Đầu tư l&#224; nh&#224;n hạ v&#224; hạnh ph&#250;c nếu đi đ&#250;ng đường, đ&#250;ng hướng

Nh&#224; đầu tư Trung Quốc hỏi Warrent Buffett c&#226;u hỏi kh&#243; khiến &#244;ng l&#250;ng t&#250;ng v&#224; cần Charlie Munger gi&#250;p trả lời
“T&#244;i l&#224; Leo, một nh&#224; đầu tư gi&#225; trị đến từ Trung Quốc, v&#224; cũng l&#224; một người h&#226;m mộ trung th&#224;nh của &#244;ng Buffett v&#224; &#244;ng Munger.

Tại Trung Quốc, nhiều nh&#224; đầu tư đang chịu rất nhiều &#225;p lực về th&#224;nh t&#237;ch. Một số người c&#242;n ho&#224;i nghi, thậm ch&#237; chế giễu việc đầu tư gi&#225; trị. Họ cho rằng phương ph&#225;p n&#224;y kh&#244;ng ph&#249; hợp với thị trường Trung Quốc nơi chỉ trong s&#225;u th&#225;ng, thị trường chứng kho&#225;n c&#243; thể tăng gấp đ&#244;i.
V&#236; vậy, t&#244;i muốn hỏi &#244;ng Buffett:
&#212;ng c&#243; nghĩ rằng đầu tư gi&#225; trị c&#243; thể &#225;p dụng rộng r&#227;i tr&#234;n to&#224;n cầu, hay chỉ ph&#249; hợp với những thị trường ph&#225;t triển như Hoa Kỳ?
V&#224; &#244;ng c&#243; lời khuy&#234;n n&#224;o d&#224;nh cho những nh&#224; đầu tư gi&#225; trị như t&#244;i l&#224;m thế n&#224;o để chống lại &#225;p lực, v&#224; vẫn sống một cuộc đời đầu tư thoải m&#225;i, hạnh ph&#250;c?”
WARREN BUFFETT:
“T&#244;i kh&#244;ng chắc l&#224; m&#236;nh đ&#227; nghe r&#245; to&#224;n bộ c&#226;u hỏi c&#243; lẽ Charlie sẽ bổ sung gi&#250;p t&#244;i sau.
Nhưng t&#244;i tin chắc một điều: những nguy&#234;n tắc đầu tư tốt th&#236; kh&#244;ng dừng lại ở bi&#234;n giới quốc gia.
D&#249; t&#244;i đầu tư ở Trung Quốc, Ấn Độ, hay Đức, Anh... t&#244;i vẫn sẽ &#225;p dụng ch&#237;nh x&#225;c những g&#236; t&#244;i đ&#227; học từ cuốn “Nh&#224; đầu tư th&#244;ng minh”. T&#244;i sẽ tiếp tục xem cổ phiếu như l&#224; một phần nhỏ của một doanh nghiệp, v&#224; t&#244;i sẽ hiểu rằng sự biến động gi&#225; kh&#244;ng phải l&#224; thứ để t&#244;i sợ h&#227;i m&#224; l&#224; c&#244;ng cụ phục vụ t&#244;i.
T&#244;i sẽ chỉ tập trung v&#224;o những doanh nghiệp m&#224; t&#244;i hiểu được lợi thế cạnh tranh, v&#224; c&#243; thể h&#236;nh dung được h&#236;nh h&#224;i của họ trong 5 đến 10 năm tới.
N&#234;n với t&#244;i, nguy&#234;n tắc cốt l&#245;i kh&#244;ng c&#243; g&#236; thay đổi cả.
Nhưng Charlie chắc sẽ c&#243; th&#234;m điều muốn n&#243;i…”
CHARLIE MUNGER:
“T&#244;i nghĩ người Trung Quốc c&#243; một truyền thống kinh doanh rất mạnh mẽ. 
Họ cũng c&#243; xu hướng “đ&#225;nh cược lớn” khi thấy cơ hội, điều n&#224;y đ&#227; g&#243;p phần tạo n&#234;n sự biến động cực lớn tr&#234;n thị trường chứng kho&#225;n Trung Quốc.
V&#224; khi thị trường trở n&#234;n s&#244;i động, hưng phấn, rồi bất ổn – n&#243; kh&#244;ng kh&#225;c g&#236; cơn sốt internet ở Mỹ ng&#224;y trước. L&#250;c ấy, Trung Quốc chẳng kh&#225;c g&#236; Thung lũng Silicon cả.”
WARREN BUFFETT (tiếp lời):
“C&#243; một sự trớ tr&#234;u th&#250; vị ở đ&#226;y: ch&#250;ng t&#244;i thường kiếm được nhiều tiền nhất trong những thị trường m&#224; con người h&#224;nh xử một c&#225;ch khờ khạo.
C&#224;ng nhiều người phản ứng th&#225;i qu&#225; với c&#225;c sự kiện ngắn hạn, c&#224;ng bị cuốn theo những điều ph&#243;ng đại khi th&#236; phấn kh&#237;ch tột độ, khi th&#236; bi quan tận c&#249;ng th&#236; cơ hội để kiếm tiền từ cổ phiếu lại c&#224;ng lớn. (khủng hoảng l&#224; cơ hội)
Tất nhi&#234;n, ở g&#243;c độ x&#227; hội, điều đ&#243; chưa chắc l&#224; điều t&#237;ch cực.
Nhưng t&#244;i v&#224; Warren đ&#227; hưởng lợi từ ch&#237;nh sự phi l&#253; đ&#243; suốt hơn 50 năm.
C&#243; những giai đoạn thực sự hiếm c&#243;, chẳng hạn năm 1973–1974, khi bạn c&#243; thể mua cổ phiếu với mức gi&#225; rẻ đến kh&#244;ng tưởng – thậm ch&#237; c&#242;n rẻ hơn cả năm 2008–2009.
Bạn biết kh&#244;ng, kh&#244;ng c&#243; l&#253; g&#236; thị trường lại biến động dữ dội như thế – nhưng con người th&#236; lu&#244;n h&#224;nh xử đ&#250;ng bản chất con người. V&#224; điều đ&#243;, t&#244;i nghĩ, sẽ tiếp diễn trong 50 năm tới”
WARREN BUFFETT (tiếp lời):
“Nếu bạn l&#224; một nh&#224; đầu tư trẻ, h&#227;y l&#249;i lại v&#224;i bước để nh&#236;n thị trường r&#245; hơn, như những doanh nghiệp thật sự.
V&#224; bạn n&#234;n đầu tư khi gi&#225; rẻ, bất kể người ta n&#243;i g&#236; tr&#234;n TV, hay bạn đọc được g&#236; tr&#234;n mạng.
Ngược lại, khi thi&#234;n hạ tỏ ra say m&#234; đi&#234;n cuồng, đ&#243; lại l&#224; l&#250;c bạn n&#234;n c&#226;n nhắc b&#225;n ra.
Đầu tư thực ra kh&#244;ng phải l&#224; một tr&#242; chơi tr&#237; tuệ phức tạp.
N&#243; l&#224; một tr&#242; chơi rất dễ, miễn l&#224; bạn kiểm so&#225;t được cảm x&#250;c.
CHARLIE MUNGER (gật đầu):
“T&#244;i cũng thấy như vậy.
Thị trường lu&#244;n c&#243; những cơ hội lớn, nhưng cũng kh&#244;ng thiếu những cơn b&#249;ng nổ th&#225;i qu&#225; rồi sau đ&#243; l&#224; những c&#250; co r&#250;t tồi tệ.
T&#244;i nghĩ Trung Quốc l&#224;m đ&#250;ng khi cố gắng kiểm so&#225;t những cơn sốt đầu cơ đ&#243;.
T&#244;i kh&#244;ng tin rằng đầu tư gi&#225; trị sẽ bao giờ trở n&#234;n lỗi thời.
Ai m&#224; chẳng muốn mua được một m&#243;n hời?
C&#242;n lựa chọn n&#224;o hợp l&#253; hơn ngo&#224;i đầu tư gi&#225; trị?
Hai cụ kết lại(kết lại):
“Vấn đề l&#224;, phương ph&#225;p n&#224;y hiếm khi được ưa chuộng, v&#236; ai cũng đi t&#236;m con đường dễ d&#224;ng hơn. Nhưng ch&#237;nh điều “nh&#236;n th&#236; dễ m&#224; l&#224;m th&#236; kh&#243;” ấy mới khiến nhiều người mắc sai lầm, đặc biệt khi họ mải kiếm lời ngắn hạn. 
Đ&#243; l&#224; l&#253; do tại sao c&#243; qu&#225; nhiều người phải chịu đau khổ khi tiếp cận sai c&#225;ch với cổ phiếu.” 
(ST)

Đầu tư là nhàn hạ và hạnh phúc nếu đi đúng đường, đúng hướng

Nhà đầu tư Trung Quốc hỏi Warrent Buffett câu hỏi khó khiến ông lúng túng và cần Charlie Munger giúp trả lời
“Tôi là Leo, một nhà đầu tư giá trị đến từ Trung Quốc, và cũng là một người hâm mộ trung thành của ông Buffett và ông Munger.

Tại Trung Quốc, nhiều nhà đầu tư đang chịu rất nhiều áp lực về thành tích. Một số người còn hoài nghi, thậm chí chế giễu việc đầu tư giá trị. Họ cho rằng phương pháp này không phù hợp với thị trường Trung Quốc nơi chỉ trong sáu tháng, thị trường chứng khoán có thể tăng gấp đôi.
Vì vậy, tôi muốn hỏi ông Buffett:
Ông có nghĩ rằng đầu tư giá trị có thể áp dụng rộng rãi trên toàn cầu, hay chỉ phù hợp với những thị trường phát triển như Hoa Kỳ?
Và ông có lời khuyên nào dành cho những nhà đầu tư giá trị như tôi làm thế nào để chống lại áp lực, và vẫn sống một cuộc đời đầu tư thoải mái, hạnh phúc?”
WARREN BUFFETT:
“Tôi không chắc là mình đã nghe rõ toàn bộ câu hỏi có lẽ Charlie sẽ bổ sung giúp tôi sau.
Nhưng tôi tin chắc một điều: những nguyên tắc đầu tư tốt thì không dừng lại ở biên giới quốc gia.
Dù tôi đầu tư ở Trung Quốc, Ấn Độ, hay Đức, Anh... tôi vẫn sẽ áp dụng chính xác những gì tôi đã học từ cuốn “Nhà đầu tư thông minh”. Tôi sẽ tiếp tục xem cổ phiếu như là một phần nhỏ của một doanh nghiệp, và tôi sẽ hiểu rằng sự biến động giá không phải là thứ để tôi sợ hãi mà là công cụ phục vụ tôi.
Tôi sẽ chỉ tập trung vào những doanh nghiệp mà tôi hiểu được lợi thế cạnh tranh, và có thể hình dung được hình hài của họ trong 5 đến 10 năm tới.
Nên với tôi, nguyên tắc cốt lõi không có gì thay đổi cả.
Nhưng Charlie chắc sẽ có thêm điều muốn nói…”
CHARLIE MUNGER:
“Tôi nghĩ người Trung Quốc có một truyền thống kinh doanh rất mạnh mẽ. 
Họ cũng có xu hướng “đánh cược lớn” khi thấy cơ hội, điều này đã góp phần tạo nên sự biến động cực lớn trên thị trường chứng khoán Trung Quốc.
Và khi thị trường trở nên sôi động, hưng phấn, rồi bất ổn – nó không khác gì cơn sốt internet ở Mỹ ngày trước. Lúc ấy, Trung Quốc chẳng khác gì Thung lũng Silicon cả.”
WARREN BUFFETT (tiếp lời):
“Có một sự trớ trêu thú vị ở đây: chúng tôi thường kiếm được nhiều tiền nhất trong những thị trường mà con người hành xử một cách khờ khạo.
Càng nhiều người phản ứng thái quá với các sự kiện ngắn hạn, càng bị cuốn theo những điều phóng đại khi thì phấn khích tột độ, khi thì bi quan tận cùng thì cơ hội để kiếm tiền từ cổ phiếu lại càng lớn. (khủng hoảng là cơ hội)
Tất nhiên, ở góc độ xã hội, điều đó chưa chắc là điều tích cực.
Nhưng tôi và Warren đã hưởng lợi từ chính sự phi lý đó suốt hơn 50 năm.
Có những giai đoạn thực sự hiếm có, chẳng hạn năm 1973–1974, khi bạn có thể mua cổ phiếu với mức giá rẻ đến không tưởng – thậm chí còn rẻ hơn cả năm 2008–2009.
Bạn biết không, không có lý gì thị trường lại biến động dữ dội như thế – nhưng con người thì luôn hành xử đúng bản chất con người. Và điều đó, tôi nghĩ, sẽ tiếp diễn trong 50 năm tới”
WARREN BUFFETT (tiếp lời):
“Nếu bạn là một nhà đầu tư trẻ, hãy lùi lại vài bước để nhìn thị trường rõ hơn, như những doanh nghiệp thật sự.
Và bạn nên đầu tư khi giá rẻ, bất kể người ta nói gì trên TV, hay bạn đọc được gì trên mạng.
Ngược lại, khi thiên hạ tỏ ra say mê điên cuồng, đó lại là lúc bạn nên cân nhắc bán ra.
Đầu tư thực ra không phải là một trò chơi trí tuệ phức tạp.
Nó là một trò chơi rất dễ, miễn là bạn kiểm soát được cảm xúc.
CHARLIE MUNGER (gật đầu):
“Tôi cũng thấy như vậy.
Thị trường luôn có những cơ hội lớn, nhưng cũng không thiếu những cơn bùng nổ thái quá rồi sau đó là những cú co rút tồi tệ.
Tôi nghĩ Trung Quốc làm đúng khi cố gắng kiểm soát những cơn sốt đầu cơ đó.
Tôi không tin rằng đầu tư giá trị sẽ bao giờ trở nên lỗi thời.
Ai mà chẳng muốn mua được một món hời?
Còn lựa chọn nào hợp lý hơn ngoài đầu tư giá trị?
Hai cụ kết lại(kết lại):
“Vấn đề là, phương pháp này hiếm khi được ưa chuộng, vì ai cũng đi tìm con đường dễ dàng hơn. Nhưng chính điều “nhìn thì dễ mà làm thì khó” ấy mới khiến nhiều người mắc sai lầm, đặc biệt khi họ mải kiếm lời ngắn hạn. 
Đó là lý do tại sao có quá nhiều người phải chịu đau khổ khi tiếp cận sai cách với cổ phiếu.” 
(ST)

James Stock