần trong số đó.
4. NHƯNG NẾU KHÔNG MUA CỔ PHIẾU TỐT SỚM MUỘN BẠN CŨNG SẼ RỜI CUỘC CHƠI.
Tôi từng chứng kiến nhiều người nhân đôi, nhân ba tài khoản chỉ sau vài tháng mua FLC, KLF, FIT, ROS… Nhưng khi gặp họ 2 năm sau đó, có những người mất sạch tiền đầu tư chứng khoán, phần đa lỗ nặng và không còn muốn nhắc đến chứng khoán. Và họ nói thị trường không minh bạch, thị trường không tốt… những điều mà tôi không thấy họ nhắc đến khi kiếm được tiền từ cổ phiếu.
Nếu bạn chưa biết cách tìm các cổ phiếu tốt hãy xem ngay bài viết về bộ lọc cổ phiếu hiệu quả trên thị trường Việt Nam.
5. XU HƯỚNG THỊ TRƯỜNG LÀ YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH.
Rất nhiều cổ phiếu suy giảm khi thị trường chung đi xuống. Nhưng vấn đề là không phải tất cả đều phục hồi sau đó. Hãy xem các cổ phiếu dầu khí từ năm 2014 đến nay. Sau khi trải qua 9 tháng đầu năm 2014 thăng hoa, nhóm dầu khí đã lao dốc không phanh cho đến tận 2 năm sau đó.
Ngoại trừ GAS, đa số các cổ phiếu dầu khí khác như PVD, PVC… đã không phục hồi, ngay cả khi thị trường vượt đỉnh 6 năm vào tháng 7/2016.
Vì vậy, hãy chắc chắn bạn luôn quan sát thị trường chung và hành động kịp thời khi thi trường suy giảm.
6. NGƯỜI KHỔNG LỒ LUÔN ĐỂ LẠI NHỮNG DẤU CHÂN LỚN.
Bạn có để ý những phiên giao dịch mà cổ phiếu tăng mạnh với khối lượng giao dịch đột biến không? Đó có thể là dấu hiệu cổ phiếu được các tổ chức lớn mua vào. Vấn đề là với lượng tài sản lớn, họ không thể giải ngân chỉ trong 1 phiên, mà phải mua rải rác làm nhiều lần. Đó là lý do bạn thấy rất nhiều cổ phiếu dạng này tăng liên tục sau đó. Không một người khổng lồ nào có thể giấu được vết chân.
Lợi thế của nhà đầu tư cá nhân có thể theo dõi dấu chân đó, đánh giá và đưa ra quyết định thật linh hoạt.
7. PHÂN TÍCH GIỎI LÀ TỐT RỒI NHƯNG CÒN PHẢI BIẾT QUYẾT ĐỊNH GIỎI NỮA.
Điều duy nhất chắc chắn trên thị trường đó là không có gì chắc chắn. Phân tích có kỹ đến đâu thì vẫn luôn luôn có trên 20% xác suất sai. Hãy mạnh dạn ra quyết định vì chỉ cần đúng 6-7/10 lần giao dịch là bạn đã làm được điều mà 90% nhà đầu tư không làm được rồi.
8. THỊ TRƯỜNG LUÔN ĐƯỢC DẪN DẮT BỞI MỘT NHÓM CỔ PHIẾU, NHẤT ĐỊNH PHẢI XÁC ĐỊNH ĐƯỢC NHÓM NÀO.
Như thế này cho bạn dễ hình dung nhé: Mỗi đợt thị trường tăng sẽ được dẫn dắt bởi một nhóm cổ phiếu. Nhóm này tăng rất mạnh, tạo ra sự lan toả đến toàn thị trường để một vài nhóm cổ phiếu khác tăng theo và khi đó chỉ số cũng lên. Nhóm cổ phiếu dẫn dắt thường tăng gấp vài lần thị trường chung. Tức là nếu thị trường tăng 20% thì nhóm này có thể tăng đến 70-80%.
9. NHÀ ĐẦU TƯ THÀNH CÔNG ĐẾN MẤY CŨNG PHẢI TRẢI QUA NHIỀU LẦN CẮT LỖ, QUAN TRỌNG LÀ HỌ LẠI ĐỨNG LÊN VÀ ĐI TIẾP.
Cắt lỗ là chuyện bình thường, quan trọng là 1. Bạn có dám cắt lỗ không 2. Sau khi cắt lỗ bạn còn có thể đầu tư tiếp hay không. Cá nhân tôi cũng đã trải quả nhiều lần cắt lỗ. Có đau không? Đau chứ. Đồng tiền đi liền khúc ruột mà. Có điều tôi chưa từng hối hận vì các quyết định cắt lỗ của mình. Bạn nên dừng lỗ khi cổ phiếu giảm đến mốc 5 – 7% tổng tài sản. Sẽ không có cái gọi là “đầu tư dài hạn” khi cổ phiếu đã làm bạn mất đến 20% tổng đầu tư.
10. KHI CỔ PHIẾU DẪN ĐẦU ĐẠT ĐỈNH CHÍNH LÀ LÚC CÂN NHẮC RỜI KHỎI THỊ TRƯỜNG.
Nhóm cổ phiếu dẫn dắt sẽ tăng đầu tiên và tạo hiệu ứng lan toả đến toàn thị trường. Nhóm cổ phiếu dẫn dắt này sẽ tăng khoảng 3- 6 tháng rồi bắt đầu điều chỉnh. Lúc này các nhóm cổ phiếu lan toả, nhóm Penny mới chỉ gần đạt đỉnh. Đây chính là lúc bạn cần rút khỏi thị trường vì chỉ 2 đến 3 tuần, khi nhóm dẫn dắt đã đi xuống rõ ràng, các cổ phiếu cũng lần lượt đạt đỉnh và hiện tượng “xả hàng” sẽ diễn ra đồng loạt trên tất cả các nhóm cổ phiếu.
11. NGƯỜI TA MUA BÁN THEO CẢM XÚC, HAY NÓI CHÍNH XÁC HƠN LÀ KỲ VỌNG NÓ TĂNG, KHÔNG PHẢI VÌ PHÂN TÍCH.
Khi được giới thiệu một hệ thống đầu tư mới, thường có rất nhiều người quan ngại “Nhỡ ai cũng biết nó thì sao?” Tôi thì không lo chuyện này lắm, kể cả tất cả mọi người cùng biết thì chỉ có 20% số đó là thực hiện, và chỉ một số ít là làm xuất sắc hệ thống đầu tư đó mà thôi. Đa số quyết định theo cảm xúc nên người ta cũng không mấy quan tâm đến hệ thống đầu tư ABC gì đó.
Người ta quyết định theo cảm xúc hơn là lý trí. Để một người có thể từ bỏ cảm xúc của mình để mua bán theo một hệ thống cứng nhắc, tiêu chuẩn là một quá trình dài và khó, thậm chí còn gian nan hơn so với tạo ra một hệ thống đầu tư hiệu quả.

Kiến thức đầu tư

Văn Phương Tô